Badania naukowe

Badania naukowe

Badanie metodyczne

Badanie metodyczne

•

Stanowi proces poszukiwania wiedzy
do osobistego użytku badacza-
nauczyciela.

Elementy procesu

Elementy procesu

badawczego:

badawczego:

1)Wybór problemu i postawienie pytań

badawczych

2)Zebranie trafnych informacji
3)Zinterpretowanie i wykorzystanie

informacji we własnej pracy

Fazy procesu badawczego:

Fazy procesu badawczego:

1)

Sformułowanie problemu
badawczego

2)

Sformułowanie pytania badawczego

3)

Zbieranie informacji

4)

Interpretowanie i wykorzystanie
danych

5 zasad wybierania

5 zasad wybierania

problemu:

problemu:

1)

Projekt badawczy nie powinien zakłócać
pracę nauczyciela w nauczaniu

2)

Techniki zbierania danych nie powinny być
czasochłonne

3)

Metody badań powinny gwarantować
uzyskanie rzetelnych i trafnych informacji

4)

Problem badawczy powinien być
rozwiązalny i objęty zakresem
odpowiedzialności nauczyciela

5)

Przestrzeganie zasad etycznych

Problem badawczy:

Problem badawczy:

•

Mieć postać pytania

•

Brać pod uwagę związki między
zmiennymi

•

Stwarzać możliwość empirycznej
weryfikacji

Kategorie pytań

Kategorie pytań

badawczych:

badawczych:

1)

Pytania dotyczące opinii uczniów

2)

Pytanie dotyczące nauczyciela

3)

Pytania dotyczące porównania
rozmaitych metod w różnym czasie
lub w różnych grupach

Dobór sposobu zbierania

Dobór sposobu zbierania

informacji zależy od:

informacji zależy od:

•

Pytania badawczego

•

Czasu jaki nauczyciel może
przeznaczyć na zbieranie i analizę
danych

4 sposoby zbierania danych:

4 sposoby zbierania danych:

1)

Ankiety

-

Gdy nauczyciel chce poznać opinie uczniów o

pewnych elementach procesu

dydaktycznego/życia klasy

-

Zwykle ankiety składają się z

pytania/stwierdzenia z którym respondent może

się zgodzić lub nie zgodzić

-

Pytania powinny być proste a odpowiedzi

logiczne

-

Nie pozwalają zgłębić odpowiedzi respondentów

-

Ankiety mogą być „otwarte”

2) Wywiady

-

Przeprowadza się w grupach lub
indywidualnie

-

Należy wcześniej przygotować
kwestionariusz wywiadu z
ukierunkowanymi pytaniami

-

Wymaga zaufania ze strony uczniów

-

Czasochłonna metoda

3) Obserwacja

-

Obserwacja przez osobę „drugą”,
która potrafi posługiwać się
narzędziem badawczym

-

Nagranie przebiegu zajęć (video lub
dyktafon)

-

Nagranie z zastosowaniem video
oraz dyktafonu

4) Notatki, pamiętniki i dzienniki

- Na podstawie wcześniej

przygotowanych pytań, nauczyciel
sporządza krótkie notatki dotyczące
problemu badawczego

Interpretowanie i

Interpretowanie i

wykorzystanie danych:

wykorzystanie danych:

•

Umiejętność odczytywanie wyników
badania

•

Nauczyciel może zaprezentować
swoje wyniki innym nauczycielom lub
uczniom

Zmienna badawcza

Zmienna badawcza

•

To cecha osoby (nauczyciela, ucznia,
rodzica) lub środowiska (klasa,
rodzina, szkoła), która przybiera
rozmaite wartości. Pozwala rozumieć
związki i zależności między różnymi
zmiennymi.

Rodzaje zmiennych:

Rodzaje zmiennych:

•

Zmienne zwiastujące – obejmują
cechy nauczyciela (przebieg pracy
zawodowej, wykształcenie,
umiejętności, motywacja…)

•

Zmienne kontekstowe – opisują
okoliczności, do których nauczyciel musi
się dostosować (cechy demograficzne
uczniów, wiedza uczniów, właściwości
szkoły, społeczności lokalnej…)

c.d.

c.d.

•

Zmienne procesowe – dotyczą
wykonywanych w klasie czynności i
procesów w niej zachodzących (co
robi nauczyciel, co robią uczniowie)

•

Zmienne wynikowe – odnoszą się
do rezultatów nauczania oraz
interakcji zachodzących w klasie

•

Zmienne niezależne – jest to
własność odnosząca się do
„przyczyny” (np. zmienne związane z
postępowaniem nauczyciela)

•

Zmienne zależne – odnosi się do
„skutku” (np. osiągnięcia uczniów i
ich samoocena)

Rodzaje badań

Rodzaje badań

pedagogicznych:

pedagogicznych:

1)

Badania opisowe:

-

Przykładem są sondaże, obserwacje

-

Można posługiwać się
kwestionariuszem wywiadu lub
ankiety

-

Często wyniki przedstawiane w
liczbach

2) Badania eksperymentalne

-

Osoba przeprowadzająca „eksperyment”
sama tworzy warunki , w których można
manipulować określonymi zmiennymi

-

Np. badania dotyczące modeli i metod
nauczania

-

Stosuje się testy statystyczne

3) Badania korelacyjne:

-

Stosuje się gdy chcemy zbadać
zależność miedzy dwiema lub więcej
zmiennymi w naturalnych dla nich
środowiskach

-

Np. związek między postępowaniem
nauczyciela a uczeniem się i jego
wynikami

4) Badania przyczynowo-porównawcze

-

Celem jest zbadanie związków
przyczynowych

-

Badacz porównuje dwie grupy, które
już występują w populacji

-

Stosuje się testy statystyczne