Konspekt V rok

Marta Stankiewicz

ANOREXIA NERVOSA

• Z GRECKIEGO

AN

(POZBAWIENIE, BRAK)

OREXIS

(APETYT)

BRAK ŁAKNIENIA LUB AWERSJA DO

POKARMU

Już w średniowieczu świadome ograniczanie ilości i

rodzaju spożywanych pokarmów

KRYTERIA DIAGNOSTYCZNE cd.

• WYODRĘBNIONE TYPY

– typ ograniczający

• nie dochodzi do epizodów regularnego objadania

się lub zachowań wydalających (np.

indukowanych wymiotów lub nadużywania

środków przeczyszczających lub diuretyków)

– typ żarłoczno-wydalajacy

•

dochodzi do regularnych epizodów

niekontrolowanego objadania się lub zachowań

„wydalających” (np. indukowanych wymiotów lub

nadużywania środków przeczyszczających,

diuretyków lub lewatyw)

ANOREKSJA NERVOSA: PSYCHICZNE

OBJAWY GŁODU

• Dominująca tematyka jedzenia
• Niezwykłe kombinacje posiłków
• Posiłki sporządzane w myśl swoistego rytuału
• Powolne spożywanie posiłków
• Wzrost konsumpcji napojów kofeinizowanych
• Napady żarłoczności
• Sny o jedzeniu
• Spadek zainteresowań seksualnych
• Spadek koncentracji uwagi
• Spadek ambicji, izolacja środowiskowa

CECHY OSOBOWOŚCI PACJENTEK Z ANOREXIA

NERVOSA

• Drobnej budowy
• Średni lub wyższy poziom inteligencji
• Skłonności perfekcjonistyczne, skrupulatność
• Niezadowolone z życia
• Lęk przed niepowodzeniem
• Niska samoocena, niepewność siebie,

krytyczny stosunek do siebie

• Pomniejszanie wagi swoich osiągnięć, które

otoczenie uważa za sukces

• Introwertyczki
• Konformistyczne

CECHY OSOBOWOŚCI cd.

•

Owładnięte potrzebą sukcesu i kontroli,
przywiązują wielką wagę do osiągniętych
wyników

•

Matowość nastroju, przygaszone

•

Samotniczki, unikają kontaktów z innymi
osobami, zwłaszcza chłopcami, unikają działań
grupowych (powierzchowne kontakty z
rówieśnikami)

•

Solidne, pilne w nauce, ambitne, plany życiowe
koncentrują głownie wokół wykształcenia

LECZENIE

PSYCHOTERAPIA

- Psychodynamiczna
- Poznawczo-behawioralna
- Rodzinna
- Grupowa

BULIMIS

– WILCZY GŁÓD,

BYCZY APETYT (GALEN)

PRZYCZYNY BULIMIA NERWOSA

• Socjokulturowe – ideał kobiety

• Psychologiczne: zaburzenia autonomii,

kontroli (matka)

• Biologiczne (hipofunkcja układu

serotonergicznego)

KRYTERIA cd.

• Zaburzenie to nie występuje w przebiegu anorexia

nervosa

• Wyodrębnione typy

– Typ przeczyszczający

(purging type) – dochodzi do

regularnego prowokowania

wymiotów lub używania

środków przeczyszczających, odwadniających lub lewatyw

– Typ nieprzeczyszczający

(nonpurging type) – dochodzi do

stosowania takich nieprawidłowych zachowań

kompensacyjnych, jak

poszczenie lub uprawianie

intensywnych ćwiczeń fizycznych

bez regularnego

stosowania wymiotów lub nadużywania środków

przeczyszczających, odwadniających lub lewatyw

DEFINICJE OTYŁOŚCI

• Przewlekła

choroba

ograniczająca jakość

życia oraz zwiększająca ryzyko chorób i

zgonu. (WHO 2000)

• Przekraczająca normę masa ciała

wynikająca z nadmiernego

nagromadzenia tkanki tłuszczowej

• Nadmierna ilość triglicerydów w tkance

tłuszczowej

Dane epidemiologiczne

Nadwagę lub otyłość stwierdza się u:

-

24%

osób dorosłych (18-30 lat)

- 50%

osób dorosłych (31- 44 lat)

(badanie NATPOL PlUS) 2002r

- 56%

osób dorosłych

(badanie WOBASZ)

Wybrane mierniki otyłości

Wskaźnik masy ciała (BMI - ang. body mass index

)

Źródło: WHO Working Group, 1998

BMI = masa ciała(kg) /

wzrost

2

(m)

Klasyfikacja otyłości wg WHO w

zależności od BMI

Stan

BMI (kg/m

2

)

Norma

18,5 - 24,9

Nadwaga

(przedotyłość)

25,0 - 29,9

Otyłość

I

0

II

0

III

0

> 30,0

30,0 - 34,9
35,0 - 39,9

> 40,0

Zespół metaboliczny (ATPIII)

OTYŁOŚĆ BZUSZNA

Kobiety:

Obwód w talii >

88cm

Mężczyźni:

Obwód w talii >

102cm

TRIGLICERYDY

>= 150mg/dl

CHOLESTEROL

HDL

Kobiety:

< 50 mg/dl

Mężczyźni:

< 40 mg/dl

CIŚNIENIE

TĘTNICZE

>= 130/85 mmHg

GLIKEMIA NA
CZCZO

>= 110 mg/dl

Zespół metaboliczny IDF

International Diabetes Federation

• Talia – mężczyźni

>94 cm, kobiety >80 cm

oraz dwa spośród 4 czynników:

• TG - >150 mg/dl (1,7 mmol/l)
• HDL – mężczyźni <40 mg/dl (1 mmol/l),

kobiety <50 mg/dl (1,3 mmol/l)

• RR>130/85 mm HG
• Glc na czczo

>100mg/dl (5,6 mmol/l)

Ryzyko związane z otyłością

Ryzyko związane z otyłością

(WHO 1997)

(WHO 1997)

Znaczące (>3x) Umiarkowane (2-3x) Nieznaczne (1-

Znaczące (>3x) Umiarkowane (2-3x) Nieznaczne (1-

2x)

2x)

Cukrzyca typ 2 Choroba niedokrwienna Rak sutka,

Cukrzyca typ 2 Choroba niedokrwienna Rak sutka,

okrężnicy

okrężnicy

serca endometrium

serca endometrium

Kamica żółciowa Nadciśnienie Zaburzenia

Kamica żółciowa Nadciśnienie Zaburzenia

hormonalne

hormonalne

Hiperlipidemia Zwyrodnienie stawów PCO

Hiperlipidemia Zwyrodnienie stawów PCO

Insulinooporność Dna moczanowa Zaburzenie

Insulinooporność Dna moczanowa Zaburzenie

płodności

płodności

Duszność Neuralgia

Duszność Neuralgia

lędźwiowa

lędźwiowa

Zespół bezdechu Wzrost ryzyka

Zespół bezdechu Wzrost ryzyka

sennego

sennego

anestezjologicznego

anestezjologicznego

Fenotypy otyłości

• Otyłość z wysokimi czynnikami

ryzyka zaburzeń metabolicznych

• Otyłość z prawidłowym profilem

metabolicznym

• Otyłość u osób z niskim BMI (<25)

Wskazania do farmakoterapii

(WHO 1999):

• BMI

>30

kg/m

2

i brak rezultatu

leczenia zachowawczego (<5% w
ciągu 3 miesięcy)

• BMI

>27

kg/m

2

i dodatkowe

istotne czynniki ryzyka i brak
rezultatu leczenia
zachowawczego

Chirurgia bariatryczna

Wskazania

Chorzy w wieku 18–60 lat:

1) z BMI ≥ 40 kg/m2;
2) z BMI 35–40 kg/m2 z chorobami towarzyszącymi
3) powyższe wartości BMI odnoszące się do aktualnie
stwierdzanego bądź udokumentowanego
w przeszłości.
Należy podkreślić, że:
a) utrata masy ciała w wyniku intensywnego leczenia
przed operacją (chorzy, którzy osiągnęli poziom BMI
poniżej wymaganego do operacji) nie jest przeciwwskazaniem
do planowanej operacji bariatrycznej;
b) chirurgia bariatryczna jest wskazana u chorych,
którzy zaczęli ponownie tyć po znaczącym ubytku
masy ciała w wyniku leczenia zachowawczego.
Zabieg operacyjny należy rozważać u chorych,
u których pomimo leczenia zachowawczego nie uzyskuje
się redukcji masy ciała lub ma ona nietrwały charakter

Wskaźniki dziennego

zapotrzebowania

GDA - Guideline Daily Amounts

(dieta zbilansowana, przeciętna)

Energia 2000 kcal
Białko 50 g

15%

Węglowodany 270 g

50-60%

Cukier 90 g

<10%

Tłuszcz 70 g

<30%

Tłuszcze nasycone 20 g

<7%

Cholesterol

<300mg

Błonnik 25 g
Sód (sól) 2.4 g ( 6 g)
Wapń

1000-1300 mg