TEORIA SPOŁECZNEGO

NAZNACZENIA

(STYGMATYZACJA)

Termin „dewiacja” znaczy tyle, co zboczenie z
drogi, zbłądzenie, odejście od właściwego
kierunku. Teoria stygmatyzacji zmierza w kierunku
wyjaśnienia, dlaczego dane jednostki trwają w
przestępczości oraz wynikiem jego procesu jest
uznawanie przez społeczeństwo pewnych
zachowań jako przestępczych.

Lament wyróżnił dwa rodzaje

dewiacji:

* DEWIACJA PIERWOTNA- stanowią ją pewne

mechanizmy, w wyniku których działania dana
jednostka decyduje się na popełnienie przęstępstwa.



DEWIACJA WTÓRNA-

Jest to proces, który

rozpoczyna się z momentem reakcji na zachowanie
dewiacyjne ze strony społeczeństwa; w przypadku
przestępstwa, proces ten ma miejsce w momencie
wszczęcia oficjalnego postępowania wobec
sprawcy, a punkt kulminacyjny osiąga w czasie
trwania procesu karnego; wówczas to następuje
publiczne określenie przestępcy lub dewianta,
natomiast w czasie odbywania przez nich kary

Pozbawienia wolności, zdefiniowani wcześniej

przestępcy poddani są licznym zewnętrznym
procesom społecznej „degradacji” (np. obowiązek
noszenia specjalnego stroju wieziennego)

Zwolennicy nurtu teorii naznaczenia, traktują dewiację jako

swoistą karierę, a sam proces wykolejenia- jako efekt spiralny.
Wyróżnili oni następujące stadia procesu dewiacji:

•

Dewiacja pierwotna

•

Dewiacja wtórna

•

Kary społeczne

•

Kolejna dewiacja pierwotna

•

Silniejsze kary i odrzucenie

•

Kolejna dewiacja , z możliwością wrogości i urazy, która się
skupia na tych co wymierzają karę

•

Osiągnięcie kryzysu w poziomie tolerancji, wyrażające się w
formalnej akcji ze strony społeczności w postaci stygmatyzacji
dewianta

•

Wzmożenie zachowania dewiacyjnego jako negatywna reakcja
na stygmatyzację i kary

•

Końcowa akceptacja dewiacyjnego statusu społecznego próby
przystosowania się w oparciu o aspołeczną rolę

Człowiek naznaczony jako: przestępca,
alkoholik, homoseksualista itp. Zostaje
odrzucony, chęć wydostania się z
marginesu i przynależności sprawia że
końcowym etapem jest wstąpienie do
zorganizowanej grupy dewiacyjnej.
W zorganizowanej grupie dewiant uczy
się prowadzić swoją działalność, aby
minimalizować wynikające z niej
kłopoty.