Choroby

serca

Nadciśnienie
Miażdżyca
Choroba niedokrwienna serca
Zawał

Nadciśnienie

• Nadciśnienie

tętnicze

jest

najczęściej

występującą chorobą układu krążenia, jest

zarazem najczęstszą przyczyną rozwoju choroby

niedokrwiennej serca i udarów mózgu.

• Ponad 90% przypadków nadciśnienia ma

charakter

pierwotny,

tzn.

bez

znanej

somatycznej przyczyny, którą da się usunąć

interwencją medyczną. Etiologia nie została w

pełni ustalona. Uważa się, że odgrywają w niej

rolę czynniki genetyczne i środowiskowe.

• Pozostałe przypadki to choroba o charakterze

wtórnym, gdy dobrze jest znana przyczyna

choroby, np.: choroby nerek, choroby gruczołów

dokrewnych lub choroby mózgu.

Klasyfikacja

Za nadciśnienie uznano wartości przekraczające 140 dla

ciśnienia skurczowego lub 90 dla ciśnienia rozkurczowego.

Kategoria

Ciśnienie skurczowe

(mmHg)

Ciśnienie rozkurczowe

(mmHg)

Ciśnienie optymalne

< 120

< 80

Ciśnienie prawidłowe

120 - 129

80 - 84

Ciśnienie wysokie

prawidłowe

130 - 139

85 - 89

Nadciśnienie stopień 1

(łagodne)

140 - 159

90 - 99

Nadciśnienie stopień 2

(umiarkowane)

160 - 179

100 - 109

Nadciśnienie stopień 3

(ciężkie)

≥ 180

≥ 110

Nadciśnienie izolowane

skurczowe

≥ 140

< 90

Nadciśnienie wtórne

Przyczyny żywieniowe:
Nadużywanie soli
Nadmiernie kaloryczne żywienie

Objawy

• Przez wiele lat istniejącemu nadciśnieniu

mogą nie towarzyszyć żadne objawy

• Jeśli już wystąpią, są one mało

charakterystyczne: bóle głowy, nadmierna
pobudliwość, bezsenność, łatwe męczenie,
czasem uczucie kołatania serca,
zaczerwienienie twarzy, szyi, klatki piersiowej
(zwłaszcza przy dużym wzroście ciśnienia).

• W przypadku nadciśnienia wtórnego mogą

być obecne objawy choroby podstawowej.

Leczenie dietą

Zalecenia żywieniowe:

- ograniczenie energii do 1700-1800 kcal,

- ograniczenie tłuszczy do 25% w tym

przede wszystkim tłuszczy nasyconych,

- znaczne ograniczenie sodu,

- spożywanie posiłków łatwo strawnych,

- zwiększenie spożycia surowych warzyw i

owoców (przede wszystkim bogatych w

potas)

Leczenie dietą cd.

- zwiększenie podaży witaminy C,

- spożywanie zwiększonej ilości błonnika

rozpuszczalnego,

- spożywanie produktów łatwo

strawnych,

- spożywanie produktów niezalegających

w żołądku,

- spożywanie produktów

niepowodujących wzdęć,

- stosowanie gotowania, duszenia bez

tłuszczu i pieczenia w folii jako głównych

technik kulinarnych

•

Produkty zalecane:

Produkty

przeciwwskazane:

- sól potasowa,

- czosnek,

- bazylia,

- estragon,

- zielona pietruszka,

- koperek,

- warzywa i owoce (przede

wszystkim bogate w potas):

- banany,

- brzoskwinie,

- czarne porzeczki,

- brukselka,

- czosnek,

- nać pietruszki,

- szpinak,

- pomidory,

- ziemniaki,

- suche nasiona roślin

strączkowych:

- groch,

- fasola,

- soja,

- otręby pszenne,

- orzechy włoskie.

- napoje podnoszące

ciśnienie:

- naturalna kawa,

- mocna herbata,

- alkohol,

- produkty bogate w sód:

- słone paluszki,

- chipsy,

- chrupki,

- krakersy,

- wędzone mięso,

- wędliny,

- produkty

marynowane,

- produkty kiszone,

- konserwy,

- potrawy typu "fast food",

- hamburgery,

- zapiekanki,

- pizza.

Dieta Dash

Aby zmniejszyć spożywanie soli:

- nie sól potraw przed spróbowaniem

- zastąp sól ziołami (jeśli używasz ich mieszanki,

sprawdź, czy nie zawiera soli)

- unikaj produktów wysoko przetworzonych - gotowe

potrawy, konserwy, zupy w proszku zawierają dużo soli

- jeżeli nie możesz obejść się bez solenia, kup w

aptece sól sodowo-potasową - jest mniej szkodliwa

Dieta „poli” w prewencji

nadciśnienia

Przepis na zdrowie, czyli jak zmniejszyć ryzyko zachorowania

na serce o 76 proc.

Każdego dnia:

• Jedna lampka wina (150 ml)

• 100 g ciemnej czekolady

• 400 g warzyw i owoców

• 2,7 g czosnku

• 68 g migdałów

• 114 g ryby (ale tylko cztery razy w tygodniu)

Miażdżyca

• Przewlekły, postępujący proces

chorobowy.

Objawy

• wysokie ciśnienie krwi
• dusznica bolesna
• tętniak
• zawał serca

Czynniki przyśpieszające

rozwój choroby:

• nadciśnienie tętnicze
• cholesterol
• palenie
• cukrzyca typu 2

Leczenie dietą

Zalecenia żywieniowe:

- stosowanie diety niskoenergetycznej - zależnej od

stopnia nadwagi,

- ograniczenie spożycia tłuszczu do max. 30 % pokrycia

energii,

- ograniczenie cholesterolu do 300 mg,

- zwiększenie spożycia błonnika do 40 g/doba,

- urozmaicenie pożywienia,

- stosowanie produktów małej zawartości tłuszczu,

- spożywać ryby 2-3 razy w tygodniu,

- spożywać dużo surowych warzyw bogatych w błonnik

pokarmowy,

- ograniczenie spożycia żółtek jak do 2/ tydzień,

- stosowanie gotowania, duszenia z dodatkiem małej ilości

oleju i pieczenia w folii jako głównych technik kulinarnych.

Produkty zalecane:

Produkty

dozwolone w

ograniczonych

ilościach:

Produkty

przeciwwskazane:

- ryby,

- olej rzepakowy

bezerukowy,

- oliwa z oliwek,

- pieczywo razowe,

- warzywa bogate w

błonnik,

- suche nasiona roślin

strączkowych,

- miękkie margaryny,

- mleko i produkty

mleczne o małej

zawartości tłuszczu.

- żółtko jaja.

- skóra z drobiu,

- tłuszcz zewnętrzny z

mięsa,

- masło,

- podroby,

- słodycze,

- słone potrawy,

- fast food,

- alkohol.

Miażdżyca tętnic jest wspólną
przyczyną:

o choroby wieńcowej
o zawału serca,
o zaburzeń przepływu krwi w tętnicach

szyjnych i mózgowych z udarem
mózgowym

o zaburzeń przepływu w innych

narządach jak np. nerki

o chromania przestankowego kończyn

dolnych

Choroba niedokrwienna

serca

Inne nazwy choroby: CAD; Choroba

wieńcowa; Coronary artery disease;

Dławica sercowa; Dusznica bolesna;

Przewlekła niewydolność wieńcowa;

Charakteryzuje się napadami bólów

umiejscowionych w okolicy serca lub

mostka, występujących wskutek

utrudnienia i zmniejszenia przepływu

krwi przez naczynia wieńcowe serca.

Czynniki ryzyka

a. Otyłość
b. Miażdzyca
c. Nadciśnienie tętnicze
d. Dyslipidemia
e. Zaburzenia tolerancji glukozy
f. Nadkrzepliwość
g. hiperurykemia

Objawy

Ból przypominający

ściskanie klatki
piersiowej, promieniujący
do rąk, szyi i szczęki.
Dusznica objawia się po
wysiłku fizycznym,
stresie lub po obfitym
posiłku. Ból wywoływany
przez dusznicę bolesną
ustępuje w spoczynku.

Zalecenia żywieniowe

- spożywanie 5-6 posiłków dziennie,
- ograniczenie tłuszczu zwierzęcego do

minimum,
- ograniczenie potraw wzdymających
- ograniczenie potraw ciężko strawnych.
- mleko można pić tylko zsiadłe, choć w ogóle

lepiej z niego zrezygnować.
- W okresie pogorszenia trzeba unikać posiłków i

nadmiernej ilości płynów po godzinie 19. Dobrze

jest przez dwa dni w tygodniu stosować

całkowitą dietę, pijąc jedynie wodę mineralną z

miodem lub sokiem z cytryny.

Produkty zalecane:

Produkty przeciwwskazane:

- olej rzepakowy niskoerukowy,

- oliwa z oliwek,

- chudy drób,

- ryby,

- sery twarogowe,

- owoce - w postaci surowej

- grejpfruty,

- warzywa - w postaci surowej.

- produkty ciężko strawne i

wzdymające:

- bigos,

- kotlety panierowane.

Zawał serca-przyczyny

• zakrzepica:

– w przebiegu miażdżycy

– w zapaleniach naczyń

– w zapaleniu zatok opon

mózgowych

• zatory

• ucisk mechaniczny na naczynia

żylne (np. w uwięźniętej

przepuklinie) lub tętnicze

(rzadko)

• naciek nowotworowy

• skurcz elementów mięśniowych

w ścianie tętniczej na podłożu

nerwowym lub innym (bardzo

rzadko)

Objawy

Podmiotowe (subiektywne)

• bardzo silny ból w klatce piersiowej (może być znacznie

osłabiony lub nawet nieobecny u osób chorych na cukrzycę),

trwający ponad 20 minut, nieustępujący po odpoczynku i po

nitratach (nitrogliceryna), piekący, dławiący, rozpierający,

promieniujący do żuchwy, lewej kończyny górnej (lub obu)

• panika, lęk przed śmiercią

• duszność

Przedmiotowe (obiektywne)

• bladość

• lepki pot

• spadek ciśnienia tętniczego

• tachykardia - wzrost częstości akcji serca, lub inne

zaburzenia tętna

• pobudzenie ruchowe

Zalecenia żywieniowe

Pierwsze 2-3

dni:

Po 2-3 dniach:

Po 7 dniach:

- dieta płynna:

- soki owocowe,

- mleko,

- kleiki,

- herbata.

- dieta

ubogoenergetyczna -

800-1200 kcal,

- łatwo przyswajalne

posiłki,

- wykluczenie potraw

wzdymających,

- wykluczenie potraw

ciężko strawnych,

- ograniczenie tłuszczu,

- ograniczenie soli

kuchennej.

- dieta łatwo strawna

niskotłuszczowa,

- ograniczenie

cholesterolu do 150- 300

mg - w zależności od jego

stężenia we krwi,

- stosowanie białka jaja

kurzego,

- spożywanie do 2 jaj

tygodniowo,

- spożywanie kolacji na 3

godziny przed snem.

Zalecenia Polskiego Towarzystwa
Kardiologicznego i Polskiego Naukowego
Towarzystwa Otyłości i Przemiany Materii

Dziękujemy za uwagę

http://www.pamietajosercu.pl/