POCZĄTEK

POCZĄTEK

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Podstawowe zasady działania

Podstawowe zasady działania

1.

1.

Rozejrzyj się w sytuacji. Zachowaj spokój i opanowanie. Pamiętaj

Rozejrzyj się w sytuacji. Zachowaj spokój i opanowanie. Pamiętaj

o zapewnieniu sobie bezpieczeństwa. Pomyśl od czego zaczniesz.

o zapewnieniu sobie bezpieczeństwa. Pomyśl od czego zaczniesz.

1.

1.

Podejdź do poszkodowanego. Powiedz kim jesteś i co się wydarzyło.

Podejdź do poszkodowanego. Powiedz kim jesteś i co się wydarzyło.

Powiedz mu, że będziesz z Nim do przyjazdu pogotowia.

Powiedz mu, że będziesz z Nim do przyjazdu pogotowia.

2.

2.

Zasłoń poszkodowanego przed widzami, spokojnie i stanowczo poproś ich,

Zasłoń poszkodowanego przed widzami, spokojnie i stanowczo poproś ich,

aby nie przeszkadzali, albo daj im zadanie do wykonania. Nie twórz

aby nie przeszkadzali, albo daj im zadanie do wykonania. Nie twórz

zbiegowiska.

zbiegowiska.

3.

3.

Przyjmij pozycję na tej samej wysokości co poszkodowany. Delikatnie

Przyjmij pozycję na tej samej wysokości co poszkodowany. Delikatnie

połóż rękę np. na jego ramieniu, co podziała uspokajająco. Okryj go

połóż rękę np. na jego ramieniu, co podziała uspokajająco. Okryj go

kocem.

kocem.

4.

4.

Przeprowadź czynności ratujące płynnie i sprawnie. Informuj

Przeprowadź czynności ratujące płynnie i sprawnie. Informuj

poszkodowanego

poszkodowanego

o podejmowanych czynnościach i efektach z tym związanych.

o podejmowanych czynnościach i efektach z tym związanych.

1.

1.

Mów spokojnym tonem i cierpliwie słuchaj. Nie krytykuj, nie wypowiadaj

Mów spokojnym tonem i cierpliwie słuchaj. Nie krytykuj, nie wypowiadaj

pesymistycznych opinii. Zapytaj czy kogoś powiadomić o wypadku.

pesymistycznych opinii. Zapytaj czy kogoś powiadomić o wypadku.

2.

2.

Jeśli musisz opuścić poszkodowanego poinformuj go o tym. Poproś kogoś,

Jeśli musisz opuścić poszkodowanego poinformuj go o tym. Poproś kogoś,

aby przy nim pozostał.

aby przy nim pozostał.

UWAGA:

UWAGA:

narkomani, osoby pijane, bezdomne, mogą być nastawione

narkomani, osoby pijane, bezdomne, mogą być nastawione

negatywnie – tylko techniczne czynności ratujące

negatywnie – tylko techniczne czynności ratujące

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Podstawowe zasady działania - dzieci

Podstawowe zasady działania - dzieci

1.

1.

Zachowaj spokój, nie działaj chaotycznie i nerwowo. Dziecko nie lubi

Zachowaj spokój, nie działaj chaotycznie i nerwowo. Dziecko nie lubi

zamieszania.

zamieszania.

2.

2.

Pamiętaj, że dla dziecka jesteś obcą osobą.

Pamiętaj, że dla dziecka jesteś obcą osobą.

3.

3.

Zadbaj o jak najmniejszą liczbę osób obcych wokół poszkodowanego dziecka.

Zadbaj o jak najmniejszą liczbę osób obcych wokół poszkodowanego dziecka.

Dotyczy także ilości niezbędnych ratowników udzielających pomocy.

Dotyczy także ilości niezbędnych ratowników udzielających pomocy.

4.

4.

Swoją postawą nigdy nie możesz być wyższy wobec dziecka. Zawsze staraj się

Swoją postawą nigdy nie możesz być wyższy wobec dziecka. Zawsze staraj się

aby twarz ratownika i poszkodowanego dziecka była na tym samym poziomie.

aby twarz ratownika i poszkodowanego dziecka była na tym samym poziomie.

To zwiększy poczucie zaufania.

To zwiększy poczucie zaufania.

5.

5.

Spróbuj popracować z dzieckiem budując stopniowo zaufanie.

Spróbuj popracować z dzieckiem budując stopniowo zaufanie.

6.

6.

Pozwól na obecność rodzica/opiekuna podczas udzielania pierwszej pomocy

Pozwól na obecność rodzica/opiekuna podczas udzielania pierwszej pomocy

medycznej.

medycznej.

7.

7.

Mów spokojnie używając ciepłej tonacji głosu.

Mów spokojnie używając ciepłej tonacji głosu.

8.

8.

Mów dokładnie co będziesz wykonywał, starannie opisuj wykonywane

Mów dokładnie co będziesz wykonywał, starannie opisuj wykonywane

czynności, dziecko nie lubi być zaskakiwane – zaskoczenie może wywołać

czynności, dziecko nie lubi być zaskakiwane – zaskoczenie może wywołać

płacz, strach, opór, a także może zaburzyć poczucie zaufania.

płacz, strach, opór, a także może zaburzyć poczucie zaufania.

9.

9.

Jeśli masz możliwość, daj dziecku pluszaka do przytulenia.

Jeśli masz możliwość, daj dziecku pluszaka do przytulenia.

10.

10.

Jeśli dziecko wymaga dalszej pomocy specjalistycznej, towarzysz mu aż do

Jeśli dziecko wymaga dalszej pomocy specjalistycznej, towarzysz mu aż do

przyjazdu karetki.

przyjazdu karetki.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Pomoc psychologiczna w działaniu –

Pomoc psychologiczna w działaniu –

podstawowe cechy

podstawowe cechy

1.

1.

Spójność

Spójność

2.

2.

Pozytywne nastawienie

Pozytywne nastawienie

3.

3.

Empatia

Empatia

4.

4.

Rzeczowość

Rzeczowość

5.

5.

Natychmiastowość działania

Natychmiastowość działania

6.

6.

Podważanie

Podważanie

7.

7.

Uwaga

Uwaga

8.

8.

Słuchanie

Słuchanie

9.

9.

Pytania

Pytania

10.

10.

Odzwierciedlenia

Odzwierciedlenia

11.

11.

Konfrontacja

Konfrontacja

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Pomoc psychologiczna w działaniu –

Pomoc psychologiczna w działaniu –

podstawowe cechy cd.

podstawowe cechy cd.

W rozmowie z drugim człowiekiem mogą nastąpić

W rozmowie z drugim człowiekiem mogą nastąpić

nieporozumienia w 3 dziedzinach:

nieporozumienia w 3 dziedzinach:



W tym, co ma na myśli rozmówca,

W tym, co ma na myśli rozmówca,



W tym, co faktycznie mówi,

W tym, co faktycznie mówi,



W tym, co ty, jako interwent słyszysz.

W tym, co ty, jako interwent słyszysz.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Jak skutecznie porozumiewać się w sytuacji

Jak skutecznie porozumiewać się w sytuacji

kryzysowej ? – sztuka słuchania

kryzysowej ? – sztuka słuchania

1.

1.

Słuchaj wszystkiego, o czym mówi rozmówca,

Słuchaj wszystkiego, o czym mówi rozmówca,

2.

2.

Jeśli to możliwe podtrzymuj kontakt wzrokowy,

Jeśli to możliwe podtrzymuj kontakt wzrokowy,

3.

3.

Pozwól rozmówcy na swobodą wypowiedź,

Pozwól rozmówcy na swobodą wypowiedź,

4.

4.

Spróbuj zrozumieć, o czym on mówi,

Spróbuj zrozumieć, o czym on mówi,

5.

5.

Wsłuchaj się zarówno w uczucia, jaki i treść wypowiedzi,

Wsłuchaj się zarówno w uczucia, jaki i treść wypowiedzi,

6.

6.

Proś o wyjaśnienia, kiedy jest to potrzebne,

Proś o wyjaśnienia, kiedy jest to potrzebne,

7.

7.

Nie pozwalaj, żeby Twoje uczucia przeszkadzały ci zrozumieć to,

Nie pozwalaj, żeby Twoje uczucia przeszkadzały ci zrozumieć to,

co rozmówca chce Ci przekazać,

co rozmówca chce Ci przekazać,

8.

8.

Nie oceniaj, wypowiedzi oceniające wywołują potrzebę obrony,

Nie oceniaj, wypowiedzi oceniające wywołują potrzebę obrony,

9.

9.

Opisuj sytuację i ujawniaj swoje reakcję na rozmówcę,

Opisuj sytuację i ujawniaj swoje reakcję na rozmówcę,

10.

10.

Zauważ powracające tematy w wypowiedziach rozmówcy,

Zauważ powracające tematy w wypowiedziach rozmówcy,

UWAGA

UWAGA

: słuchanie pozwala się mówiącemu rozluźnić.

: słuchanie pozwala się mówiącemu rozluźnić.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Jak skutecznie porozumiewać się w sytuacji

Jak skutecznie porozumiewać się w sytuacji

kryzysowej ? – sztuka pytania

kryzysowej ? – sztuka pytania

Rodzaje pytań:

Rodzaje pytań:



Otwarte,

Otwarte,



Zamknięte,

Zamknięte,



Determinujące,

Determinujące,



Wyczekujące,

Wyczekujące,



Rozstrzygające,

Rozstrzygające,



Uzupełniające,

Uzupełniające,



Precyzujące,

Precyzujące,



Kontrolne,

Kontrolne,



... .

... .

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Czym jest stres ?

Czym jest stres ?

Stres to:

Stres to:



Stan napięcia spowodowany trudną sytuacją, z którą nie

Stan napięcia spowodowany trudną sytuacją, z którą nie

umiemy sobie poradzić

umiemy sobie poradzić



Niespecyficzna reakcja organizmu na stawianie mu

Niespecyficzna reakcja organizmu na stawianie mu

fizyczne i psychiczne wymagania

fizyczne i psychiczne wymagania



Sytuacja trudna, nadmiernie obciążająca system

Sytuacja trudna, nadmiernie obciążająca system

samoregulacyjny i wzbudzająca napięcie

samoregulacyjny i wzbudzająca napięcie



Stan wzmożonego napięcia nerwowego

Stan wzmożonego napięcia nerwowego



Reakcja na zagrożenie

Reakcja na zagrożenie

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Rodzaje stresu

Rodzaje stresu

1.

1.

Stres biologiczny

Stres biologiczny

– w sytuacjach zagrożenia życia lub

– w sytuacjach zagrożenia życia lub

zdrowia

zdrowia

Organizm uwalnia wówczas duże ilości adrenaliny, która

Organizm uwalnia wówczas duże ilości adrenaliny, która

wywołuje pełną mobilizację strategicznych narządów,

wywołuje pełną mobilizację strategicznych narządów,

określaną w języku hormonalnym jako „walcz lub

określaną w języku hormonalnym jako „walcz lub

uciekaj”.

uciekaj”.

2.

2.

Stres psychologiczny

Stres psychologiczny

3.

3.

Stres socjologiczny

Stres socjologiczny

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Stres wg R.S.Lazarusa i S.Folkman

Stres wg R.S.Lazarusa i S.Folkman

„

„

Stres psychiczny jest to szczególny

Stres psychiczny jest to szczególny

rodzaj relacji między człowiekiem a

rodzaj relacji między człowiekiem a

otoczeniem, które to otoczenie

otoczeniem, które to otoczenie

człowiek ocenia jako nadwyrężające

człowiek ocenia jako nadwyrężające

lub przekraczające jego zasoby i

lub przekraczające jego zasoby i

zagrażające jego dobrostanowi”

zagrażające jego dobrostanowi”

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Kategorie stresorów wg R.S.Lazarusa i

Kategorie stresorów wg R.S.Lazarusa i

S.Folkman

S.Folkman

1.

1.

Dramatyczne wydarzenia o rozmiarach katastrof, obejmujące całe

Dramatyczne wydarzenia o rozmiarach katastrof, obejmujące całe

grupy

grupy

:

:

- wypadki zdarzające się kilku osobom lub całym społecznościom

- wypadki zdarzające się kilku osobom lub całym społecznościom

jednocześnie,

jednocześnie,

- są nieprzewidywalne, mają bardzo silny wpływ i wymagają

- są nieprzewidywalne, mają bardzo silny wpływ i wymagają

ogromnych wysiłków dla poradzenia sobie ze stresem,

ogromnych wysiłków dla poradzenia sobie ze stresem,

- atakują najbardziej podstawowe wartości człowieka, jak życie,

- atakują najbardziej podstawowe wartości człowieka, jak życie,

schronienie,

schronienie,

- przychodzą zazwyczaj bez ostrzeżenia i pozostawiają po sobie

- przychodzą zazwyczaj bez ostrzeżenia i pozostawiają po sobie

potężny ślad, reaktywowany, kiedy pojawiają się bodźce skojarzone

potężny ślad, reaktywowany, kiedy pojawiają się bodźce skojarzone

z danym wydarzeniem.

z danym wydarzeniem.

2.

2.

Poważne wyzwania i zagrożenia dotyczące jednostek lub kilku osób

Poważne wyzwania i zagrożenia dotyczące jednostek lub kilku osób

:

:

- wydarzenia w życiu osobistym,

- wydarzenia w życiu osobistym,

- mogą choć nie muszą być nieprzewidywalne,

- mogą choć nie muszą być nieprzewidywalne,

- pociągają za sobą konieczność dostosowania się.

- pociągają za sobą konieczność dostosowania się.

3.

3.

Drobne codzienne utrapienia

Drobne codzienne utrapienia

.

.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Fizyczne symptomy stresu

Fizyczne symptomy stresu

1.

1.

Zawroty głowy,

Zawroty głowy,

2.

2.

Rozszerzone źrenice,

Rozszerzone źrenice,

3.

3.

Napięty kark i ramiona,

Napięty kark i ramiona,

4.

4.

Szybkie i płytkie oddychanie,

Szybkie i płytkie oddychanie,

5.

5.

Skurcze żołądka, mdłości,

Skurcze żołądka, mdłości,

6.

6.

Pocenie się,

Pocenie się,

7.

7.

Suchość w gardle,

Suchość w gardle,

8.

8.

Zaciśnięte gardło,

Zaciśnięte gardło,

9.

9.

Wilgotne, zimne dłonie,

Wilgotne, zimne dłonie,

10.

10.

„

„

uginające się” kolana,

uginające się” kolana,

11.

11.

Płytki sen.

Płytki sen.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Psychiczne symptomy stresu

Psychiczne symptomy stresu

1.

1.

Apatia,

Apatia,

2.

2.

Tłumienie uczuć,

Tłumienie uczuć,

3.

3.

Zamykanie się w sobie,

Zamykanie się w sobie,

4.

4.

Zapominanie,

Zapominanie,

5.

5.

Lęk,

Lęk,

6.

6.

Napięcie emocjonalne,

Napięcie emocjonalne,

7.

7.

Koszmary senne,

Koszmary senne,

8.

8.

Piskliwy, nerwowy śmiech,

Piskliwy, nerwowy śmiech,

9.

9.

Poczucie niezadowolenia,

Poczucie niezadowolenia,

10.

10.

Poirytowanie, drażliwość,

Poirytowanie, drażliwość,

11.

11.

Słaba koncentracja, trudności z zapamiętywaniem,

Słaba koncentracja, trudności z zapamiętywaniem,

12.

12.

Dezorientacja,

Dezorientacja,

13.

13.

Natrętne myśli,

Natrętne myśli,

14.

14.

Częste uleganie „wypadkom”,

Częste uleganie „wypadkom”,

15.

15.

Nadmierna skłonność do płaczu, ucieczki lub pobudzenie,

Nadmierna skłonność do płaczu, ucieczki lub pobudzenie,

16.

16.

Tendencja do łatwego ulegania przerażeniu,

Tendencja do łatwego ulegania przerażeniu,

17.

17.

... .

... .

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Jak dzieci reagują na stres ?

Jak dzieci reagują na stres ?

1.

1.

Lęk przed tym, że kryzys obejmie także ich rodzinę i

Lęk przed tym, że kryzys obejmie także ich rodzinę i

sąsiedztwo,

sąsiedztwo,

2.

2.

Zachowania regresywne,

Zachowania regresywne,

3.

3.

Zachowania agresywne,

Zachowania agresywne,

4.

4.

Lęk przed tym, co może się kojarzyć z sytuacją

Lęk przed tym, co może się kojarzyć z sytuacją

kryzysową, na przykład odgłos lecącego samolotu lub

kryzysową, na przykład odgłos lecącego samolotu lub

hałas,

hałas,

5.

5.

Lęk przed pozostawieniem w samotności – przed

Lęk przed pozostawieniem w samotności – przed

porzuceniem,

porzuceniem,

6.

6.

Bezruch.

Bezruch.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

A może w inny sposób ? – o bajce

A może w inny sposób ? – o bajce

terapeutycznej

terapeutycznej

1.

1.

Główny temat

Główny temat

– przezywa sytuacje emocjonalnie trudne, które

– przezywa sytuacje emocjonalnie trudne, które

wyzwalają lęk. Określony jest rodzaj doznawanych uczuć.

wyzwalają lęk. Określony jest rodzaj doznawanych uczuć.

2.

2.

Główny bohater

Główny bohater

– to dziecko lub zwierzątko, z którym mały

– to dziecko lub zwierzątko, z którym mały

pacjent mógłby się identyfikować. Radzi on sobie ze wszystkimi

pacjent mógłby się identyfikować. Radzi on sobie ze wszystkimi

pojawiającymi się sytuacjami przy pomocy innych bajkowych

pojawiającymi się sytuacjami przy pomocy innych bajkowych

postaci, które pomagają mu zracjonalizować problem,

postaci, które pomagają mu zracjonalizować problem,

ukierunkowują jego aktywność i uczą adekwatnych sposobów

ukierunkowują jego aktywność i uczą adekwatnych sposobów

zachowania. W efekcie bohater postrzega siebie pozytywnie i

zachowania. W efekcie bohater postrzega siebie pozytywnie i

każda bajka kończy się skutecznym rozwiązaniem trudnej

każda bajka kończy się skutecznym rozwiązaniem trudnej

sytuacji a tym samym uwalnia od lęku. Główny bohater zdobywa

sytuacji a tym samym uwalnia od lęku. Główny bohater zdobywa

nowe umiejętności.

nowe umiejętności.

3.

3.

Inne wprowadzone postaci

Inne wprowadzone postaci

– pomagają zwerbalizować lęk, uczą

– pomagają zwerbalizować lęk, uczą

skutecznych sposobów zachowania, pozytywnego myślenia a

skutecznych sposobów zachowania, pozytywnego myślenia a

kategoriach: mogę, potrafię, chcę, nie boję się. kreują nastrój

kategoriach: mogę, potrafię, chcę, nie boję się. kreują nastrój

serdeczności i zrozumienia, zachęcają do mówienia o swoich

serdeczności i zrozumienia, zachęcają do mówienia o swoich

problemach, do otwierania się.

problemach, do otwierania się.

4.

4.

Tło opowiadania

Tło opowiadania

– bajka rozgrywa się w miejscach znanych

– bajka rozgrywa się w miejscach znanych

dziecku.

dziecku.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Ogólny Zespół Adaptacyjny (GAS)

Ogólny Zespół Adaptacyjny (GAS)

Trzy stadia reakcji stresowej wg H.Selye’go

Trzy stadia reakcji stresowej wg H.Selye’go

1.

1.

Stadium alarmowe

Stadium alarmowe

– mobilizacja sił obronnych organizmu

– mobilizacja sił obronnych organizmu

a.

a.

faza szoku

faza szoku

– początkowy, bezpośredni wpływ czynnika

– początkowy, bezpośredni wpływ czynnika

szkodliwego, pojawiają się wskaźniki uszkodzenia

szkodliwego, pojawiają się wskaźniki uszkodzenia

organizmu i sygnały fizjologiczne.

organizmu i sygnały fizjologiczne.

b.

b.

faza przeciwdziałania szokowi

faza przeciwdziałania szokowi

– pojawiają się reakcje

– pojawiają się reakcje

wskazujące na podjęcie przez organizm aktywnych

wskazujące na podjęcie przez organizm aktywnych

wysiłków obronnych, towarzyszą temu zmiany w funkcjach

wysiłków obronnych, towarzyszą temu zmiany w funkcjach

fizjologicznych.

fizjologicznych.

(przyśpieszenie czynności serca, wzrost ciśnienia krwi,

(przyśpieszenie czynności serca, wzrost ciśnienia krwi,

zwiększenie napięcia mięśniowego, ściskanie w żołądku,

zwiększenie napięcia mięśniowego, ściskanie w żołądku,

przyśpieszony oddech, wzrost energii do walki)

przyśpieszony oddech, wzrost energii do walki)

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Ogólny Zespół Adaptacyjny (GAS)

Ogólny Zespół Adaptacyjny (GAS)

Trzy stadia reakcji stresowej wg H.Selye’go –

Trzy stadia reakcji stresowej wg H.Selye’go –

cd

cd

1.

1.

Stadium odporności

Stadium odporności

– względna adaptacja, dążenie do tego, by

– względna adaptacja, dążenie do tego, by

zmiany w organizmie nie były odbierane jako przykre i nie

zmiany w organizmie nie były odbierane jako przykre i nie

szkodziły zdrowiu.

szkodziły zdrowiu.

(organizm względnie dobrze znosi wpływ czynników

(organizm względnie dobrze znosi wpływ czynników

szkodliwych działających już jakiś czas, a słabiej toleruje inne

szkodliwych działających już jakiś czas, a słabiej toleruje inne

bodźce, które uprzednio były nieszkodliwe)

bodźce, które uprzednio były nieszkodliwe)

2.

2.

Stadium wyczerpania

Stadium wyczerpania

– gdy czynnik szkodliwy działa zbyt

– gdy czynnik szkodliwy działa zbyt

intensywnie bądź zbyt długo lub jest silniejszy od możliwości

intensywnie bądź zbyt długo lub jest silniejszy od możliwości

przystosowania się do niego.

przystosowania się do niego.

(następuje utrata zdolności obronnych, czego wskaźnikiem

(następuje utrata zdolności obronnych, czego wskaźnikiem

jest rozregulowanie funkcji fizjologicznych)

jest rozregulowanie funkcji fizjologicznych)

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Trzy fazy stresu psychologicznego wg

Trzy fazy stresu psychologicznego wg

J.Reykowskiego

J.Reykowskiego

1.

1.

Faza mobilizacji

Faza mobilizacji

– aktywacja procesów psychologicznych

– aktywacja procesów psychologicznych

sprawniej przebiegają procesy spostrzegania i myślenia, reakcje są

sprawniej przebiegają procesy spostrzegania i myślenia, reakcje są

intensywniejsze i szybsze a zachowanie zmienia się stosownie do

intensywniejsze i szybsze a zachowanie zmienia się stosownie do

wymagań sytuacji. Skupiając uwagę na zadaniu człowiek próbuje

wymagań sytuacji. Skupiając uwagę na zadaniu człowiek próbuje

zmniejszyć stres.

zmniejszyć stres.

1.

1.

Faza rozstroju

Faza rozstroju

– obniżenie sprawności procesów psychicznych

– obniżenie sprawności procesów psychicznych

trudno nam skoncentrować uwagę, zaczynamy być rozkojarzeni,

trudno nam skoncentrować uwagę, zaczynamy być rozkojarzeni,

mamy luki

mamy luki

w pamięci, przestajemy myśleć logicznie i nie przewidujemy skutków

w pamięci, przestajemy myśleć logicznie i nie przewidujemy skutków

własnego działania. Irracjonalna strona naszej natury bierze górę nad

własnego działania. Irracjonalna strona naszej natury bierze górę nad

racjonalnością. Pojawiają się czynności stereotypowe, obsesyjne

racjonalnością. Pojawiają się czynności stereotypowe, obsesyjne

trzymanie się pewnych pomysłów, schematyzm w działaniu, który nie

trzymanie się pewnych pomysłów, schematyzm w działaniu, który nie

prowadzi do osiągnięcia celu

prowadzi do osiągnięcia celu

i syndrom bezradności.

i syndrom bezradności.

emocje wymykają się spod kontroli, zaczyna dominować lęk, złość,

emocje wymykają się spod kontroli, zaczyna dominować lęk, złość,

depresja. Mogą wystąpić skrajnie zmienne nastroje do euforii

depresja. Mogą wystąpić skrajnie zmienne nastroje do euforii

włącznie. Bezosobowo, obojętnie podchodzimy do wykonywanych

włącznie. Bezosobowo, obojętnie podchodzimy do wykonywanych

zadań.

zadań.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Trzy fazy stresu psychologicznego wg

Trzy fazy stresu psychologicznego wg

J.Reykowskiego - cd

J.Reykowskiego - cd

1.

1.

Faza destrukcji

Faza destrukcji

– żadna czynność nie jest wykonywana

– żadna czynność nie jest wykonywana

poprawnie

poprawnie

Stajemy się niezdolni do prawidłowej oceny sytuacji. Obniża

Stajemy się niezdolni do prawidłowej oceny sytuacji. Obniża

się gwałtownie poziom motywacji do radzenia sobie z sytuacją.

się gwałtownie poziom motywacji do radzenia sobie z sytuacją.

Poszukujemy pomocy, płaczemy, izolujemy się, uciekamy,

Poszukujemy pomocy, płaczemy, izolujemy się, uciekamy,

kierujemy agresję przeciwko przedmiotom, inny ludziom,

kierujemy agresję przeciwko przedmiotom, inny ludziom,

sobie, aby wreszcie załamać się nerwowo, poddać się i

sobie, aby wreszcie załamać się nerwowo, poddać się i

zrezygnować z jakiejkolwiek aktywności.

zrezygnować z jakiejkolwiek aktywności.

UWAGA

UWAGA

: konkretna osoba może na pozór wydawać się bardzo

: konkretna osoba może na pozór wydawać się bardzo

spokojna, ponieważ jest zahamowana – nieruchomieje ale

spokojna, ponieważ jest zahamowana – nieruchomieje ale

odczuwa bardzo silne emocje (np. niepokój, panikę, rozpacz...),

odczuwa bardzo silne emocje (np. niepokój, panikę, rozpacz...),

którym towarzyszą zmiany fizjologiczne.

którym towarzyszą zmiany fizjologiczne.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Stres jako sytuacja trudna wg

Stres jako sytuacja trudna wg

T.Tomaszewskiego

T.Tomaszewskiego

„

„

przez sytuacje trudne rozumiemy takie sytuacje, w których zachodzi

przez sytuacje trudne rozumiemy takie sytuacje, w których zachodzi

rozbieżność między potrzebami lub zadaniami człowieka

rozbieżność między potrzebami lub zadaniami człowieka

a możliwościami zaspokojenia tych potrzeb lub wykonania zadań”

a możliwościami zaspokojenia tych potrzeb lub wykonania zadań”

Atrybutem sytuacji trudnych jest

Atrybutem sytuacji trudnych jest

nowość

nowość

.

.

Sytuacje nowe, tj. różniące się wyraźnie od dotychczasowych

Sytuacje nowe, tj. różniące się wyraźnie od dotychczasowych

spotykanych przez człowieka, wymagają zmiany struktury

spotykanych przez człowieka, wymagają zmiany struktury

czynności.

czynności.

Trudne sytuacje to np.:

Trudne sytuacje to np.:



przeciążenie percepcyjne (za dużo bodźców naraz)

przeciążenie percepcyjne (za dużo bodźców naraz)



przeciążenie intelektualne (zbyt wiele informacji do

przeciążenie intelektualne (zbyt wiele informacji do

przetworzenia)

przetworzenia)



pozbawienie wolności lub przymusowa izolacja

pozbawienie wolności lub przymusowa izolacja



frustracja

frustracja

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Rodzaje sytuacji trudnych wg

Rodzaje sytuacji trudnych wg

T.Tomaszewskiego

T.Tomaszewskiego

1.

1.

Deprywacja

Deprywacja

– to stan niezaspokojenia ważnych potrzeb zarówno

– to stan niezaspokojenia ważnych potrzeb zarówno

biologicznych jak i psychicznych, np. potrzeby snu, zaspokojenie głodu

biologicznych jak i psychicznych, np. potrzeby snu, zaspokojenie głodu

i pragnienia, zachowania odpowiedniej temperatury ciała,

i pragnienia, zachowania odpowiedniej temperatury ciała,

bezpieczeństwa fizycznego

bezpieczeństwa fizycznego

i psychicznego.

i psychicznego.

2.

2.

Przeciążenie

Przeciążenie

– to sytuacja, z którą nie dajemy sobie rady. Nasze

– to sytuacja, z którą nie dajemy sobie rady. Nasze

możliwości fizyczne, psychiczne i umysłowe są ograniczone. Trudność

możliwości fizyczne, psychiczne i umysłowe są ograniczone. Trudność

zadania jest na granicy naszych sił fizycznych i psychicznych, ale ich

zadania jest na granicy naszych sił fizycznych i psychicznych, ale ich

nie przekracza.

nie przekracza.

3.

3.

Utrudnienie

Utrudnienie

– gdy możliwość wykonania zadania jest mniejsza z

– gdy możliwość wykonania zadania jest mniejsza z

powodu pojawienia się przeszkód (elementów zbędnych) lub

powodu pojawienia się przeszkód (elementów zbędnych) lub

niepojawienia się elementów potrzebnych.

niepojawienia się elementów potrzebnych.

4.

4.

Zagrożenie

Zagrożenie

– gdy występuje prawdopodobieństwo naruszenia cenionej

– gdy występuje prawdopodobieństwo naruszenia cenionej

wartości (np. życie, zdrowie...). Im większą wartość jej przypisujemy,

wartości (np. życie, zdrowie...). Im większą wartość jej przypisujemy,

tym większe pojawia się napięcie w momencie jej zagrożenia. Staramy

tym większe pojawia się napięcie w momencie jej zagrożenia. Staramy

się usunąć niebezpieczeństwo lub przed nim uciec.

się usunąć niebezpieczeństwo lub przed nim uciec.

UWAGA:

UWAGA:

im wyższe napięcie tym gorzej nam się myśli i mniej

im wyższe napięcie tym gorzej nam się myśli i mniej

skutecznie działamy. W stanie paniki podejmujemy czasem działania,

skutecznie działamy. W stanie paniki podejmujemy czasem działania,

które – paradoksalnie – zwiększają niebezpieczeństwo.

które – paradoksalnie – zwiększają niebezpieczeństwo.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Radzenie sobie ze stresem

Radzenie sobie ze stresem

1. To stale zmieniające się poznawcze i behawioralne wysiłki, mające

1. To stale zmieniające się poznawcze i behawioralne wysiłki, mające

na celu

na celu

opanowanie określonych zewnętrznych i wewnętrznych wymagań,

opanowanie określonych zewnętrznych i wewnętrznych wymagań,

ocenianych

ocenianych

przez osobę jako obciążające lub przekraczające jej zasoby.

przez osobę jako obciążające lub przekraczające jej zasoby.

2. To proces polegający na zmaganiu się i próbach przezwyciężenia

2. To proces polegający na zmaganiu się i próbach przezwyciężenia

zagrożenia, stresujących sytuacji i problemów, w taki sposób, który

zagrożenia, stresujących sytuacji i problemów, w taki sposób, który

chroni zdrowie psychiczne i fizyczne.

chroni zdrowie psychiczne i fizyczne.

Styl radzenia sobie

Styl radzenia sobie

– posiadany przez jednostkę, charakterystyczny dla

– posiadany przez jednostkę, charakterystyczny dla

niej repertuar strategii radzenia sobie z sytuacjami trudnymi.

niej repertuar strategii radzenia sobie z sytuacjami trudnymi.

Strategie radzenia sobie

Strategie radzenia sobie

– poznawcze i behawioralne wysiłki oraz

– poznawcze i behawioralne wysiłki oraz

mechanizmy obronne, jakie jednostka wykorzystuje w konkretnej

mechanizmy obronne, jakie jednostka wykorzystuje w konkretnej

sytuacji stresowej.

sytuacji stresowej.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Strategie radzenia sobie ze stresem

Strategie radzenia sobie ze stresem

1.

1.

Aktywne zachowanie

Aktywne zachowanie

– czyli reakcje, które zmieniają sytuację,

– czyli reakcje, które zmieniają sytuację,

2.

2.

Poznawcze radzenie sobie

Poznawcze radzenie sobie

– czyli reakcje, które zmieniają

– czyli reakcje, które zmieniają

znaczenie lub ocenę sytuacji,

znaczenie lub ocenę sytuacji,

3.

3.

Unikanie

Unikanie

– czyli reakcje, zmierzające do kontroli przykrych uczuć;

– czyli reakcje, zmierzające do kontroli przykrych uczuć;

eliminowanie potencjalnych, przykrych sytuacji.

eliminowanie potencjalnych, przykrych sytuacji.

lub (R.Lazarus, S.Folkman)

lub (R.Lazarus, S.Folkman)

1.

1.

Skoncentrowane na problemie

Skoncentrowane na problemie

– ukierunkowane na opanowanie

– ukierunkowane na opanowanie

stresora w celu zmniejszenia lub usunięcia jego stresujących

stresora w celu zmniejszenia lub usunięcia jego stresujących

właściwości

właściwości

a.

a.

konfrontacja

konfrontacja

– obrona własnego stanowiska

– obrona własnego stanowiska

b

b

.

.

planowe i systematyczne rozwiązywanie problemu

planowe i systematyczne rozwiązywanie problemu

(np. uczymy

(np. uczymy

się do egzaminu).

się do egzaminu).

2.

2.

Skoncentrowane na emocjach

Skoncentrowane na emocjach

– opanowanie reakcji

– opanowanie reakcji

emocjonalnych związanych ze stresorem (np. żartowanie ze swojej

emocjonalnych związanych ze stresorem (np. żartowanie ze swojej

sytuacji).

sytuacji).

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Strategie radzenia sobie ze stresem –

Strategie radzenia sobie ze stresem –

skoncentrowane na emocjach

skoncentrowane na emocjach

1.

1.

Dystansowanie się

Dystansowanie się

– kiedy staramy się nie przejmować,

– kiedy staramy się nie przejmować,

2.

2.

Unikanie

Unikanie

– ucieczka (wyczekiwanie, alkohol),

– ucieczka (wyczekiwanie, alkohol),

3.

3.

Samoobwinianie

Samoobwinianie

– samokrytyka, autosugestia,

– samokrytyka, autosugestia,

4.

4.

Samokontrola

Samokontrola

– wstrzymywanie emocji, opanowanie,

– wstrzymywanie emocji, opanowanie,

5.

5.

Poszukiwanie wsparcia społecznego

Poszukiwanie wsparcia społecznego

– opowiadanie innym o

– opowiadanie innym o

swojej sytuacji, przyjmowanie wyrazów sympatii i współczucia,

swojej sytuacji, przyjmowanie wyrazów sympatii i współczucia,

6.

6.

Pozytywne przewartościowanie

Pozytywne przewartościowanie

– dostrzeganie dobrych stron

– dostrzeganie dobrych stron

sytuacji.

sytuacji.

UWAGA

UWAGA

: kiedy stres sięga granic możliwości człowieka możliwe jest

: kiedy stres sięga granic możliwości człowieka możliwe jest

załamanie się systemu adaptacyjno-obronnego i następuje

załamanie się systemu adaptacyjno-obronnego i następuje

kryzys psychologiczny.

kryzys psychologiczny.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Od czego zależy radzenie sobie ze stresem ?

Od czego zależy radzenie sobie ze stresem ?

Zależy od tego:

Zależy od tego:

1.

1.

Kto sobie radzi ? - osobowość

Kto sobie radzi ? - osobowość

2.

2.

Z czym ? – rodzaj stresora

Z czym ? – rodzaj stresora

3.

3.

W jakich okolicznościach ?

W jakich okolicznościach ?

4.

4.

Kiedy ?

Kiedy ?

5.

5.

Jakie znaczenie nadaje stresowej sytuacji ? – do jakich

Jakie znaczenie nadaje stresowej sytuacji ? – do jakich

wartości ją odnosi (zależy od światopoglądu i sposobu

wartości ją odnosi (zależy od światopoglądu i sposobu

odnajdywania sensu życia)

odnajdywania sensu życia)

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Techniki relaksacyjne

Techniki relaksacyjne

1.

1.

Nie są psychoterapią. Ich celem jest uzyskanie stanu relaksu,

Nie są psychoterapią. Ich celem jest uzyskanie stanu relaksu,

czyli opanowanie wegetatywnych objawów leku i uzyskanie

czyli opanowanie wegetatywnych objawów leku i uzyskanie

odprężenia psychicznego.

odprężenia psychicznego.

2.

2.

Nie pozwalają rozwiązywać wewnętrznych konfliktów ale

Nie pozwalają rozwiązywać wewnętrznych konfliktów ale

pomagają uzyskać przekonanie o możliwości zapanowania nad

pomagają uzyskać przekonanie o możliwości zapanowania nad

reakcjami własnego organizmu.

reakcjami własnego organizmu.

3.

3.

W odróżnieniu od wypoczynku czynnego odbywa się w

W odróżnieniu od wypoczynku czynnego odbywa się w

„spoczynku”,

„spoczynku”,

w izolacji od bodźców zewnętrznych.

w izolacji od bodźców zewnętrznych.

4.

4.

Jest to zwolnienie napięcia mięśni przy równoczesnym,

Jest to zwolnienie napięcia mięśni przy równoczesnym,

świadomym obniżeniu aktywności myśli.

świadomym obniżeniu aktywności myśli.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Techniki relaksacyjne a usuwanie objawów

Techniki relaksacyjne a usuwanie objawów

stresu

stresu

1.

1.

Yoga,

Yoga,

2.

2.

Medytacja,

Medytacja,

3.

3.

Słuchanie muzyki relaksacyjnej,

Słuchanie muzyki relaksacyjnej,

4.

4.

Głębokie oddychanie, czyli oddychanie przeponą,

Głębokie oddychanie, czyli oddychanie przeponą,

5.

5.

Wizualizacja

Wizualizacja

– wyobrażanie sobie, rodzaj rzutowania na

– wyobrażanie sobie, rodzaj rzutowania na

wewnętrzny ekran naszej wyobraźni np. przyjemnych

wewnętrzny ekran naszej wyobraźni np. przyjemnych

krajobrazów, przywołujących miłe wspomnienia,

krajobrazów, przywołujących miłe wspomnienia,

6.

6.

Trening neuro-mieśniowy Jacobsona

Trening neuro-mieśniowy Jacobsona

– napinanie i rozluźnianie

– napinanie i rozluźnianie

poszczególnych partii ciała (mięśni: rąk, głowy, twarzy, języka,

poszczególnych partii ciała (mięśni: rąk, głowy, twarzy, języka,

barkowych, pleców, brzucha, palców u rąk i nóg),

barkowych, pleców, brzucha, palców u rąk i nóg),

7.

7.

Trening autogenny Schultza

Trening autogenny Schultza

– polega na koncentracji na

– polega na koncentracji na

wybranych obszarach ciała i monotonnym, sugestywnym

wybranych obszarach ciała i monotonnym, sugestywnym

powtarzaniu afirmacji (odczucie ciężaru – rozluźnienie napięć

powtarzaniu afirmacji (odczucie ciężaru – rozluźnienie napięć

motorycznych, odczucie ciepła – rozluźnienie napięć

motorycznych, odczucie ciepła – rozluźnienie napięć

wegetatywnych).

wegetatywnych).

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Zapobieganie PTSD w służbach ratowniczych

Zapobieganie PTSD w służbach ratowniczych

1.

1.

Spotkanie odreagowujące, 30-45 min., do 4 godzin po traumatycznym

Spotkanie odreagowujące, 30-45 min., do 4 godzin po traumatycznym

zdarzeniu

zdarzeniu

Cel:

Cel:



Emocjonalna stabilizacja przed powrotem do domu

Emocjonalna stabilizacja przed powrotem do domu

2. Debriefing – w pełni zaplanowane i ustruktualizowane, 24-72 godzin po

2. Debriefing – w pełni zaplanowane i ustruktualizowane, 24-72 godzin po

zdarzeniu, prowadzi psychiatra lub psycholog i ratownicy z innej grupy,

zdarzeniu, prowadzi psychiatra lub psycholog i ratownicy z innej grupy,

czas trwania do 3 godzin, dyskusja nad zdarzeniem traumatycznym

czas trwania do 3 godzin, dyskusja nad zdarzeniem traumatycznym

Cel:

Cel:



zredukowanie wpływu krytycznego zdarzenia na psychikę uczestników,

zredukowanie wpływu krytycznego zdarzenia na psychikę uczestników,



zrozumienie swoich reakcji, przekonanie się, że nie świadczą one o

zrozumienie swoich reakcji, przekonanie się, że nie świadczą one o

jakiejś patologii psychicznej, lecz że były normalnymi reakcjami na

jakiejś patologii psychicznej, lecz że były normalnymi reakcjami na

nienormalną sytuację,

nienormalną sytuację,



przyśpieszenie dochodzenia do normalnego stanu ludzi, którzy cierpią

przyśpieszenie dochodzenia do normalnego stanu ludzi, którzy cierpią

z

z

powodu normalnej, choć bolesnej dla nich reakcji krytycznej.

powodu normalnej, choć bolesnej dla nich reakcji krytycznej.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

DEBRIEFING – kiedy ?

DEBRIEFING – kiedy ?

1.

1.

wielu ratowników manifestuje stres,

wielu ratowników manifestuje stres,

2.

2.

objawy stresu są silne,

objawy stresu są silne,

3.

3.

ratownicy przejawiają zmiany w dotychczasowym zachowaniu,

ratownicy przejawiają zmiany w dotychczasowym zachowaniu,

np. zaczynają popełniać błędy, których do tej pory nie

np. zaczynają popełniać błędy, których do tej pory nie

popełniali,

popełniali,

4.

4.

grupa prosi o pomoc,

grupa prosi o pomoc,

5.

5.

zdarzenie było nadzwyczajne,

zdarzenie było nadzwyczajne,

6.

6.

sygnały świadczące o przeżywanym dystresie trwają ponad

sygnały świadczące o przeżywanym dystresie trwają ponad

trzy tygodnie.

trzy tygodnie.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

DEBRIEFING – fazy

DEBRIEFING – fazy

1.

1.

Wstępna

Wstępna

– informuje się o celu spotkania, jego poufności,

– informuje się o celu spotkania, jego poufności,

dobrowolności oraz opisuje się jego charakter (mówi się tylko o

dobrowolności oraz opisuje się jego charakter (mówi się tylko o

sobie, bez wchodzenia w szczegóły),

sobie, bez wchodzenia w szczegóły),

2.

2.

Faktów

Faktów

– prosi się ratowników o krótkie przedstawienie tego,

– prosi się ratowników o krótkie przedstawienie tego,

co robili

co robili

w trakcie akcji, o ujawnienie myśli towarzyszących ich działaniu

w trakcie akcji, o ujawnienie myśli towarzyszących ich działaniu

(aby odsłonić ich osobisty stosunek do różnych aspektów

(aby odsłonić ich osobisty stosunek do różnych aspektów

sytuacji),

sytuacji),

3.

3.

Reakcji

Reakcji

– odpowiedź na pytanie „jaka była najgorsza rzecz,

– odpowiedź na pytanie „jaka była najgorsza rzecz,

która zdarzyła ci się podczas akcji?” – czyli prowokujemy do

która zdarzyła ci się podczas akcji?” – czyli prowokujemy do

przetworzenia informacji o zdarzeni na poziomie poznawczym i

przetworzenia informacji o zdarzeni na poziomie poznawczym i

emocjonalnym.,

emocjonalnym.,

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

DEBRIEFING – fazy cd.

DEBRIEFING – fazy cd.

1.

1.

Ujawnienie symptomów dystresu

Ujawnienie symptomów dystresu

, które występowały podczas

, które występowały podczas

akcji,

akcji,

w ciągu 24 godzin po zdarzeniu, kilka godzin po zdarzeniu i

w ciągu 24 godzin po zdarzeniu, kilka godzin po zdarzeniu i

których doświadczają podczas debrieringu,

których doświadczają podczas debrieringu,

1.

1.

Uczenia

Uczenia

– uświadamia się uczestnikom, że ich symptomy nie są

– uświadamia się uczestnikom, że ich symptomy nie są

czymś nadzwyczajnym i że z biegiem czasu będą słabnąć, a

czymś nadzwyczajnym i że z biegiem czasu będą słabnąć, a

jednocześnie dostarcza się im informacji jak najlepiej osłabić te

jednocześnie dostarcza się im informacji jak najlepiej osłabić te

symptomy i jak kontrolować swój stres,

symptomy i jak kontrolować swój stres,

1.

1.

Zamknięcie (własny punkt spojrzenia)

Zamknięcie (własny punkt spojrzenia)

- uczestnicy komentują

- uczestnicy komentują

w dowolny sposób to, co się działo w trakcie akcji i spotkania.

w dowolny sposób to, co się działo w trakcie akcji i spotkania.

Prowadzący spotkanie, mówi uczestnikom to, czego nie ujawnili,

Prowadzący spotkanie, mówi uczestnikom to, czego nie ujawnili,

bo nie byli tego świadomi lub nie chcieli się do tego przyznać.

bo nie byli tego świadomi lub nie chcieli się do tego przyznać.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

KONIEC

KONIEC

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

Dlaczego tak długo ???

Dlaczego tak długo ???





Słuchacz posiada wiadomości dotyczące

Słuchacz posiada wiadomości dotyczące

:

:

1.

1.

Wpływu sytuacji trudnych na sprawność funkcjonowania ratownika

Wpływu sytuacji trudnych na sprawność funkcjonowania ratownika

i poszkodowanego,

i poszkodowanego,

2.

2.

Stresu (rodzaje, źródła, objawy, skutki) w działaniach ratowniczych,

Stresu (rodzaje, źródła, objawy, skutki) w działaniach ratowniczych,

3.

3.

Konieczności wsparcia psychicznego poszkodowanych oraz

Konieczności wsparcia psychicznego poszkodowanych oraz

ratowników,

ratowników,

4.

4.

Zasad organizacji wsparcia psychicznego dla ofiar zdarzenia.

Zasad organizacji wsparcia psychicznego dla ofiar zdarzenia.

Słuchacz posiada umiejętności

Słuchacz posiada umiejętności

:

:

1.

1.

Nawiązywania kontaktu z poszkodowanym i udzielania wsparcia

Nawiązywania kontaktu z poszkodowanym i udzielania wsparcia

psychicznego,

psychicznego,

2.

2.

Radzenia sobie z sytuacjami trudnymi w kontakcie z

Radzenia sobie z sytuacjami trudnymi w kontakcie z

poszkodowanym,

poszkodowanym,

3.

3.

Radzenia sobie ze stresem i trudnymi emocjami.

Radzenia sobie ze stresem i trudnymi emocjami.

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY WSPARCIA POSZKODOWANYCH