Politechnika Koszalińska w Koszalinie
wydział: Instytut Ekonomii i Zarządzania
kierunek: Finanse i Rachunkowość
Studia I stopnia Niestacjonarne

PREZENTACJA

DOKUMENTÓW KSIĘGOWYCH

Opracowała

Monika Szulc

Grupa II semestr 1

Koszalin, 2008 rok

Dokumenty księgowe

to

dowody

stanowiące podstawę księgowania,

stwierdzające fakt dokonania operacji

gospodarczej

zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem

i zawierające

(zgodnie z ustawą o rachunkowości )

niezbędną treść.

Dokument księgowy powinien zawierać,

(Ustawa o rachunkowości, stan prawny

na dzień 1 stycznia 2002 r. art.21§1):

 określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego,

 określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji

gospodarczych

,

 opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to możliwe, określoną

także

jednostkach naturalnych,



datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod

inną datą - także datę sporządzenia dowodu,

 podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub, od

której

przyjęto składniki aktywów,

 stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia

w

księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby

odpowiedzialnej

za te wskazania.

Według Ustawy o rachunkowości dokument

księgowy spełnia swoje

funkcje, jeżeli jest:



rzetelny

,

tj. zgodny z rzeczywistym przebiegiem operacji

gospodarczej, którą dokumentuje;



kompletny

,

tj. zawiera co najmniej cechy dowodu określone w art.

21

Ustawy o rachunkowości;



sprawdzony

pod względem

:

 merytorycznym,

w celu sprawdzenia, czy przedstawiona w

dokumencie księgowym operacja jest zgodna z rzeczywistością,

czy

treść słowna i dane liczbowe identyfikują dokładnie istotę

transakcji

lub rozliczenia,

 formalnym

,

sprawdzenie, czy dokument odpowiada stawianym

mu wymogom, co do formy (czy zawiera kompletne dane, jest

właściwie sporządzony, na odpowiednim formularzu, wystawiony

przez uprawnioną

osobę, jest czytelny i staranny, opatrzony datą,

numeracją, zawiera podpisy osób upoważnionych

do zawierania

dowodów księgowych, nie wykazuje śladów poprawek, zawiera

właściwe pieczęcie itp.),

 rachunkowym,

w celu sprawdzenia, czy dokumentnie zawiera

błędów arytmetycznych w

obliczeniach;



pozbawiony niedopuszczalnych poprawek;



opatrzony w oznaczenia identyfikujące go z zapisami

w

księdze rachunkowej;



sporządzony w języku polskim lub obcym

,

gdy dane w

walucie obcej przeliczane są na walutę polską.

Dokumenty księgowe stwierdzające

dokonanie operacji gospodarczej,

noszą nazwę ustawową

dowodów źródłowych

i mogą być klasyfikowane

według dwóch kryteriów.

I KLASYFIKACJA

WEDŁUG JEDNOSTEK WYSTAWIAJĄCYCH DOWODY

KSIĘGOWE



dowody własne

-

wystawione przez komórki

organizacyjne jednostki gospodarczej, np. karty imienne

przychodów pracowników przez sekcję wynagrodzeń,

dokumenty "Kasa Przyjmie" wystawione przez kasjera;

 wewnętrzne własne

,

czyli dowody własne

wystawione dla innych komórek w ramach danego

podmiotu sporządzone na potrzeby jednostki

gospodarczej, np. wydanie materiałów do produkcji, karta

pracy pracownika,

 zewnętrzne własne

,

czyli dowody własne

przedsiębiorstwa

przeznaczone dla jednostek obcych, np. dla kontrahentów,

faktury

sprzedaży VAT,



dowody

zewnętrzne obce

-

wystawione przez obce

jednostki

organizacyjne (banki, dostawców,

inwestorów, sądy, organa

administracji

państwowej, samorządowej) i przekazane jednostce gospodarczej do

ewidencji, np. faktury zakupu, wyciągi bankowe itp.

II KLASYFIKACJA

WEDŁUG PODSTAW SPORZĄDZENIA

 dowody - źródłowe (pierwotne),

które po raz pierwszy

rejestrują

określone

operacje gospodarcze

,

 dowody zbiorcze

-

to dowody wtórne wystawione na

podstawie

dokumentów źródłowych. Służą do dokonywania łącznych zapisów

zbioru

dowodów źródłowych, które musza być w nich pojedynczo

wyszczególnione,

 dowody korygujące poprzednie zapisy

-

polecenie

księgowania

storna czerwonego, bądź czarnego w przypadku błędnego zapisu

operacji

gospodarczej w księgach rachunkowych, czy też wystawienie faktury

korygującej

VAT,

 dowody zastępcze

-

wystawione do czasu otrzymania

zewnętrznego obcego źródłowego dowodu księgowego

 dowody rozliczeniowe

-

ujmujące już dokonane zapisy w

księgach, ale

uwzględniające inne kryteria klasyfikacyjne.

NIP

to numer identyfikujący podmioty będące na terenie Polski

podatnikami,

płatnikami podatków oraz płatnikami składek ZUS. NIP to również symbol

formularzy,

przy pomocy których podatnicy zgłaszają się do ewidencji podatników.

Ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników nakłada

obowiązek informowania fiskusa o zmianach danych osobowych. Służy do tego

formularz

NIP-3

(wypełniają osoby fizyczne nie prowadzące samodzielnie

działalności

gospodarczej),

NIP-2

(wypełniają spółki), lub

NIP-1

(wypełniają osoby

fizyczne

prowadzące samodzielnie działalność gospodarczą), który podatnik jest

zobligowany

złożyć do urzędu skarbowego w ciągu 30 bądź 14 dni od daty, w której

nastąpiła zmiana.

Nas będzie interesował

NIP-1i NIP-2

. Są to formularze, w których

staramy się o

Numer Identyfikacji Podatkowej (dlatego nie wypełniamy pola nr 1 i jest to

zgłoszenie

identyfikacyjne), ale także informujemy Urząd Skarbowy o zmianie danych

osobistych

(i jest to zgłoszenie aktualizacyjne i w tym zgłoszeniu musimy podać NIP), a w

NIP-2

dodatkowo zgłaszamy, jeżeli aktualizacja związana jest z przejściem NIP na

następcę

prawnego.

NIP-1

ZGŁOSZENIE IDENTYFIKACYJNE/

ZGŁOSZENIE AKTUALIZACYJNE

OSOBY FIZYCZNEJ PROWADZĄCEJ SAMODZIELNIE

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ

NIP-2

ZGŁOSZENIE IDENTYFIKACYJNE/

ZGŁOSZENIE AKTUALIZACYJNE

OSOBY PRAWNEJ LUB JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ

NIEMAJĄCEJ OSOBOWOŚCI PRAWNEJ,

BĘDĄCEJ PODATNIKIEM LUB PŁATNIKIEM

NIP-5

WNIOSEK O POTWIERDZENIE NADANIA

NUMERU IDENTYFIKACJI PODATKOWEJ

Zgodnie z art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 13 października

1995 r. o

zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników

(Dz.U. Nr

142, poz.702, z późn. zm.), naczelnik urzędu skarbowego (na

wniosek

zainteresowanego) obowiązany jest do potwierdzenia

nadania Numeru

Identyfikacji Podatkowej podmiotowi, który nim się

posługuje.

Zainteresowanym może być podatnik lub płatnik, którego

potwierdzenie dotyczy lub osoba trzecia mająca interes

prawny w

złożeniu wniosku.

Załącznik NIP-B

INFORMACJA O RACHUNKACH BANKOWYCH

NIP-B jest załącznik do formularza NIP-1 lub NIP-2. W tym

wniosku

informujemy Urząd Skarbowy o posiadanych kontach bankowych.

Załącznik NIP-C

INFORMACJA O MIEJSCACH WYKONYWANIA

DZIAŁALNOŚCI

NIP-C jest to załącznik do formularza NIP-1 lub NIP-2. W tym

wniosku

informujemy Urząd Skarbowy o miejscach, w których wykonujemy

naszą

działalność gospodarczą.

Załącznik NIP-D

INFORMACJA O WSPÓLNIKACH SPÓŁKI CYWILNEJ,

JAWNEJ,

PARTNERSKIEJ,

KOMANDYTOWEJ,

KOMANDYTOWO-AKCYJNEJ LUB O SPÓŁKACH

TWORZĄCYCH PODATKOWĄ GRUPĘ KAPITAŁOWĄ

NIP-D jest to załącznik do formularza NIP-2. Ten załącznik

wypełniany

jest w przypadku, kiedy mamy założoną spółkę cywilną, jawną,

partnerską,

komandytową, komandytowo-akcyjną lub posiadamy spółkę

tworzącą

podatkową grupę kapitałową po to, aby poinformować Urząd

Skarbowy o

wspólnikach lub spółkach tworzących grupę z naszą spółką.

PIT

- Podatek od osób fizycznych.

Ustawa o podatku PIT powstała w 1991 roku, pod rządami Jana

Krzysztofa

Bieleckiego, a wicepremierem i ministrem finansów był Leszek

Balcerowicz.

PIT-4R

DEKLARACJA ROCZNA O POBRANYCH

ZALICZKACH

NA PODATEK DOCHODOWY

PIT-4R składa się do Urzędu Skarbowego do dnia 31 stycznia

następnego roku. Ten formularz dotyczy wpłacanych zaliczek na

podatek

dochodowy za pracowników.

VAT (PTU)

to podatek od towarów i usług

jest

głównym źródłem dochodów budżetu.

Obowiązuje przy nim zasada samodeklarowania,

co oznacza, że podatnik sam oblicza

i wpłaca do właściwego urzędu

skarbowego wyliczony podatek VAT.

VAT-7

DEKLARACJA DLA PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG

VAT-7

to deklaracja, na której rozlicza się co miesiąc

podatek

od towarów i usług.

VAT-7K

DEKLARACJA DLA PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG

VAT-7K

to deklaracja, na której rozlicza się co

kwartał podatek

od towarów i usług.

VAT-R

ZGŁOSZENIE REJETRACYJNE W ZAKRESIE

PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG

VAT-R/UE

INFORMACJA DOTYCZĄCA OBOWIĄZKU

PODATKOWEGO W ZAKRESIE TRANSAKCJI

WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWYCH

VAT-R/UE należy składać razem z deklaracją VAT-R.

ZUS ZUA

ZGŁOSZENIE DO UBEZPIECZEŃ/

ZGŁOSZENIE ZMIANY DANYCH OSOBY

UBEZPIECZONEJ

Formularz

ZUS ZUA

wypełniamy po to, aby zgłosić

płatnika

do ubezpieczenia, ale także do zgłoszenia zmiany danych

osoby

ubezpieczonej

ZUS RSA

RAPORT IMIENNY O WYPŁACONYCH ŚWIADCZENIACH

I PRZERWACH W OPŁACANIU SKŁADEK

ZUS RSA

są to dokumenty rozliczeniowe, które

wypełniają

za zatrudnione osoby płatnicy składek (są to raporty

rozliczeniowe

).

W raportach rozlicza się składki na ubezpieczenia danej

osoby

oraz wykazuje ewentualne przerwy w jej ubezpieczeniach i

wypłacone zasiłki.

ZUS ZWPA

WYREJESTROWANIE PŁATNIKA SKŁADEK

Formularz

ZUS ZWPA

wypełnia się w celu

wyrejestrowania

płatnika składek będącego osobą prawną lub jednostką

organizacyjną nieposiadającej osobowości prawnej,

wyrejestrowania płatnika składek będącego osobą fizyczną,

zgłoszenia korekty danych wyrejestrowania płatnika

składek.

ZUS ZWUA

WYREJESTROWANIE Z UBEZPIECZEŃ

Formularz

ZUS ZWUA

wypełnia płatnik składek w celu:

wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych i

ubezpieczenia zdrowotnego, wyrejestrowania ubezpieczonego z

ubezpieczeń społecznych, wyrejestrowania ubezpieczonego z

ubezpieczenia zdrowotnego, zgłoszenia korekty danych o

wyrejestrowaniu

ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych/ubezpieczenia

zdrowotnego.

POLECENIE PRZELEWU/

WPŁATA GOTÓWKOWA - PODATKI

Do dokumentów

księgowych zalicza się

także:

POLECENIE PRZELWU/

WPŁATA GOTÓWKOWA

RACHUNEK

POLECENIE KSIĘGOWANIA

(PK)

FAKTURA VAT

FAKTURA VAT - KORYGUJĄCA

POLECENIE PRZELEWU

KW – DOWÓD WYPŁATY

KP –DOWÓD WPŁATY

RK – RAPORT KASOWY

ZUS – NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU

SKŁADEK

WZ – WYDANIE MATERIAŁU

NA ZEWNĄTRZ

LT – LIKWIDACJA ŚRODKA

TRWAŁEGO

PT – PRZEKAZANIE/
PRZEJĘCIE ŚRODKA

TRWAŁEGO

OT – PRZYJĘCIE ŚRODKA

TRWAŁEGO

PK – POLECENIE

KSIĘGOWANIA

PZ – PRZYJĘCIE MATERIAŁU Z

ZEWNĄTRZ

Literatura:

1.

Dziuba-Burczyk A. „Podstawy rachunkowości w świetle
międzynarodowych standardów”, Krakowskie Towarzystwo
Edukacyjne Sp. z o.o., Kraków 2003

2.

Gierusz B. „Podręcznik samodzielnej nauki księgowania”,
Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr sp. z o.o. Gdańsk
2001

3.

Winiarska K. „Podstawy rachunkowości” , Dom Wydawniczy
ABC, Warszawa 2001

4.

Ustawa o rachunkowości, stan prawny na dzień 1.01.2002 r.