OKRES

OKRES

NOWORODKOW

NOWORODKOW

Y

Y

Noworodek

Noworodek

to nazwa nadana nowo

to nazwa nadana nowo

narodzonemu dziecku. Gdy

narodzonemu dziecku. Gdy

noworodek przystosowuje się do

noworodek przystosowuje się do

zewnątrzmacicznego życia, a

zewnątrzmacicznego życia, a

rodzice cieszą się z nowego

rodzice cieszą się z nowego

członka rodziny, obsługa

członka rodziny, obsługa

medyczna jest zajęta

medyczna jest zajęta

utrzymaniem go przy życiu.

utrzymaniem go przy życiu.

Dotyczy to przede wszystkim

Dotyczy to przede wszystkim

oddychania i bicia serca.

oddychania i bicia serca.

Wykonuje się pomiary, aby

Wykonuje się pomiary, aby

stwierdzić czy dziecko oddycha,

stwierdzić czy dziecko oddycha,

gdy tylko noworodek znajdzie

gdy tylko noworodek znajdzie

się poza organizmem matki.

się poza organizmem matki.

Aby zapewnić prawidłowe

Aby zapewnić prawidłowe

ddychanie

ddychanie

z nosa i ust usuwa

z nosa i ust usuwa

się śluz i płyny.

się śluz i płyny.

Noworodek donoszony to taki,

Noworodek donoszony to taki,

który przyszedł na świat między

który przyszedł na świat między

38. a 42. tygodniem ciąży.

38. a 42. tygodniem ciąży.

Długość

Długość

ciała wynosi

ciała wynosi

50-52 cm

50-52 cm

.

.

Ciężar

Ciężar

ciała wynosi

ciała wynosi

3-3,5 kg

3-3,5 kg

.

.

Przyrost m.c. w ciągu 28 dni

Przyrost m.c. w ciągu 28 dni

życia (okresu nowo

życia (okresu nowo

rodkowego)

rodkowego)

wynosi ok. 600 g.

wynosi ok. 600 g.

Wcześniak

Wcześniak

to dziecko urodzone powyżej 22.

to dziecko urodzone powyżej 22.

a przed ukończeniem 37.

a przed ukończeniem 37.

tygodnia ciąży z

tygodnia ciąży z

masą ciała

masą ciała

501-2500 g

501-2500 g

.

.

Ciąża przenoszona

Ciąża przenoszona

jest zakończona powyżej 42.

jest zakończona powyżej 42.

tygodnia ciąży.

tygodnia ciąży.

Noworodki z małą urodzeniową

Noworodki z małą urodzeniową

masą ciała:

masą ciała:

•

2500-1501 g

2500-1501 g





mała ur. m.c.

mała ur. m.c.

•

1500-1001 g

1500-1001 g





b.mała ur. m.c.

b.mała ur. m.c.

•

1000-751 g

1000-751 g





skrajnie mała

skrajnie mała

ur.m.c.

ur.m.c.

•

750-501 g

750-501 g





niewiarygodnie mała

niewiarygodnie mała

ur. m.c.

ur. m.c.

Noworodek z małą ur.m.c. to

Noworodek z małą ur.m.c. to

dziecko ryzyka. Zagraża mu

dziecko ryzyka. Zagraża mu

wystąpienie m.in.

wystąpienie m.in.

-

kruchości naczyń,

kruchości naczyń,

-

niewydolności ukł.

niewydolności ukł.

oddechowego, pokarmowego,

oddechowego, pokarmowego,

-

braku odporności,

braku odporności,

-

wylewów (wodogłowia).

wylewów (wodogłowia).

Testy i pomiary

Testy i pomiary

profilaktyczne

profilaktyczne

Około minuty po urodzeniu i

Około minuty po urodzeniu i

powtórnie w 5 minut później

powtórnie w 5 minut później

dokonuje się oceny noworodka

dokonuje się oceny noworodka

na podstawie wskaźników, które

na podstawie wskaźników, które

pozwalają oszacować oznaki

pozwalają oszacować oznaki

życia. Skala Apgar jest relatywnie

życia. Skala Apgar jest relatywnie

szybką, prostą i bezpieczną

szybką, prostą i bezpieczną

procedurą pozwalającą ocenić

procedurą pozwalającą ocenić

ogólną kondycję noworodka.

ogólną kondycję noworodka.

Skala Apgar

Skala Apgar



czynności serca

czynności serca



czynności oddechu

czynności oddechu



napięcia mięśni

napięcia mięśni



odruchy

odruchy



zabarwienia skóry

zabarwienia skóry

Dziecko uzyskuje 0-2 pkt za każdy

Dziecko uzyskuje 0-2 pkt za każdy

sygnał zgodny ze stopniem

sygnał zgodny ze stopniem

„obecności życia”.

„obecności życia”.

7-10 pkt

7-10 pkt





noworodek jest

noworodek jest

ogólnie w dobrej kondycji

ogólnie w dobrej kondycji

4-6 pkt

4-6 pkt





potrzebne jest dalsze

potrzebne jest dalsze

i ponowne oczyszczenie dróg

i ponowne oczyszczenie dróg

oddechowych i możliwie jak

oddechowych i możliwie jak

najszybszej dostarczenie tlenu

najszybszej dostarczenie tlenu

0-3 pkt

0-3 pkt





noworodek jest w

noworodek jest w

krytycznym stanie i wymaga

krytycznym stanie i wymaga

natychmiastowych specjalnych

natychmiastowych specjalnych

zabiegów

zabiegów

Po ocenie ogólnej kondycji

Po ocenie ogólnej kondycji

noworodka bierze się odcisk

noworodka bierze się odcisk

stopy dziecka i odcisk palca jego

stopy dziecka i odcisk palca jego

matki. Jest to wymagane przez

matki. Jest to wymagane przez

prawo i służy identyfikacji w

prawo i służy identyfikacji w

rzadkich przypadkach pomyłek

rzadkich przypadkach pomyłek

(zamian) w szpitalnych

(zamian) w szpitalnych

oddziałach noworodkowych.

oddziałach noworodkowych.

W pierwszych tygodniach życia

W pierwszych tygodniach życia

aktywność ruchowa maluszka jest

aktywność ruchowa maluszka jest

niewielka, a noworodki

niewielka, a noworodki

przesypiają ok. 20 godzin w

przesypiają ok. 20 godzin w

ciągu doby

ciągu doby

. Dbałość o komfort

. Dbałość o komfort

snu dziecka w tym okresie życia

snu dziecka w tym okresie życia

jest niezwykle ważna, ponieważ to

jest niezwykle ważna, ponieważ to

właśnie spokojny sen gwarantuje

właśnie spokojny sen gwarantuje

harmonijny rozwój układu

harmonijny rozwój układu

nerwowego.

nerwowego.

Okres noworodkowy to także

Okres noworodkowy to także

czas adaptacji skóry do

czas adaptacji skóry do

warunków otoczenia.

warunków otoczenia.

Bezpośrednio po urodzeniu

Bezpośrednio po urodzeniu

skóra niemowlaka jest dwa

skóra niemowlaka jest dwa

razy cieńsza

razy cieńsza

niż u osoby

niż u osoby

dorosłej. Ponieważ jest tak cienka

dorosłej. Ponieważ jest tak cienka

i delikatna, może być narażona

i delikatna, może być narażona

na przegrzanie, wychłodzenie czy

na przegrzanie, wychłodzenie czy

na uszkodzenia mechaniczne.

na uszkodzenia mechaniczne.

Bezpośrednio po urodzeniu

Bezpośrednio po urodzeniu

skóra noworodka wymaga

skóra noworodka wymaga

wyjątkowo starannej

wyjątkowo starannej

pielęgnacji i ochrony - np.

pielęgnacji i ochrony - np.

natłuszczania i nawilżania po

natłuszczania i nawilżania po

każdej kąpieli.

każdej kąpieli.

W pierwszych dnia życia

W pierwszych dnia życia

dziecka, wystąpią stany

dziecka, wystąpią stany

charakterystyczne wyłącznie

charakterystyczne wyłącznie

dla tego okresu – określone

dla tego okresu – określone

mianem stanów przejściowych.

mianem stanów przejściowych.

Zaliczyć do nich można:

Zaliczyć do nich można:

- fizjologiczny spadek masy ciała

- fizjologiczny spadek masy ciała

- żółtaczkę fizjologiczną

- żółtaczkę fizjologiczną

- zmiany hormonalne tzw.

- zmiany hormonalne tzw.

odczyny ciążowe

odczyny ciążowe

- rumień  noworodkowy

- rumień  noworodkowy

Fizjologiczny spadek masy ciała

Fizjologiczny spadek masy ciała

sięga do 10% wartości urodzeniowej i dotyczy

sięga do 10% wartości urodzeniowej i dotyczy

noworodków do 5. dnia życia. Fizjologicznie

noworodków do 5. dnia życia. Fizjologicznie

dziecko w ciągu pierwszych dni życia traci na

dziecko w ciągu pierwszych dni życia traci na

wadze urodzeniowej na skutek:

wadze urodzeniowej na skutek:

•

utraty wody z organizmu drogą parowania

utraty wody z organizmu drogą parowania

•

wydalania smółki

wydalania smółki

•

niewielkiej ilości pokarmu które otrzymuje.

niewielkiej ilości pokarmu które otrzymuje.

Po tym okresie stopniowo jego waga zaczyna

Po tym okresie stopniowo jego waga zaczyna

rosnąć. W 2 tygodniu życia maluch powinien

rosnąć. W 2 tygodniu życia maluch powinien

osiągnąć swoją wagę urodzeniową. Obecnie, 

osiągnąć swoją wagę urodzeniową. Obecnie, 

w wielu przypadkach dziecko znacznie szybciej

w wielu przypadkach dziecko znacznie szybciej

przybiera na wadze - jeśli jest właściwie

przybiera na wadze - jeśli jest właściwie

karmione piersią na tzw. żądanie.

karmione piersią na tzw. żądanie.

Żółtaczka fizjologiczna

Żółtaczka fizjologiczna

jest objawem zmian adaptacyjnych

jest objawem zmian adaptacyjnych

zachodzących w organizmie dziecka i nie

zachodzących w organizmie dziecka i nie

wymaga leczenia.

wymaga leczenia.

Występuje u 50-70% noworodków. Wynika

Występuje u 50-70% noworodków. Wynika

z podwyższenia we krwi i tkankach

z podwyższenia we krwi i tkankach

stężenia barwnika. Polega na tym, że w 2-3

stężenia barwnika. Polega na tym, że w 2-3

dobie życia, pojawia się zażółcenie skóry,

dobie życia, pojawia się zażółcenie skóry,

osiąga szczyt w 4-5 dobie i zanika między

osiąga szczyt w 4-5 dobie i zanika między

7-10 dobą. Zdarza się jednak, że żółtaczka

7-10 dobą. Zdarza się jednak, że żółtaczka

pojawia się już w pierwszych godzinach

pojawia się już w pierwszych godzinach

życia dziecka. Poziom bilirubiny narasta

życia dziecka. Poziom bilirubiny narasta

szybko, jest wysoki i utrzymuje się długo.

szybko, jest wysoki i utrzymuje się długo.

Taka sytuacja wymaga leczenia, gdyż może

Taka sytuacja wymaga leczenia, gdyż może

stanowić zagrożenie dla życia dziecka.

stanowić zagrożenie dla życia dziecka.

Odczyny  ciążowe

Odczyny  ciążowe

objawy występujące pod koniec 1. tygodnia

objawy występujące pod koniec 1. tygodnia

życia i dotyczy noworodków obu płci.

życia i dotyczy noworodków obu płci.

Można wówczas zaobserwować u dziecka:

Można wówczas zaobserwować u dziecka:

•

powiększenie i obrzęk gruczołów

powiększenie i obrzęk gruczołów

sutkowych, niekiedy wyciek z nich siary,

sutkowych, niekiedy wyciek z nich siary,

•

a u dziewczynek  wyciek z pochwy

a u dziewczynek  wyciek z pochwy

białawego śluzu – w pewnych przypadkach

białawego śluzu – w pewnych przypadkach

podbarwionego krwią.

podbarwionego krwią.

Objaw jest następstwem działania

Objaw jest następstwem działania

hormonów matki i nie wymaga leczenia.

hormonów matki i nie wymaga leczenia.

Warto zwrócić jedynie w tym okresie

Warto zwrócić jedynie w tym okresie

szczególna uwagę na higienę osobistą

szczególna uwagę na higienę osobistą

dziecka.

dziecka.

Rumień noworodkowy

Rumień noworodkowy

jest to objaw wywołany z niewielką

jest to objaw wywołany z niewielką

aktywnością gruczołów łojowych i

aktywnością gruczołów łojowych i

potowych. Skóra dziecka jest

potowych. Skóra dziecka jest

zaczerwieniona, lekko łuszcząca się

zaczerwieniona, lekko łuszcząca się

(niekiedy ma wygląd pokrzywki).

(niekiedy ma wygląd pokrzywki).

Wkrótce samoistnie objawy znikną.

Wkrótce samoistnie objawy znikną.

Należy wtedy zadbać

Należy wtedy zadbać

szczególnie o

szczególnie o

stan skóry noworodka np.

stan skóry noworodka np.

natłuszczając ją po każdej kąpieli.

natłuszczając ją po każdej kąpieli.