Witaminy

rozpuszczalne w

tłuszczach

Ewelina Kowalska

kl. I A

Witamina A

Najlepsze źródła

• warzywa (marchew, bataty, szpinak,
kantalupy)
• owoce
• mleko
• ser
• masło
• jaja

Funkcje

Witamina

A

jest

niezbędna

do

prawidłowego

funkcjonowania

rogówki

oraz komórek nabłonka, a poprzez to
wzroku. Korzystnie wpływa na wzrost i
odtwarzanie kości i zębów. Pełni także
ważną rolę w syntezie hormonów, ich
regulacji

oraz

ma

właściwości

przeciwnowotworowe.

Niedobór

Niedobór witaminy A może mieć poważne
konsekwencje. Pojawia się zwykle przy
jednoczesnym niedoborze białka i cynku.
• ślepota zmierzchowa
• uszkodzenia rogówki
• hamowanie wzrostu kości, zmiany w ich
kształcie
• łamliwość kości
• próchnica zębów
• zanik komórek tworzących zębinę
• anemia
• paraliż

Witamina D

Najlepsze źródła

• jaja
• wątróbka
• ryby
• mleko
• margaryna

Funkcje

Witamina D ma wpływ na mineralizację
kości poprzez zwiększanie adsorpcji wapnia
i fosforu z przewodu pokarmowego.
Powoduje to zwiększenie zawartości tych
pierwiastków we krwi, poprzez uwalnianie
ich z kości, a także stymuluje ich
zatrzymywanie w nerkach.

Niedobór

Niedobór witaminy D powoduje te same
skutki, co niedobór wapnia.
• łamliwość kości
•

zniekształcenia

i

bóle

kończyn,

kręgosłupa,

klatki

piersiowej

oraz

miednicy
• kurcze mięśni.

Witamina E

Najlepsze źródła

• oleje roślinne wykorzystywane do produkcji
margaryn, sosów sałatkowych i tłuszczy
cukierniczych
• olej sojowy oraz olej z kiełków pszenicy
• olej kukurydziany i słonecznikowy
• masło
• mleko.
Ponieważ witamina E ulega zniszczeniu pod
wpływem ciepła, najlepszym jej źródłem jest
żywność niepoddana obróbce cieplnej.

Funkcje

Podobnie jak witamina C, witamina E jest
przeciwutleniaczem. Pomaga w stabilizacji
błon

komórkowych,

reguluje

reakcje

utleniania i chroni witaminę A. Jako
przeciwutleniacz,

witamina

E

w

największym stopniu oddziaływuje na
komórki jak również na czerwone i białe
krwinki przepływające w obrębie płuc.

Niedobór

• hemoliza krwinek (leczona za pomocą
witaminy E)
• uszkodzenia układu nerwowego i
mięśniowego
• trudności w poruszaniu się
• bóle łydek

Witamina K

Najlepsze źródła

• zielone warzywa (kalarepa, kalafior, brokuły,
rzepa, szpinak, sałata, kapusta)
• pomidory, ziemniaki, truskawki
• brzoskwinie, awokado
• białko jaj
• ser
• wątróbka
• bakterie żyjące w przewodzie pokarmowym
człowieka

Funkcje

Witamina K jest niezbędna w procesach
syntezy

niektórych

białek

odpowiedzialnych za krzepnięcie krwi. Jest
również potrzebna do prawidłowej budowy
kości.

Niedobór

• zaburzenia krzepliwości krwi
• hemofilia
Niedobory witaminy K zdarzają się bardzo
rzadko i najczęściej występują u niemowląt.
Dzieje się tak, ponieważ w przewodzie
pokarmowym

niemowląt

nie

występują

jeszcze bakterie syntetyzujące witaminę K, a
mleko matki zawiera jedynie niewielkie ilości
tej witaminy. Z tego powodu, niemowlętom
podaje się odpowiednią dawkę witaminy K
zaraz po urodzeniu.

Dziękuję za uwagę !