ENDOMETRIOZA
Endometrioza definiowana jest
jako występowanie błony śluzowej
macicy (komórek gruczołowych i
zrębu) poza jamą macicy.
Etiopatogeneza:
• Teoria transplantacji (1927)
• Teorie metaplazji (1870)
• Teorie indukcji (1955)
Teoria transplantacji
• Fragmenty nabłonka macicy, które
znajdują się we krwi miesiączkowej,
przedostają się na drodze odpływu
wstecznego przez jajowody do jamy
otrzewnej i mogą wszczepiać się do
powierzchni otrzewnej każdego
narządu miednicy mniejszej lub
jamy brzusznej.
Teoria metaplazji:
• Zakłada proces metaplastycznej
przemiany nieczynnych, niedojrzałych
komórek, które w życiu płodowym
wyścielają jamę brzuszną, wydaje się,
że pod wpływem pobudzenia
hormonalnego w przebiegu cyklu
miesiączkowego komórki te ulegają
metaplazji w elementy endometrium.
Teoria indukcji:
• Łączy elementy obu wcześniej
cytowanych.
Kliniczne postacie
endometriozy:
Podział zależny od umiejscowienia:
1. Endometriosis genitalis interna
2. Endometriosis genitalis externa
3. Endometriosis extragenitalis
Kliniczne postacie
endometriozy:
1. Mięsień macicy,jajowód
2. Jajnik, pochwa, krocze i srom,
część pochwowa szyjki macicy,
zagłębienie maciczno –
pochwowe, więzadła macicy
3. Narządy miednicy mniejszej,
narządy odległe
Kliniczne postacie
endometriozy:
Podział zależny od zaawansowania:
• Endometrioza łagodna
– drobne ogniska endometriozy
– drobne zrosty otrzewnowe w
miednicy mniejszej
Kliniczne postacie
endometriozy:
• Endometrioza o średniej ciężkości
– endometrioza o ogniskach średniej
wielkości
– drobne zrosty okołojajnikowe i
okołojajowodowe
– płaszczyznowe zrosty otrzewnej
miednicznej
Kliniczne postacie
endometriozy:
• Endometrioza o ciężkim przebiegu
– ogniska endometriozy większe niż 2
cm
– zrosty unieruchamiające jajniki i
jajowody
– ogniska endometriozy w jelicie
grubym lub pęcherzu moczowym
Rozpoznanie:
Występowanie endometriozy powinno
być brane pod uwagę w następujących
stanach:
• w ograniczeniu płodności
• w zespole bólowym miednicy mniejszej
• w bolesnym miesiączkowaniu
• przy dolegliwościach bólowych
związanych ze współżyciem
Rozpoznanie:
• badanie ginekologiczne
• badanie USG
• TK i MR
• białko CA 125
• laparoskopia
• badanie histopatologiczne
Objawy:
• cyklicznie występujący ból
• plamienia lub krwawienia
pozamiesiączkowe
• nadmierne krwawienia miesiączkowe
• krwiomocz lub krwawienia z
przewodu pokarmowego
• plamienia kontaktowe
Leczenie:
Zakres i sposób postępowania zależy od:
• wieku chorej
• chęci rozrodu
• zaawansowania choroby
• obecności zrostów
• umiejscowienia ognisk
• reakcji na uprzednio stosowane
leczenie
Leczenie operacyjne:
• Obejmuje usunięcie izolowanych
ognisk i (lub) torbieli
endometrialnych, a także całego
jajnika.
• Laparoskopia
• Wyłuszczenie torbieli endometrialnych
• Laparoskopowe odnerwienie macicy i
przedkrzyżowa neurektomia
Leczenie farmakologiczne:
• Terapia hormonalna (danazol,
analogi gonadoliberyn,
progstageny, preparaty
estrogenowo – progestagenowe,
IUD, inhibitory aromatazy,
• Leczenie objawowe