Znakowanie żywności

Znakowanie żywności



Informacje umieszczane na

opakowaniach żywności są
przeznaczone dla nas,
konsumentów i mają ułatwić nam
dokonanie właściwego wyboru
oraz zakupu produktu zgodnego z
naszymi potrzebami.

Znakowanie żywności



Obowiązkowym znakowaniem

objęte są wszystkie środki
spożywcze i substancje
dodatkowe dozwolone,
przeznaczone do obrotu zarówno
w opakowaniach jednostkowych,
zbiorczych, jak i bez opakowań.

Znakowanie żywności

Ogólne dane o znakowaniu środków

spożywczych zawarte są w :



Ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o

warunkach zdrowotnych żywności i
żywienia DzU 2001 r. nr 63, poz. 634
ze zmianami).



Ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o

jakości handlowej artykułów rolno-
spożywczych (DzU 2001 r. nr 5, poz.
44 ze zmianami)



Szczegółowe uregulowania

zawiera

ROZPORZNDZENIE MINISTRA
ROLNICTWA I ROZWOJU WSI1)

z dnia 10 lipca 2007 r.

w sprawie znakowania

Środkow spożywczych

Znakowanie żywności



Obowiązek oznakowania

wprowadza art. 45 ust. 1 ustawy
o bezpieczeństwie żywności i
żywienia. 



Stanowi on, że „środki

spożywcze wprowadzone do
obrotu są znakowane".

Oznakowanie



„Oznakowanie środka spożywczego
obejmuje wszelkie informacje w
postaci napisów i innych oznaczeń, w
tym znaki towarowe, nazwy
handlowe, elementy graficzne i
symbole dotyczące środka
spożywczego i umieszczone na
opakowaniu, etykiecie, obwolucie,
ulotce, zawieszce oraz w
dokumentach, które są dołączone do
tego środka spożywczego lub
odnoszą się do niego".

Oznakowanie środka spożywczego
nie może:

1.   wprowadzać konsumenta w błąd, w

szczególności:

a)  co do charakterystyki środka spożywczego, w
tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu,
ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia,
metod wytwarzania lub produkcji,

b) przez przypisywanie środkowi spożywczemu
działania lub właściwości, których nie posiada,

c)  przez sugerowanie, że środek spożywczy ma
szczególne właściwości, jeżeli wszystkie podobne
środki spożywcze mają takie właściwości;

Oznakowanie środka spożywczego
nie może:



2. przypisywać środkowi

spożywczemu właściwości
zapobiegania chorobom lub ich
leczenia albo odwoływać się do
takich właściwości,

Znakowanie



środek spożywczy musi być oznaczony w
sposób zrozumiały dla konsumenta
(wyraźne, czytelne i nieusuwalne napisy
umieszczone w widocznym miejscu);



środek spożywczy wprowadzony do obrotu
na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej
musi być oznakowany w języku polskim;



nazwa, pod którą środek spożywczy jest
wprowadzony do obrotu, nie może być
zastąpiona znakiem towarowym, nazwą
marki ani nazwą handlową (wymyśloną)

NAZWA



Nazwa - powinna precyzyjnie informować o
rodzaju środka spożywczego, zawierać
informacje o zastosowanych procesach
technologicznych, np. liofilizowany,
zagęszczony, mrożony, sterylizowany,
wędzony, sproszkowany, utrwalony
radiacyjnie, surowy, pakowany w atmosferze
ochronnej itp. Oznakowanie może zawierać
dodatkowe informacje wskazujące typ
produkcji rolniczej (metody ekologiczne,
integrowana produkcja ogrodnicza IPO) lub
różne preferencje żywieniowe, np.
wegetarianie, weganie, itp.

Niektóre nazwy są ściśle
zdefiniowane

◦

Określenie "jogurt" jest zastrzeżone dla
produktu zawierającego żywe kultury
bakterii jogurtowych w ilości nie mniejszej
niż 10 mln komórek/1ml.

◦

Masło to nazwa zastrzeżona wyłącznie dla
tłuszczu mlecznego. Dlatego mieszanki, np.
masła i olejów roślinnych, tłuszczu
mlecznego i roślinnego muszą być wyraźnie
i jednoznacznie określone zgodnie ze
szczegółowymi zasadami podanymi w
rozporządzeniu.

Środek spożywczy specjalnego

przeznaczenia żywieniowego" to taki,
który ze względu na specjalny skład lub
sposób przygotowania służy do zaspokajania
szczególnych potrzeb żywieniowych.



Określenie "ekologiczny" dotyczy
wyłącznie żywności wyprodukowanej
metodami ekologicznymi i mającej
certyfikat zgodności produkcji lub
przetwarzania metodami ekologicznymi
wydany przez odpowiednią jednostkę
certyfikującą

SKŁADNIKI



Wykaz występujących składników, łącznie z
substancjami dodatkowymi. Wymagane jest
podawanie zasadniczej funkcji
technologicznej i nazwy lub specyficznego
symbolu E (tzw. numer wg systemu oznaczeń
Unii Europejskiej). Wykaz składników
powinien być podawany zawsze w malejącej
kolejności. Listę substancji dodatkowych
dozwolonych do stosowania w środkach
spożywczych, ich funkcje technologiczne
oraz ilości reguluje stosowne rozporządzenie
ministra właściwego do spraw zdrowia

ALERGENY



Wykaz składników alergennych

lub składników pochodzących ze
składników alergennych, które są
obecne w gotowym środku
spożywczym, nawet w zmienionej
formie.

◦

zboża zawierające gluten, a więc pszenica, żyto,
jęczmień, owies zwyczajny, pszenica oplewiona
(orkisz, kamut lub ich szczepy hybrydowe);

◦

skorupiaki, jaja, ryby, orzeszki ziemne / orzeszki
arachidowe, nasiona soi, mleko (łącznie z
laktozą);

◦

migdały, orzech laskowy, włoski, nerkowiec,
orzech pekan, orzech brazylijski, pistacja, orzech
pistacjowy, orzech makadamia;

◦

seler, gorczyca, nasiona sezamu;

◦

dwutlenek siarki i siarczyny w stężeniach
powyżej 10 mg/kg lub 10 mg/l w przeliczeniu na
SO2.

Termin przydatności do spożycia
lub data minimalnej trwałości.



Termin przydatności do

spożycia – termin po upływie,
którego środek spożywczy traci
przydatność do spożycia; termin ten
jest podawany w przypadku
środków spożywczych nietrwałych
mikrobiologicznie, łatwo psujących
się; data powinna być poprzedzona
określeniem „należy spożyć do:”



Data minimalnej trwałości – to data, do
której prawidłowo przechowywany środek
spożywczy zachowuje swoje właściwości; data
powinna być poprzedzona
określeniem „najlepiej spożyć
przed” albo „najlepiej spożyć przed końcem”

◦

"najlepiej spożyć przed: dzień, miesiąc, rok" w
odniesieniu do produktów o trwałości nie
przekraczającej 3 miesięcy, lub

◦

"najlepiej spożyć przed końcem: miesiąc, rok" dla
produktów o trwałości od 3 do 18 miesięcy lub
"najlepiej spożyć przed końcem: rok" dla
produktów, o trwałości przekraczającej 18 miesięcy.



Żywność przeterminowana, jako

niekonsumpcyjna, nie może
znajdować się w obrocie
handlowym, jak również nie może
podlegać przecenom, sprzedaży
promocyjnej, itp.

Sposób przygotowania



sposób przygotowania lub

stosowania, jeżeli brak tej
informacji mógłby spowodować
niewłaściwe postępowanie ze
środkiem spożywczym;



Np. dotyczy to produktów

przygotowywanych w
mikrofalówkach, żywności do
szybkiego przygotowania

PRODUCENT

dane identyfikujące:
a). osobę fizyczną, osobę prawna lub

jednostkę organizacyjną nieposiadającą
osobowości prawnej, która:

◦

produkuje lub paczkuje środki spożywcze lub

◦

wprowadza środki spożywcze do obrotu, jeżeli
działalność w tym zakresie jest zarejestrowana
na terytorium któregoś z państw członkowskich

b). miejsce albo źródło pochodzenia, w

przypadku, gdy brak tej informacji mógłby
wprowadzić konsumenta w błąd;

ZAWARTOŚĆ



 zawartość netto lub liczba sztuk

opakowanego środka
spożywczego

Warunki przechowywania



Warunki przechowywania -

obligatoryjnie, gdy produkt
oznaczony jest terminem
przydatności do spożycia oraz w
przypadkach, gdy wpływają one
na jakość artykułów
spożywczych.

PARTIA



oznaczenie partii produkcyjnej

rozumianej, jako określona ilość
środka spożywczego
wyprodukowanego,
przetworzonego lub
zapakowanego w praktycznie
takich samych warunkach; 

KLASA JAKOŚCI



klasę jakości handlowej, jeżeli

została ona ustalona w
przepisach w sprawie
szczegółowych wymagań w
zakresie jakości handlowej
artykułów rolno – spożywczych
lub ich grup, albo inny wyróżnik
jakości handlowej, jeżeli
obowiązek podawania tego
wyróżnika wynika z odrębnych
przepisów

Dodatkowe przepisy



Ponadto trzeba zaznaczyć, iż w obrocie
prawnym znajduje się także szereg odrębnych
przepisów zarówno krajowych jak i
wspólnotowych regulujących kwestię
etykietowania np.: środków spożywczych
specjalnego przeznaczenia żywieniowego,
suplementów diety, żywności ekologicznej,
żywność napromienianej, naturalnych wód
mineralnych, źródlanych i stołowych, żywność
genetycznie zmodyfikowanej, środków
spożywczych pochodzenia zwierzęcego, które
uszczegóławiają wymagania w zakresie ich
znakowania.

Wartość odżywcza



Producent nie ma obowiązku

znakowania wszystkich produktów
wartością odżywczą.



Obowiązek ten istnieje wyłącznie w

odniesieniu do środków
spożywczych specjalnego
przeznaczenia żywieniowego, a w
odniesieniu do środków powszechnie
spożywanych, jeżeli deklarowane
jest tzw. oświadczenie żywieniowe.

Oświadczenie żywieniowe



Pod tym pojęciem należy

rozumieć każdą informację, w
tym także reklamową, która
stwierdza, sugeruje lub daje do
zrozumienia, że dany produkt
posiada szczególne właściwości
odżywcze, np. jest mało
kaloryczny, ma obniżony poziom
cholesterolu, obniżoną zawartość
tłuszczu lub cukru itp.

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU

EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR

1169/2011

z dnia 25 października 2011 r.

w sprawie przekazywania

konsumentom informacji na temat

żywności

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia

13 grudnia 2014 r. z wyjątkiem art. 9 ust. 1 lit.

l), który stosuje się od dnia 13 grudnia 2016 r., i

części B załącznika VI, którą stosuje się od dnia 1

stycznia 2014 r.

Food Labelling to Advance Better
Education for Life



Organizacje rządowe oraz

przemysł propagują stosowanie
oraz wykorzystywanie
znakowania żywności, aby
konsumenci mogli dokonywać
świadomych, prozdrowotnych
wyborów żywieniowych.



Jest to ważny element walki z

rozpowszechnionymi chorobami
dietozależnymi.