Rola grasicy w
Rola grasicy w
powstawaniu
powstawaniu
limfocytów T,
limfocytów T,
nowotwory grasicy
nowotwory grasicy
Aleksandra Piwecka
Aleksandra Piwecka
Ewa Piwowarska
Ewa Piwowarska
Andrzej Burysz
Andrzej Burysz
Grasica a dojrzewanie
Grasica a dojrzewanie
limfocytów T
limfocytów T
Selekcja pozytywna i negatywna
Selekcja pozytywna i negatywna
limfocytów
limfocytów
Proces odbywa się w grasicy, jego celem jest
Proces odbywa się w grasicy, jego celem jest
wyprodukowanie armii limfocytów zdolnych do
wyprodukowanie armii limfocytów zdolnych do
odczytywania cząsteczek MHC oraz usunięcie
odczytywania cząsteczek MHC oraz usunięcie
tych limfocytów, które mogłyby rozpoznawać
tych limfocytów, które mogłyby rozpoznawać
własne antygeny i powodować procesy
własne antygeny i powodować procesy
autoreaktywne.
autoreaktywne.
Na komórkach zrębu grasicy występują w
Na komórkach zrębu grasicy występują w
dużym stężeniu cząsteczki głównego układu
dużym stężeniu cząsteczki głównego układu
zgodności tkankowej. Ma to znaczenie dla
zgodności tkankowej. Ma to znaczenie dla
czynnościowego dojrzewania limfocytów T.
czynnościowego dojrzewania limfocytów T.
Grasica a dojrzewanie
Grasica a dojrzewanie
limfocytów T
limfocytów T
Paradoksem jest fakt, iż mimo że celem selekcji jest
Paradoksem jest fakt, iż mimo że celem selekcji jest
wywołanie puli limfocytów T rozpoznających obce antygeny
wywołanie puli limfocytów T rozpoznających obce antygeny
w połączeniu z własnymi cząsteczkami MHC, to jednak tych
w połączeniu z własnymi cząsteczkami MHC, to jednak tych
antygenów w grasicy nie ma.
antygenów w grasicy nie ma.
Selekcja w grasicy zależy od:
Selekcja w grasicy zależy od:
1) powinowactwa(stopnia dopasowania), rec TCR do
1) powinowactwa(stopnia dopasowania), rec TCR do
prezentowanego antygenu
prezentowanego antygenu
2)
2)
zagęszczania tych peptydów,(ligandów,)czyli ilości
zagęszczania tych peptydów,(ligandów,)czyli ilości
kompleksów peptyd\MHC prezentowanych limfocytowi T
kompleksów peptyd\MHC prezentowanych limfocytowi T
Niedojrzałe tymocyty są programowane do apoptozy.
Niedojrzałe tymocyty są programowane do apoptozy.
Podczas swojej wędrówki tymocyt kooperuje z dużą ilością
Podczas swojej wędrówki tymocyt kooperuje z dużą ilością
ligandów dzięki temu kontaktowi uczy się rozpoznawania
ligandów dzięki temu kontaktowi uczy się rozpoznawania
różnych antygenów.
różnych antygenów.
Nowotwory grasicy
Nowotwory grasicy
Definicja
Definicja
Są to nowotwory wywodzące się z
Są to nowotwory wywodzące się z
nabłonka zrębowego grasicy. Ponad
nabłonka zrębowego grasicy. Ponad
80% z nich to guzy łagodne.
80% z nich to guzy łagodne.
Epidemiologia i
Epidemiologia i
występowanie
występowanie
Najczęściej stwierdza się je u osób
Najczęściej stwierdza się je u osób
dorosłych, około 50 r.ż.
dorosłych, około 50 r.ż.
Zwykle umiejscowione są w śródpiersiu
Zwykle umiejscowione są w śródpiersiu
przednim, rzadko - w miejscach
przednim, rzadko - w miejscach
występowania grasicy ektopowej, np.
występowania grasicy ektopowej, np.
na szyi, w przytarczycach czy tarczycy.
na szyi, w przytarczycach czy tarczycy.
Obraz makroskopowy
Obraz makroskopowy
Są to guzy otorebkowane lub
Są to guzy otorebkowane lub
naciekające, o budowie zrazowatej.
naciekające, o budowie zrazowatej.
Na powierzchni przekroju szaro-
Na powierzchni przekroju szaro-
białawe z wybroczynami i torbielami.
białawe z wybroczynami i torbielami.
stopień I - makroskopowo guzy
stopień I - makroskopowo guzy
otorebkowane, brak cech inwazji
otorebkowane, brak cech inwazji
torebki w badaniu mikroskopowym
torebki w badaniu mikroskopowym
stopień II
stopień II
1)
1)
makroskopowa inwazja otaczającej tkanki
makroskopowa inwazja otaczającej tkanki
łącznej lub śródpiersiowej lub
łącznej lub śródpiersiowej lub
2) mikroskopowa inwazja torebki
2) mikroskopowa inwazja torebki
Obraz makroskopowy
Obraz makroskopowy
Obraz makroskopowy
Obraz makroskopowy
stopień III - makroskopowa inwazja
stopień III - makroskopowa inwazja
przylegających narządów, np.
przylegających narządów, np.
nasierdzia, dużych naczyń czy płuc
nasierdzia, dużych naczyń czy płuc
stopień IVa - rozsiew do opłucnej lub
stopień IVa - rozsiew do opłucnej lub
osierdzia
osierdzia
stopień IVb - przerzuty drogą
stopień IVb - przerzuty drogą
limfatyczną lub krwionośną
limfatyczną lub krwionośną
Podział grasiczaków
Podział grasiczaków
Grasiczaki łagodne
Grasiczaki łagodne
Rdzenne (
Rdzenne (
thymoma medullare
thymoma medullare
)
)
Mieszane (
Mieszane (
thymoma mixtum
thymoma mixtum
)
)
Grasiczaki złośliwe
Grasiczaki złośliwe
(Kategoria I)
(Kategoria I)
:
:
O przewadze typu korowego
O przewadze typu korowego
(
(
predominantly cortical thymoma
predominantly cortical thymoma
)
)
Korowe (
Korowe (
thymoma corticale
thymoma corticale
)
)
Dobrze zróżnicowany rak grasicy (
Dobrze zróżnicowany rak grasicy (
well
well
differentiated thymic carcinoma -
differentiated thymic carcinoma -
WDTC
WDTC
)
)
Podział grasiczaków
Podział grasiczaków
Nowotwory złośliwe
Nowotwory złośliwe
(Kategoria II)
(Kategoria II)
:
:
O małej złośliwości:
O małej złośliwości:
rak płaskonabłonkowy (GI/II)
rak płaskonabłonkowy (GI/II)
basaloid (
basaloid (
basaloid carcinoma
basaloid carcinoma
)
)
rak śluzowonaskórkowy (
rak śluzowonaskórkowy (
carcinoma
carcinoma
mucoepidermale
mucoepidermale
)
)
Podział grasiczaków
Podział grasiczaków
Nowotwory złośliwe
Nowotwory złośliwe
(Kategoria II)
(Kategoria II)
:
:
O wysokiej złośliwości:
O wysokiej złośliwości:
rak płaskonabłonkowy (GIII)
rak płaskonabłonkowy (GIII)
rak podobny do lymphoepithelioma
rak podobny do lymphoepithelioma
(
(
lymphoepithelioma like carcinoma
lymphoepithelioma like carcinoma
)
)
rak jasnokomórkowy
rak jasnokomórkowy
rak wrzecionowatokomórkowy (
rak wrzecionowatokomórkowy (
carcinoma
carcinoma
fusocellulare, sarcomatoid carcinoma
fusocellulare, sarcomatoid carcinoma
)
)
rak anaplastyczny
rak anaplastyczny
rak drobnokomórkowy/neuroendokrynny
rak drobnokomórkowy/neuroendokrynny
Podział grasiczaków
Podział grasiczaków
Biologia grasiczaków
Biologia grasiczaków
1.
1.
Grasiczaki rdzenne i mieszane są dobrze
Grasiczaki rdzenne i mieszane są dobrze
otorebkowane, tylko czasami wykazują minimalną
otorebkowane, tylko czasami wykazują minimalną
inwazję torebki. Rokowanie po ich usunięciu jest
inwazję torebki. Rokowanie po ich usunięciu jest
dobre.
dobre.
2. Grasiczaki o przewadze typu korowego są zwykle
2. Grasiczaki o przewadze typu korowego są zwykle
dużymi guzami, nieotorebkowanymi, uciskającymi
dużymi guzami, nieotorebkowanymi, uciskającymi
otoczenie; mogą naciekać sąsiednie narządy.
otoczenie; mogą naciekać sąsiednie narządy.
Rokowanie jest gorsze niż w grupie 1.
Rokowanie jest gorsze niż w grupie 1.
3. Grasiczaki korowe rokują gorzej od poprzednich
3. Grasiczaki korowe rokują gorzej od poprzednich
typów; do typowych obrazów należy naciekanie
typów; do typowych obrazów należy naciekanie
narządów sąsiednich, możliwy jest także rozsiew w
narządów sąsiednich, możliwy jest także rozsiew w
opłucnej i osierdziu oraz przerzuty.
opłucnej i osierdziu oraz przerzuty.
4. Rak grasicy daje przerzuty do: węzłów chłonnych,
4. Rak grasicy daje przerzuty do: węzłów chłonnych,
płuc, mózgu, kości, wątroby i nadnerczy.
płuc, mózgu, kości, wątroby i nadnerczy.
Objawy kliniczne i
Objawy kliniczne i
zaawansowanie grasiczaków
zaawansowanie grasiczaków
1.
1.
Objawy ucisku: duszność, zaburzenia
Objawy ucisku: duszność, zaburzenia
połykania, zespół żyły głównej górnej
połykania, zespół żyły głównej górnej
2. Objawy ogólnoustrojowe: męczliwość
2. Objawy ogólnoustrojowe: męczliwość
mięśni, niedokrwistość,
mięśni, niedokrwistość,
małopłytkowość, neutropenia,
małopłytkowość, neutropenia,
hipogammaglobulinemia, choroby
hipogammaglobulinemia, choroby
tkanki łącznej.
tkanki łącznej.
Grasica może być miejscem
Grasica może być miejscem
rozwoju:
rozwoju:
1.
1.
Ziarnicy złośliwej (podtyp NS)
Ziarnicy złośliwej (podtyp NS)
2. Chłoniaków
2. Chłoniaków
W grasicy mogą pojawić się
W grasicy mogą pojawić się
również:
również:
1.
1.
Potworniaki
Potworniaki
2. Raki embrionalne
2. Raki embrionalne
3. Nasieniaki
3. Nasieniaki
Dziękujemy
Dziękujemy