Wpływ wysiłku fizycznego

na wentylację

Gr. V

Amadeusz Grabiec

Monika Osajca

Magdalena Poteraj

Magdalena Pożarska

Katarzyna Więckiel

Rola układu oddechowego w

czasie wysiłku fizycznego

• Pokrycie

zwiększonego
zapotrzebowan
ia na tlen

• Usunięcie

nadmiaru
dwutlenku
węgla

• Zapobieganie

kwasicy

• Wzrost

wentylacji
minutowej

• Wzrost

pojemności
dyfuzyjnej

• Zmiany w

układzie
krążenia

Wentylacja minutowa płuc

Objętość powietrza wdychana lub

wydychana w ciągu jednej minuty

Wentylacja minutowa płuc

• Wzrost wentylacji minutowej płuc

zachodzi od razu po rozpoczęciu pracy.

• Występują trzy fazy:

– Faza pierwsza: szybka
– Faza druga: wolna
– Faza trzecia: stała

• Maksymalna wentylacja minutowa

podczas wysiłku to około 100 -200L/min

Faza szybka

Faza wolna

Stężenie CO2 w czasie wysiłku

a hiperwentylacja

• Bezpośrednio po rozpoczęciu wysiłku

następuję wzmożona wentylacja, w

konsekwencji ciśnienie parcjalne CO2 w

krwi może nawet ulegać obniżeniu!

• Przy długotrwałym wysiłku następuje

wzrost wydalanego CO2/ min z powodu

hiperwentylcji. Równoczesny wzrost

stężenia kwasy mlekowe we krwi powoduję

wzmożone uwalnianie CO2 z jonów HCO3-.

– Następuje rekompensacja – buforowanie

izokapniczne

• Przy dalszym wzroście wysiłku

fizycznego hiperwentylacja
przewyższa wytwarzanie CO2 co
powoduje zmniejszenie CO2 w
pęcherzykach i we krwi tętniczej.

Stężenie CO2 w czasie wysiłku

a hiperwentylacja

Stężenie mleczanu a zmiana

wentylacji płuc

Przy stopniowo wzrastającej intensywności
wysiłku fizycznego obserwujemy nieliniowy
wzrost stężenia kwasu mlekowego we krwi.

Próg mleczanowy: jest to taka

intensywność

wysiłku, po przekroczeniu której stężenie
mleczanów we krwi przekracza poziom
spoczynkowy i systematycznie wzrasta.

Stężenie mleczanu a zmiana

wentylacji płuc

• Wzrost stężenia kwasu mlekowego powyżej

progu mleczanowego pokrywa się z

zaciągnięciem długu tlenowego. Spłacanie długu

tlenowego zaczyna się tuż po zakonczeniu

wysiłku i może trwać nawet do 90 minut.

Towarzyszy temu podwyższona wentylacja

spoczynkowa, która trwa aż do powrotu stężenia

kwasu mlekowego do wartości prawidłowych.

Gwałtowny wzrost wentylacji,

który pokrywa się z progiem

mleczanowym, nazywany jest

progiem wentylacyjnym lub

progiem hiperwentylacyjnym

Próg hiperwentylacyjny

• Jest to obciążenie, przy którym

następuje nieproporcjonalne do
pobierania tlenu zwiększenie
wentylacji

• Określane jest jako stosunek VE do

VO2

Stosunek VE do VO2

• W spoczynku stosunek ten wynosi 23-

28.

• W umiarkowanych wysiłkach stosunek

ten nie ulega zmianom (zmiana liniowa)

• Po przekroczeniu 50-70% Vo2 max, VE

zwiększa się gwałtownie (stosunek
przekracza 30)

Temperatura a

hiperwentylcja

• Wzrost temperatury jest

proporcjonalny do intensywności

wysiłku i zużycia tlenu przez organizm

• Przy zużyciu O2 w ilości 2 l/min

temperatura krwi w żyle centralnej

wzrasta o 0,7 °C

• Wzrost temperatury ma bezpośrednie

działanie na ośrodek oddechowy w

pniu mózgu

Temperatura a

hiperwentylcja

• Głównie jednak wpływa na

zwiększenie wrażliwości
chemoreceptorów obwodowych.

• Oraz na zwiększenie wrażliwości

chemoreceptorów rdzenia
przedłużonego na działanie czynników
chemowrażliwych.

• Wzrost ciepłoty to ok. 10% udziałów w

powodowaniu hiperwentylacji.

Czynniki nerwowe a

hiperwentylacja

• Ok. 60% udziałów w powstawaniu

hiperwentylacji

• Impulsy z kory ruchowej pień

mózgowyna wysokości rdzenia

przedłużonego do kompleksu
oddechowego pnia mózgu motoneurony

mięśni oddechowych.

• Impulsy wstępujące z propioreceptorów

mięśniowych i receptorów chemicznych do
kory mózgowej.

Współczynnik oddechowy

( RQ )

• Równa się ilorazowi objętości

wydychanego w ciągu minuty CO2

i objętości O2 zużywanego

( Vco2/Vo2 ).

• Po przekroczeniu progu metabolizmu

beztlenowego RQ jest większe niż 1,
natomiast nigdy nie przekracza 1,25.

Zużycie tlenu

• SPOCZYNEK
- 250 ml/min
- Mięśnie pobierają

10-15%

• WYSIŁEK
- 3-4 l/min
- 5-6 l/min u

wytrenowanych

- Mięśnie pobierają

80-90%

Zmiany w obrębie płuc

Adaptacja do wysiłku u

sportowców

• Zwolnienie rytmu oddechowego
• Zwiększenie pojemności płuc
• Wzrost wykorzystania tlenu w powietrzu

wdychanym:

– wzrost liczby erytrocytów,
– wzrost stężenia hemoglobiny
– wzrost gęstości naczyń włosowatych

• Wykształcenie silnych mięśni

oddechowych, które kształtują klatkę

piersiowa i powodują jej rozrost.

Wysiłek rehabilitacyjny

Cel

• Zahamowanie postępu procesu

chorobowego

• Niedopuszczenie do rozwoju

niewydolności oddechowej

• Odzyskanie prawidłowej wydolności

oddechowej.

Metody

• Farmakologiczne
• Konezyterapia oddechowa.

– Konezyterapia oddechowa polega na

stosowaniu specjalnych ćwiczeń
mających na celu korekcje zaburzonego
mechanizmu oddychania, zwiększenie
lub zachowanie istniejących możliwości
wentylacyjnych.

• Ćwiczenia ogólnokondycyjne.

Przykłady chorób

• Wysiękowe zapalenie opłucnej
• Przewlekłe zapalenie oskrzeli
• Rozedma płuc
• Astma oskrzelowa

Przykładowe ćwiczenia

- wysiękowe zapalenie opłucnej.

Ryc.1 Chory leży na boku zdrowym w okresie
utrzymaniu się wysięku

Ryc.3 Leżenie na boku zdrowym z rotacją
tłowia do tyłu

Ryc.2 Leżenie na boku zdrowym z
rotacją tłowia do przodu (kończyna
górna zwisa poza brzeg łóżka

Ryc.4 Ćwiczenie ruchu oddechowego
dolnożebrowego przy pomocy
konezyterapeuty

Dziękujemy za uwagę 