PPA 1.8 Administracja publiczna
(Struktura administracji samorządowej;
Gmina i samorząd gminy;
Powiat i samorząd powiatu;
Województwo i samorząd województwa)
1
Samorząd terytorialny
2
Wiadomości wprowadzające
Nauka prawa administracyjnego wypracowała
następujące właściwości, których posiadanie
kwalifikuje dany podmiot do kategorii prawnej, jaką
stanowi samorząd:
1.
Korporacyjność –
członkami stowarzyszenia są
podmioty skupione według określonego
kryterium, np. miejsce zamieszkania,
wykonywany zawód, branża gospodarki,
zainteresowane zorganizowaniem się w formę
takiego zrzeszenia ze względu na jego zadania i
cele;
samorząd istnieje nie zależnie od zmiany liczby
członków czy zmiany ich składu.
3
Wiadomości wprowadzające
2.
Przymusowa przynależność –
członkostwo
powstaje z mocy prawa, nie jest dobrowolne.
3.
Realizowanie zadań publicznych -
ustawodawca powierza samorządowi
realizację określonych w
drodze ustawy zadań publicznych, jest więc
podmiotem administracji publicznej.
4.
Decentralizacji -
samorząd jest najbardziej
reprezentacyjną formą decentralizacji władzy
publicznej, ale nie ma ona wymiaru
absolutnego, ponieważ państwo ingeruje w
działalność samorządu, np. poprzez nadzór.
4
Wiadomości wprowadzające
5.
Legalizm -
samorząd powstaje w drodze
ustawy, która określa jego zadania, strukturę,
kompetencje władz itp.
Cechy te dotyczą wyłącznie korporacji prawa
publicznego.
Można się jednak spotkać z samorządem
zakładowym (np. samorząd akademicki),
który nie jest wyodrębniony spośród innych
organizacji, a jest nierozerwalnie związany z
instytucją zakładu administracyjnego i nie
istnieje poza nim.
5
Wiadomości wprowadzające
Administracja publiczna zakłada
współistnienie na szczeblu
samorządowym, jako dwóch odrębnych
instytucji prawnych,
podmiotów
władztwa rządowego
(administracja terenowa)
i
samorządowego
(lokalnego, regionalnego).
6
Wiadomości wprowadzające
7
SAMORZĄD
KORPORACYJNY
Samorząd powszechny
(terytorialny)
- skupia wszystkich
obywateli
Samorząd specjalny
- skupia tylko niektóre
podmioty, niektóre
kategorie obywateli
zawodow
y
gospodarc
zy
wyznanio
wy
Jak kształtowała się struktura
samorządu terytorialnego?
Samorząd terytorialny istniał już w okresie
zaborów. Po drugiej wojnie światowej
został zlikwidowany i zastąpiony
systemem
rad narodowych
.
Przywrócenie samorządu terytorialnego, ale tylko
na
szczeblu gminnym
, nastąpiło nowelą
konstytucyjną z 8 marca 1990r.
Temat
rozszerzenia samorządu na wyższe szczeble
podziału terytorialnego był szeroko dyskutowany
podczas prac nad obecną Konstytucja z 1997r.
8
Jak kształtowała się struktura
samorządu terytorialnego?
Ostatecznie przyjęto kompromisowe rozwiązanie:
gmina jest podstawową jednostką samorządu
terytorialnego
, ale ustawa zwykła może ustanowić
inne jednostki
samorządu lokalnego bądź
regionalnego
(art. 164 Konstytucji RP).
Z możliwości rozbudowy samorządu lokalnego
skorzystano już 5 czerwca 1998r. (ustawy o
samorządzie powiatowym i województwa) i
ostatecznie ustawą z dnia 24 lipca 1998r. o
wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego
podziału terytorialnego podzielono terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej na 16 województw.
Od 1 stycznia 1999r. obowiązuje trzyszczeblowy
podział terytorialny państwa (gmina, powiat,
województwo).
9
10
Cechy samorządu terytorialnego
jest powołany na mocy przepisów prawa
działa w jednostkach podziału terytorialnego państwa
(jednostkach samorządu terytorialnego)
obejmuje obowiązkowo mieszkańców danej jednostki
tworzących wspólnotę samorządową
wykonuje zadania publiczne z zakresu administracji
państwowej
do wykonywania zadań stojących przed jednostką samorządu
terytorialnego jej członkowie powołują własne organy
jednostki samorządowe gospodarują, korzystając z własnego
mienia
i dochodów
jednostki samorządowe są wyposażone w podmiotowość
prawną, w postaci
osobowości prawnej
do samorządu należą wszystkie sprawy o charakterze lokalnym
(zadania
własne)
organom samorządowym są powierzone w drodze ustawowej
zadania publiczne
o charakterze ogólnopaństwowym, wykonywane na danym
terenie
Gmina i samorząd gminy
11
Gmina i samorząd gminy
Rada Ministrów w drodze rozporządzenia tworzy,
łączy, dzieli i znosi gminy oraz ustala ich granice.
Gmina
jest podstawową jednostka samorządu (art.
164 Konstytucji RP). Obejmuje określone terytorium, a
także ludność na nim zamieszkującą. Mieszkańcy
tworzą wspólnotę samorządową. Gmina ma osobowość
prawną, wykonuje zadania we własnym imieniu i na
własną odpowiedzialność.
Podstawowymi aktami prawnymi określającymi ustrój
gminy są: u
stawa z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie
gminnym
(tekst jednolity; Dz. U. 2013r., poz. 594, 1318)
oraz
statut
ustanowiony przez radę gminy.
Organami gminy są:
rada gminy,
wójt (burmistrz, prezydent miasta).
12
Organy samorządu gminy (Rada
Gminy)
Rada Gminy -
jest organem kolegialnym
i przedstawicielskim, czyli reprezentującym ogół
członków wspólnoty samorządowej.
Radni, czyli członkowie rady gminy, wybierani są
w wyborach bezpośrednich. Rada jest najważniejszą
instytucją demokracji i samorządności lokalnej.
To organ stanowiący i kontrolny
w tym sensie,
że reprezentując mieszkańców, kontroluje działania
wójta, burmistrza lub prezydenta oraz podległej im
gminnej administracji, a także posiada uprawnienia i
instrumenty prawne pozwalające wpływać na to działanie
w oczekiwanym przez większość
rady kierunku.
13
Organy samorządu gminy (Rada
Gminy)
Kadencja rady trwa 4 lata
. Liczba radnych
zasiadających w radzie zależna jest od liczby
mieszkańców (maksymalna 45).
Do zadań rady należą wszystkie sprawy wynikające
z kompetencji gminy.
Na czele rady stoi wybrany przez radę
przewodniczący (i od 1 do 3
wiceprzewodniczących)
. Przewodniczący organizuje
pracę rady, zwołuje i prowadzi jej obrady.
Rad gminy
obraduje na sesjach,
zwoływanych przez
przewodniczącego w miarę potrzeby,
nie rzadziej niż
raz na kwartał.
14
Organy samorządu gminy (Rada
Gminy)
Do
zadań rady gminy
(art. 18 ust.2 u.o.s.g.) należą:
1.
uchwalanie statutu gminy;
2.
powoływanie i odwoływanie skarbnika oraz
sekretarza gminy;
3.
uchwalanie budżetu gminy;
4.
uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego;
5.
uchwalanie programów gospodarczych;
6.
ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych
(rad sołeckich, osiedlowych);
7.
podejmowanie uchwał w sprawie podatków i opłat
lokalnych;
15
Organy samorządu gminy (Rada
Gminy)
Do
zadań rady gminy
(art. 18 ust.2 u.o.s.g.) należą:
8.
podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych
gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu;
9.
określanie wysokości sumy, do której organ
wykonawczy gminy może samodzielnie zaciągać
zobowiązania;
10.
podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania
z innymi gminami oraz wydzielenie na to
odpowiednich sum;
11.
podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań
z zakresu administracji rządowej;
16
Organy samorządu gminy (Rada
Gminy)
Do
zadań rady gminy
(art. 18 ust.2 u.o.s.g.)
należą:
12.
podejmowanie uchwał w sprawach: herbu
gminy, nazw ulic, placów publicznych;
13.
nadawanie honorowego obywatelstwa
gminy.
Jednym z najważniejszych zadań rady
gminy jest kontrolowanie działalności
wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
17
Organy samorządu gminy (wójt,
burmistrz, prezydent miasta)
Po wejściu w życie ustawy z dnia 20 czerwca
2002 o bezpośrednim wyborze wójta,
burmistrza i prezydenta miasta (tekst jednolity;
Dz. U. 2010r. Nr 176,poz. 1191 z późn.
zm.) kolegialny zarząd gminy został zastąpiony
przez, wybieranych w wyborach bezpośrednich,
wójtów,
którzy są organem jednoosobowym.
Ich
kadencja trawa 4 lata.
Wójt to organ wykonawczy
, a w tych gminach,
gdzie siedziba władz znajduje się w miejscowości
posiadającej prawa miejskie, nosi on nazwę
burmistrza lub prezydenta miasta (w miastach
powyżej 100 tys. mieszkańców.
18
Organy samorządu gminy (wójt,
burmistrz, prezydent miasta)
Wójt jako organ wykonawczy
reprezentuje gminę na
zewnątrz i kieruje sprawami bieżącymi oraz nadzoruje
pracę urzędu gminy i całej gminnej administracji.
Współpracują z nim sekretarz i skarbnik.
Do kompetencji
wójta (burmistrza, prezydenta
miasta) należy m.in.:
1.
wykonywanie uchwał rady gminy i zadań gminy
określonych przepisami prawa, np. przygotowuje
projekty uchwał rady gminy i określa sposób ich
wykonywania;
2.
gospodarowanie mieniem komunalnym
i wykonywanie budżetu oraz zatrudnianie
kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
19
Organy samorządu gminy (wójt,
burmistrz, prezydent miasta)
W realizacji
zadań własnych gminy
wójt
(burmistrz, prezydent miasta)
podlega wyłącznie
radzie gminy,
która stanowi także o kierunkach
oraz decyduje o
strategicznych kwestiach majątkowych gminy.
Jako organ administracji
wójt
(burmistrz,
prezydent miasta) posiada ustalone kompetencje do
rozstrzygania w sprawach indywidualnych
– wydaje indywidualne decyzje w zakresie
wszystkich zadań gminy.
Od decyzji
wydanej przez wójta lub organ
wykonawczy jednostki pomocniczej
służy odwołanie
do samorządowego kolegium odwoławczego,
chyba
że szczególny przepis ustawy stanowi inaczej.
20
Sekretarz gminy
Sekretarz gminy nie jest
organem gminy, ale
wysokim rangą urzędnikiem samorządowym,
który kieruje urzędem gminy – w określonych
sprawach jest zastępcą wójta (burmistrza,
prezydenta miasta).
Głównym zadaniem sekretarza gminy jest
organizowanie pracy urzędu i zarządzanie jego
zasobami ludzkimi.
Sekretarz podlega bezpośrednio
kierownikowi danego urzędu, najczęściej
wójtowi gminy. Może on otrzymywać od niego
upoważnienie do wykonywania zadań z
zakresu działań wójta.
21
Sekretarz gminy
Sekretarz gminy
zajmuje się organizacją
szkoleń i prowadzeniem spraw
doskonalenia zawodowego pracowników
urzędu.
Do jego obowiązków należy opracowanie
zakresu czynności poszczególnych stanowisk
pracy, tym samym
rozstrzyganie
ewentualnych sporów kompetencyjnych
pomiędzy pracownikami
.
22
Sekretarz gminy
Bardzo często
sekretarze zajmują się
nadzorowaniem
czasu pracy pracowników
urzędu i dbają o to by przepisy prawa,
porządku i dyscypliny pracy były
przestrzegane. Chodzi głównie o poprawność
formalnoprawną przygotowywanych
dokumentów, czyli nadzór nad
przestrzeganiem regulaminu, instrukcji
kancelaryjnej i Kodeksu
postępowania administracyjnego.
Zadaniem sekretarza jest ponadto
wdrażanie
nowoczesnych technik pracy.
23
24
ORGANY SAMORZĄDU GMINY
Rada gminy
(organ
stanowiący i kontrolny)
Jeżeli siedziba rady gminy
znajduje się w mieście
położonym na terytorium
tej gminy, rada nosi nazwę
rady miejskiej.
Uchwały rady gminy
zapadają zwykłą
większością głosów
w obecności
co najmniej połowy
ustawowego składu rady,
w
głosowaniu jawnym,
chyba że ustawa stanowi
inaczej.
Wójt (burmistrz,
prezydent)
(organ wykonawczy)
Kadencja wójta
rozpoczyna się w dniu
rozpoczęcia kadencji
rady gminy lub wyboru
go przez rade gminy
i
upływa z dniem upływu
kadencji rady gminy.
Wójtem (burmistrzem,
prezydentem miasta) nie
może być osoba, która
nie jest obywatelem
polskim.
25
ORGANY SAMORZĄDU GMINY
Rada gminy
(organ
stanowiący i kontrolny)
Kadencja rady gminy trwa
4 lata,
licząc od dnia wyboru.
Do właściwości rady
gminy należą wszystkie
sprawy pozostające w
zakresie działania gminy,
o ile ustawy nie stanowią
inaczej.
Wójt (burmistrz,
prezydent)
(organ wykonawczy)
Burmistrz jest organem
wykonawczym w gminie,
w której
siedziba władz znajduje
się w mieście położonym
na
terenie tej gminy.
26
ORGANY SAMORZĄDU GMINY
Rada gminy
(organ
stanowiący i kontrolny)
Rada gminy kontroluje
działalność wójta,
gminnych jednostek
organizacyjnych
oraz jednostek
pomocniczych gminy,
w tym celu powołuje
Komisję
rewizyjną.
Wójt (burmistrz,
prezydent)
(organ wykonawczy)
W miastach powyżej
100 tys. mieszkańców
organem wykonawczym
jest prezydent miasta.
Dot. to również miasta,
w których do
dnia wejścia ustawy
z dnia 8 marca
1990r.
o samorządzie gminnym
prezydent miasta był
organem wykonawczo-
zarządzającym.
27
ORGANY SAMORZĄDU GMINY
Rada gminy
(organ
stanowiący i kontrolny)
Rada gminy wybiera ze
swojego grona
przewodniczącego i 1-3
wiceprzewodniczących.
Rada gminy obraduje na
sesjach zwoływanych
przez przewodniczącego w
miarę potrzeby, nie rzadziej
niż raz na kwartał
Wójt (burmistrz,
prezydent)
(organ wykonawczy)
Wójt,
w drodze
zarządzenia,
powołuje lub odwołuje
swojego
zastępcę lub zastępców
i
określa ich liczbę.
28
ORGANY SAMORZĄDU GMINY
Rada gminy
(organ
stanowiący i kontrolny)
Rada gminy ze swojego
grona może powoływać
stałe
lub doraźne komisje
do określonych
zadań,
ustalając przedmiot
działania
oraz skład osobowy.
Wójt (burmistrz,
prezydent)
(organ wykonawczy)
Do zadań wójta należy:
1. wykonywanie uchwały
rady gminy.
2. wykonywanie zadań
gminy określonych
przepisami prawa,
3. kierowanie bieżącym
sprawami gminy,
4. reprezentowanie gminy
na zewnątrz.
Wójt wykonuje zadania
przy pomocy urzędu
gminy.
Zadania gminy
Samorząd gminy wypełnia zadania publiczne,
które służą do zaspokojenia potrzeb wspólnoty
samorządowej i są wykonywane jako
zadania własne
(art. 166 Konstytucji RP). Wykonuje
także zadania zlecone, które wynikają z potrzeb
państwa.
Konstytucja ustanowiła
domniemanie kompetencji
na rzecz gmin
y w systemie
samorządu terytorialnego, tzn. że do
zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy
publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone
ustawami na rzecz innych podmiotów.
29
30
ZADANIA GMINY
Zadania własne
Do zadań własnych
należy zaspakajanie
zbiorowych potrzeb
wspólnoty gminnej.
Zadania zlecone
Do zadań zleconych należą
zadania z zakresu
administracji rządowej, a
także organizacji,
przygotowań i
przeprowadzania wyborów
powszechnych oraz
referendów.
Zadania zlecone z zakresu
administracji rządowej
wynikać mogą bądź z
ustaw, bądź porozumień
zawartych przez gminę z
organami tej administracji,
a do ich wykonania gmina
otrzymuje środki
finansowe.
Zadania gminy - własne
Zadania własne gminy
(art. 7 u.o.s.g.) to m.in.:
1.
gospodarka terenami, ochrona środowiska i
ład przestrzenny;
2.
drogi gminne, ulice, place oraz organizacja
ruchu drogowego;
3.
wodociągi, kanalizacja, oczyszczalnie ścieków,
wysypiska śmieci, zaopatrzenie w energię
elektryczną i cieplną;
4.
lokalny transport drogowy;
5.
ochrona zdrowia;
6.
pomoc społeczna;
31
Zadania gminy - własne
7.
komunalne budownictwo mieszkaniowe;
8.
oświata – szkolnictwo podstawowe, gimnazjalne,
przedszkola;
9.
kultura, kultura fizyczna;
10.
targowiska i hale targowe;
11.
zieleń;
12.
cmentarze komunalne;
13.
porządek publiczny i ochrona przeciwpożarowa;
14.
utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń
użyteczności publicznej oraz obiektów
administracyjnych.
32
Zadania gminy - własne
Zadania własne
są wykonywane przez
gminę
we własnym imieniu i
na własną odpowiedzialność,
a ich realizacja powinna być finansowana
przede wszystkim z dochodów własnych i
subwencji.
Własne dochody wypracowuje ze sprzedaży
oraz dzierżawy swojego majątku, z podatków
i opłat lokalnych.
33
Zadania gminy - zlecone
Zadania zlecone
(art. 8 u.o.s.g.) to zadania
przynależne administracji rządowej, ale
wykonywane przez jednostkę samorządu
terytorialnego.
Mogą być nałożone na jednostkę
samorządu
w ustawie
lub
na podstawie
porozumienia
z organami administracji
rządowej.
Jednostka samorządu musi
otrzymać środki finansowe niezbędne do
realizacji zadań zleconych.
34
Zadania gminy - zlecone
Przykłady zadań zleconych gminie w drodze
normy ustawowej:
1.
wybór ławników do sądów okręgowych oraz
sądów rejonowych obejmujących swoją
właściwością obszar gminy;
2.
wykonywanie zadań określonych w ustawie
o ewidencji ludności i dowodach osobistych;
3.
prowadzenie ewidencji działalności
gospodarczej przedsiębiorców będących
osobami fizycznymi;
4.
wykonywanie zadań określonych w art. 11
ustawy o pomocy społecznej.
35
Związki międzygminne
W celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy
mogą tworzyć
związki międzygminne
na podstawie
przepisów ustawy o samorządzie gminnym (art. 64-73a).
Uchwałę o utworzeniu związku podejmują
rady
zainteresowane współpracą gmin. Związek międzygminny
ma osobowość prawną
.
Organem
stanowiącym i kontrolnym
(odpowiednik rady
gminy) jest
zgromadzenie związku.
Składa się ono z
wójtów
( a więc organów wykonawczych) poszczególnych
gmin. Rada gminy może także upoważnić radnego lub
zastępcę wójta do jej reprezentowania.
Statut może przewidzieć, że niektóre gminy będą miały
więcej niż jednego przedstawiciela.
Organem wykonawczym
związku jest
zarząd
powołany przez zgromadzenie związku
spośród jego członków. Możliwe jest powołanie maksymalnie
1/3 składu spoza członków zgromadzenia związku.
36
Porozumienie międzygminne
Związków międzygminnych nie należy mylić
z
porozumieniami
międzygminnymi
(art. 74 u.o.s.g.), które
polegają na przekazaniu zadań jednej gminy
innej gminie, bez utworzenia odrębnej osoby
prawnej.
Nie należy także mylić ich ze
stowarzyszeniami,
które gminy mogą zakładać
również z powiatami i
województwami (art. 84 i 84a u.o.s.g.).
37
Powiat i samorząd powiatu
38
Wiadomości wprowadzające
Powiat
to najstarsza jednostka samorządu
terytorialnego. Rada Ministrów w drodze
rozporządzenia tworzy, łączy, dzieli i znosi powiaty
oraz ustala ich granice.
Powiat jest drugą po gminie jednostką samorządu
terytorialnego. Obejmuje określone terytorium
(obszary gmin, które graniczą ze sobą), a także
ludność za nim zamieszkującą. Mieszkańcy tworzą z
mocy prawa
lokalną wspólnot ę samorządową
.
Powiat,
posiada osobowość prawną
, wykonuje
zadania publiczne we własnym imieniu i na własną
odpowiedzialność. Powiat realizuje zadania publiczne
o charakterze lokalnym, których nie wykonują gminy.
Powiat nie ma uprawnień nadrzędnych ani
nadzorczych wobec gminy.
39
Organy samorządu powiatu
Ustrój
tej jednostki określa przede
wszystkim
ustawa o
samorządzie powiatowym
, a także stanowiony
przez radę powiatu
statut.
Ustawa o samorządzie powiatowym
wymienia dwa organy powiatu:
radę powiatu
zarząd powiatu.
40
Organy samorządu powiatu
Rada powiatu
(organ uchwałodawczy) wybierana
jest w wyborach bezpośrednich przez mieszkańców
powiatu; jej kadencja trwa 4 lata (art. 9 ust 2
u.o.s.p). Jest zatem
kolegialnym
(maksymalnie 29
radnych)
organem
przedstawicielskim, a jeżeli
bierze się pod uwagę jej zadania – jest
organem
stanowiącym i kontrolnym,
stanowiącym także
prawo lokalne.
Wykonuje zadania podobne do zadań rady gminy.
Rada powiatu ma swojego przewodniczącego
i wiceprzewodniczących, którzy
organizują jej pracę. Rada powiatu
obraduje na
sesjach
zwoływanych przez przewodniczącego w
miarę potrzeby, nie rzadziej niż raz na kwartał.
41
Organy samorządu powiatu
Rada powiatu
może powoływać ze swojego grona
stałe
i doraźne komisje
do określonych zadań. Radni
mogą tworzyć kluby radnych.
Do wyłącznej właściwości rady powiatu
należy m.in.:
1.
stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu;
2.
wybór i odwołanie zarządu;
3.
na wniosek starosty powoływanie i odwoływanie
skarbnika powiatu, będącego głównym księgowym
budżetu powiatu;
4.
uchwalanie budżetu powiatu;
5.
rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz
podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub
nieudzielenia absolutorium dla zarządu z tego tytułu;
6.
podejmowanie uchwał w sprawach wysokości podatków
i opłat w granicach określonych ustawami.
42
Organy samorządu powiatu
Zarząd powiatu
jest wybierany w wyborach
pośrednich na czteroletnią kadencję przez radę powiatu.
Jest
organem wykonawczym,
czyli realizuje uchwały
rady powiatu (art. 26 u.o.s.p.). Wykonuje również
zadania zastrzeżone przepisami prawa. Zarząd składa
się z 3 do 5 osób,
na czele zarządu stoi starosta.
Do zadań zarządu powiatu
należy w szczególności:
1.
przygotowywanie projektów uchwał rady;
2.
wykonywanie uchwał rady;
3.
gospodarowanie mieniem powiatu;
4.
wykonywanie budżetu powiatu;
5.
zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek
organizacyjnych powiatu.
43
Organy samorządu powiatu
W realizacji zadań
zarząd powiatu podlega
wyłącznie radzie powiatu.
Zarząd wykonuje zadania powiatu
za
pomocą starostwa powiatoweg
o oraz
jednostek organizacyjnych powiatu
(aparat
pomocniczy kierowników powiatowych służb,
inspekcji i straży),
w tym powiatowego
urzędu pracy,
czyli za pomocą
powiatowej administracji
zespolonej.
44
45
ORGANY POWIATU
Rada powiatu
Rada powiatu jest
organem stanowiącym i
kontrolnym powiatu, z
zastrzeżeniem przepisów o
referendum powiatowym.
Kadencja rady trwa
4 lata, licząc od dnia
wyborów.
W skład rady powiatu
wchodzą radni w liczbie
15 w powiatach liczących
do 40 tys. mieszkańców
oraz po 2 na każde
kolejne rozpoczęte 20
tys. mieszkańców, ale nie
więcej niż 29 radnych.
Wybierani są w wyborach
bezpośrednich.
Zarząd powiatu
Zarząd powiatu jest
organem wykonawczym
powiatu.
W skład zarządu
powiatu wchodzą
starosta jako
przewodniczący,
wicestarosta
i pozostali
członkowie. Członkiem
zarządu powiatu nie może
być osoba, która nie jest
obywatelem polskim.
46
ORGANY POWIATU
Rada powiatu
Uchwały rady i zarządu
powiatu zapadają zwykłą
większością głosów w
obecności co najmniej
połowy ustawowego
składu rady (zarządu), w
glosowaniu jawnym,
chyba że ustawy stanowią
inaczej. Odrzucenie w
głosowaniu uchwały o
absolutorium jest
równoznaczne z
przyjęciem uchwały o
nieudzieleniu zarządowi
absolutorium.
Zarząd powiatu
Członkostwa w
zarządzie powiatu nie
można łączyć z
członkostwem w
organie innej jednostki
samorządu
terytorialnego oraz z
zatrudnieniem w
administracji rządowej,
a także z mandatem
posła i senatora (art. 26
u.o.s.p.).
47
ORGANY POWIATU
Rada powiatu
Rada powiatu wybiera ze
swojego grona
przewodniczącego i 1
lub 2
wiceprzewodniczących.
Rada
powiatu obraduje
na sesjach
zwoływanych przez
przewodniczącego rady
powiatu w miarę potrzeby,
nie rzadziej niż raz na
kwartał.
Zarząd powiatu
Rada powiatu wybiera
zarząd w liczbie 3 do 5
osób, w
tym starostę i
wicestarostę, w ciągu 3
miesięcy od dnia
ogłoszenia wyników
wyborów przez
właściwy organ
wyborczy.
Liczbę
członków określa w
statucie rada powiatu
(art. 27 ust.1 u.o.s.p.).
48
ORGANY POWIATU
Rada powiatu
Rada powiatu
kontroluje działalność
zarządu oraz
powiatowych jednostek
organizacyjnych. W tym
celu powołuje komisje
rewizyjną.
Organizację wewnętrzną
oraz tryb pracy rady i
komisji powołanych przez
radę, a także zasady
tworzenia klubów radnych
określa statut.
Zarząd powiatu
49
Województwo i samorząd województwa
Wiadomości wprowadzające
Administracja publiczna na poziomie
województwa ma
charakter dualistyczny,
ponieważ
obok
organów samorządu terytorialnego
szczebla regionalnego
funkcjonują w województwie
organy administracji rządowej, w tym
wojewoda.
50
Wiadomości wprowadzające
Województwo
jest jednostką podziału terytorialnego
i jednocześnie ustroju terytorialnego.
Mieszkańcy
województwa tworzą z mocy prawa
regionalną wspólnotę samorządową
(art. 16 u.o.s.w.).
Do wspólnoty należy władza samorządowa.
Do zakresu działania samorządu województwa
należy wykonywanie zadań publicznych o
charakterze wojewódzkim, niezastrzeżonych
ustawami na rzecz organów administracji rządowej.
Wykonuje te
zadania w imieniu własnym i na
własną odpowiedzialność,
dysponuje mieniem
wojewódzkim, prowadzi samodzielnie gospodarkę
finansową na podstawie budżetu. Województwo ma
osobowość prawną, tak jak gmina i powiat.
51
Organy samorządu województwa
O ustroju województwa
stanowi w
szczególności
ustawa o samorządzie
województwa
oraz jego
statut uchwalony
przez sejmik województwa po uzgodnieniu
z Prezesem Rady Ministrów.
Do
organów samorządu województwa
ustawa zalicza:
1.
sejmik województwa,
2.
zarząd województwa.
52
Organy samorządu województwa
Sejmik województwa
jest
organem
stanowiącym i kontrolnym
(art. 16
u.o.s.w.). Jest to kolegialny organ
przedstawicielski, ponieważ składa się z radnych
wybieranych w wyborach
bezpośrednich na
czteroletnią kadencję.
Sejmik województwa
obraduje na sesjach zwoływanych przez
przewodniczącego sejmiku w miarę potrzeby, nie
rzadziej niż raz na kwartał.
W skład sejmiku wchodzą radni
w liczbie
30 w województwach liczących do 2
000 000 mieszkańców
oraz
po 3 radnych na
każde kolejne rozpoczęte 500 000 mieszkańców.
53
Organy samorządu województwa
Sejmik województwa
(art. 18 u.o.s.w.):
1.
stanowi:
akty prawa miejscowego, w tym
statut województwa (jest on uchwalany po
uzgodnieniu z Prezesem Rady
Ministrów), zasady gospodarowania
mieniem wojewódzkim, a także zasady i
tryb korzystania z wojewódzkich obiektów
użyteczności publicznej;
2.
uchwala
strategię rozwoju województwa,
wieloletnie programy wojewódzkie oraz
plan zagospodarowania przestrzennego;
54
Organy samorządu województwa
Sejmik województwa
(art. 18 u.o.s.w.):
3.
uchwala
programy wojewódzkie służące
realizacji ponadlokalnych i regionalnych
celów publicznych;
4.
podejmuje
uchwały w sprawie prac nad
projektem uchwały budżetowej;
5.
podejmuje
uchwały w sprawie szczegółowego
układu wykonawczego budżetu województwa;
6.
uchwala
również budżet województwa oraz
określa zasady dotacji z budżetu
województwa;
55
Organy samorządu województwa
Sejmik województwa
(art. 18 u.o.s.w.):
7.
rozpatruje
sprawozdania z wykonania budżetu,
sprawozdania finansowe województwa oraz
sprawozdania z wykonania wieloletnich programów
województwa;
8.
podejmuje
uchwały w sprawie udzielenia lub
nieudzielenia absolutorium zarządowi województwa
z tytułu wykonania budżetu;
9.
wybiera
i odwołuje zarząd województwa;
10.
rozpatruje
sprawozdania zarządu województwa
z jego działalności oraz na wniosek
marszałka województwa powołuje i odwołuje
skarbnika województwa, który jest głównym
księgowym budżetu województwa.
56
Organy samorządu województwa
Zarząd województwa
jest
organem
wykonawczym województwa
(art. 31 u.o.s.w.).
W skład zarządu województwa, liczącego 5
osób, wchodzi
marszałek województwa
jako
przewodniczący,
wicemarszałek
lub 2
wicemarszałków
i pozostali
członkowie.
Członkostwa w zarządzie województwa
nie
można łączyć
z członkostwem w organie innej
jednostki samorządu terytorialnego oraz z
zatrudnieniem w
administracji rządowej, a także z mandatem
posła lub senatora.
57
Organy samorządu województwa
Zarząd województwa
wykonuje zadania
należące do samorządu województwa,
niezastrzeżone na rzecz sejmiku województwa
samorządowych jednostek organizacyjnych.
Do zadań zarządu województwa należy
w szczególności:
1.
Wykonywanie
uchwał sejmiku województwa;
2.
gospodarowanie
mieniem województwa, w
tym wykonywanie praw z akcji i udziałów
posiadanych przez województwo;
3.
przygotowywanie
projektu i wykonywanie
budżetu województwa;
58
Organy samorządu województwa
Do zadań zarządu województwa należy
w szczególności:
4.
przygotowywanie
projektu strategii
rozwoju województwa, planu
zagospodarowania przestrzennego i
regionalnych programów operacyjnych
oraz ich wykonywanie;
5.
uchwalanie
regulaminu organizacyjnego
urzędu marszałkowskiego.
59
Organy samorządu województwa
Do
kompetencji
marszałka województwa
(art.
43 u.o.s.w.) należy m.in.:
1.
organizacja
pracy zarządu oraz urzędu
marszałkowskiego;
2.
kierowanie
bieżącymi sprawami województwa
oraz reprezentowanie go na zewnątrz;
3.
kierowanie
urzędem marszałkowskim oraz
zwierzchność służbowa jego pracowników;
4.
wydawanie
decyzji administracyjnych
w indywidualnych sprawach z
zakresu administracji publicznej.
60
61
ORGANY SAMORZĄDU
WOJEWÓDZTWA
Sejmik województwa
Sejmik województwa
jest organem
stanowiącym
i kontrolnym
województwa. Kadencja
sejmiku województwa
trwa 4 lata.
W skład sejmiku
województwa wchodzą
radni w liczbie
30 w
województwach
liczących 2 000 000
mieszkańców oraz po 3
radnych na każde
kolejne rozpoczęte 500
000 mieszkańców.
Zarząd województwa
Zarząd województwa
jest organem
wykonawczym
województwa. W skład
zarządu liczącego 5 osób,
wchodzą marszałek
województwa jako jego
przewodniczący,
wicemarszałek lub
2
wicemarszałków i
pozostali członkowie.
Członkiem zarządu nie
może być osoba, która nie
jest obywatelem polskim.
62
ORGANY SAMORZĄDU
WOJEWÓDZTWA
Sejmik województwa
Uchwały sejmiku
województwa zapadają
zwykłą większością
głosów, w obecności co
najmniej połowy
ustawowego składu
sejmiku, w
głosowaniu jawnym lub
jawnym imiennym,
chyba że przepisy
ustawy stanowią
inaczej.
Zarząd województwa
Członkostwa zarządu
województwa nie można
łączyć z członkostwem w
organie innej jednostki
samorządu terytorialnego
oraz z zatrudnieniem w
administracji rządowej, a
także z mandatem posła i
senatora.
63
ORGANY SAMORZĄDU
WOJEWÓDZTWA
Sejmik województwa
Sejmik województwa
wybiera ze swojego grona
przewodniczącego oraz
nie więcej niż 3
wiceprzewodniczących,
bezwzględną większością
głosów w obecności co
najmniej połowy
ustawowego składu
sejmiku, w
głosowaniu tajnym.
Przewodniczący i
wiceprzewodniczący nie
mogą wchodzić w skład
zarządu województwa.
Zarząd województwa
Uchwały zarządu
województwa zapadają
zwykłą większością
głosów w obecności co
najmniej połowy
ustawowego składu
zarządu w głosowaniu
jawnym, chyba że
przepisy ustawy stanowią
inaczej.
W przypadku
równej liczby głosów
rozstrzyga głos
marszałka
województwa.
64
ORGANY SAMORZĄDU
WOJEWÓDZTWA
Sejmik województwa
Sejmik województwa
kontroluje działalność
zarządu województwa
oraz wojewódzkich
samorządowych
jednostek
organizacyjnych.
W tym celu
powołuje komisje
rewizyjną.
Zarząd województwa
Sejmik województwa
wybiera zarząd
województwa, w tym
marszałka
województwa i nie
więcej niż 2
wicemarszałków,
w ciągu 3 miesięcy od
dnia ogłoszenia wyników
wyborów przez właściwy
organ wyborczy.
Sejmik województwa
wybiera marszałka
województwa
bezwzględną
większością głosów
ustawowego składu
sejmiku, w głosowaniu
tajnym.
Zadania województwa
Województwo samorządowe, podobnie jak
pozostałe jednostki samorządu terytorialnego ma
swoje zadania do wykonania.
Zadania samorządu województwa
(art. 14 u.o.s.w.)
to m.in.:
1.
nadzór
nad szkołami wyższymi oraz średnimi
o regionalnym znaczeniu;
2.
opieka
nad muzeami, bibliotekami oraz teatrami;
3.
nadzór
na specjalistycznymi szpitalami;
4.
prowadzenie
pomocy społecznej o zasięgu
regionalnym;
65
Zadania województwa
Zadania samorządu województwa
(art. 14
u.o.s.w.) to m.in.:
5.
ochrona
środowiska;
6.
organizacja
masowej komunikacji na
terenie województwa;
7.
dbanie
o drogi wojewódzkie;
8.
ochrona
porządku i dbałość o
bezpieczeństwo mieszkańców.
66
Zadania województwa
Zakres działania samorządu województwa
nie narusza samodzielności powiatu i gminy,
a organy tego samorządu
nie posiadają
kompetencji ani nadzorczych, ani kontrolnych
wobec powiatu i gmin,
nie są też organami wyższego stopnia w
postępowaniu administracyjnym.
67
Dziękuję za uwagę!!!
68