Koordynacja ruchowa określa zdolność
Koordynacja ruchowa określa zdolność
do wykonywania złożonych
do wykonywania złożonych
przestrzennie i czasowo ruchów,
przestrzennie i czasowo ruchów,
przestawiania się z jednych zadań
przestawiania się z jednych zadań
ruchowych na inne, jak również
ruchowych na inne, jak również
rozwiązywania nowych, nieoczekiwanie
rozwiązywania nowych, nieoczekiwanie
pojawiających się sytuacji ruchowych.
pojawiających się sytuacji ruchowych.
Mieści się tu również umiejętność
Mieści się tu również umiejętność
szybkiego,
szybkiego,
dokładnego i trwałego
dokładnego i trwałego
uczenia się ruchu.
uczenia się ruchu.
Koordynacja ruchowa
Koordynacja ruchowa
Koordynacja ruchowa
W pewnym uproszczeniu można uznać, iż
W pewnym uproszczeniu można uznać, iż
koordynacja ruchowa mieści w sobie
koordynacja ruchowa mieści w sobie
szereg specyficznych właściwości, takich
szereg specyficznych właściwości, takich
jak: zwinność (zdolność precyzyjnego
jak: zwinność (zdolność precyzyjnego
i szybkiego władania ciałem), zręczność
i szybkiego władania ciałem), zręczność
(ruchy manualne rąk), czucie czasu,
(ruchy manualne rąk), czucie czasu,
czucie przestrzeni, czucie równowagi,
czucie przestrzeni, czucie równowagi,
tzw. czucie ruchu (pamięć ruchowa) itp.
tzw. czucie ruchu (pamięć ruchowa) itp.
Proces koordynacyjnego przygotowania
Proces koordynacyjnego przygotowania
sprawnościowego obejmuje zdolności:
sprawnościowego obejmuje zdolności:
1/2
1/2
sprzęgania ruchów – organizacji przestrzenno-
sprzęgania ruchów – organizacji przestrzenno-
czasowych i dynamicznych powiązań ruchów
czasowych i dynamicznych powiązań ruchów
części ciała,
części ciała,
orientacji przestrzennej – identyfikacji położenia
orientacji przestrzennej – identyfikacji położenia
oraz zmian pozycji i ruchów ciała w przestrzeni,
oraz zmian pozycji i ruchów ciała w przestrzeni,
różnicowania ruchów – wysokiej dokładności i
różnicowania ruchów – wysokiej dokładności i
ekonomii ruchów częściowych oraz
ekonomii ruchów częściowych oraz
poszczególnych faz w całości aktu ruchowego,
poszczególnych faz w całości aktu ruchowego,
równowagi – utrzymywania, względnie
równowagi – utrzymywania, względnie
przywracania stanu równowagi ciała,
przywracania stanu równowagi ciała,
Proces koordynacyjnego
Proces koordynacyjnego
przygotowania sprawnościowego
przygotowania sprawnościowego
obejmuje zdolności:
obejmuje zdolności:
2/2
2/2
szybkiego i właściwego reagowania –
szybkiego i właściwego reagowania –
szybkiego wykonywania celowych ruchów na
szybkiego wykonywania celowych ruchów na
sygnał lub nagłą zmianę sytuacji,
sygnał lub nagłą zmianę sytuacji,
dostosowania i przestawiania ruchowego –
dostosowania i przestawiania ruchowego –
czyli precyzowania, korygowania, jak też
czyli precyzowania, korygowania, jak też
świadomego zmieniania i przestawiania
świadomego zmieniania i przestawiania
ruchów zgodnie z powstałą lub
ruchów zgodnie z powstałą lub
przewidywaną zmianą sytuacji,
przewidywaną zmianą sytuacji,
rytmizacji ruchów – dostosowania ruchów do
rytmizacji ruchów – dostosowania ruchów do
podanego rytmu (zewnętrznego), względnie
podanego rytmu (zewnętrznego), względnie
przyjęcia celowego rytmu własnego
przyjęcia celowego rytmu własnego
(wewnętrznego).
(wewnętrznego).
Metodyka doskonalenia
Metodyka doskonalenia
koordynacji
koordynacji
Zasadniczą metodą doskonalenia koordynacji
Zasadniczą metodą doskonalenia koordynacji
jest ciągłe poznawanie nowych, różnorodnych
jest ciągłe poznawanie nowych, różnorodnych
ćwiczeń, a także wykonywanie już znanych (w
ćwiczeń, a także wykonywanie już znanych (w
tym także ćwiczenia startowego) w
tym także ćwiczenia startowego) w
różnorodnych warunkach.
różnorodnych warunkach.
Założenia te znalazły praktyczne zastosowanie
Założenia te znalazły praktyczne zastosowanie
w tzw.
w tzw.
metodzie zmienności ćwiczeń
metodzie zmienności ćwiczeń
. Obejmuje
. Obejmuje
ona dwa kryteria różnicowania stosowanych w
ona dwa kryteria różnicowania stosowanych w
kształtowaniu koordynacji środków: kryterium
kształtowaniu koordynacji środków: kryterium
zmienności wykonania
zmienności wykonania
ćwiczenia i kryterium
ćwiczenia i kryterium
zmienności warunków
zmienności warunków
jego realizacji.
jego realizacji.
Kryterium zmienności
Kryterium zmienności
wykonania ćwiczenia
wykonania ćwiczenia
Zmienne sposoby wykonania ćwiczenia
Zmienne sposoby wykonania ćwiczenia
obejmują: tempo i kierunek ruchu, wymagania
obejmują: tempo i kierunek ruchu, wymagania
w stosunku do wielkości użytej siły, udział
w stosunku do wielkości użytej siły, udział
mięśni, objętość ruchu, łączenie różnych
mięśni, objętość ruchu, łączenie różnych
strukturalnie form ruchu, odtwarzanie
strukturalnie form ruchu, odtwarzanie
zmiennych rytmów i akcentowanie faz ruchu,
zmiennych rytmów i akcentowanie faz ruchu,
ćwiczenia symetryczne i asymetryczne,
ćwiczenia symetryczne i asymetryczne,
warianty rozpoczęcia i zakończenia ruchu,
warianty rozpoczęcia i zakończenia ruchu,
samodzielne rozwiązywanie zadań ruchowych.
samodzielne rozwiązywanie zadań ruchowych.
Kryterium zmienności warunków
Kryterium zmienności warunków
realizacji ćwiczeń
realizacji ćwiczeń
Zmienne warunki wykonania ćwiczenia
Zmienne warunki wykonania ćwiczenia
to: różne warunki przestrzenne ruchu
to: różne warunki przestrzenne ruchu
(otwarte i zamknięte), użycie różnych
(otwarte i zamknięte), użycie różnych
przyborów, ograniczenia kontroli wzrokowej,
przyborów, ograniczenia kontroli wzrokowej,
różna nawierzchnia zajęć (podłoga, materac,
różna nawierzchnia zajęć (podłoga, materac,
trawnik, nierówności, podwyższenia, itp.),
trawnik, nierówności, podwyższenia, itp.),
różne obciążenia zewnętrzne (hantle, worki,
różne obciążenia zewnętrzne (hantle, worki,
pasy, itp.), ćwiczenia z różnymi partnerami,
pasy, itp.), ćwiczenia z różnymi partnerami,
przeciwnikami, ograniczony czas i
przeciwnikami, ograniczony czas i
ograniczona przestrzeń pracy.
ograniczona przestrzeń pracy.
W praktyce wykorzystanie tych kryteriów
W praktyce wykorzystanie tych kryteriów
różnicowania przybiera postać różnorodnych
różnicowania przybiera postać różnorodnych
grup ćwiczeń , przede wszystkim:
grup ćwiczeń , przede wszystkim:
doskonalących zachowanie równowagi w
doskonalących zachowanie równowagi w
miejscu i w ruchu,
miejscu i w ruchu,
kształtujących umiejętność wykonywania
kształtujących umiejętność wykonywania
szybkich obrotów, zwrotów i przewrotów,
szybkich obrotów, zwrotów i przewrotów,
z zastosowaniem nietypowych pozycji
z zastosowaniem nietypowych pozycji
wyjściowych,
wyjściowych,
z wprowadzeniem dodatkowych ruchów do
z wprowadzeniem dodatkowych ruchów do
zasadniczej ich formy.
zasadniczej ich formy.
Reguły rozwijania zdolności
Reguły rozwijania zdolności
koordynacyjnych
koordynacyjnych
wprowadzaj nowe, nie znane ćwiczenia,
wprowadzaj nowe, nie znane ćwiczenia,
dobieraj różne warunki wykonywania ćwiczeń,
dobieraj różne warunki wykonywania ćwiczeń,
wykorzystuj ćwiczenia "lustrzane",
wykorzystuj ćwiczenia "lustrzane",
łącz zadania w różnorakie łańcuchy ruchowe,
łącz zadania w różnorakie łańcuchy ruchowe,
zmieniaj techniki wykonywania zadań,
zmieniaj techniki wykonywania zadań,
wprowadzaj okresowo dodatkowe utrudnienia (np.
wprowadzaj okresowo dodatkowe utrudnienia (np.
bieg przez płotki z pałeczką sztafetową) lub
bieg przez płotki z pałeczką sztafetową) lub
zakłócenia akustyczne, świetlne czy mechaniczne
zakłócenia akustyczne, świetlne czy mechaniczne
(np. każdy but inny),
(np. każdy but inny),
zmieniaj przestrzenne warunki wykonania ruchu (np.
zmieniaj przestrzenne warunki wykonania ruchu (np.
wyższe płotki, krótszy rozbieg),
wyższe płotki, krótszy rozbieg),
wprowadzaj czasami dodatkowe obciążenia
wprowadzaj czasami dodatkowe obciążenia
zewnętrzne,
zewnętrzne,
zmieniaj środowisko ćwiczeń (np. hala, las, boisko,
zmieniaj środowisko ćwiczeń (np. hala, las, boisko,
plaża).
plaża).