„ZNAKOWANIE
ŻYWNOŚCI”
Zakres
znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji
dodatkowych jest określony w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i
Rozwoju Wsi z dnia 16.12.2002 r.,DzU nr 220,poz, 1856 z późniejszymi
zmianami.
Rozporządzenie
reguluje szczegółowy zakres i sposób znakowania środków
spożywczych i substancji dodatkowych,w opakowaniach
jednostkowych,zbiorczych i bez opakowań,
Przeznaczonych
bezpośrednio dla konsumentów,oraz zakres informacji podawanych na
opakowaniu.
Znakowanie
nie może:
Wprowadzać
konsumenta w błąd w zakresie charakterystyki środka spożywczego,
w szczególności co do rodzaju, właściwości, składu, ilości,
źródła, miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji, a w
przypadku środka spożywczego powszechnie spożywanego zawierać
określenia "dietetyczny" oraz sugerować, że jest to
środek spożywczy specjalnego przeznaczenia
żywieniowego;
Przypisywać
działania lub właściwości, których nie posiada, właściwości
zapobiegania chorobom lub ich leczenia albo odwoływać się do
takich właściwości;
Sugerować,
że środek spożywczy posiada szczególne właściwości, jeżeli
wszystkie podobne środki spożywcze posiadają takie właściwości.
Na
opakowaniu jednostkowym środków spożywczych powinny znaleźć się
co najmniej następujące informacje:
Nazwa
środka spożywczego
powinna
precyzyjnie informować o rodzaju środka spożywczego, zawierać
informacje o zastosowanych procesach technologicznych, np.,
zagęszczony, mrożony, wędzony, sproszkowany, surowy, pakowany w
atmosferze ochronnej itp
Składniki
wystepujące w środku spożywczym
Wykaz
występujących składników, łącznie z substancjami dodatkowymi.
Wymagane jest podawanie zasadniczej funkcji technologicznej i nazwy
lub specyficznego symbolu E (tzw. numer wg systemu oznaczeń Unii
Europejskiej). Wykaz składników powinien być podawany zawsze w
malejącej kolejności.
Datę
minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spozycia
Termin
przydatności do spożycia wyrażony jest jako "należy spożyć
do: dzień, miesiąc, rok". W ten sposób znakowane są produkty
nietrwałe mikrobiologicznie, łatwo psujące się. Oznacza termin,
po upływie którego środek spożywczy nie może być przeznaczony
do obrotu i do spożycia. Data ta powinna być poprzedzona
określeniem:
"najlepiej
spożyć przed: dzień, miesiąc, rok" w odniesieniu do
produktów o trwałości nie przekraczającej 3 miesięcy,
lub
"najlepiej
spożyć przed końcem: miesiąc, rok" dla produktów o
trwałości od 3 do 18 miesięcy lub "najlepiej spożyć przed
końcem: rok" dla produktów, o trwałości przekraczającej 18
miesięcy.
Informacja
o sposobie przygotowania lub stosowania
jeżeli
jej brak może wprowadzić w konsumenta w błąd i spowodować
niewłaściwe postępowanie z danym środkiem spożywczym. Np.
dotyczy to produktów przygotowywanych w mikrofalówkach, żywności
do szybkiego przygotowania.
Dane
identyfikujące producenta
a)
producenta środka spożywczego lub wprowadzajacego środek spozywczy
do obrotu w kraju.
b)
Kraj,w którym wyprodukowano środek spożywczy lub dokonano
przetworzenia,zmieniającego jego właściwości,jeżeli brak tej
informacji mógłby wprowadzic konsumenta w błąd.
Zawartość
netto lub liczba sztuk
Przedsiębiorca
(paczkujący) ponosi odpowiedzialność za zapewnienie, że ilość
rzeczywista towaru paczkowanego odpowiada ilości nominalnej podanej
na opakowaniu, w granicy najwyższej dopuszczalnej wielkości
ujemnego błędu.
Warunki
przechowywania
Obligatoryjnie,
gdy produkt oznaczony jest terminem przydatności do spożycia oraz w
przypadkach, gdy wpływają one na jakość artykułów
spożywczych.
Partia
produkcyjna
Oznaczająca
określoną ilość środka spożywczego
wyprodukowanego,
przetworzonego
lub zapakowanego praktycznie w takich samych warunkach.
Numer
partii produkcyjnej może być poprzedzony literą L .
Klasa
jakości handlowej
Gdy
została ustalona lub inny wyróżnik jakości handlowej, gdy wynika
on z odrębnych przepisów.
Weterynaryjny
numer identyfikacyjny
Nadany
przez powiatowego lekarza weterynarii zakładom lub podmiotom
produkującym produkty pochodzenia zwierzęcego.
Warto
pamiętać, że producent nie ma obowiązku znakowania wszystkich
produktów wartością odżywczą. Obowiązek ten istnieje wyłącznie
w odniesieniu do środków spożywczych specjalnego przeznaczenia
żywieniowego, a w odniesieniu do środków powszechnie spożywanych,
jeżeli deklarowane jest tzw. oświadczenie żywieniowe. Pod tym
pojęciem należy rozumieć każdą informację, w tym także
reklamową, która stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że
dany produkt posiada szczególne właściwości odżywcze, np. jest
mało kaloryczny, ma obniżony poziom cholesterolu, obniżoną
zawartość tłuszczu lub cukru itp.
Środki
spożywcze w opakowaniach zbiorczych przeznaczonych bezpośrednio dla
konsumentów znakuje się, podając co najmniej następujące dane:
•
nazwę,
•
datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia,
•
zawartość netto opakowania zbiorczego, opakowania jednostkowego,
liczbę opakowań jednostkowych w opakowaniu zbiorczym,
•
dane identyfikujące producenta i miejsce pochodzenia, o ile brak tej
informacji może wprowadzić konsumenta w błąd,
•
oznaczenie partii produkcyjnej,
•
klasę jakości handlowej o ile została ustalona.
W
miejscu sprzedaży środków spożywczych bez opakowań należy podać
następujące informacje:
Nazwę,
ponadto:
•
w przypadku środków spożywczych mięsnych: składniki, klasę
jakości handlowej, o ile została ustalona w odrębnych
przepisach,
•
w przypadku pozostałych środków spożywczych - klasę jakości
handlowej lub inny wyróżnik, o ile ustalono je w odrębnych
przepisach lub wynika to z przepisów Unii
Europejskiej.
Rozporządzenie
określa także szczegółowe przepisy dotyczące znakowania
poszczególnych rodzajów środków spożywczych, jak mleka i jego
przetworów, napojów spirytusowych i alkoholowych, wina, miodów,
produktów głęboko mrożonych, wyrobów czekoladowych, kakao,
owocowych dżemów, marmolady, konfitur, powideł, galaretek, soków,
nektarów, płynnego ekstraktu kawy, cykorii, masła, margaryny, ich
mieszanek, pieczywa, jaj.
•
W oznakowaniu mleka i przetworów mleczarskich w opakowaniach
jednostkowych obowiązkowe jest określenie procentowej zawartości
tłuszczu wyrażonej w procentach masy lub objętości. W odniesieniu
do mleka w proszku dodatkowo należy zamieścić informację "nie
jest przeznaczony dla niemowląt poniżej 12 miesiąca życia".
•
Napoje alkoholowe w opakowaniach jednostkowych zawierające powyżej
1,2% objętościowych alkoholu powinny być oznaczone nominalną mocą
napoju, wyrażoną w procentach objętościowych.
•
Nazwy takie, jak wino owocowe, Polskie Wino / Polish Wine, Polskie
Wino Aromatyzowane, fermentowany napój winopochodny owocowy/
miodowy, miód pitny muszą być stosowane zgodnie z zasadami ustawy
winiarskiej (Ustawa z dnia 22 stycznia 2004 r. o wyrobie i rozlewie
wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina
DzU nr 34, poz. 292).
•
Nazwa "miód" może być użyta wyłącznie do oznakowania
środka spożywczego, który jest naturalnym słodkim produktem
wytwarzanym przez pszczoły Apis mellifera, a znakowanie zgodnie z
obowiązującą ustawą o jakości handlowej miodu.
•
W oznakowaniu czekolady w proszku, do picia, kakao słodzonego,
czekolady, czekolady mlecznej, itp. należy podać zawartość
całkowitej masy kakaowej "masa kakaowa minimum....%".
•
W punktach sprzedaży pieczywa nie opakowanego powinny być podane
następujące informacje:
a)
dane identyfikujące producenta,
b)
rodzaj pieczywa,
c)
masa jednostkowa,
d)
adnotacja o ewentualnym użyciu ciasta głęboko mrożonego,
e)
wykaz składników oraz datę minimalnej trwałości w przypadku
pieczywa do produkcji którego użyto dozwolonych substancji
dodatkowych przedłużających trwałość.
•
Jaja należy znakować zgodnie z
rozporządzeniem 2295/2003 (DzU
WE L 340z
24.12.2003
r.) Należy podać numer oznaczający system utrzymywania kur, kod
państwa
PL,
weterynaryjny numer identyfikacyjny
Obowiązek
znaczenia datą minimalnej trwałości albo terminem przydatności do
spozycia nie dotyczy nastepujących środków spozywczych:
I.
świezych,nieobranych i nierozdrobnionych:owoców oraz warzyw
II.
wyrobów winiarskich
III.
napojów o zawartości alkoholu powyżej 10% objętościowych.
IV.
cukru,z wyjątkiem lukru
V.
octu
VI.
soli,z wyjątkiem jodowanej
VII.
gumy do żucia
VIII.
wyrobów cukierniczych
IX.
produktów piekarskich i ciastkarskich (do spozycia w ciagu 24h)
X.
napojów bezalkoholowych,nektarów,jeżeli ich ilość w pojedynczym
opakowaniu wynosi więcej niż 5 litrów
XI.
pojedynczych porcji lodów