KSZTAŁTOWANIE SPRAWNOŚCI
KSZTAŁTOWANIE SPRAWNOŚCI
FIZYCZNEJ I ROZWOJU
FIZYCZNEJ I ROZWOJU
MOTORYCZNEGO CZŁOWIEKA
MOTORYCZNEGO CZŁOWIEKA
BADANIA I TESTY SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ I
BADANIA I TESTY SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ I
MOTORYCZNEJ CZŁOWIEKA
MOTORYCZNEJ CZŁOWIEKA
Test jest to odpowiednio skonstruowana, zobiektywizowana próba,
Test jest to odpowiednio skonstruowana, zobiektywizowana próba,
której wyniki ujmowane są ilościowo i stosowane w celu uzyskania
której wyniki ujmowane są ilościowo i stosowane w celu uzyskania
odpowiedzi na określone pytanie w wychowaniu fizycznym i sporcie –
odpowiedzi na określone pytanie w wychowaniu fizycznym i sporcie –
poziomu rozwoju poszczególnych cech motorycznych, ogólnej
poziomu rozwoju poszczególnych cech motorycznych, ogólnej
wydolności i sprawności fizycznej, umiejętności technicznych itp.
wydolności i sprawności fizycznej, umiejętności technicznych itp.
Najczęściej spotykaną i stosowaną metodą oceny sprawności
Najczęściej spotykaną i stosowaną metodą oceny sprawności
fizycznej
są testy.
są testy.
Testy stwarzają możliwość obiektywnej oceny
Testy stwarzają możliwość obiektywnej oceny
sprawności motorycznej uczniów. Stanowią one również zachętę dla
sprawności motorycznej uczniów. Stanowią one również zachętę dla
uczniów, mobilizując ich do dalszej pracy.
uczniów, mobilizując ich do dalszej pracy.
Najczęściej stosowanymi miernikami sprawności fizycznej są testy:
Najczęściej stosowanymi miernikami sprawności fizycznej są testy:
J. Mydlarskiego, R. Trześniowskiewgo, L. Denisiuka,
J. Mydlarskiego, R. Trześniowskiewgo, L. Denisiuka,
Z. Chromińskiego a także Międzynarodowy Test Sprawności
Z. Chromińskiego a także Międzynarodowy Test Sprawności
Fizycznej.
Fizycznej.
Testy stwarzając szansę w miarę obiektywnej oceny poziomu
sprawności fizycznej uczniów, ułatwiają nauczycielowi dobieranie grup
ćwiczących w zależności od poziomu usprawnienia tych grup i
konstruowanie dla nich odpowiednich programów usprawnienia. Ułatwia
to prowadzenie lekcji wychowania fizycznego i czyni ją bardziej
efektywną.
Systematycznie prowadzone badania sprawności pozwalają określić jej
profil i uchwycić stan oraz tendencje w jej rozwoju i kształtowaniu u
jednostki, grupy, populacji, w różnych kategoriach wieku. Badania te
mogą ponadto ujawnić u testowanych osób ubytki zdrowia, ponieważ
zdolności motoryczne, zwłaszcza kondycyjne są czułe na niedomagania
organizmu. Obniżony poziom sprawności może być symptomem
wskazującym na procesy chorobowe zachodzące w organizmie osoby
testowanej.
Wyniki testów mogą być zachętą do świadomego sterowania poziomem
swojej sprawności, motywacją do jej poprawiania lub podtrzymywania
stając się tym samym doskonałym środkiem wychowawczym.
Testy ujawniając poziom motoryczny dzieci i młodzieży odzwierciedlają
jednocześnie warunki życia.
Europejski Test Sprawności Fizycznej - Eurofit
Europejski Test Sprawności Fizycznej - Eurofit
Nr próby: 1 Czynnik: Równowaga ogólna. Utrzymanie równowagi
stojąc na jednej nodze na belce.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: badany staje stopą na belce wzdłuż jej osi
podłużnej, chwyta za stopę nogi wolnej ugiętej w kolanie, drugą
ręką opiera się o nauczyciela. Próba zaczyna się /włączenie
czasomierza/, gdy badany przestanie korzystać z pomocy nauczyciela
i trwa do momentu utraty równowagi, np puszczenie trzymanej stopy
lub dotknięcie podłogi jakąś częścią ciała /zatrzymanie
czasomierza/. Po każdym upadku badany ponownie przyjmuje pozycję
wyjściową /sam lub z pomocą/. Maksymalna ilość podejść - 15 w ciągu
pierwszych 30 sekund.
Wynik testu:
Wynik testu: liczba prób potrzebna do utrzymania równowagi w staniu
na belce przez pełną minutę lub największa długość ustania przy 5
próbach w sekundach.
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: belka o wymiarach: długość 50 cm, wysokość 4 cm,
szerokość 3 cm, pokryta materiałem o grubości nie większej niż 5mm.
Dwie podpórki zapewniające stabilność o wymiarach: długość 15 cm
szerokość 2cm.
RODZAJE TESTÓW SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ
RODZAJE TESTÓW SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ
Nr próby: 2 Czynnik: Szybkość ruchów ręki. Szybkie dotykanie
naprzemian dwóch odpowiednio rozstawionych krążków
wybraną /sprawniejszą/ ręką.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: badany staje przed stołem w lekkim rozkroku,
kładąc rękę mniej sprawną na prostokątnej płytce; rękę
sprawniejszą trzeba ułożyć skrzyżnie na przeciwległym krążku, po
czym należy możliwie szybko dotykać raz jednego, raz
drugiego krążka, dotykając je za każdym razem; badany wykonuje
łącznie 50 ruchów, czyli każdy z krążków dotyka 25 razy.
Wynik testu:
Wynik testu: z dwóch prób odnotowany jest rezultat lepszy, decyduje
czas potrzebny do dotknięcia każdego krążka 25 razy,
mierzony z dokładnością do 0,1 sekundy.
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: stół z regulowaną wysokością (lub gimnastyczna
skrzynia), dwa gumowe krążki o średnicy 20 cm poziomo
przymocowane do stołu, których środki oddalone są od siebie o 80 cm,
płytka prostokątna o wymiarach 10x20 cm umieszczona
pośrodku między nimi, czasomierz.
Nr próby: 3 Czynnik: Gibkość. W pozycji siedzącej sięganie
rękami w przód tak daleko, jak to możliwe.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: badany w siadzie prostym sięga rękoma w przód
jak najdalej przesuwając linijkę po powierzchni skrzyni, na
której jest uprzednio przygotowana skala.
Wynik testu:
Wynik testu: z dwóch prób zapisywany jest lepszy rezultat; jeśli
badany sięgną 10cm poza palce stóp uzyskuje wynik 60 /50+10/
lub zapis tylko 10
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: skrzynia o długości 40cm, szerokość 45cm,
wysokość 35cm, wyskalowany blat skrzyni o długości 65cm wystaje na
odległość 25cm ponad boczną ściankę wyznaczającą szerokość skrzyni
i przeznaczoną do oparcia stóp, blat skrzyni zamocowany jest w ten
sposób, że wyrysowana na nim podziałka wskazuje wielkość 50 w
miejscu zetknięcia się stóp z powierzchnią skrzyni, linijka długości
około 30cm umieszczona luźno na powierzchni skrzyni prostopadle do
jej osi podłużnej
służąca do przesuwania rękoma w czasie wykonywania skłonu w przód.
Nr próby: 4 Czynnik: Siła eksplozywna.
Skok na odległość z pozycji stojącej.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: badany staje w niewielkim rozkroku ze stopami
ustawionymi przed linią startową, ugina kolana przenosząc
równocześnie ramiona dołem w tył, a następnie wykonuje zamach rękoma
w przód i odbijając się mocno nogami od podłoża wykonuje skok jak potrafi
najdalej, lądowanie następuje na obydwie stopy z utrzymaniem postawy
pionowej, próbę wykonuje się dwa razy.
Wynik testu:
Wynik testu: z dwóch skoków mierzonych do najbliższego śladu
pozostawionego przez piętę badanego ustalamy najdłuższy z
dokładnością do 1cm.
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: taśma miernicza, twarde podłoże i dwa połączone
wzdłuż materace gimnastyczne.
Nr próby: 5 Czynnik: Siła statyczna.
Zaciskanie ręki z maksymalną siłą na dynamometrze.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: badany stoi w małym rozkroku, dynamometr ściśle
przylega do palców dłoni, ramię opuszczone wzdłuż tułowia tak, by ręka
nie dotykała ciała; ścisk dynamometru krótki z maksymalną siłą, drugie
ramie opuszczone swobodnie.
Wynik testu:
Wynik testu: z dwóch prób ręką silniejszą zapis wyniku lepszego
z dokładnością do 1kg.
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: sprawdzone dynamometry -dla dzieci do 30kg,
-dla młodzieży do 90kg.
Nr próby: 6 Czynnik: Siła tułowia /wytrzymałość mięśni
brzucha/. Maksymalna liczba siadów z leżenia tyłem w ciągu 30
sekund.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: w siadzie nogi ugięte w stawach kolanowych
pod kątem 90 stopni,, stopy rozstawione na szerokość około 30cm,
ręce splecione na karku, partner w klęku między stopami leżącego
przyciska je do materaca; na sygnał badany z siadu przechodzi do
leżenia tyłem dotykając rękoma materaca i powraca do pozycji
siedzącej z łokciami do
przodu tak, aby dotknąć nimi kolan.
Wynik testu:
Wynik testu: liczba poprawnie wykonanych siadów z leżenia w
czasie 30 sekund
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: czasomierz, materac, partner.
Nr próby: 7 Czynnik: Siła funkcjonalna /wytrzymałość
mięśniowa ramion i barków/. Wytrzymanie zwisu o
ramionach ugiętych na drążku.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: badany staje na taborecie i chwyta drążek
nachwytem tak, aby ramiona były ugięte w stawach łokciowych, a
broda znajdowała się nad drążkiem nie dotykając go w trakcie próby.
Wynik testu:
Wynik testu: czas zwisu w sekundach od chwili usunięcia stóp z taboretu
do momentu, gdy oczy badanego znajdą się poniżej drążka.
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: drążek poziomy umocowany na takiej wysokości, by
najwyższy z badanych mógł wykonać pełny zwis, materac, czasomierz,
taboret.
Nr próby: 8 Czynnik: : Szybkość biegowa, zwinność. Bieg
wahadłowy 10x5m z maksymalną szybkością i zmianami kierunku.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: badany na sygnał "start" biegnie jak najszybciej do
drugiej linii odległej o 5m i wraca przekraczając obydwie
linie stopami; odległość tą pokonuje 10 razy.
Nr próby: 9 Czynnik: Wytrzymałość krążeniowo-
oddechowa.
Wytrzymałościowy bieg wahadłowy. Test sprawności
krążeniowo-oddechowej rozpoczynający się krokiem
marszowym, a kończący szybkim biegiem (w trakcie
którego badani zmieniają kierunek), poruszają się między
dwoma odległymi o 20m liniami, zgodnie z szybkością
dyktowaną przez sygnał dźwiękowy z narastającą
częstotliwością; etap, na którym badany odpada jest
wskaźnikiem jego wytrzymałości krążeniowo oddechowej.
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: czysta podłoga, czasomierz, taśma miernicza,
kreda, 4 gumowe stożki ustawione w odległości 120cm po dwa
na każdej z dwóch linii oddalonych od siebie o 5m.
Wynik testu:
Wynik testu: czas potrzebny do pokonania pełnych 10 odcinków
z dokładnością do 0,1 sekundy.
Wynik testu:
Wynik testu: ostatni zakończony etap po zatrzymaniu się
badanego ilości odcinków i czas trwania ostatniego etapu.
Sprzęt i pomoce:
Sprzęt i pomoce: sala gimnastyczna lub przestrzeń
wystarczająco duża aby wyznaczyć dystans 20-metrowy,
magnetofon, taśma z zapisem przebiegu próby.
Sposób wykonania:
Sposób wykonania: badany porusza się wzdłuż 20-metrowego
odcinka tam i z powrotem, szybkość poruszania kontrolowana
jest za pomocą rytmicznych dźwięków z magnetofonu, badany
porusza się tak, aby w momencie usłyszenia sygnału znajdował
się przy jednym lub drugim końcu 20-metrowego odcinka
(wystarczająca jest dokładność do jednego lub dwóch metrów);
dotyka stopą linii na końcu odcinka, zawraca i biegnie w
przeciwnym kierunku; początkowo prędkość jest mała lecz
stopniowo rośnie z każdą minutą; celem badanego jest jak
najdłuższe utrzymanie ustalonego rytmu podawanego z
magnetofonu; zatrzymuje się, gdy nie może dłużej utrzymać
ustalonego rytmu lub czuje się niezdolny do zakończenia
kolejnego jednominutowego okresu.
•
Test Chromińskiego
Bieg na 60 m ze startu niskiego.
Rzut piłką ciężką (3 kg) w tył ponad głową.
Bieg na dystansie 600 m (dziewczęta) i 1000 m (chłopcy).
Wyniki z proponowaną oceną.
Bieg na 60 m - dziewczęta
Klasa
Ocena
celująca
minimu
m (sek.)
Ocena
bardzo
dobra
minimu
m (sek.)
Ocena
dobra
minimu
m (sek.)
Ocena
dostatec
zna
minimu
m (sek.)
IV SP
V SP
VI SP
10,2
10,0
9,6
10,7
10,5
10,1
11,2
11,0
10,6
11,7
11,5
11,1
I G
II G
III G
9,4
9,3
9,2
9,9
9,8
9,7
10,4
10,3
10,2
10,9
10,8
10,7
Bieg na 60 m - chłopcy
Klasa
Ocena
celując
a
minimu
m
(sek.)
Ocena
bardz
o
dobra
minim
um
(sek.)
Ocena
dobra
minimum (sek.)
Ocena
dostateczna
minimum
(sek.)
IV SP
V SP
VI SP
9,9
9,6
9,2
10,3
10,1
9,7
10,7
10,6
10,2
11,1
11,0
10,7
I G
II G
III G
8,6
8,4
8,2
9,2
8,9
8,7
9,6
9,4
9,2
10,3
9,9
9,7
Rzut piłką ciężką (3 kg) - dziewczęta
Klasa
Ocena
celując
a
minimu
m (m)
Ocena
bardzo
dobra
minimu
m (m)
Ocena
dobra
minimu
m (m)
Ocena
dostat
eczna
minimu
m (m)
IV SP
V SP
VI SP
4,10
4,70
5,40
3,60
4,20
4,90
3,20
3,70
4,40
2,80
3,20
3,90
I G
II G
III G
6,00
6,70
6,80
5,50
6,20
6,40
5,00
5,70
6,00
4,50
5,20
5,60
Rzut piłką ciężką (3 kg) - chłopcy
Klasa
Ocena
celując
a
minimu
m (m)
Ocena
bardzo
dobra
minimu
m (m)
Ocena
dobra
minimu
m (m)
Ocena
dostat
eczna
minimu
m (m)
IV SP
V SP
VI SP
4,90
5,30
6,30
4,30
4,80
5,80
3,90
4,30
5,10
3,50
3,80
4,60
I G
II G
III G
7,30
8,80
9,60
6,70
8,20
9,10
6,10
7,60
8,50
5,50
7,00
7,90
Bieg na 600 m - dziewczęta
Klasa
Ocena
celując
a
minimu
m
(min)
Ocena
bardzo
dobra
minimu
m
(min)
Ocena
dobra
minimu
m
(min)
Ocena
dostat
eczna
minimu
m
(min)
IV SP
V SP
VI SP
2,12
2,10
2,05
2,43
2,41
2,36
3,04
3,02
2,57
3,23
3,21
3,16
I G
II G
III G
2,04
2,03
2,03
2,35
2,34
2,33
2,56
2,55
2,53
3,15
3,14
3,12
Bieg na 1000 m - chłopcy
Klasa
Ocena
celując
a
minimu
m
(min)
Ocena
bardzo
dobra
minimu
m
(min)
Ocena
dobra
minimu
m
(min)
Ocena
dostat
eczna
minimu
m
(min)
IV SP
V SP
VI SP
3,45
3,37
3,28
4,17
4,09
4,00
4,42
4,34
4,25
5,01
4,52
4,43
I G
II G
III G
3,20
3,10
3,02
3,50
3,45
3,35
4,15
4,05
3,50
4,35
4,25
4,17
•
Indeks Sprawności Fizycznej Zuchory
Szybkość
Szybkość - Szybki bieg w miejscu przez 10 sek. z wysokim
unoszeniem kolan i klaśnięciem pod uniesioną nogą. Liczymy
liczbę klaśnięć.
Skoczność
Skoczność - Skok w dal z miejsca. Odległość mierzy skaczący
własnymi stopami. (wynik zaokrągla się do "całej stopy")
Siła ramion - Zwis na drążku (może być np gałąź). Wykonywanie
ćwiczeń o narastającym stopniu trudności (patrz tabela).
Gibkość
Gibkość - Stanie w pozycji na baczność. Wykonanie ciągłym
powolnym ruchem skłonu tułowia w przód bez zginania nóg w
kolanach.
Siła mięśni brzucha
Siła mięśni brzucha - Leżenie tyłem, uniesienie NN tuż nad
podłożem.
Wykonywanie jak najdłużej ćwiczenia
Wykonywanie jak najdłużej ćwiczenia - "nożyce
poprzeczne".
Wytrzymałość
Wytrzymałość - Bieg ciągły - dwa warianty przeprowadzenia
próby: bieg w miejscu w tempie około 120 kroków na minutę -
mierzymy czas biegu, bieg na odległość - mierzymy przebiegnięty
dystans.
Punktacja w poszczególnych próbach.
Szybkość
Dziewczęta
Chłopcy
Punkty
12 klaśnięć
15 klaśnięć
minimalny 1 pkt
16 klaśnięć
20 klaśnięć
dostateczny 2 pkt
20 klaśnięć
25 klaśnięć
dobry 3 pkt
25 klaśnięć
30 klaśnięć
bardzo dobry 4 pkt
30 klaśnięć
35 klaśnięć
wysoki 5 pkt
35 klaśnięć
40 klaśnięć
wybitny 6 pkt
Skoczność
Dziewczęta
Chłopcy
Punkty
5 stóp
5 stóp
minimalny 1 pkt
6 stóp
6 stóp
dostateczny 2 pkt
7 stóp
7 stóp
dobry 3 pkt
8 stóp
8 stóp
bardzo dobry 4 pkt
9 stóp
9 stóp
wysoki 5 pkt
10 stóp
10 stóp
wybitny 6 pkt
Dziewczęta
Chłopcy
Punkty
zawis na wyprostowanych
rękach, wytrzymanie 3
sek.
zawis na wyprostowanych
rękach, wytrzymanie 5 sek.
minimalny 1
pkt
zawis na wyprostowanych
rękach, wytrzymanie 10
sek.
zawis na wyprostowanych
rękach, wytrzymanie 10 sek. dostateczny 2
pkt
zawis na jednej ręce,
wytrzymanie 3 sek.
zawis na wyprostowanych
rękach, podciągnięcie się
oburącz, tak aby głowa była
wyżej niż drążek,
wytrzymanie 3 sek.
dobry 3 pkt
zawis na jednej ręce,
wytrzymanie 10 sek.
zawis na wyprostowanych
rękach, podciągnięcie się
oburącz, tak aby głowa była
wyżej niż drążek,
wytrzymanie 10 sek.
bardzo dobry 4
pkt
zawis na wyprostowanych
rękach, podciągnięcie się
oburącz, tak aby głowa
była wyżej niż drążek,
wytrzymaj 3 sek.
zawis, podciągnięcie się
oburącz, wolne opuszczenie
jednej ręki, wytrzymanie 10
sek.
wysoki 5 pkt
zawis, podciągnięcie
się
zawis, podciągnięcie się
wybitny 6 pkt
Siła ramion
Gibkość
Dziewczęta
Chłopcy
Punkty
chwyt oburącz za
kostki
chwyt oburącz za
kostki
minimalny 1
pkt
dotknięcie palcami
obu rąk palców stóp
dotknięcie palcami
obu rąk palców stóp
dostateczny 2
pkt
dotknięcie palcami
obu rąk podłoża
dotknięcie palcami
obu rąk podłoża
dobry 3 pkt
dotknięcie wszystkimi
palcami (obu rąk)
podłoża
dotknięcie wszystkimi
palcami (obu rąk)
podłoża
bardzo dobry 4
pkt
dotknięcie dłońmi
podłoża
dotknięcie dłońmi
podłoża
wysoki 5 pkt
dotknięcie głową
kolan
dotknięcie głową
kolan
wybitny 6 pkt
Siła mięśni brzucha
Dziewczęta
Chłopcy
Punkty
10 sek
30 sek
minimalny 1 pkt
30 sek
1 min.
dostateczny 2 pkt
1 min.
1,5 min.
dobry 3 pkt
1,5 min.
2 min.
bardzo dobry 4 pkt
2 min.
3 min.
wysoki 5 pkt
3 min.
4 min.
wybitny 6 pkt
Wytrzymałość
Dziewczęta
Chłopcy
Punkty
1 min. 200 m
2 min. 400 m
minimalny 1
pkt
3 min. 500 m
5 min. 1000 m
dostateczny 2
pkt
6 min. 1000 m
10 min. 2000 m
dobry 3 pkt
10 min. 1500 m
15 min. 2500 m
bardzo dobry 4
pkt
15 min. 2000 m
20 min. 3000 m
wysoki 5 pkt
20 min. 2500 m
30 min. 4000 m
wybitny 6 pkt
Ocena uzyskanych punktów w stosunku do wieku ćwiczących.
Wiek
ucznia
Minimal
na
Dostate
czna
Dobra
Bardzo
dobra
Wysoka
Wybitn
a
6 lat
7 lat
8 lat
9-10
lat
11-12
lat
13-15
lat
16-18
lat
19-25
lat
5
6
6
6
6
6
6
6
8
9
10
11
11
12
12
12
11
12
13
15
16
17
18
18
14
15
17
19
20
22
23
24
17
18
21
23
25
27
28
30
20
22
25
27
29
31
33
35
Ww =
czas pracy w sekundach X 100
2 X (A + B + C)
•
Próba Harwardzka
Uczeń wchodzi na stopień (wysokość 46 cm dla dziewcząt i 51 cm
dla chłopców) w tempie 30 wejść na minutę w ciągu 5 minut. Po
zakończeniu próby, badany siedzi, a my wykonujemy mu 3
pomiary tętna w odcinkach 30 sekundowych w następujących
odstępach:
od 1' do 1'30" - wartość A
od 2' do 2'30" - wartość B
od 3' do 3'30" - wartość C
Otrzymane pomiary tętna podstawia się do wzoru:
(Ww - wskaźnik wydolności)
Uwaga!
W przypadku jeśli uczeń nie wykonywał ćwiczenia przez 300 sekund (5
minut) podajemy faktyczny czas przeprowadzania próby.
Punktacja za uzyskany wynik.
do 55 pkt - zła kondycja
56 - 64 pkt - słaba kondycja
65 - 79 pkt - przeciętna kondycja
80 - 89 pkt - dobra kondycja
pow. 90 pkt - bardzo dobra kondycja
• Test Coopera - bieg 12 min.
Test Coopera (czyt. test Kupera)– próba wytrzymałościowa
opracowana przez amerykańskiego lekarza Kennetha H. Coopera na
potrzeby armii USA w 1968 roku, polegająca na 12-minutowym
nieprzerwanym biegu. Obecnie jest szeroko stosowany do badania
sprawności fizycznej przede wszystkim sportowców.
Kenneth Cooper opracował zestaw ćwiczeń obejmujących bieg,
chód, pływanie i kolarstwo. Jednak to próba biegowa cieszy się
największą popularnością. Kondycję fizyczną, w zależności od wieku
i płci określa się na podstawie pokonanego dystansu.
Próba biegowa 12-minutowa powinna odbywać się na miękkiej nawierzchni,
najlepiej na tartanie na stadionie lekkoatletycznym. Odległości powinny być
wyraźnie zaznaczone co 100 m. Trzy poniższe tabele zawierają wyniki
uwzględniające wiek i płeć testowanej osoby. Sportowcy profesjonalni
podlegają ocenie w odmiennych (wyższych) kryteriach.
Test Coopera (13-20)
BARDZO
BARDZO
DOBRZE
DOBRZE
DOBRZE
DOBRZE
ŚREDNIO
ŚREDNIO
ŹLE
ŹLE
BARDZ
BARDZ
O ŹLE
O ŹLE
13-14
13-14
M
M 2700+ m
2400-2700m
2400-2700m
2200-2399m
2200-2399m
2100-
2100-
2199m
2199m
2100-m
2100-m
K
K
2000+ m
2000+ m
1900-200m
1900-200m
1600-1899m
1600-1899m
1500-
1500-
1599m
1599m
1500-m
1500-m
15-16
15-16
M
M
2800+ m
2800+ m
2500-2800m
2500-2800m
2300-2499m
2300-2499m
2200-
2200-
2299m
2299m
2200-m
2200-m
K
K
2100+ m
2100+ m
200-2100m
200-2100m
1700-1999m
1700-1999m
1600-
1600-
1699m
1699m
1600-m
1600-m
17-20
17-20
M
M
3000+ m
3000+ m
2700-300m
2700-300m
2500-2699m
2500-2699m
2300-
2300-
2499m
2499m
2300-m
2300-m
K
K
2300+ m
2300+ m
2100-2300m
2100-2300m
1800-2099m
1800-2099m
1700-
1700-
1799m
1799m
1700-m
1700-m
Test Coopera (20-50+)
Bardzo
dobrze
Dobrze
Średnio
Źle
Bardzo
źle
20-
29
M 2800+ m
2400–2800
m
2200–2399
m
1600–2199
m
1600- m
K 2700+ m
2200–2700
m
1800–2199
m
1500–1799
m
1500- m
30-
39
M 2700+ m
2300–2700
m
1900–2299
m
1500–1899
m
1500- m
K 2500+ m
2000–2500
m
1700–1999
m
1400–1699
m
1400- m
40-
49
M 2500+ m
2100–2500
m
1700–2099
m
1400–1699
m
1400- m
K 2300+ m
1900–2300
m
1500–1899
m
1200–1499
m
1200- m
50+
M 2400+ m
2000–2400
m
1600–1999
m
1300–1599
m
1300- m
K 2200+ m
1700–2200
m
1400–1699
m
1100–1399
m
1100- m
Test Coopera (sportowcy)
Bardzo
dobrze
Dobrze
Średnio
Źle
Bardzo
źle
Mężczyź
ni
3700+ m
3400–3700
m
3100–3399
m
2800–3099
m
2800- m
Kobiety
3000+ m
2700–3000
m
2400–2699
m
2100–2399
m
2100- m
Test sprawności fizycznej przeprowadzony przez
Test sprawności fizycznej przeprowadzony przez
Grzegorza Skuze w Technikum, Zespole Szkół Nr 3
Grzegorza Skuze w Technikum, Zespole Szkół Nr 3
w Wałczu oraz w Szkole w Szczecinie
w Wałczu oraz w Szkole w Szczecinie
CELE BADAŃ
CELE BADAŃ
Nauczyciel wychowania fizycznego, zanim wybierze
odpowiednie metody pomiarowe, musi ustalić, co chce mierzyć.
Wymaga to uprzedniego ustalenia celów i zadań, czyli postawienie
wyraźnego zadania szkoleniowego, którego rozwiązanie mogłoby być
ułatwione przez zastosowanie odpowiedniej metody pomiarowej.
Nauczyciel musi sobie odpowiedzieć na następujące pytania:
1.
Jakie są cele i zadania programu wychowania fizycznego i co
należy osiągnąć?
2.
Jakie środki i metody powinno się stosować, aby cele te
zrealizować i jak to zrobić?
3.
Jakie metody i sposoby oceny efektywności programu
wychowania fizycznego będą niezbędne, jakie testy w tym
pomogą i udowodnią, iż cel został osiągnięty?
Celem pracy jest próba określenia poziomu rozwoju fizycznego
i sprawności motorycznej ogólnej dziewcząt w wieku dorastania z
II klas Technikum Handlowego i Zasadniczej Szkoły Zawodowej
w Wałczu. Realizacja założonego celu opierać się będzie o
odpowiedzi udzielone na sformułowane pytania badawcze:
1. Jaki jest poziom rozwoju fizycznego dziewcząt w wieku
dorastania w szkole zawodowej i w technikum handlowym?
2. Jak kształtuje się poziom rozwoju motorycznego dziewcząt w
tych szkołach?
3. Czy istnieją różnice w poziomie rozwoju fizycznego dziewcząt
ze względu na rodzaj szkoły do której uczęszczają?
4. Czy istnieją różnice w poziomie rozwoju motorycznego
dziewcząt ze względu na rodzaj szkoły do której uczęszczają?
MATERIAŁ I METODA BADAŃ
MATERIAŁ I METODA BADAŃ
Materiał badań
Materiał badań
Badania zostały przeprowadzone w 2002 roku. Miejscem badań był
Badania zostały przeprowadzone w 2002 roku. Miejscem badań był
Zespół Szkół Zawodowych w Wałczu. Badaniami objęto 44
Zespół Szkół Zawodowych w Wałczu. Badaniami objęto 44
dziewczęta z Technikum Handlowego(23 osoby) i z Zasadniczej
dziewczęta z Technikum Handlowego(23 osoby) i z Zasadniczej
Szkoły Zawodowej (21 osób). Obie grupy mają po trzy godziny
Szkoły Zawodowej (21 osób). Obie grupy mają po trzy godziny
lekcyjne podstawowego programu nauczania wychowania
lekcyjne podstawowego programu nauczania wychowania
fizycznego. Uczennice z Technikum kształcą się w zawodzie
fizycznego. Uczennice z Technikum kształcą się w zawodzie
sprzedawca. Uczennice z Zasadniczej Szkoły Zawodowej kształcą się
sprzedawca. Uczennice z Zasadniczej Szkoły Zawodowej kształcą się
w zawodach: kucharz, fryzjer, sprzedawca.
w zawodach: kucharz, fryzjer, sprzedawca.
Test sprawności fizycznej wykonany został w sali gimnastycznej
Test sprawności fizycznej wykonany został w sali gimnastycznej
oraz na boisku szkolnym po uprzednio przeprowadzonej rozgrzewce.
oraz na boisku szkolnym po uprzednio przeprowadzonej rozgrzewce.
Badane uczennice obowiązywał strój sportowy.
Badane uczennice obowiązywał strój sportowy.
Badania przeprowadzono w ciągu dwóch dni.
Badania przeprowadzono w ciągu dwóch dni.
Metody badań:
Poziom rozwoju fizycznego oceniono na podstawie pomiaru
wysokości i masy ciała. Wysokość ciała mierzona była przy pomocy
wzrostomierza wysuwanego z kolumny wagi lekarskiej – tyłem do
kolumny. Badani mierzeni byli w pozycji stojącej, wyprostowanej,
kończyny górne opuszczone wzdłuż tułowia, kończyny dolne zwarte
piętami przy stopach lekko rozstawionych. Głowa ustawiona była
w płaszczyźnie frankfurckiej. Pomiarów dokonywano z dokładnością do
0,1 cm
Masa ciała określona została przy pomocy wagi lekarskiej
z dokładnością do 0,1 kg Uczniowie ważeni byli w stroju
gimnastycznym, bez obuwia.
Pomiary wykorzystano do określenia typów budowy ciała według
systemu Kretschmera. Stosując formułę podaną przez F. Curtiusa,
wykorzystano wskaźnik Rohrera.
• typ leptosomatyczny, który charakteryzuje wąska a wydłużona
budowa, mały ciężar ciała, jego wymiary długościowe wyraźnie
przeważają nad szerokościami, twarz i szyja wydłużona, klatka
piersiowa płaska i wąska, wąskie barki i miednica, kończyny są
smukłe i słabo umięśnione, ogólna budowa robi wrażenie bardzo
smukłej;
• typ atletyczny - charakteryzuje silnie rozwinięty kościec i
mięśnie, układ cech daje ogólnie silną budowę;
• typ pikniczny - cechuje drobny szkielet, słabo rozwinięte
umięśnienie, znaczna tendencja do tycia, twarz jest szeroka,
szyja krótka, klatka piersiowa szeroka i dobrze sklepiona, barki
miednica także szerokie, kończyny krótkie, w sumie osobnika
cechuje przysadzista budowa ciała.
W systemie typologicznym Kretschmera wyodrębnia się
trzy typy budowy ciała:
Formuła podana przez F. Curtiusa ma następującą postać:
• typ leptosomatyczny x – 1,27
• typ atletyczny
1,28 – 1,49
• typ pikniczny 1,50 – x
Wskaźnik Rohrera obliczono według wzoru:
Ciężar ciała [g] x 100%
X= Wysokość ciała [cm 3]
Do oceny sprawności fizycznej badanej grupy posłużono się:
MIĘDZYNARODOWYM
MIĘDZYNARODOWYM
TESTEM SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ
TESTEM SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ
Test składa się z 8 prób. Próby sprawności fizycznej zaleca się
Test składa się z 8 prób. Próby sprawności fizycznej zaleca się
przeprowadzić w ciągu 2 dni, przy czym próby l. 2, 3 w
przeprowadzić w ciągu 2 dni, przy czym próby l. 2, 3 w
pierwszym, 4, 5, 6, 7, 8 - w drugim dniu. Jeśli cały test
pierwszym, 4, 5, 6, 7, 8 - w drugim dniu. Jeśli cały test
stosuje się w ciągu jednego dnia, wskazane jest, aby
stosuje się w ciągu jednego dnia, wskazane jest, aby
wytrzymałość mierzyć na końcu. Ze sposobem wykonania
wytrzymałość mierzyć na końcu. Ze sposobem wykonania
poszczególnych prób należy dokładnie zapoznać badanego,
poszczególnych prób należy dokładnie zapoznać badanego,
bezpośrednio przed ich właściwym wykonaniem.
bezpośrednio przed ich właściwym wykonaniem.
Badany powinien ćwiczyć w odpowiednim stroju (krótkie
Badany powinien ćwiczyć w odpowiednim stroju (krótkie
spodenki, koszulka, tenisówki), po dokładnej rozgrzewce.
spodenki, koszulka, tenisówki), po dokładnej rozgrzewce.
Wszystkie próby i ich pomiary muszą być przeprowadzone
Wszystkie próby i ich pomiary muszą być przeprowadzone
ściśle według instrukcji.
ściśle według instrukcji.
SPOSÓB WYKONANIA PRÓB
SPOSÓB WYKONANIA PRÓB
l. Bieg 50 m - próba szybkości biegowej:
l. Bieg 50 m - próba szybkości biegowej:
a) wykonanie
a) wykonanie
Na sygnał "na miejsca" testowany staje nogą wykroczną za
Na sygnał "na miejsca" testowany staje nogą wykroczną za
linią startową w pozycji startowej wysokiej (nie stosuje się
linią startową w pozycji startowej wysokiej (nie stosuje się
startu niskiego). Następnie na sygnał "start" biegnie jak
startu niskiego). Następnie na sygnał "start" biegnie jak
najszybciej do mety.
najszybciej do mety.
b) pomiar
b) pomiar
Czas mierzy się z dokładnością do 1/10 sekundy. Liczy się
Czas mierzy się z dokładnością do 1/10 sekundy. Liczy się
wynik lepszy z dwóch wykonanych prób.
wynik lepszy z dwóch wykonanych prób.
2. Skok w dal z miejsca - próba mocy (siły nóg):
2. Skok w dal z miejsca - próba mocy (siły nóg):
a) wykonanie
a) wykonanie
Testowany staje za linią, po czym z jednoczesnego odbicia obunóż
Testowany staje za linią, po czym z jednoczesnego odbicia obunóż
wykonuje skok w dal na odległość.
wykonuje skok w dal na odległość.
b) pomiar
b) pomiar
Skok mierzony w cm, wykonuje się dwukrotnie. Liczy się wynik skoku
Skok mierzony w cm, wykonuje się dwukrotnie. Liczy się wynik skoku
lepszego. Długość skoku zawarta jest pomiędzy linią skoku a ostatnim
lepszego. Długość skoku zawarta jest pomiędzy linią skoku a ostatnim
śladem pięt.
śladem pięt.
c) uwagi
c) uwagi
Skok z upadkiem w tył na plecy jest nieważny i należy go powtórzyć.
Skok z upadkiem w tył na plecy jest nieważny i należy go powtórzyć.
3. Bieg wytrzymałościowy - próba wytrzymałości:
1000 m - dla mężczyzn i chłopców powyżej 12 lat
800 m - dla kobiet i dziewcząt powyżej 12 lat
600 m - dla dzieci do 12 lat
a) wykonanie
Na sygnał "na miejsca" badany staje za linią startu w pozycji startowej
wysokiej. Na sygnał "start" biegnie odpowiadającym mu tempem do
linii mety.
b) pomiar
Czas mierzy się z dokładnością do l sekundy
4. Pomiar dynamometryczny siły dłoni:
a) wykonanie
Badany ściska dynamometr dłoniowy ręką silniejszą. Nadgarstek
powinien znajdować się w przedłużeniu linii przedramienia. W czasie
wykonania próby ręka testowana nie może dotykać żadnej części ciała.
b) pomiar
Siła dłoni mierzona jest w kilogramach. Liczy się pomiar lepszy z dwóch
prób.
c) uwagi
Wymachy ręką w czasie pomiaru są niedozwolone, gdyż może to
zmienić wartość wyniku. Wykonaniu próby powinna towarzyszyć pełna
koncentracja psychiczna, ponieważ pomiar musi być odzwierciedleniem
maksymalnej siły dłoni testowanego.
5. Podciąganie na drążku próba siły rąk i barków:
a) wykonanie
Z przystawionego krzesła badany przechodzi do zwisu nachwytem.
Ręce znajdują się na szerokości barków. Na sygnał "start" testowany
ugina ręce podciągając się na wysokość podbródka, po czym bez
chwili odpoczynku przechodzi do zwisu prostego. Ćwiczenie powtarza
się aż do chwili zmęczenia.
b) pomiar
Próba wykonana jest l raz. Liczy się ilość pełnych podciągnięć na
wysokość podbródka.
c) uwagi
Test należy przerwać, jeśli badany zrobi przerwę wynoszącą 2
sekundy i dłuższą. Drążek winien być tak usytuowany, by testowany
wykonywał próbę w pełnym zwisie. Testowanemu należy
uniemożliwić ruchy wahadłowe nóg i całego ciała, stojąc przed nim
lub pomagając sobie ręką.
5. l. Wytrzymanie w zwisie na drążku - próba siły rąk i barków:
a) wykonanie
Z przestawionego krzesła badany przechodzi do zwisu nachwytem
o ramionach ugiętych. Dłonie winny znajdować się na szerokości
barków. Na sygnał "start" zaczyna się próba zwisu i trwa aż do
zmęczenia. Podbródek w czasie trwania testu winien znajdować się
wyraźnie nad drążkiem.
b) pomiar
Próba wykonywana jest l raz. Liczy się ilość wytrzymanych
sekund \w wspomnianej pozycji. Pomiar kończy się z chwilą, gdy
podbródek znajduje się poniżej drążka.
c) uwagi
Drążek musi być tak usytuowany, by badany wykonywał próbę w
pełnym zwisie.
6. Bieg zwinnościowy:
a) wykonanie
Na sygnał "na miejsca" badany staje na linii startu. Na komendę
"start" biegnie do drugiej linii (odległość 10 m), podnosi z półkola
klocek, po czym wraca na linię startu, gdzie kładzie klocek (klocek nie
może być rzucony). Następnie biegnie po drugi klocek i wracając
kładzie go ponownie w półkolu.
b) pomiar
Próbę wykonuje się dwukrotnie. Liczy się lepszy czas, mierzony z
dokładnością do 1/10 s Próba zostaje zakończona z chwilą, gdy drugi
klocek znajduje się w półkolu.
c) uwagi
Próba zostaje unieważniona, gdy klocek jest do półkola wrzucony. Tak
wykonaną próbę należy powtórzyć.
d) sprzęt i pomoce
Dwa klocki o wymiarach 5x5x5 cm
7. Skłony w przód z leżeniem tyłem przez 30 s - próba
siły mięśni brzucha:
a) wykonanie
Badany leży na materacu z rozstawionymi na szerokość 30
cm stopami i kolanami ugiętymi pod kątem prostym. Ręce
splecione na karku. Testowanemu pomaga partner, który
przytrzymuje stopy tak, aby me odrywały się od podłoża.
Na sygnał "start" badany wykonuje skłony w przód
dotykając łokciami kolan następnie wraca do pozycji
wyjściowej. Ćwiczenie trwa 30 sekund.
b) pomiar
Notowana jest ilość wykonanych skłonów w ciągu 30
sekund.
c) uwagi
Badanego nie dyskwalifikuje się w wypadku, gdy robi
dłuższe przerwy w czasie wykonywania skłonów.
8. Skłon tułowia w przód - próba gibkości:
a) wykonanie
Badany staje na taborecie, ławeczce tak, by palce stóp
obejmowały jego krawędź, stopy zwarte, kolana
wyprostowane. Następnie wykonuje skłon w przód,
zaznaczając jak najniżej palcami rąk ślad na przymocowanej
w tym celu do taboretu, ławeczki podziałce.
b) pomiar
Próbę wykonuje się dwukrotnie, wynik odczytywany jest w
cm
c) uwagi
Sztywna podziałka jest tak umocowana, że na styku stóp z
krawędzią taboretu skala wynosi 0
Poniżej punktu 0 skala jest dodatnia, powyżej ujemna. (uczeń
dotykając palcami krawędzi taboretu, ławeczki uzyskuje wynik
"0")
WYNIKI BADAŃ I ICH OMÓWIENIE
WYNIKI BADAŃ I ICH OMÓWIENIE
Poziom rozwoju fizycznego badanych dziewcząt
Poziom rozwoju fizycznego badanych dziewcząt
Tabela 1. Wysokość ciała badanych dziewcząt
Tabela 1. Wysokość ciała badanych dziewcząt
SZKOŁA
SZKOŁA
MIN-MAX
MIN-MAX
n
n
X
X
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
TE
TE
152-177
152-177
23
23
163,00
163,00
1,32
1,32
6,33
6,33
0,93
0,93
1.20
1.20
ZSZ
ZSZ
152-170
152-170
21
21
161,80
161,80
1,05
1,05
4,83
4,83
0,74
0,74
-
-
Analizując wyniki przedstawione w tabeli 1 stwierdzono, że w grupie
dziewcząt z Technikum wysokości ciała waha się między 152 cm a 177
cm, przy średniej arytmetycznej 163,0. Natomiast w grupie dziewcząt z
ZSZ wyniki wysokości ciała zawierają się w granicach od 152 cm do 170
cm. Średnia arytmetyczna wynosi 161,8 cm. Różnica między
dziewczętami z technikum a szkoły zasadniczej wynosi 1,2 cm na
korzyść dziewcząt z technikum. Wynik testu t = 0,70 i nie jest istotny
statystycznie.
Tabela 2. Masa ciała badanych dziewcząt
SZKOŁA
SZKOŁA
MIN-MAX
MIN-MAX
n
n
X
X
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
TE
TE
42-71
42-71
23
23
51,72
51,72
1,03
1,03
4,96
4,96
0,73
0,73
-
-
ZSZ
ZSZ
49-67
49-67
21
21
56,38
56,38
1,17
1,17
5,40
5,40
0,83
0,83
4,66
4,66
Analizując wyniki zamieszczone w tabeli 2 możemy stwierdzić,
że masa ciała dziewcząt z technikum waha się w granicach od 42 kg
do 71 kg, natomiast u dziewcząt ze szkoły zasadniczej w przedziale
między 49 kg a 67 kg. Średnie arytmetyczne w omawianych grupach
wynoszą 51,72 kg dla uczennic technikum i 56,38 kg dla uczennic
szkoły zawodowej.
Różnica średnich arytmetycznych między dziewczętami jest znaczna
wynosi 4,66 kg na korzyść dziewcząt z ZSZ. Wynik testu t = 2,99 co
jest różnicą istotną statystycznie. Różnice między parametrami
somatycznymi u dziewcząt z technikum i szkoły zawodowej
przedstawiono w tabeli 3.
Tabela 3. Różnice rozwoju fizycznego u badanych dziewcząt
CECHA
CECHA
TE
TE
ZSZ
ZSZ
D
D
WYSOKOŚĆ W CM
WYSOKOŚĆ W CM
163,0
163,0
161,8
161,8
1,2
1,2
MASA CIAŁA W KG
MASA CIAŁA W KG
52,8
52,8
56,4
56,4
4,6
4,6
Jak wynika z tabeli w przypadku wysokości ciała widać, że dziewczęta z
TE okazały się wyższe, natomiast w przypadku masy ciała dziewczęta z
ZSZ okazały się cięższe. Pomiary zamieszczone w tabeli 4 wskazują, że
dziewczęta różnią się między sobą budową ciała. Wśród dziewcząt z
technikum 69,57% reprezentuje typ leptosomatyczny, typ atletyczny-
30,43%, a typ pikniczny nie występuje. Wśród dziewcząt z ZSZ typ
leptosomatyczny prezentuje 42,86%, typ atletyczny- 47,61% a typ
pikniczny- 7%. Typy leptosomatyczne stanowią większość wśród
dziewcząt z technikum niż w szkole zawodowej, a typy atletyczne
niewiele się różnią.
Tabela 4. Charakterystyka liczbowa typów somatycznych na
podstawie wskaźników Rohrera u badanych dziewcząt
SZKOŁA
SZKOŁA
n
n
TYP
TYP
LEPTOSOMATYCZNY
LEPTOSOMATYCZNY
TYP ATLETYCZNY
TYP ATLETYCZNY
TYP
TYP
PIKNICZNY
PIKNICZNY
X – 1,27
X – 1,27
1,28 – 1,49
1,28 – 1,49
n
n
%
%
n
n
%
%
n
n
%
%
TE
TE
23
23
16
16
69,57
69,57
7
7
30,43
30,43
0
0
0
0
ZSZ
ZSZ
21
21
9
9
42,86
42,86
10
10
47,61
47,61
2
2
9,52
9,52
Poziom rozwoju sprawności motorycznej badanych
dziewcząt
W biegu na 50 m czas biegu zawarty jest między 7,41 a 10,9 s
u dziewcząt z TE i od 7,42 – 10,7 s u dziewcząt z ZSZ. Średnia
arytmetyczna biegu to analogicznie - 8,76 s i 8,67 s. Różnica średnich
pomiędzy dziewczętami wynosi 0,09 s. Wynik testu t = 0,37 i jest to
różnica nieistotna statystycznie.
Tabela 5. Próba szybkości - bieg na 50 m
TEST
TEST
JED.
JED.
MIAR
MIAR
Y
Y
SZKOŁA
SZKOŁA
Min-Max
Min-Max
X
X
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
Pkt
Pkt
BIEG
BIEG
-
-
50m
50m
s
s
TE
TE
7,41-10,9
7,41-10,9
8,76
8,76
0,21
0,21
0,83
0,83
0,1
0,1
5
5
0,0
0,0
9
9
50
50
ZSZ
ZSZ
7,42-10,7
7,42-10,7
8,67
8,67
0,20
0,20
0,78
0,78
0,1
0,1
4
4
50
50
Tabela 6. Próba siły eksplozywnej nóg - skok w dal z
miejsca
Test
Test
Jed.
Jed.
mia
mia
ry
ry
SZKOŁ
SZKOŁ
A
A
Min-Max
Min-Max
x
x
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
Pkt
Pkt
Skok
Skok
w dal
w dal
z
z
miejsc
miejsc
a
a
cm
cm
TE
TE
120-215
120-215
174,1
174,1
3
3
7,0
7,0
1
1
27,0
27,0
9
9
4,9
4,9
5
5
1,9
1,9
3
3
48
48
ZSZ
ZSZ
110-230
110-230
172,2
172,2
0
0
8,6
8,6
4
4
33,4
33,4
7
7
6,1
6,1
1
1
47
47
Z analizy danych umieszczonych w tabeli 6 wynika, że grupie
dziewcząt z technikum wyniki indywidualne wahają się od 120 do
215 cm. Natomiast w grupie dziewcząt z ZSZ mieści się w
granicach od 110 do 230 cm. Średnie skoku wynoszą 174,13 i
172,20 cm. Różnica między średnimi wynikami wynosi 1,93 cm i
jest korzystna dla dziewcząt z TE. Wynik testu t = 0,21 nie jest
różnicą istotną statystycznie.
Tabela 7. Próba wytrzymałości - bieg na 800 m
TEST
TEST
JED.
JED.
MIA
MIA
RY
RY
SZKOŁ
SZKOŁ
A
A
MIN-
MIN-
MAX
MAX
X
X
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
PKT
PKT
BIEG
BIEG
NA
NA
DYS.8
DYS.8
00m
00m
s
s
TE
TE
170-
170-
280
280
223-02
223-02
7,74
7,74
29,97
29,97
5,47
5,47
11,03
11,03
51
51
ZSZ
ZSZ
170-
170-
290
290
234-05
234-05
10,22
10,22
39,36
39,36
7.19
7.19
48
48
Wyniki biegu na 800 m zawarte są między 170,23s a 280,01s dla
dziewcząt z technikum oraz od 170,01 do 290s dla badanych
dziewcząt z ZSZ. Średnie poszczególnych grup badanych wynoszą
odpowiednio: 223,02 s i 234,05 s. Różnica średnich pomiędzy
badanymi klasami wynosi 11,03 s na niekorzyść dziewcząt ze
szkoły zasadniczej. Wynik testu t = 1,04 i jest nieistotna
statystycznie.
Tabela 8. Próba siły mięśni dłoni – ściskanie dynamometru
TEST
TEST
JED.MI
JED.MI
ARY
ARY
SZKOŁA
SZKOŁA
MIN-
MIN-
MAX
MAX
X
X
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
PKT
PKT
ŚCISKAN
ŚCISKAN
IE
IE
DYNAMO
DYNAMO
METRU
METRU
KG
KG
TE
TE
14-33
14-33
22,91
22,91
1,54
1,54
5,97
5,97
1,09
1,09
1,09
1,09
44
44
ZSZ
ZSZ
16-33
16-33
24,00
24,00
1,41
1,41
5,47
5,47
1,00
1,00
46
46
Wyniki próby siły mięśni dłoni kształtują się następująco: w TE
od 14 do 33 kg w ZSZ od 16 – 33 kg. Średnia dla uczennic
technikum wynosi 22,9 kg a dla uczennic ze szkoły zasadniczej
24 kg. Różnica pomiędzy grupami wynosi 1,1 kg na korzyść
dziewcząt z ZSZ. Wynik testu t = 0,63 co nie jest istotną różnicą
statystycznie.
Tabela 9. Próba siły mięśni obręczy barkowej - zwis na drążku
na ugiętych ramionach
TEST
TEST
JED.
JED.
MIAR
MIAR
Y
Y
SZKOŁA
SZKOŁA
MIN-
MIN-
MAX
MAX
X
X
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
PKT
PKT
ZWIS NA
ZWIS NA
UGIĘTYCH
UGIĘTYCH
RĘKACH
RĘKACH
s
s
TE
TE
1-18
1-18
8,61
8,61
0,01
0,01
4,77
4,77
0,87
0,87
0,58
0,58
45
45
ZSZ
ZSZ
3-18
3-18
8,03
8,03
1,07
1,07
4,17
4,17
0,76
0,76
45
45
Wyniki próby siły mięśni obręczy barkowej mierzonej czasem
zwisu na ugiętych rękach mieszczą się w przedziale od 1 – 18 s
dla TE i od 3 – 18 s dla ZSZ. Średnie arytmetyczne wynoszą
analogicznie 8,6 i 8,0 s. Różnica między średnimi wynosi 0,6 s.
Wynik testu t = 0,42 i jest różnicą statystycznie nieistotną.
Tabela 10. Próba zwinności - bieg wahadłowy 4 x 10 m
TEST
TEST
JED.
JED.
MIA
MIA
RY
RY
SZK
SZK
OŁA
OŁA
MIN-MAX
MIN-MAX
x
x
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
PKT
PKT
BIEG
BIEG
WAHADŁO
WAHADŁO
WY 4x10
WY 4x10
s
s
TE
TE
10,01-
10,01-
16,02
16,02
12,48
12,48
0,43
0,43
1,69
1,69
0,30
0,30
0,68
0,68
53
53
ZSZ
ZSZ
11,04-
11,04-
17,5
17,5
13,16
13,16
0,46
0,46
1,81
1,81
0,33
0,33
44
44
Wyniki biegu wahadłowego zawarte są pomiędzy: dla
badanych dziewcząt z technikum 10,01 – 16,02 s, a dla
badanych dziewcząt ze szkoły zawodowej 11,04 – 17,5 s.
Średnie poszczególnych grup badanych wynoszą 12,48 s i
13,16 s. Różnica między tymi średnimi wynosi 0,68 s. Wynik
testu t = 0,52 i jest różnica statystycznie nieistotną.
Tabela 11. Próba siły mięśni brzucha - siady z leżenia tyłem
w czasie 30 sekund
TEST
TEST
JED.MIA
JED.MIA
RY
RY
SZK
SZK
OŁA
OŁA
MIN-
MIN-
MAX
MAX
x
x
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
PKT
PKT
SIADY Z
SIADY Z
LEŻENIA
LEŻENIA
LICZBA
LICZBA
TE
TE
10-30
10-30
20-20
20-20
1,28
1,28
4,96
4,96
0,90
0,90
1,98
1,98
56
56
ZSZ
ZSZ
9-30
9-30
18,31
18,31
1,30
1,30
5,04
5,04
0,92
0,92
48
48
Rezultaty próby siły mięśni brzucha określone ilością siadów
z leżenia wykonanych w czasie 30 s znajdują się w przedziale: u uczennic
z TE od 10 do 30 powtórzeń i u uczennic z ZSZ 9 – 30 powtórzeń. Średnie
arytmetyczne w poszczególnych grupach badanych wynoszą w pierwszej
20,20 w drugiej 18,31 powtórzeń. Różnica między średnimi jest
nieznaczna i wynosi 0,68. Wynik testu t = 1,31 i jest różnicą statystycznie
nieistotną.
Tabela 12. Próba gibkości - skłon tułowia w przód:
TEST
TEST
JED.MIA
JED.MIA
RY
RY
SZKOŁA
SZKOŁA
MIN-
MIN-
MAX
MAX
X
X
Sx
Sx
δ
δ
Sδ
Sδ
D
D
PKT
PKT
Skłon
Skłon
tułowia
tułowia
w
w
przód
przód
cm
cm
TE
TE
-1-16
-1-16
8,93
8,93
1,01
1,01
3,92
3,92
0,71
0,71
1,97
1,97
50
50
ZSZ
ZSZ
2-16
2-16
10,90
10,90
0,94
0,94
3,66
3,66
0,66
0,66
50
50
Skłon tułowia w przód jako pomiar gibkości u uczennic
technikum waha się w granicach od –1 do 16 cm a uczennic ze
szkoły zasadniczej od 2 – 16 cm. Średnie wynoszą analogicznie:
8,93 i 10,9 cm. Różnica między średnimi wynosi 1,97 na korzyść
uczennic z ZSZ. Wynik testu t = 1,72 jest różnicą statystycznie
nieistotną.
Sumaryczna ocena poziomu sprawności grupy dziewcząt z TE
i ZSZ porównana do norm klasyfikacyjnych według skali MTSF
przedstawiona została w tabeli 13.
Tabela 13. Poziom sprawności ogólnej badanych dziewcząt
według tabel punktowych MTSF
SZKOŁA
SZKOŁA
DZIEWCZĘTA (17 LAT)
DZIEWCZĘTA (17 LAT)
TE
TE
397pkt
397pkt
ZSZ
ZSZ
378pkt
378pkt
Według norm klasyfikacyjnych MTSF, wyniki badań
dziewcząt z technikum i szkoły zasadniczej mieszczą się
w grupie o średnim poziomie sprawności fizycznej.
Tabela 14. Porównanie poziomu sprawności dziewcząt z TE i ZSZ
LP
LP
JED.MIARY
JED.MIARY
RODZAJ
RODZAJ
PRÓBY
PRÓBY
SZKOŁA
SZKOŁA
D
D
TE
TE
ZSZ
ZSZ
1
1
s
s
50m
50m
8,76
8,76
8,67
8,67
0,09
0,09
2
2
cm
cm
Skok w dal
Skok w dal
174,13
174,13
172,20
172,20
1,93
1,93
3
3
s
s
Bieg na 800
Bieg na 800
223,02
223,02
234,05
234,05
11,03
11,03
4
4
kg
kg
Siła dłoni
Siła dłoni
22,91
22,91
24
24
1,09
1,09
5
5
s
s
Zwis na
Zwis na
drążku
drążku
8,61
8,61
8,03
8,03
0,58
0,58
6
6
s
s
Bieg 4x10
Bieg 4x10
12,48
12,48
13,16
13,16
0,68
0,68
7
7
liczba
liczba
Siady w
Siady w
leżeniu
leżeniu
20,20
20,20
18,31
18,31
1,89
1,89
8
8
cm
cm
Skłon w przód
Skłon w przód
8,93
8,93
10,90
10,90
1,97
1,97
Z tabeli 14 wynika że, w pięciu próbach lepsze wyniki osiągnęły
uczennice z technikum - to jest w próbach: skoku w dal przy
różnicy 36 średnich arytmetycznych 1,93, biegu na 800 m o
11,03 s, w zwisie na ugiętych rękach o 0,6 s, biegu wahadłowy
4x10 m o 0,68 s i w siadach z leżenia tyłem o 1,89 razy.
Natomiast dziewczęta ze szkoły zasadniczej
okazały się lepsze w: biegu na 50 m o 0,09 s, w ściskaniu
dynamometru o 1,1 kg i w skłonach tułowia w przód o 1,97
cm. Ogólnie można stwierdzić, że uczennice z technikum są
bardziej sprawne fizycznie od dziewcząt z zasadniczej szkoły
zawodowej.
Porównując wyniki badań dziewcząt szkół wałeckich i
szczecińskich [Umiastowska, Makris, Płowińska, 2001]
stwierdzić można, że dziewczęta szkół wałeckich są średnio
niższe o 4,2 cm i lżejsze o 1,9 kg od dziewcząt szkół
szczecińskich.
Tabela 15. Wysokość i masa ciała dziewcząt wałeckich i szczecińskich
.
MIEJSCOWOŚĆ
MIEJSCOWOŚĆ
WYSOKOŚĆ
WYSOKOŚĆ
CIAŁA
CIAŁA
MASA CIAŁA
MASA CIAŁA
WAŁCZ
WAŁCZ
162,4
162,4
54,1
54,1
SZCZECIN
SZCZECIN
166,6
166,6
56,0
56,0
RÓZNICA
RÓZNICA
4,2
4,2
1,9
1,9
Lepszy średni wynik dziewczęta wałeckie uzyskały tylko w skoku
z miejsca o 1,4 cm, w biegu na 50 m wyniki były podobne, a w
pozostałych próbach lepsze okazały się dziewczęta szczecińskie
(bieg na 800 m, siła mięśni rąk, obręczy barkowych i brzucha,
zwinność, gibkość).
Poziom sprawności w poszczególnych próbach utrzymuje się na
średnim poziomie i wynosi dla dziewcząt wałeckich od 45,0 – 50,0pkt,
a dla szczecińskich 43,6 – 55,8 pkt. Poziom sprawności ogólnej dziewcząt
wałeckich i szczecińskich utrzymuje się na średnim poziomie i wynosi
37 średnio na próbę odpowiednio 48,5 i 50,6 pkt. Średnie wyniki
poszczególnych prób przedstawiono w tabeli 16.
Tabela 16. Porównanie poziomu sprawności dziewcząt szkół
wałeckich i szczecińskich.
LP
LP
JED.MIARY
JED.MIARY
RODZAJ PRÓBY
RODZAJ PRÓBY
SZKOŁA
SZKOŁA
D
D
TE
TE
ZSZ
ZSZ
1
1
s
s
50m
50m
8,7
8,7
8,7
8,7
0,0
0,0
2
2
cm
cm
Skok w dal
Skok w dal
173,2
173,2
171,7
171,7
1,5
1,5
3
3
s
s
Bieg na 800
Bieg na 800
228,5
228,5
218,6
218,6
9,9
9,9
4
4
kg
kg
Siła dłoni
Siła dłoni
23,5
23,5
26,3
26,3
2,8
2,8
5
5
s
s
Zwis na drążku
Zwis na drążku
8,3
8,3
9,3
9,3
1,0
1,0
6
6
s
s
Bieg 4x10
Bieg 4x10
12,8
12,8
12,1
12,1
0,7
0,7
7
7
liczba
liczba
Siady w leżeniu
Siady w leżeniu
19,3
19,3
20,8
20,8
1,5
1,5
8
8
cm
cm
Skłon w przód
Skłon w przód
9,9
9,9
10,2
10,2
0,3
0,3
P O D S U M O W A N I E I WNIOSKI
P O D S U M O W A N I E I WNIOSKI
Jednym z podstawowych celów realizowanym przez
Jednym z podstawowych celów realizowanym przez
Nauczyciela wychowania fizycznego jest poprawne
Nauczyciela wychowania fizycznego jest poprawne
kształtowanie i utrzymywanie sprawności fizycznej uczniów.
kształtowanie i utrzymywanie sprawności fizycznej uczniów.
Dlatego też badania prowadzone powinny być w sposób
Dlatego też badania prowadzone powinny być w sposób
systematyczny, co pozwoliło by określić czy działania
systematyczny, co pozwoliło by określić czy działania
nauczyciela są skuteczne czy też nie. Badania mogą również
nauczyciela są skuteczne czy też nie. Badania mogą również
ujawnić u testowanych osób ubytki zdrowia ponieważ
ujawnić u testowanych osób ubytki zdrowia ponieważ
zdolności motoryczne, zwłaszcza kondycyjne są czułe na
zdolności motoryczne, zwłaszcza kondycyjne są czułe na
niedomagania organizmu.
niedomagania organizmu.
Za uwagę dziękują:
Za uwagę dziękują: