rak płuc

background image

Rak płuc

Rak płuc

Najczęstszy nowotwór złośliwy u mężczyzn

Najczęstszy nowotwór złośliwy u mężczyzn

85 - 90% chorych to palacze papierosów

background image

Objawy

Objawy

kaszel,

kaszel,

nawroty zapalenia pluch,

nawroty zapalenia pluch,

krwioplucie

krwioplucie

ból,

ból,

skrócenie oddechu przy wysiłku,

skrócenie oddechu przy wysiłku,

stany podgorączkowe,

stany podgorączkowe,

chrypka,

chrypka,

trudności w przełykaniu,

trudności w przełykaniu,

chudniecie,

chudniecie,

osłabienie, senność, znużenie,

osłabienie, senność, znużenie,

objawy paranowotworowe,

objawy paranowotworowe,

objawy zależne od przerzutów.

objawy zależne od przerzutów.

background image

Klinika

Klinika

W około 6% przypadków guzów płuc

W około 6% przypadków guzów płuc

nie stwierdza się objawów klinicznych

nie stwierdza się objawów klinicznych

U 30% pacjentów (szczególnie w raku

U 30% pacjentów (szczególnie w raku

drobnokomórkowym i gruczołowym)

drobnokomórkowym i gruczołowym)

pierwsze objawy związane są z

pierwsze objawy związane są z

wystąpieniem przerzutów

wystąpieniem przerzutów

U 31% chorych pierwsze objawy

U 31% chorych pierwsze objawy

kliniczne wynikają z miejscowego

kliniczne wynikają z miejscowego

wzrostu nowotworu

wzrostu nowotworu

background image

Badanie fizykalne

Badanie fizykalne

Starannie należy zbadać węzły chłonne

Starannie należy zbadać węzły chłonne

Sprawdzić czy nie ma miejsc uciskowo

Sprawdzić czy nie ma miejsc uciskowo

bolesnych w obrębie klatki piersiowej

bolesnych w obrębie klatki piersiowej

Ocenic ruchomość, ustawienie i kształt

Ocenic ruchomość, ustawienie i kształt

klatki piersiowej

klatki piersiowej

Osłuchiwanie może wykazac oddech

Osłuchiwanie może wykazac oddech

świszczacy. Objaw ten moze świadczyc o

świszczacy. Objaw ten moze świadczyc o

istnieniu guza w dużym oskrzelu

istnieniu guza w dużym oskrzelu

Konieczne jest zbadanie watroby,

Konieczne jest zbadanie watroby,

opukanie kośćca oraz dokładne

opukanie kośćca oraz dokładne

obejrzenie skóry (przerzuty).

obejrzenie skóry (przerzuty).

background image

Istnieje 6 metod

Istnieje 6 metod

umozliwiajacych

umozliwiajacych

rozpoznanie raka pluca:

rozpoznanie raka pluca:

1. badanie cytologiczne plwociny,

1. badanie cytologiczne plwociny,

2. badanie materiału pobranego

2. badanie materiału pobranego

bronchoskopem,

bronchoskopem,

3. biopsja cienkoigłowa poprzez ściane

3. biopsja cienkoigłowa poprzez ściane

klatki piersiowej,

klatki piersiowej,

4. badanie węzła chłonnego pobranego w

4. badanie węzła chłonnego pobranego w

toku mediastinoskopii,

toku mediastinoskopii,

5. badanie materiału pobranego w czasie

5. badanie materiału pobranego w czasie

torakotomii,

torakotomii,

6. biopsja ogniska przerzutowego.

6. biopsja ogniska przerzutowego.

background image

Leczenie

Leczenie

Operacyjne – najczęściej

Operacyjne – najczęściej

wycięcie całego płata lub

wycięcie całego płata lub

płuca wraz z okolicznymi

płuca wraz z okolicznymi

węzłami chłonnymi

węzłami chłonnymi

background image

Rak piersi

Rak piersi

Jest najczęściej występującym

Jest najczęściej występującym

nowotworem złośliwym u kobiet w

nowotworem złośliwym u kobiet w

krajach wysoko rozwiniętych,

krajach wysoko rozwiniętych,

stanowiąc 16,7% wszystkich

stanowiąc 16,7% wszystkich

nowotworów złośliwych w tej

nowotworów złośliwych w tej

populacji

populacji

Współczynnik umieralności z

Współczynnik umieralności z

powodu tego schorzenia jest wysoki

powodu tego schorzenia jest wysoki

i kształtuje się na poziomie 17,9%

i kształtuje się na poziomie 17,9%

background image

Objawy

Objawy

stwierdzenie zmian guzowatych z

stwierdzenie zmian guzowatych z

obrzękiem i odczynem skórnym

obrzękiem i odczynem skórnym

objawy wciągania lub sterczenia brodawki

objawy wciągania lub sterczenia brodawki

patologiczna asymetria piersi

patologiczna asymetria piersi

objaw tzw. skórki pomarańczowej

objaw tzw. skórki pomarańczowej

krwista jednostronna wydzielina z

krwista jednostronna wydzielina z

brodawki

brodawki

zajęcie węzłów chłonnych

zajęcie węzłów chłonnych

GUZY O ŚREDNICY PON. 0,5 CM NIE DAJĄ

GUZY O ŚREDNICY PON. 0,5 CM NIE DAJĄ

OBJAWÓW, WYKRYWALNE TYLKO

OBJAWÓW, WYKRYWALNE TYLKO

MAMMOGRAFICZNIE

MAMMOGRAFICZNIE

background image

Rozpoznanie

Rozpoznanie

mammografia

mammografia

badanie palpacyjne

badanie palpacyjne

galaktografia

galaktografia

biopsja cienkoigłowa

biopsja cienkoigłowa

ultrasonografia (diagnostyka

ultrasonografia (diagnostyka

zmian wyczuwalnych palpacyjnie)

zmian wyczuwalnych palpacyjnie)

histologiczna ocena materiału

histologiczna ocena materiału

pobranego śródoperacyjnie

pobranego śródoperacyjnie

background image

Leczenie

Leczenie

obejmuje skojarzone postępowanie

obejmuje skojarzone postępowanie

operacyjne, radioterapię, chemioterapię i

operacyjne, radioterapię, chemioterapię i

hormonoterapię

hormonoterapię

radioterapia - głównie jako uzupełnienie

radioterapia - głównie jako uzupełnienie

ograniczonego zabiegu chirurgicznego

ograniczonego zabiegu chirurgicznego

lub przy prawdopodobieństwie rozwoju

lub przy prawdopodobieństwie rozwoju

miejscowej wznowy

miejscowej wznowy

chemioterapia - gdy stwierdza się odległe

chemioterapia - gdy stwierdza się odległe

przerzuty, brak cytoplazmatycznych

przerzuty, brak cytoplazmatycznych

receptorów hormonalnych i złe rokowanie

receptorów hormonalnych i złe rokowanie

background image

Leczenie c.d.

Leczenie c.d.

leczenie hormonalne - ma na celu

leczenie hormonalne - ma na celu

zmniejszenie działania

zmniejszenie działania

estrogenów

estrogenów

chirurgiczne – radykalne wycięcie

chirurgiczne – radykalne wycięcie

całej piersi wraz z układem

całej piersi wraz z układem

chłonnym odpowiedniej pachy

chłonnym odpowiedniej pachy

( op. Halstadta )

( op. Halstadta )

background image

Rak szyjki macicy

Rak szyjki macicy

Stanowi ok. 10% wszystkich

Stanowi ok. 10% wszystkich

nowotworów złośliwych u kobiet,

nowotworów złośliwych u kobiet,

a 60% nowotworów narządów

a 60% nowotworów narządów

płciowych (bez uwzględnienia

płciowych (bez uwzględnienia

raka piersi)

raka piersi)

Chore z rakiem szyjki to kobiety

Chore z rakiem szyjki to kobiety

przeważnie między 30 a 50

przeważnie między 30 a 50

rokiem życia.

rokiem życia.

background image

background image

Objawy kliniczne

Objawy kliniczne

Zależne o stopnia zaawansowania

Zależne o stopnia zaawansowania

nowotworu.

nowotworu.

Postacie mikroinwazyjne z reguły nie

Postacie mikroinwazyjne z reguły nie

dają żadnych objawów.

dają żadnych objawów.

krwawienia, tzw. kontaktowe po

krwawienia, tzw. kontaktowe po

stosunkach płciowych

stosunkach płciowych

upławy i krwawienia pozamiesiączkowe

upławy i krwawienia pozamiesiączkowe

pobolewania w okolicy krzyżowej

pobolewania w okolicy krzyżowej

określane mianem "dyskomfortu" -

określane mianem "dyskomfortu" -

objawy w okolicy podbrzusza i pochwy.

objawy w okolicy podbrzusza i pochwy.

background image

Objawy w późnym

Objawy w późnym

okresie choroby

okresie choroby

bóle w dole brzucha

bóle w dole brzucha

bóle w krzyżowej części

bóle w krzyżowej części

kręgosłupa

kręgosłupa

bóle i obrzęk kończyny dolnej

bóle i obrzęk kończyny dolnej

zaburzenia oddawania moczu,

zaburzenia oddawania moczu,

bolesne parcie na stolce,

bolesne parcie na stolce,

krwawienie przy defekacji

krwawienie przy defekacji

background image

Rozpoznanie

Rozpoznanie

badanie histologiczne

badanie histologiczne

kolposkopia

kolposkopia

bad

bad

.

.

per rectum

per rectum

RTG

RTG

USG

USG

background image

Leczenie

Leczenie

postępowanie indywidualne,

postępowanie indywidualne,

z reguły preferowane usunięcie

z reguły preferowane usunięcie

całej macicy, zabieg operacyjny:

całej macicy, zabieg operacyjny:

proste lub rozszerzone wycięcie

proste lub rozszerzone wycięcie

macicy skojarzone z radioterapią

macicy skojarzone z radioterapią

(teleradioterapia oraz

(teleradioterapia oraz

brachyterapia)

brachyterapia)

rzadziej stosuje się (równie

rzadziej stosuje się (równie

skuteczną) wyłącznie radioterapię

skuteczną) wyłącznie radioterapię

background image

Rak żołądka

Rak żołądka

Gruczolakorak stanowi 95%

Gruczolakorak stanowi 95%

wszystkich nowotworów złośliwych

wszystkich nowotworów złośliwych

żołądka

żołądka

Obserwowane trendy

Obserwowane trendy

zachorowalności wykazują spadek

zachorowalności wykazują spadek

zachorowań na raka żołądka o około

zachorowań na raka żołądka o około

30% na przestrzeni 50 lat

30% na przestrzeni 50 lat

background image

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu

Alkohol

Alkohol

Starszy wiek

Starszy wiek

Wysokie spożycie soli kuchennej,

Wysokie spożycie soli kuchennej,

żywności wędzonej i marynowanej

żywności wędzonej i marynowanej

Niskie spożycie tłuszczów zwierzęcych i

Niskie spożycie tłuszczów zwierzęcych i

białka, świeżych owoców i warzyw,

białka, świeżych owoców i warzyw,

mleka, pełnoziarnistego pieczywa,

mleka, pełnoziarnistego pieczywa,

witamin A, E, C

witamin A, E, C

background image

Czynniki ryzyka c.d.

Czynniki ryzyka c.d.

Zakażenie

Zakażenie

Helicobacter pylori

Helicobacter pylori

Obciążenia dziedziczne

Obciążenia dziedziczne

Grupa krwi A

Grupa krwi A

background image

Objawy

Objawy

W okresie wczesnym przebieg skryty

W okresie wczesnym przebieg skryty

Objawy są nieswoiste i często

Objawy są nieswoiste i często

lekceważone przez pacjentów

lekceważone przez pacjentów

Bóle w nadbrzuszu

Bóle w nadbrzuszu

Uczucie pełności po jedzeniu

Uczucie pełności po jedzeniu

Nudności, wymioty

Nudności, wymioty

background image

Objawy w zaawansowanych

Objawy w zaawansowanych

rakach żołądka

rakach żołądka

Guz jest wyczuwalny przez powłoki

Guz jest wyczuwalny przez powłoki

Obecna jest bolesność uciskowa

Obecna jest bolesność uciskowa

Wyniszczenie nowotworowe

Wyniszczenie nowotworowe

(kacheksja)

(kacheksja)

Objawy otrzewnowe (perforacja

Objawy otrzewnowe (perforacja

żołądka w miejscu guza)

żołądka w miejscu guza)

Powiększenie wątroby (przerzuty).

Powiększenie wątroby (przerzuty).

background image

Rozpoznanie

Rozpoznanie

Ocena histopatologiczna wycinka

Ocena histopatologiczna wycinka

pobranego z guza za pomocą badania

pobranego z guza za pomocą badania

endoskopowego

endoskopowego

USG jamy brzusznej

USG jamy brzusznej

Badanie radiologiczne żołądka z

Badanie radiologiczne żołądka z

kontrastem

kontrastem

RTG płuc

RTG płuc

Tomografia komputerowa

Tomografia komputerowa

Ultrasonografia endoskopowa (EUS).

Ultrasonografia endoskopowa (EUS).

background image

Leczenie

Leczenie

Jedynym uznanym sposobem leczenia

Jedynym uznanym sposobem leczenia

raka żołądka jest resekcja radykalna z

raka żołądka jest resekcja radykalna z

usunięciem regionalnych węzłów

usunięciem regionalnych węzłów

chłonnych

chłonnych

Zakres wycięcia:

Zakres wycięcia:

- typ rozlany (każda cześć żołądka) -

- typ rozlany (każda cześć żołądka) -

resekcja całego żołądka

resekcja całego żołądka

- typ jelitowy (trzon, wpust) - resekcja

- typ jelitowy (trzon, wpust) - resekcja

całego żołądka

całego żołądka

- typ jelitowy (oddźwiernik) - resekcja

- typ jelitowy (oddźwiernik) - resekcja

subtotalna

subtotalna

background image

Leczenie c.d.

Leczenie c.d.

Splenektomia- wykonuje się

Splenektomia- wykonuje się

rutynowo jako element radykalnego

rutynowo jako element radykalnego

zabiegu resekcji żołądka ze względu

zabiegu resekcji żołądka ze względu

na możliwość istnienia przerzutów

na możliwość istnienia przerzutów

Chemioterapia uzupełniająca

Chemioterapia uzupełniająca

background image

Rokowanie

Rokowanie

5-letnie przeżycie ogółem: 18%.

5-letnie przeżycie ogółem: 18%.

background image

Rak jelita grubego

Rak jelita grubego

Rak jelita grubego stanowi w Polsce

Rak jelita grubego stanowi w Polsce

ok. 7% wszystkich nowotworów

ok. 7% wszystkich nowotworów

złośliwych

złośliwych

Polska zaliczana jest do grupy

Polska zaliczana jest do grupy

krajów o niskiej zachorowalności

krajów o niskiej zachorowalności

jednak liczba zachorowań stale

jednak liczba zachorowań stale

wzrasta

wzrasta

background image

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Wrzodziejace zapalenie jelita grubego -

Wrzodziejace zapalenie jelita grubego -

ryzyko zachorowania wzrasta 6-krotnie.

ryzyko zachorowania wzrasta 6-krotnie.

choroba Leśniowskiego-Crohna

choroba Leśniowskiego-Crohna

polipowatość rodzinna

polipowatość rodzinna

gruczolaki (zwłaszcza kosmkowe oraz

gruczolaki (zwłaszcza kosmkowe oraz

polipy o średnicy podstawy powyżej 2

polipy o średnicy podstawy powyżej 2

cm)

cm)

obecność czynników rakotwórczych w

obecność czynników rakotwórczych w

spożywanych pokarmach

spożywanych pokarmach

background image

Czynniki ryzyka c.d.

Czynniki ryzyka c.d.

palenie papierosów

palenie papierosów

duża ilość czerwonego mięsa w

duża ilość czerwonego mięsa w

diecie

diecie

zbyt długi kontakt treści kałowej ze

zbyt długi kontakt treści kałowej ze

ścianą jelita (zaparcia)

ścianą jelita (zaparcia)

zachorowanie krewnego I° na raka

zachorowanie krewnego I° na raka

jelita grubego (ryzyko wzrasta 2-4

jelita grubego (ryzyko wzrasta 2-4

razy)

razy)

background image

Objawy kliniczne

Objawy kliniczne

krwawienie utajone

krwawienie utajone

krwawienie jawne (częściej w

krwawienie jawne (częściej w

guzach lewej strony okrężnicy)

guzach lewej strony okrężnicy)

wyczuwalny przez powłoki guz

wyczuwalny przez powłoki guz

bóle brzucha

bóle brzucha

chudnięcie

chudnięcie

wzdęcie brzucha

wzdęcie brzucha

background image

Objawy kliniczne c.d.

Objawy kliniczne c.d.

gorączka

gorączka

brak łaknienia

brak łaknienia

niedrożność

niedrożność

zmiana rytmu wypróżnień

zmiana rytmu wypróżnień

powiększenie wątroby (przerzuty)

powiększenie wątroby (przerzuty)

powiększenie obwodu brzucha

powiększenie obwodu brzucha

(wodobrzusze, wysięk nowotworowy)

(wodobrzusze, wysięk nowotworowy)

background image

U około 15% chorych w chwili

U około 15% chorych w chwili

wykrycia raka jelita grubego są już

wykrycia raka jelita grubego są już

obecne przerzuty odległe, głównie

obecne przerzuty odległe, głównie

(50%) do wątroby.

(50%) do wątroby.

background image

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne

badanie

badanie

per rectum

per rectum

(w każdym

(w każdym

przypadku!)

przypadku!)

RTG płuc

RTG płuc

sigmoidoskopia/kolonoskopia

sigmoidoskopia/kolonoskopia

pobranie wycinków do badania hist.pat

pobranie wycinków do badania hist.pat

wlew doodbytniczy

wlew doodbytniczy

USG jamy brzusznej

USG jamy brzusznej

Tomografia komputerowa (TK)

Tomografia komputerowa (TK)

NMR (rezonans magnetyczny)

NMR (rezonans magnetyczny)

background image

Ze wszystkich dotychczas zbadanych

Ze wszystkich dotychczas zbadanych

markerów jedynie CEA (antygen

markerów jedynie CEA (antygen

rakowo-płodowy,

rakowo-płodowy,

carcino-embrionic

carcino-embrionic

antigen

antigen

) ma znaczenie

) ma znaczenie

diagnostyczne i rokownicze

diagnostyczne i rokownicze

background image

Leczenie

Leczenie

LECZENIE CHIRURGICZNE polega na

LECZENIE CHIRURGICZNE polega na

usunięciu nowotworu z co najmniej 5

usunięciu nowotworu z co najmniej 5

cm marginesem w ocenie

cm marginesem w ocenie

makroskopowej wraz z zakresem krezki

makroskopowej wraz z zakresem krezki

jelita zawierającej regionalne węzły

jelita zawierającej regionalne węzły

chłonne

chłonne

Guzy zaawansowane

Guzy zaawansowane

kątnicy i okrężnicy

kątnicy i okrężnicy

wstępującej

wstępującej

wymagają wykonania

wymagają wykonania

hemikolektomii prawostronnej, jelito

hemikolektomii prawostronnej, jelito

kręte zespala się z poprzecznicą

kręte zespala się z poprzecznicą

background image

Leczenie c.d.

Leczenie c.d.

Radykalna resekcja raka

Radykalna resekcja raka

poprzecznicy

poprzecznicy

wymaga wykonania wycięcia

wymaga wykonania wycięcia

poprzecznicy i zespolenia wstępnicy ze

poprzecznicy i zespolenia wstępnicy ze

zstępnicą

zstępnicą

Nowotwory

Nowotwory

zstępnicy

zstępnicy

wymagają

wymagają

wykonania wycięcia lewej strony

wykonania wycięcia lewej strony

okrężnicy (hemikolektomia lewostronna) z

okrężnicy (hemikolektomia lewostronna) z

częścią poprzecznicy i esicy oraz

częścią poprzecznicy i esicy oraz

zespolenia dalszej części esicy z

zespolenia dalszej części esicy z

poprzecznicą

poprzecznicą

background image

Leczenie c.d.

Leczenie c.d.

Nowotwory umiejscowione w

Nowotwory umiejscowione w

esicy

esicy

wymagają jej wycięcia i zespolenia

wymagają jej wycięcia i zespolenia

zstępnicy z odbytnicą

zstępnicy z odbytnicą

W przypadku naciekania błony

W przypadku naciekania błony

surowiczej przez nowotwór zaleca

surowiczej przez nowotwór zaleca

się usunięcie sieci większej

się usunięcie sieci większej

background image

Leczenie w przypadku raka

Leczenie w przypadku raka

odbytnicy

odbytnicy

amputacja brzuszno-kroczowa odbytnicy

amputacja brzuszno-kroczowa odbytnicy

sposobem Miles'a (w przypadku guzów

sposobem Miles'a (w przypadku guzów

umiejscowionych w dolnej części

umiejscowionych w dolnej części

odbytnicy, gdy nie ma możliwości

odbytnicy, gdy nie ma możliwości

uzyskania radykalnego marginesu )

uzyskania radykalnego marginesu )

niska przednia resekcja sposobem Dixona

niska przednia resekcja sposobem Dixona

(w przypadku guzów umiejscowionych w

(w przypadku guzów umiejscowionych w

części środkowej i górnej odbytnicy oraz

części środkowej i górnej odbytnicy oraz

w części dolnej, gdy możliwe jest

w części dolnej, gdy możliwe jest

wykonanie zabiegu radykalnego)

wykonanie zabiegu radykalnego)

background image

Leczenie w przypadku raka

Leczenie w przypadku raka

odbytnicy c.d.

odbytnicy c.d.

Operacja sposobem Hartmanna (w

Operacja sposobem Hartmanna (w

przypadku guzów umiejscowionych w

przypadku guzów umiejscowionych w

górnej części odbytnicy w sytuacji, gdy

górnej części odbytnicy w sytuacji, gdy

istnieje obawa, że zespolenie dystalnej

istnieje obawa, że zespolenie dystalnej

części odbytnicy z proksymalnym odcinkiem

części odbytnicy z proksymalnym odcinkiem

jelita grubego może nie być szczelne )

jelita grubego może nie być szczelne )

Wycięcie miejscowe - zabieg wykonywany

Wycięcie miejscowe - zabieg wykonywany

jedynie w wyspecjalizowanych ośrodkach, z

jedynie w wyspecjalizowanych ośrodkach, z

dużym doświadczeniem w chirurgii raka

dużym doświadczeniem w chirurgii raka

odbytnicy

odbytnicy

background image

Leczenie w przypadku raka

Leczenie w przypadku raka

odbytnicy c.d.

odbytnicy c.d.

Wycięcie mezorectum

Wycięcie mezorectum

- w każdym

- w każdym

przypadku należy dążyć do jak

przypadku należy dążyć do jak

najszerszego wycięcia tkanki

najszerszego wycięcia tkanki

okołoodbytniczej, zawierającej węzły

okołoodbytniczej, zawierającej węzły

chłonne i nacieki nowotworowe

chłonne i nacieki nowotworowe

background image

Rokowanie

Rokowanie

Wyniki leczenia są wciąż niezadowalające.

Wyniki leczenia są wciąż niezadowalające.

Przeżycie 5-letnie wynosi w zależności od

Przeżycie 5-letnie wynosi w zależności od

stopnia zaawansowania klinicznego od 12%

stopnia zaawansowania klinicznego od 12%

do 70%

do 70%

W Polsce, w porównaniu do innych krajów,

W Polsce, w porównaniu do innych krajów,

wskaźnik śmiertelności jest bardzo wysoki i

wskaźnik śmiertelności jest bardzo wysoki i

wynosi około 0,83. Oznacza to, że

wynosi około 0,83. Oznacza to, że

wyleczalność w przypadku raka jelita grubego

wyleczalność w przypadku raka jelita grubego

wynosi około 20%, co w porównaniu do 60%

wynosi około 20%, co w porównaniu do 60%

w innych krajach stwarza sytuację

w innych krajach stwarza sytuację

dramatyczną

dramatyczną

background image

KONIEC

KONIEC

background image


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
rak pluc, Klinika
pyt 16 rak pluc, Fizjoterapia
Rak płuc
RAK PŁUC, Pielęgniarstwo internistyczne, Pulmonologia
Rak płuc, rak nerki
Rak płuc
Rak płuc
rak płuc
Rak płuc
Rak pluc
(A14) Rak Pluc lub Rak Pluc i Rozedma
Ropniak opłucnej, ropień płuca, rak płuc, wady serca, tętniaki, miażdżyca, zatory tętnicze, choroba
RAK PŁUC iwona
Obrzęk płuc 2
epidemiologia, czynniki ryzyka rola pielegniarki rak piersi szkola, nauczyciel
RAK P UC

więcej podobnych podstron