Rozwój fizyczny,

Rozwój fizyczny,

psychomotoryczny

psychomotoryczny

i społeczny dzieci:

i społeczny dzieci:

okres poniemowlęcy,

okres poniemowlęcy,

przedszkolny, szkolny

przedszkolny, szkolny

i okres dojrzewania

i okres dojrzewania

płciowego

płciowego

Rozwój dziecka

Rozwój dziecka

Ocena rozwoju dziecka

Ocena rozwoju dziecka

powinna być dokonywana

powinna być dokonywana

w sferze rozwoju

w sferze rozwoju

fizycznego,

fizycznego,

psychomotorycznego oraz

psychomotorycznego oraz

społecznego.

społecznego.

OKRES PONIEMOWLĘCY

OKRES PONIEMOWLĘCY

W okresie poniemowlęcym,

W okresie poniemowlęcym,

nazywanym okresem

nazywanym okresem

wczesnego dzieciństwa,

wczesnego dzieciństwa,

następuje doskonalenie

następuje doskonalenie

funkcji życiowych,

funkcji życiowych,

zapoczątkowanych w 1 roku

zapoczątkowanych w 1 roku

życia.

życia.

Rozwój fizyczny

Rozwój fizyczny

•

maleje szybkość wzrastania – tzn. tempo wzrostu do końca

maleje szybkość wzrastania – tzn. tempo wzrostu do końca

3 roku życia jest nadal szybkie, chociaż widoczne jest

3 roku życia jest nadal szybkie, chociaż widoczne jest

wyraźne jego zwolnienie

wyraźne jego zwolnienie

•

przyrost długości ciała między pierwszym a drugim rokiem

przyrost długości ciała między pierwszym a drugim rokiem

życia wynosi około 10 cm

życia wynosi około 10 cm

•

ciężar ciała zwiększa się w tym okresie o 2,5 kg, obwód

ciężar ciała zwiększa się w tym okresie o 2,5 kg, obwód

głowy o 2 cm, obwód klatki piersiowej o 1,5 cm

głowy o 2 cm, obwód klatki piersiowej o 1,5 cm

•

między 2 a 3 rokiem przyrost wysokości wynosi również

między 2 a 3 rokiem przyrost wysokości wynosi również

około 10 cm, masy ciała 2 kg, obwodu głowy 1 cm,

około 10 cm, masy ciała 2 kg, obwodu głowy 1 cm,

a klatki piersiowej również 1,5 cm

a klatki piersiowej również 1,5 cm

•

w 2 roku życia wyrzyna się kolejne 8 zębów i ich liczba

w 2 roku życia wyrzyna się kolejne 8 zębów i ich liczba

osiąga w sumie 14 - 16

osiąga w sumie 14 - 16

•

w 13 m.ż. wyrzynają się 2 boczne siekacze dolne, w

w 13 m.ż. wyrzynają się 2 boczne siekacze dolne, w

15 m.ż. – 2 pierwsze górne przedtrzonowe, w 19 m.ż.

15 m.ż. – 2 pierwsze górne przedtrzonowe, w 19 m.ż.

pojawiają się kły dolne i górne

pojawiają się kły dolne i górne

Postawa i proporcje ciała

Postawa i proporcje ciała

Cechy charakterystyczne tego okresu to:

Cechy charakterystyczne tego okresu to:

•

zmiana proporcji ciała: pogłębiona lordoza lędźwiowa,

zmiana proporcji ciała: pogłębiona lordoza lędźwiowa,

uwypuklony brzuch, zaznaczony podłużny łuk stopy,

uwypuklony brzuch, zaznaczony podłużny łuk stopy,

wydłużanie się kończyn

wydłużanie się kończyn

•

zmniejszenie się ilość podskórnej tkanki tłuszczowej,

zmniejszenie się ilość podskórnej tkanki tłuszczowej,

szczególnie silnie zaznaczone w obrębie kończyn, co

szczególnie silnie zaznaczone w obrębie kończyn, co

powoduje, że dziecko „smukleje”

powoduje, że dziecko „smukleje”

•

zwiększenie procentowego udziału mięśni w całej masie

zwiększenie procentowego udziału mięśni w całej masie

ciała

ciała

Proporcje ciała w zależności

Proporcje ciała w zależności

od wieku

od wieku

Rozwój motoryczny

Rozwój motoryczny

•

doskonalenie ruchów lokomocyjnych

doskonalenie ruchów lokomocyjnych

•

bardzo duża aktywność ruchowa

bardzo duża aktywność ruchowa

•

15 mż – swobodnie chodzi, wspina się na

15 mż – swobodnie chodzi, wspina się na

schody na czworaka

schody na czworaka

•

18 mż – wspina się na niewysokie

18 mż – wspina się na niewysokie

przedmioty

przedmioty

•

24 mż – biega pewnie, chodzi na palcach,

24 mż – biega pewnie, chodzi na palcach,

wchodzi po schodach krokiem dostawnym

wchodzi po schodach krokiem dostawnym

•

2,5 rż – chodzi po linii prostej, chodzi po

2,5 rż – chodzi po linii prostej, chodzi po

schodach stawiając nogi na przemian

schodach stawiając nogi na przemian

•

3 rż – stoi na jednej nodze, wchodzi

3 rż – stoi na jednej nodze, wchodzi

i schodzi po pochyłościach, chodzi

i schodzi po pochyłościach, chodzi

po wąskich ścieżkach, jeździ na

po wąskich ścieżkach, jeździ na

trójkołowym rowerku

trójkołowym rowerku

•

wzrost sprawności manipulacyjnej i koordynacji

wzrost sprawności manipulacyjnej i koordynacji

wzrokowo-ruchowej (dostosowywanie ruchów rąk do

wzrokowo-ruchowej (dostosowywanie ruchów rąk do

oddalenia, wielkości i kształtów przedmiotów,

oddalenia, wielkości i kształtów przedmiotów,

opanowanie sztuki posługiwania się przedmiotami

opanowanie sztuki posługiwania się przedmiotami

codziennego użytku – ruchy celowe)

codziennego użytku – ruchy celowe)

Procesy poznawcze

Procesy poznawcze

•

15 mż – reaguje na obrazki w książce, obserwuje co

15 mż – reaguje na obrazki w książce, obserwuje co

się dzieje za oknem

się dzieje za oknem

•

18 mż – rozpoznaje i nazywa przedmioty na obrazku,

18 mż – rozpoznaje i nazywa przedmioty na obrazku,

wskazuje części ciała

wskazuje części ciała

•

2,5 rż – zapamiętuje krótki wierszyk, rozpoznaje drogę

2,5 rż – zapamiętuje krótki wierszyk, rozpoznaje drogę

do domu, zna pojęcie liczby „jeden”

do domu, zna pojęcie liczby „jeden”

•

3 latek – nazywa czynności na obrazku, zadaje wiele

3 latek – nazywa czynności na obrazku, zadaje wiele

pytań („wiek pytań”)

pytań („wiek pytań”)

Mowa

Mowa

W okresie poniemowlęcym następuje intensywny

W okresie poniemowlęcym następuje intensywny

rozwój mowy biernej i czynnej: wzbogaca się

rozwój mowy biernej i czynnej: wzbogaca się

słownictwo, dziecko zaczyna mówić zdaniami

słownictwo, dziecko zaczyna mówić zdaniami

•

1,5 rż – mówi kilkanaście wyrazów, wyraża

1,5 rż – mówi kilkanaście wyrazów, wyraża

żądanie gestem lub słowem

żądanie gestem lub słowem

•

2 latek – używa około 300 wyrazów, wypowiada

2 latek – używa około 300 wyrazów, wypowiada

zdania z 2 – 3 wyrazów, mówi o sobie

zdania z 2 – 3 wyrazów, mówi o sobie

po imieniu

po imieniu

•

2,5 rż – potrafi powiedzieć krótki wierszyk, używa

2,5 rż – potrafi powiedzieć krótki wierszyk, używa

zaimka „ja”

zaimka „ja”

•

3-latek potrafi łączyć proste zdania, mówi dość

3-latek potrafi łączyć proste zdania, mówi dość

gramatycznie, swobodnie porozumiewa się

gramatycznie, swobodnie porozumiewa się

z otoczeniem

z otoczeniem

Samodzielność

Samodzielność

W tym okresie wykształca się samodzielne

W tym okresie wykształca się samodzielne

wykonywanie podstawowych czynności :

wykonywanie podstawowych czynności :

jedzenie, mycie rąk, ubieranie i rozbieranie z

jedzenie, mycie rąk, ubieranie i rozbieranie z

niewielką pomocą, sygnalizowanie potrzeb

niewielką pomocą, sygnalizowanie potrzeb

fizjologicznych

fizjologicznych

•

1,5 rż – pije samo trzymając kubek, zdejmuje

1,5 rż – pije samo trzymając kubek, zdejmuje

niektóre części garderoby, próbuje włożyć

niektóre części garderoby, próbuje włożyć

buty

buty

•

2 rż – zaczyna jeść widelcem, pilnuje swoich

2 rż – zaczyna jeść widelcem, pilnuje swoich

własności, lubi pomagać dorosłym w

własności, lubi pomagać dorosłym w

codziennych czynnościach, myje

codziennych czynnościach, myje

samodzielnie ręce

samodzielnie ręce

•

2,5 rż – wkłada buty, zapina i rozpina guziki,

2,5 rż – wkłada buty, zapina i rozpina guziki,

chce wszystko robić sam („ja sam”), nie

chce wszystko robić sam („ja sam”), nie

moczy się w nocy

moczy się w nocy

•

3 latek – je samodzielnie, sznuruje buty

3 latek – je samodzielnie, sznuruje buty

Dojrzałość

Dojrzałość

społeczna

społeczna

•

dalszy rozwój kontaktów społecznych (kontakty z najbliższymi, z

dalszy rozwój kontaktów społecznych (kontakty z najbliższymi, z

rówieśnikami - kontakty orientacyjno-badawcze)

rówieśnikami - kontakty orientacyjno-badawcze)

•

zmienność stanów emocjonalnych (dziecko nie potrafi hamować swoich

zmienność stanów emocjonalnych (dziecko nie potrafi hamować swoich

gwałtownych reakcji, wymusza na otoczeniu spełnienie swoich życzeń),

gwałtownych reakcji, wymusza na otoczeniu spełnienie swoich życzeń),

rozumienie własnej odrębności (negatywizm, tzw. pierwszy okres

rozumienie własnej odrębności (negatywizm, tzw. pierwszy okres

przekory)

przekory)

•

1,5 rż – kaprysi, gdy mu się cos nie podoba

1,5 rż – kaprysi, gdy mu się cos nie podoba

•

2 rż – bawi się wśród innych dzieci, lecz nie współdziała

2 rż – bawi się wśród innych dzieci, lecz nie współdziała

•

2,5 rż – zaczyna włączać się do zabawy z innymi dziećmi, wzmożona

2,5 rż – zaczyna włączać się do zabawy z innymi dziećmi, wzmożona

agresywność w stosunku do innych dzieci, wrażliwe na pochwały

agresywność w stosunku do innych dzieci, wrażliwe na pochwały

i nagany słowne

i nagany słowne

•

3 latek – początek zabaw w rolę, dziecko jest bardziej opanowane, bawi się z

3 latek – początek zabaw w rolę, dziecko jest bardziej opanowane, bawi się z

innymi dziećmi w małej grupie, przejawy uczuć wyższych, w kontaktach z

innymi dziećmi w małej grupie, przejawy uczuć wyższych, w kontaktach z

dorosłymi przejawia upór, negatywizm, przekorę

dorosłymi przejawia upór, negatywizm, przekorę

OKRES PRZEDSZKOLNY

OKRES PRZEDSZKOLNY

30-80% dzieci zależnie od wieku i środowiska uczęszcza

30-80% dzieci zależnie od wieku i środowiska uczęszcza

do przedszkola

do przedszkola

Rozwój fizyczny

Rozwój fizyczny

•

tempo wzrastania jest wyraźnie mniejsze, roczne przyrosty długości ciała wynoszą

tempo wzrastania jest wyraźnie mniejsze, roczne przyrosty długości ciała wynoszą

średnio 6-8 cm, masy ciała 2 kg

średnio 6-8 cm, masy ciała 2 kg

•

dalsza zmiana proporcji ciała, dziecko jest szczupłe, wydłużają się kończyny

dalsza zmiana proporcji ciała, dziecko jest szczupłe, wydłużają się kończyny

•

znaczny rozwój tkanki mięśniowej – w związku z tym poprawia się postawa ciała,

znaczny rozwój tkanki mięśniowej – w związku z tym poprawia się postawa ciała,

zmniejsza się lordoza lędźwiowa, uwypuklenie brzucha, kształtuje się łuk podłużny i

zmniejsza się lordoza lędźwiowa, uwypuklenie brzucha, kształtuje się łuk podłużny i

poprzeczny stopy (do 8 roku życia)

poprzeczny stopy (do 8 roku życia)

•

większość dzieci ma koślawość kolan

większość dzieci ma koślawość kolan

•

pojawia się dymorfizm cech somatycznych (różnice w wymiarach klatki piersiowej,

pojawia się dymorfizm cech somatycznych (różnice w wymiarach klatki piersiowej,

szerokości barków i bioder, ilości tkanki tłuszczowej)

szerokości barków i bioder, ilości tkanki tłuszczowej)

•

część twarzowa czaszki rośnie szybciej niż część mózgowa,

część twarzowa czaszki rośnie szybciej niż część mózgowa,

szczęka zaś poszerza się, przygotowując się do wyrzynania

szczęka zaś poszerza się, przygotowując się do wyrzynania

zębów stałych

zębów stałych

•

w 6 roku życia wyrzynanie się pierwszych zębów stałych

w 6 roku życia wyrzynanie się pierwszych zębów stałych

(pierwszy trzonowiec), rozpoczynanie się wymiany zębów

(pierwszy trzonowiec), rozpoczynanie się wymiany zębów

mlecznych

mlecznych

Rozwój motoryczny

Rozwój motoryczny

W okresie przedszkolnym

W okresie przedszkolnym

następuje wzrost sprawności

następuje wzrost sprawności

ruchowej i koordynacji tułowia

ruchowej i koordynacji tułowia

i kończyn (swobodne

i kończyn (swobodne

bieganie, skakanie, zmiana

bieganie, skakanie, zmiana

rytmu i tempa kroku, jazda na

rytmu i tempa kroku, jazda na

dwukołowym rowerku, na

dwukołowym rowerku, na

nartach, na łyżwach, sprawne

nartach, na łyżwach, sprawne

operowanie kredkami,

operowanie kredkami,

nożyczkami, pędzelkiem –

nożyczkami, pędzelkiem –

zaznacza się przewaga jednej

zaznacza się przewaga jednej

ręki)

ręki)

Procesy

Procesy

poznawcze

poznawcze

•

od ok. 5 r.ż. wzrasta aktywność intelektualna i dociekliwość -„wiek pytań”

od ok. 5 r.ż. wzrasta aktywność intelektualna i dociekliwość -„wiek pytań”

•

rozwój bujnej fantazji (konfabulacje, myślenie animacyjne)

rozwój bujnej fantazji (konfabulacje, myślenie animacyjne)

•

od 3-4 r.ż. – identyfikacja płci i ustalenie roli seksualnej

od 3-4 r.ż. – identyfikacja płci i ustalenie roli seksualnej

•

4 rż – opisuje obrazek wymieniając spontanicznie kilka przedmiotów bądź

4 rż – opisuje obrazek wymieniając spontanicznie kilka przedmiotów bądź

określając czynności, rozróżnia kształty geometryczne, wskazuje

określając czynności, rozróżnia kształty geometryczne, wskazuje

podobieństwa i różnice na obrazku

podobieństwa i różnice na obrazku

•

5 rż – podaje definicje słowa przez użytek

5 rż – podaje definicje słowa przez użytek

•

6 rż – odróżnia stronę lewą od prawej, wskazuje brakujące szczegóły na

6 rż – odróżnia stronę lewą od prawej, wskazuje brakujące szczegóły na

obrazku, zna liczby w zakresie do 10

obrazku, zna liczby w zakresie do 10

•

rozwój mowy (rozszerzenie słownictwa, nauka poprawnych form

rozwój mowy (rozszerzenie słownictwa, nauka poprawnych form

gramatycznych, poprawne używanie czasów, rodzajów, przypadków)

gramatycznych, poprawne używanie czasów, rodzajów, przypadków)

Samodzielność

Samodzielność

•

wzrost zaradności i

wzrost zaradności i

samodzielności dziecka

samodzielności dziecka

(samodzielne ubieranie się,

(samodzielne ubieranie się,

mycie)

mycie)

•

opanowanie wielu czynności

opanowanie wielu czynności

z zakresu samoobsługi

z zakresu samoobsługi

(samodzielne ubieranie, łącznie

(samodzielne ubieranie, łącznie

z zapinaniem guzików,

z zapinaniem guzików,

ale bez zawiązywania tasiemek i

ale bez zawiązywania tasiemek i

sznurówek, samodzielne mycie i

sznurówek, samodzielne mycie i

wycieranie twarzy i rąk);

wycieranie twarzy i rąk);

•

nakrycie do stołu, załatwienie

nakrycie do stołu, załatwienie

drobnych sprawunków blisko

drobnych sprawunków blisko

domu

domu

Dojrzałość społeczna

Dojrzałość społeczna

•

potrzeba zabawy z rówieśnikami

potrzeba zabawy z rówieśnikami

•

podstawowe środowisko – dom rodzinny

podstawowe środowisko – dom rodzinny

•

wzrost potrzeby kontaktów z rówieśnikami, rozwój

wzrost potrzeby kontaktów z rówieśnikami, rozwój

umiejętności współdziałania w zabawie i

umiejętności współdziałania w zabawie i

organizowania zabaw z podziałem ról

organizowania zabaw z podziałem ról

•

rozwój wzorów zachowań w stosunku do osób spoza

rozwój wzorów zachowań w stosunku do osób spoza

rodziny

rodziny

•

poznawanie innych niż dom środowisk, rola

poznawanie innych niż dom środowisk, rola

przedszkola

przedszkola

OKRES SZKOLNY

OKRES SZKOLNY

Okres szkolny

Okres szkolny

Granice biologiczne tego

Granice biologiczne tego

okresu wyznaczone są

okresu wyznaczone są

przez pojawienie się

przez pojawienie się

pierwszego stałego zęba i

pierwszego stałego zęba i

wystąpienie pierwszych

wystąpienie pierwszych

widocznych objawów

widocznych objawów

dojrzewania płciowego.

dojrzewania płciowego.

Rozwój fizyczny

Rozwój fizyczny

W tym okresie tempo wzrastania jest

W tym okresie tempo wzrastania jest

najwolniejsze.

najwolniejsze.

Roczne przyrosty wysokości ciała wynoszą

Roczne przyrosty wysokości ciała wynoszą

około 5 cm, natomiast masy ciała są nieco

około 5 cm, natomiast masy ciała są nieco

większe niż w poprzednim okresie

większe niż w poprzednim okresie

i wynoszą rocznie około 3-3,5 kg, co

i wynoszą rocznie około 3-3,5 kg, co

sprawia, że dziecko jest „pełniejsze”.

sprawia, że dziecko jest „pełniejsze”.

W tym okresie mózg osiąga swą ostateczną

W tym okresie mózg osiąga swą ostateczną

wielkość, w związku z czym

wielkość, w związku z czym

maleją przyrosty obwodu

maleją przyrosty obwodu

głowy.

głowy.

Rozwój fizyczny

Rozwój fizyczny

•

w okresie rozpoczęcia nauki w szkole kształtowanie się

w okresie rozpoczęcia nauki w szkole kształtowanie się

postawy

postawy

ciała zostaje zachwiane - długa niekorzystna pozycja

ciała zostaje zachwiane - długa niekorzystna pozycja

statyczna,

statyczna,

inne obciążenia układu ruchu sprzyjają powstawaniu

inne obciążenia układu ruchu sprzyjają powstawaniu

wad

wad

postawy

postawy

•

do najczęstszych wad postawy należą: skrzywienie

do najczęstszych wad postawy należą: skrzywienie

kręgosłupa,

kręgosłupa,

płaskostopie, asymetryczne ustawienie barków i

płaskostopie, asymetryczne ustawienie barków i

łopatek,

łopatek,

„

„

okrągłe plecy”

okrągłe plecy”

•

u młodzieży uprawiającej sport nieprawidłowe

u młodzieży uprawiającej sport nieprawidłowe

postawy ciała spotyka się rzadziej

postawy ciała spotyka się rzadziej

(większe napięcie układu mięśniowego)

(większe napięcie układu mięśniowego)

Rozwój motoryczny

Rozwój motoryczny

•

doskonałość ruchów lokomocyjnych, celowość I

doskonałość ruchów lokomocyjnych, celowość I

ekonomia ruchów

ekonomia ruchów

•

zdolność do opanowania wielostronnych umiejętności

zdolność do opanowania wielostronnych umiejętności

ruchowych

ruchowych

•

wysoki poziom sprawności fizycznej

wysoki poziom sprawności fizycznej

•

zwiększenie zdolności do koncentracji uwagi,

zwiększenie zdolności do koncentracji uwagi,

zmniejszenie niepokoju ruchowego

zmniejszenie niepokoju ruchowego

•

dalszy rozwój ruchów precyzyjnych, nauka pisania

dalszy rozwój ruchów precyzyjnych, nauka pisania

•

pogłębienie różnic w rozwoju motorycznym obu płci,

pogłębienie różnic w rozwoju motorycznym obu płci,

większa płynność ruchów u dziewcząt, u chłopców

większa płynność ruchów u dziewcząt, u chłopców

sprawności i wydolności fizycznej

sprawności i wydolności fizycznej

Rozwój intelektualny

Rozwój intelektualny

•

intensywny rozwój intelektualny, kształtuje się

intensywny rozwój intelektualny, kształtuje się

myślenie logiczne i abstrakcyjne

myślenie logiczne i abstrakcyjne

•

rozwój zainteresowań

rozwój zainteresowań

•

szybki rozwój umysłowy, różne formy myślenia

szybki rozwój umysłowy, różne formy myślenia

(realistyczne, abstrakcyjne, subiektywne, obiektywne)

(realistyczne, abstrakcyjne, subiektywne, obiektywne)

•

zdolność do dłuższej koncentracji

zdolność do dłuższej koncentracji

•

sprawna pamięć

sprawna pamięć

•

poszerzenie zakresu słownictwa

poszerzenie zakresu słownictwa

•

w okresie dorastania labilność uczuć i nastroju,

w okresie dorastania labilność uczuć i nastroju,

nadwrażliwość emocjonalna, impulsywność

nadwrażliwość emocjonalna, impulsywność

Rozwój społeczny

Rozwój społeczny

•

wzrasta aktywność społeczna i umiejętność życia w

wzrasta aktywność społeczna i umiejętność życia w

zespole

zespole

•

zacieśnienie kontaktów z rówieśnikami

zacieśnienie kontaktów z rówieśnikami

•

wzrost autorytetu dorosłych

wzrost autorytetu dorosłych

OKRES DOJRZEWANIA

OKRES DOJRZEWANIA

PŁCIOWEGO

PŁCIOWEGO

Okres dojrzewania

Okres dojrzewania

Okres ten nazywany jest również dorastaniem.

Okres ten nazywany jest również dorastaniem.

Przemiany tego okresu trwają przeciętnie u dziewcząt

Przemiany tego okresu trwają przeciętnie u dziewcząt

około 4 lat, u chłopców 6-7 lat. Jest to

około 4 lat, u chłopców 6-7 lat. Jest to

okres o najbardziej intensywnym tempie wzrastania (z

okres o najbardziej intensywnym tempie wzrastania (z

wyjątkiem okresu niemowlęcego). Na ogół wyróżnia

wyjątkiem okresu niemowlęcego). Na ogół wyróżnia

się fazę przedpokwitaniową i pokwitaniową.

się fazę przedpokwitaniową i pokwitaniową.

Rozwój fizyczny i motoryczny

Rozwój fizyczny i motoryczny

•

zmiana wyglądu, zmiana budowy i proporcji ciała

zmiana wyglądu, zmiana budowy i proporcji ciała

•

skok pokwitaniowy, czyli przyspieszenie tempa wzrastania w

skok pokwitaniowy, czyli przyspieszenie tempa wzrastania w

okresie dojrzewania płciowego, któremu towarzyszą

okresie dojrzewania płciowego, któremu towarzyszą

odmienne u chłopców i dziewcząt zmiany budowy i

odmienne u chłopców i dziewcząt zmiany budowy i

proporcji ciała

proporcji ciała

•

ostateczne ukształtowanie się dymorfizmu płciowego

ostateczne ukształtowanie się dymorfizmu płciowego

dotyczącego cech somatycznych i funkcjonalnych,

dotyczącego cech somatycznych i funkcjonalnych,

zakończenie rozwoju narządów płciowych

zakończenie rozwoju narządów płciowych

Rozwój fizyczny i motoryczny

Rozwój fizyczny i motoryczny

•

gwałtowne przemiany hormonalne, pojawienie się pierwszej

gwałtowne przemiany hormonalne, pojawienie się pierwszej

miesiączki (menarche – pomiędzy 10 a 16 rokiem życia) oraz

miesiączki (menarche – pomiędzy 10 a 16 rokiem życia) oraz

polucji (przeciętnie w 14 roku życia) i mutacji

polucji (przeciętnie w 14 roku życia) i mutacji

•

występowanie ginekomastii – fizjologiczne powiększenie

występowanie ginekomastii – fizjologiczne powiększenie

i uwypuklenie gruczołu sutkowego (u około 30%

i uwypuklenie gruczołu sutkowego (u około 30%

chłopców), często bolesne, pojawia się około 15 roku życia i

chłopców), często bolesne, pojawia się około 15 roku życia i

ustępuje samoistnie, może dotyczyć jednego lub obu sutków

ustępuje samoistnie, może dotyczyć jednego lub obu sutków

•

zanik płynności ruchu, niepokój ruchowy (tiki), naprzemienne

zanik płynności ruchu, niepokój ruchowy (tiki), naprzemienne

stany nadpobudliwości ruchowej i apatii

stany nadpobudliwości ruchowej i apatii

Rozwój emocjonalny i

Rozwój emocjonalny i

społeczny

społeczny

•

chwiejność emocjonalna, zmienność

chwiejność emocjonalna, zmienność

nastroju

nastroju

•

brak pewności siebie, zaostrzenie

brak pewności siebie, zaostrzenie

samoobserwacji,

samoobserwacji,

•

konflikty, walka o niezależność

konflikty, walka o niezależność

•

grupy rówieśnicze heteroseksualne

grupy rówieśnicze heteroseksualne

•

przyjaźń, miłość

przyjaźń, miłość

•

pod koniec; osiągnięcie samodzielności

pod koniec; osiągnięcie samodzielności

w zakresie niezależnego

w zakresie niezależnego

decydowania o sobie i

decydowania o sobie i

ponoszenia konsekwencji własnego

ponoszenia konsekwencji własnego

postępowania

postępowania

•

niemożliwe wyznaczenie granicy wieku

niemożliwe wyznaczenie granicy wieku

(zależność od czasu nauki, czynników

(zależność od czasu nauki, czynników

kulturowych itp.)

kulturowych itp.)

Rozwój intelektualny

Rozwój intelektualny

•

dokładność

dokładność

spostrzeżeń

spostrzeżeń

•

pamięć logiczna

pamięć logiczna

zastępuje

zastępuje

mechaniczną

mechaniczną

•

dalszy rozwój myślenia

dalszy rozwój myślenia

•

rozszerzenie

rozszerzenie

zainteresowań

zainteresowań

•

poszukiwanie ideałów

poszukiwanie ideałów

•

rozwój woli

rozwój woli

•

system wartości

system wartości

•

świadome

świadome

kształtowanie

kształtowanie

osobowości

osobowości

OKRES MŁODZIEŃCZY

OKRES MŁODZIEŃCZY

•

stabilizacja w zakresie cech somatycznych – np.

stabilizacja w zakresie cech somatycznych – np.

wyrównanie proporcji ciała

wyrównanie proporcji ciała

•

stabilizacja w zakresie cech funkcjonalnych – np.

stabilizacja w zakresie cech funkcjonalnych – np.

regularne cykle owulacyjne

regularne cykle owulacyjne

•

stabilizacja w zakresie cech osobowości,

stabilizacja w zakresie cech osobowości,

ukształtowanie charakteru, temperamentu

ukształtowanie charakteru, temperamentu

•

wybór dróg życiowych

wybór dróg życiowych