OCHRONA PRZYRODY
OCHRONA PRZYRODY
OCHRONA PRZYRODY
OCHRONA PRZYRODY
Dr inż. Wojciech W. A. Kowalski
Dr inż. Wojciech W. A. Kowalski
Katedra Botaniki i Ochrony
Katedra Botaniki i Ochrony
Przyrody
Przyrody
HISTORIA OCHRONY
PRZYRODY
KALENDARIUM OCHRONY
PRZYRODY NA ŚWIECIE
2000 lat p.n.e. Chiny – wprowadzono
ochronę lasów;
300 lat p.n.e. Indie – ochrona różnych
zwierząt, także nie mających znaczenia
użytkowego; zakaz krwawych ofiar ze
zwierząt. W buddyźmie nie wolno zabijać
niczego co niekonieczne;
średniowiecze ochrona lasów wzdłuż
granic dla zapewnienia bezpieczeństwa;
w
zakonach chrześcijańskich zakaz wycinania
lasów w otoczeniu klasztorów;
XI w. Europa – okresy ochronne dla ryb;
XIV w. Europa – ochrona sikorek i
innych ptaków owadożernych i
śpiewających.
POCZĄTKI OCHRONY
PRZYRODY W POLSCE
X/XI w. Bolesław Chrobry
zakaz polowań
na bobry;
XIV w. Kazimierz Wielki
zakaz ścinania
drzew z barciami;
XIV/XV w. Władysław Jagiełło
zakaz
wycinania cisów i starych dębów;
XVI w. Zygmunt Stary
ochrona zwierząt
łownych: żubra, tura, bobra oraz ptaków: sokoła
i łabędzia;
XVI w. Zygmunt August
zakaz łapania
młodych zwierząt (lisów);
koniec XVI w. Stefan Batory
ochrona ryb,
ikry i narybku
WYBRANE AKTY PRAWNE
WYBRANE AKTY PRAWNE
Z ZAKRESU
Z ZAKRESU
OCHRONY PRZYRODY
OCHRONY PRZYRODY
Ustawa o lasach z dnia 28 września 1991 r.
Dz.U.91.101.444 z późniejszymi zmianami;
tekst jednolity Dz.U. 00.56.679
Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia
2004 r. Dz.U.04.92.880 z dnia30 kwietnia 2004 r.
Prawo łowieckie. Ustawa z dnia 13 października
1995 r. Dz.U.95.147.713 z późniejszymi zmianami;
tekst jednolity Dz.U.
02.42.372
Prawo ochrony środowiska. Ustawa z dnia 27 kwietnia
2001 r.
Dz.U.01.62.627; zmiany Dz.U.01.115.1229;
zmiany Dz.U. 02.74.676; zmiany Dz.U.02.113.984
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA
z dnia 9 lipca 2004 r.
W SPRAWIE GATUNKÓW DZIKO WYSTĘPUJĄCYCH
ROŚLIN OBJĘTYCH OCHRONĄ
(Dz.U. nr 168 z dnia 28 lipca 2004 r., poz.1764)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA
z dnia 9 lipca 2004 r.
W SPRAWIE GATUNKÓW DZIKO WYSTĘPUJĄCYCH
GRZYBÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ
(Dz.U. nr 168 z dnia 28 lipca 2004 r., poz. 1765)
ROZPORZĄDZENIA Z ZAKRESU
OCHRONY GATUNKOWEJ
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA
z dnia 28 września 2004 r.
W SPRAWIE GATUNKÓW DZIKO WYSTĘPUJĄCYCH
ZWIERZĄT OBJĘTYCH OCHRONĄ
(Dz.U. nr 220, poz. 2237)
USTAWA O OCHRONIE
PRZYRODY
Art. 1. Ustawa określa cele, zasady i formy
ochrony przyrody żywej i nieożywionej oraz
krajobrazu.
Art. 2. Ochrona przyrody, w rozumieniu
ustawy, polega
na zachowaniu, zrównoważonym
użytkowaniu oraz
odnawianiu zasobów, tworów i składników
przyrody:
*
dziko występujących roślin, zwierząt i
grzybów;
*roślin, zwierząt i grzybów objętych ochrona
gatunkową;
*zwierząt prowadzących wędrowny tryb
życia;
*siedlisk przyrodniczych;
*
siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich
i
chronionych gatunków roślin, zwierząt i
grzybów;
*tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz
kopalnych szczątków roślin i zwierząt;
*krajobrazu;
*zieleni w miastach i wsiach;
*zadrzewień;
Cele ochrony przyrody:
•utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności
ekosystemów;
•zachowanie różnorodności biologicznej;
•zachowanie dziedzictwa geologicznego i
paleontologicznego;
•zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin,
zwierząt i
grzybów, wraz z ich siedliskami, przez ich
utrzymywanie lub
przywracanie do właściwego stanu ochrony;
•ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w
miastach i
wsiach oraz zadrzewień;
•utrzymywanie lub przywracanie do właściwego
stanu
ochrony siedlisk przyrodniczych, a także
pozostałych
zasobów, tworów i składników przyrody;
•kształtowanie właściwych postaw człowieka
wobec przyrody
poprzez edukacje, informowanie i promocję w
dziedzinie
ochrony przyrody.
METODY
REALIZACJI CELÓW OCHRONY
PRZYRODY
- uwzględnienie wymagań ochrony
przyrody w polityce ekologicznej
państwa;
- tworzenie prawnych form ochrony
przyrody;
- opracowywanie i realizację ustaleń
planów ochrony;
- realizację strategii ochrony i
zrównoważonego
użytkowania różnorodności biologicznej;
- prowadzenie działalności edukacyjnej,
informatycznej i promocyjnej;
- prowadzenie badań naukowych nad
problemami
związanymi z ochrona przyrody.
FORMY OCHRONY
PRZYRODY
parki narodowe;
rezerwaty przyrody;
parki krajobrazowe;
obszary chronionego
krajobrazu;
obszary Natura 2000;
pomniki przyrody;
stanowiska
dokumentacyjne;
użytki ekologiczne;
zespoły przyrodniczo-
krajobrazowe;
ochrona gatunkowa roślin,
zwierząt
i grzybów
PARKI NARODOWE
PN obejmuje obszar wyróżniający
się szczególnymi wartościami
przyrodniczymi, naukowymi,
społecznymi, kulturowymi i
edukacyjnymi o powierzchni nie
mniejszej niż 1.000 ha, na którym
ochronie podlega cała przyroda
oraz walory krajobrazowe.
REZERWATY PRZYRODY
Rezerwat przyrody obejmuje
obszary zachowane w stanie
naturalnym lub mało
zmienionym, ekosystemy, ostoje
i siedliska przyrodnicze, a także
siedliska roślin, siedliska
zwierząt i siedliska grzybów oraz
twory i składniki przyrody
nieożywionej, wyróżniające się
szczególnymi wartościami
przyrodniczymi, naukowymi,
kulturowymi lub walorami
krajobrazowymi.
RODZAJE, TYPY I PODTYPY
REZERWATÓW PRZYRODY
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA
ŚRODOWISKA
z dnia 30 marca 2005 r.
(Dz.U. nr 60, poz.533)
RODZAJE REZERWATÓW PRZYRODY
LP.
RODZAJ
SYMBOL
PRZEDMIOT OCHRONY
1.
leśny
L
Pozostałości i fragmenty dawnych puszcz o
charakterze pierwotnym, typy zbiorowisk
leśnych, stanowiska drzew na granicy
zasięgu.
2.
wodny
W
Wody jezior, rzek, potoków i morza wraz ze
zbiorowiskami roślin i gatunkami zwierząt.
3.
stepowy
St
Murawy ciepłolubne, głównie na podłożu
wapiennym i gipsowym.
4.
słonoroślowy
(halofilny)
Sł
Słonorośla nadmorskie i śródlądowe.
5.
faunistyczny
Fn
Populacje i siedliska ssaków, ptaków, gadów,
ptaków, ryb i bezkręgowców.
6.
florystyczny
Fl
Populacje i siedliska gatunków lub grup
gatunków roślin zarodnikowych i kwiatowych
oraz grzybów kapeluszowych i porostów.
RODZAJE REZERWATÓW
PRZYRODY
cd.
7.
torfowiskowy
T
Zbiorowiska i gatunki torfowisk niskich,
przejściowych i wysokich.
8.
przyrody
nieożywionej
N
Odkrywki geologiczne, zjawiska krasowe,
gleby,
formy
skalne,
jaskinie,
szata
naciekowa,
stanowiska
skamieniałości,
przykłady
erozji
i
innych
procesów
kształtujących powierzchnię ziemi, utwory
geologiczne, wydmy.
9.
krajobrazowy
K
Krajobrazy
o
cechach
naturalnych,
charakterystyczne
dla
poszczególnych
regionów
geograficznych,
często
z
występującymi zabytkami.
TYPY I PODTYPY REZERWATÓW
ZE WZGLĘDU NA DOMINUJĄCY PRZEDMIOT
OCHRONY
Lp.
TYP REZERWATU
SYMBOL
PODTYP
SYMBOL
1
2
3
4
5
roślin zarodnikowych
rz
roślin zielnych i krzewinek
rzk
krzewów i drzew
kd
1.
FLORYSTYCZNY
PFl
roślin na granicy zasięgu
gz
zbiorowisk leśnych
zl
2.
FITOCENOTYCZNY
PFi
zbiorowisk nieleśnych
zn
grzybów kapeluszowych
gk
3.
GRZYBÓW
PGr
porostów
pr
biocenoz naturalnych
i półnaturalnych
bp
4.
BIOCENOTYCZNY I
FIZJ OCENOTYCZNY
PBf
biocenoz antropogenicznych
ba
ssaków
ss
ptaków
pt
gadów
ga
płazów
pł
ryb
ry
5.
FAUNISTYCZNY
PFn
bezkręgowców
bk
KLASYFIKACJA REZERWATÓW
NA TYPY I PODTYPY
ZE WZGLĘDU NA DOMINUJĄCY
PRZEDMIOT
OCHRONY
cd.
1
2
3
4
5
stanowisk paleontologicznych
sp
form tektonicznych i erozyjnych
te
6.
GEOLOGICZNY
I GLEBOWY
PGg
skał, minerałów, osadów, gleb
i wydm
smg
krajobrazów naturalnych
kn
7.
KRAJ OBRAZÓW
PKr
krajobrazów antropogenicznych
ka
starych drzew
sd
8.
NASADZEŃ I
UPRAW
PNu
fitoagrocenoz
fa
miejsc kultu i pamięci narodowej
bp
9.
KULTUROWY
PKu
zabytków
ba
KLASYFIKACJA REZERWATÓW
NA TYPY I PODTYPY
ZE WZGLĘDU NA GŁÓWNY TYP
EKOSYSTEMU
Lp.
TYP
SYMBOL
PODTYP
SYMBOL
1
2
3
4
5
lasów nizinnych
lni
lasów wyżynnych
lwż
lasów górskich i podgórskich
lgp
lasów mieszanych nizinnych
lmn
lasów mieszanych górskich
i podgórskich
lmg
borów nizinnych
bni
borów wyżynnych
bwż
borów górskich i podgórskich
bgp
borów mieszanych nizinnych
bmn
1.
LEŚNY
I BOROWY
EL
borów mieszanych górskich
i podgórskich
bmg
łąk hydrofilnych
łh
łąk mezofilnych
łm
pastwisk
ps
hal wysokogórskich
hw
muraw kserotermicznych
mk
2.
ŁĄKOWY,
PASTWISKOWY,
MURAWOWY
I ZAROŚLOWY
EŁ
zarośli kserotermicznych
zk
KLASYFIKACJA REZERWATÓW
NA TYPY I PODTYPY
ZE WZGLĘDU NA GŁÓWNY TYP EKOSYSTEMU
wód morskich
wm
jezior oligotroficznych
jo
jezior mezotroficznych i eu-
troficznych oraz stawów
jm
jezior dystroficznych
jd
3.
WODNY
EW
rzek i ich dolin, potoków
i źródeł
rp
torfowisk niskich
tn
torfowisk wysokich
tw
4.
TORFOWISKOWY
(BAGIENNY)
ET
torfowisk przejściowych
tp
słonorośli śródlądowych
sl
5. SŁONOROŚLOWY
(HALOFILNY)
ESł
słonorośli nadmorskich
sn
wydm śródlądowych
ws
6.
WYDMOWY
Ewd
wydm nadmorskich
wn
pochodzenia naturalnego
pn
7.
PODZIEMNY
EP
pochodzenia antropogenicznego
pa
KLASYFIKACJA REZERWATÓW
NA TYPY I PODTYPY
ZE WZGLĘDU NA GŁÓWNY TYP
EKOSYSTEMU
skalny magmowy
sm
skalny osadowy
so
8.
SKALNY
Esk
innych skał
si
pól i ogródków
po
9.
UPRAWOWY
EU
parków i innych zieleni
pi
lasów i wód
lw
lasów i łąk
lł
lasów i torfowisk
lt
lądowych ekosystemów nie-
leśnych
ln
ekosystemów wodnych i nie-
leśnych
nw
10.
RÓŻNYCH
EKOSYSTEMÓW
EE
mozaiki różnych ekosystemów
me
PARKI KRAJOBRAZOWE
Park krajobrazowy obejmuje
obszar chroniony ze względu na
wartości przyrodnicze,
historyczne i kulturowe oraz
walory krajobrazowe w celu
zachowania, popularyzacji tych
wartości w warunkach
zrównoważonego rozwoju.
(art..16.1. Ustawy o ochronie
przyrody)
POWOŁYWANIE PK
Utworzenie parku krajobrazowego lub
powiększenie jego obszaru następuje w
drodze rozporządzenia wojewody.
Rozporządzenie określa:
nazwę parku;
obszar;
przebieg granic i otuliny;
szczególne cele ochrony;
zakazy właściwe dla danego parku lub jego
części wybrane spośród zakazów o których
mowa w art. 17, ust.1
ZASADY FUNKCJONOWANIA I
POWOŁYWANIA PK
1)projekt rozporządzenia
wymaga uzgodnienia z radą
gminy;
(utworzenie, zmiana granic,
likwidacja)
2)PK funkcjonuje w oparciu o
statut nadany przez wojewodę w
drodze rozporządzenia;
(struktura organizacyjna)
3)grunty leśne, rolne,
nieruchomości
pozostają w
gospodarczym wykorzystaniu;
W ODNIESIENIU DO OBSZARU
PK I OTULINY
UZGODNIEŃ
Z WOJEWODĄ WYMAGAJĄ
:
-
projekty studiów uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania
przestrzennego gmin;
-miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego;
- plany przestrzennego
zagospodarowania województw;
-plany zagospodarowania
przestrzennego
morskich wód
wewnętrznych,
morza
terytorialnego
i strefy ekonomicznej;
OBSZARY
CHRONIONEGO KRAJOBRAZU
Obejmują tereny chronione ze
względu na wyróżniający się
krajobraz o zróżnicowanych
ekosystemach, wartościowe ze
względu na możliwość
zaspakajania potrzeb związanych z
turystyką i wypoczynkiem lub
pełnioną funkcję korytarzy
ekologicznych
ZASADY TWORZENIA OCHK
-wyznaczenie OCHK następuje w
drodze rozporządzenia wojewody.
Rozporządzenie określa: nazwę,
położenie, obszar, sprawującego
nadzór, ustalenia dotyczące
czynnej ochrony ekosystemów
oraz zakazy właściwe dla danego
obszaru lub jego części spośród
wymienionych w art.. 24 ust.1.
ZASADY LIKWIDACJI OCHK
BĄDŹ ZMIANY JEGO GRANIC
Następuje w drodze
rozporządzenia wojewody, po
zaopiniowaniu przez WROP oraz
rady gminy której podlega
terytorialnie obszar.
Likwidacja następuje z powodu:
bezpowrotnej utraty
wyróżniającego się krajobrazu o
zróżnicowanych ekosystemach i
możliwości zaspokajania potrzeb
związanych z turystyka i
wypoczynkiem.
OCHK cd.
Obszary CHK może powoływać
bądź likwidować rada gminy.
W ODNIESIENIU DO OCHK
UZGODNIEŃ Z WOJEWODĄ
WYMAGAJĄ
:
-
projekty studiów uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania
przestrzennego gmin;
- miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego;
- plany przestrzennego zagospodarowania
województw;
-plany zagospodarowania przestrzennego
morskich wód wewnętrznych, morza
terytorialnego i strefy ekonomicznej;
Zakazy obowiązujące na OCHK
reguluje art.24.1.
USTAWY O OCHRONIE
PRZYRODY.
OBSZARY NATURA 2000
tworzą:
1.Obszary specjalnej ochrony
ptaków (OSO);
2.Specjalne obszary ochrony
siedlisk (SOO);
Obszar Natura 2000 może
obejmować część lub całość
obszarów i obiektów objętych
formami ochrony (PN, rezerwaty,
PK, OCHK, pomniki przyrody,
stanowiska dokumentacyjne,
użytki ekologiczne, ZP-K
.
TWORZENIE OBSZARÓW
NATURA 2000
W
gestii
Ministra
Środowiska,
rozporządzenie
określające
typy
siedlisk, gatunki roślin i zwierząt, ze
wskazaniem
typów
siedlisk
przyrodniczych i gatunków o znaczeniu
priorytetowym, wymagające ochrony w
formie wyznaczenia obszarów Natura
2000, a także kryteria i sposoby
wyboru
reprezentatywnej
liczby
i
powierzchni siedlisk przyrodniczych
oraz siedlisk roślin i siedlisk zwierząt
do
ochrony
w
formie
obszarów
(szczególnie
cenne
i
zagrożone
składniki różnorodności biologicznej)
OBSZARY NATURA 2000 cd.
Minister opracowuje:
Projekt listy obszarów Natura 2000
w oparciu o przepisy prawa Unii
Europejskiej;
Projekt wymaga zasięgnięcia opinii
właściwych rad gmin,
Nie złożenie uwag w terminie do 30
dni od chwili otrzymania projektu
oznacza brak uwag;
OBSZARY NATURA 2000 cd.
Po uzyskaniu zgody Rady Ministrów
minister przekazuje Komisji
Europejskiej
1)projekt listy specjalnych obszarów
ochrony siedlisk;
2)szacunek dotyczący
współfinansowania przez
Wspólnotę Europejska
Wyznaczenie obszaru Natura 2000,
zmiana jego granic lub likwidacja
wymaga porozumienia ministrów do
spraw
rolnictwa,
rozwoju
wsi
gospodarki
wodnej
w
drodze
rozporządzenia.
OBSZARY NATURA 2000 cd.
Rozporządzenie zawiera
:
- nazwę obszaru;
- położenie administracyjne;
- obszar i mapę obszaru;
- cel i przedmiot ochrony;
- sprawującego nadzór nad danym
obszarem.
Wydając rozporządzenie Minister
kieruje się rzeczywistym stanem
siedlisk przyrodniczych oraz
gatunków roślin i zwierząt.
OBSZARY NATURA 2000 cd.
Po wyznaczeniu OSO ptaków
minister środowiska
przekazuje listę tych obszarów
Komisji Europejskiej.
SOO siedlisk
Wyznaczane są przez ministra
środowiska po uzgodnieniu z
Komisją Europejską
PLANY OBSZARÓW NATURA 2000
Wprowadzane są na drodze
rozporządzenia na okres 20-letni;
Plany uwzględniają ekologiczne
właściwości siedlisk
przyrodniczych, gatunków roślin i
zwierząt dla których obszar
wyznaczono.
W planach uwzględniane są zapisy
planów PN, rezerwatów przyrody,
PK i plany urządzenia lasów. Plan
sporządza sprawujący nadzór nad
obszarem w terminie 5 lat od dnia
wyznaczenia obszaru w
porozumieniu z radami gmin
PLAN OCHRONY OBSZARU
NATURA 2000
Plan ochrony zawiera:
1) Opis i ocenę istniejących i potencjalnych
zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych
oraz określeniem sposobu eliminacji lub
ograniczenia tych zagrożeń i skutków;
2) Opis warunków zachowania lub
przywrócenia właściwego stanu ochrony
siedlisk i gatunków jw.
3) Wykaz zadań ochronnych z określeniem
sposobu ich wykonywania, rodzaju,
zakresu i lokalizacji, na okres stosowny do
potrzeb;
4) Zakres monitoringu przyrodniczego;
5) Opis przebiegu granic
POMNIKI PRZYRODY
Pomnikami przyrody są pojedyncze
twory przyrody żywej i nieożywionej
lub ich skupiska o szczególnej
wartości przyrodniczej, naukowej,
kulturowej, historycznej lub
krajobrazowej oraz odznaczające się
indywidualnymi cechami,
wyróżniającymi je wśród innych
tworów, okazałych rozmiarów
drzewa, krzewy gatunków rodzimych
i obcych, źródła, wodospady,
wywierzyska, skałki, jary, głazy
narzutowe oraz jaskinie.
Drzewa
stanowiące
pomniki
przyrody
na
terenach
niezabudowanych,
jeżeli
nie
stanowi to zagrożenia dla ludzi lub
mienia podlegają ochronie aż do
ich
samoistnego,
całkowitego
rozpadu.
KRYTERIA
USTANOWIENIA POMNIKÓW
PRZYRODY
Minister właściwy do spraw środowiska
może określić, w drodze
rozporządzenia kryteria uznawania
tworów przyrody żywej i nieożywionej
za pomniki przyrody, kierując się
potrzebą ochrony drzew i krzewów ze
względu na ich wielkość, wiek, pokrój i
znaczenie historyczne, a odnośnie
tworów przyrody nieożywionej ze
względu na ich znaczenie naukowe,
estetyczne i krajobrazowe
Tabela 1
Pierśnice rodzimych gatunków drzew jako orientacyjne dolne granice
dla drzew pomnikowych
Wyciąg z instrukcji o urządzaniu lasów w parkach narodowych i rezerwatach przyrody -& 74,
pkt. 10 – Pomniki i osobliwości przyrody
Gatunek
Lp.
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Średnica w cm
na wysokości
130 cm
Obwód pnia w cm
na wysokości 130
cm
1. buk zwyczajny
Fagus sylvatica
100
314
2. brzoza brodawkowata Betula pendula
70
220
3. brzoza omszona
Betula pubescens
70
220
4. czeremcha zwyczajna Prunus avium
30
95
5. dąb szypułkowy
Quercus robur
120
377
6. jabłoń dzika
Malus sylvestris
30
95
7. Jarząb pospolity
Sorbus aucuparia
50
157
8. grab zwyczajny
Carpinus betulus
60
188
9. jesion wyniosły
Fraxinus excelsior
80
251
10. Jodła pospolita
Abies alba
100
314
11. klon zwyczajny
Acer platanoides
70
220
12. lipy
Tilia sp. div.
100
314
13. modrzew europejski
Larix decidua
100
314
14. topola osika
Populus tremula
70
220
15. sosny
Pinus sp. div.
100
314
16. świerk zwyczajny
Picea abies
100
314
17. wiązy
Ulmus sp. div.
70
220
18. wierzba biała i krucha Salix alba, S.fragilis
100
314
19. topola czarna i biała
Populus nigra, P.alba
120
377
20. klon jawor
Acer pseudoplatanus
70
220
Tabela 2
Kryteria uznawania za pomniki przyrody drzew obcego pochodzenia rosnących
w Polsce
Propozycja opracowana przez Instytut Dendrologii PAN w Kórniku
Przedstawiona Wojewódzkiemu Konserwatorowi Przyrody w Gdańsku
Gatunek
Lp.
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Średnica (cm) na
wysokości 130
cm
Obwód pnia (cm)
na wysokości 130
cm
1.
klon srebrzysty
Acer saccharinum
80
250
2.
kasztanowiec biały
Aesculus hippocastanum
95
300
3.
cyprysik lawsona
Chamaecyparis lawsoniana
48
150
4.
cyprysik groszkowy
Chamaecyparis pisifera
48
150
5.
oliwnik wąskolistnyc
Elaeagnus angustifolia
32
100
6.
miłorząb dwuklapowy
Ginko biloba
64
200
7.
złotokap pospolity
Laburnum anagyroides
30
95
8.
tulipanowiec amerykański Liriodendron tulipifera
80
250
9.
sosna wejmutka
Pinus strobus
70
220
10.
sosna czarna
Pinus nigra
80
250
11.
platan klonolistny
Platanus acerifolia
127
400
12.
daglezja zielona
Pseudotsuga menziesii
95
300
13.
cis pospolity
Taxus baccata
48
150
14.
żywotnik zachodni
Thuja occidentalis
48
150
15
. żywotnik olbrzymi
Thuja plicata
64
200
STANOWISKA
DOKUMENTACYJNE
Stanowiskami dokumentacyjnymi są
niewyodrębniające się na powierzchni
lub możliwe do wyodrębnienia, ważne
pod względem naukowym i
dydaktycznym, miejsca występowania
formacji geologicznych, nagromadzeń
skamieniałości lub tworów
mineralnych, jaskinie lub schroniska
podskalne wraz z namuliskami oraz
fragmenty eksploatowanych lub
nieczynnych wyrobisk
powierzchniowych i podziemnych.
Stanowiskami dokumentacyjnymi
mogą być także miejsca występowania
kopalnych szczątków roślin lub
zwierząt.
UŻYTKI EKOLOGICZNE
Użytkami ekologicznymi są
zasługujące na ochronę pozostałości
ekosystemów mających znaczenie dla
zachowania różnorodności
biologicznej – naturalne zbiorniki
wodne, śródleśne i śródpolne oczka
wodne, kępy drzew i krzewów, bagna,
torfowiska, wydmy, płaty
nieużytkowanej roślinności,
starorzecza, wychodnie skalne,
skarpy, kamieńce, siedliska
przyrodnicze oraz stanowiska
rzadkich lub chronionych gatunków
roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje
oraz miejsca rozmnażania lub miejsca
sezonowego przebywania.
ZESPOŁY
PRZYRODNICZO-
KRAJOBRAZOWE
ZPK są fragmenty krajobrazu
naturalnego i kulturowego
zasługujące na ochronę ze względu na
ich walory widokowe lub estetyczne
ZASADY I KOMPETENCJE
USTANAWIANIA
-pomnika przyrody
- stanowiska dokumentacyjnego
- użytku ekologicznego
- zespołu przyrodniczo-
krajobrazowego
w drodze rozporządzenia wojewody lub
uchwały rady gminy, jeżeli wojewoda nie
ustanowił tych form ochrony przyrody.
Rozporządzenie lub uchwała rady
gminy zawiera:
- nazwę danego obiektu lub
obszaru;
- jego położenie;
- sprawującego nadzór;
- szczególne cechy ochrony;
-w razie potrzeby ustalenia
dotyczące jego czynnej ochrony;
- zakazy właściwe dla tego obiektu,
obszaru lub jego części.
Zakazy obowiązujące jakie mogą być
wprowadzone w stosunku do tych form
prawnej ochrony przyrody
-
niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu
lub obszaru;
- wykonywania prac ziemnych trwale
zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac
związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym
lub przeciwpowodziowym albo budową, odbudową,
utrzymaniem, remontem lub naprawą urządzeń
wodnych;
- uszkadzania i zanieczyszczania gleby;
- dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli
zmiany te nie służą ochronie przyrody albo
racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub
rybackiej;
-
likwidowania, zasypywania i przekształcania
naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz
obszarów wodno-błotnych;
- wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia
użytkowanych gruntów rolnych;
- wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym
torfu oraz skamieniałości, w tym kopalnych
szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i
bursztynu;
- umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt,
niszczenia nor, legowisk zwierzęcych oraz tarlisk i
złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb
oraz wykonywania czynności związanych z
racjonalną gospodarką rolną, leśną rybacka i
łowiecką;
- zbioru, niszczenia, uszkadzania roślin i grzybów na
obszarach użytków ekologicznych, utworzonych w
celu ochrony stanowisk, siedlisk lub ostoi roślin i
grzybów chronionych;
- umieszczania tablic reklamowych.
ODSTĘPSTWA
OD POWYŻSZYCH ZAKAZÓW
-
prac wykonywanych na potrzeby ochrony
przyrody po uzgodnieniu z organem
ustanawiającym daną formę ochrony przyrody;
- realizacji inwestycji celu publicznego po
uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną
formę ochrony przyrody;
- zadań z zakresu obronności kraju w przypadku
zagrożenia bezpieczeństwa państwa;
- likwidowania nagłych zagrożeń bezpieczeństwa
powszechnego i prowadzenia akcji ratowniczych.