Ewelina Rogalska

Środki dezynfekujące i

antyseptyczne

Co to jest dezynfekcja?



postępowanie mające na celu maksymalne

zmniejszenie liczby drobnoustrojów w
odkażanym materiale. Dezynfekcja
niszczy formy wegetatywne
mikroorganizmów, a nie zawsze usuwa
formy przetrwalnikowe.



Środki dezynfekujące można też stosować do:



Jam ciała – nos, uszy, gardło



Użytku w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym



Zabiegów weterynaryjnych



Dbania o czystość, np. w hotelarstwie

Wyniki dezynfekcji zależą od:



drobnoustroju – gatunek, liczba, aktywność
fizjologiczna,



środka dezynfekcyjnego – właściwości chemiczne i
fizyczne, stężenie, czas działania,



środowiska – temperatura, wilgotność, pH, obecność
materii organicznej, poziom kationów Ca

2+

i Mn

2+

itp.

Do dezynfekcji stosuje się metody fizyczne i

chemiczne.

Co to jest antyseptyka?



postępowanie odkażające, mające na celu

niszczenie drobnoustrojów w żywych
tkankach.

W przeciwieństwie do dezynfekcji,

antyseptyka nie dotyczy odkażania
przedmiotów.

Najczęściej stosowane
antyseptyki



W zależności od wielu czynników



Budowa chemiczna



Stężenie



Czas działania



Odczyn środowiska



Oporności drobnoustrojów

Możemy uzyskać efekt bakteriostatyczny lub

–bójczy.

dichlorofenol

, heksachlorofenol,

diglukonian chloroheksydyny,

heksylorezorcynol

,

alkohol etylowy

,

alkohol izopropylowy,

jodofory

,

gencjana

,

jodyna

Mechanizmy działania



Telenek etylenu i aldehydy – alkilacja białka



Alkohole i fenole – dehydratacja białka



Jod – utelenienie białka



Kationity – zmiana przepuszczalności błon

komórkowych

Glutaral

Optimum działania 7,5 –
8,5

W środowisku zasadowym
ulega polimeryzacji

Silniejszy od
formaldehydu

Heksachlorofen

Aktywność warunkuje
mostek w poz. orto do gr.
OH i obesność atomów
chloru

Povidone iodine



Ułatwienie przenoszenia jodu do komórek –

nośniki jodu – jodofory



Jodopowidon – rozpuszczalny w wodzie

kompleks jodu z poliwinylopirolidonem
(PVP), o stężeniu od 9,0% do 12,0% jodu



Leki tego typu łatwo przenikają do ran

sączących – ułatwiają uwalnianie jodu i
oczyszczanie ran



Przyspieszają proces ziarninowania



Wada: tracą jod w temp. Powyżej 40 stopni

C – nie mogą być stosowane w krajach
tropikalnych

Pochodne 8-
hydroksychinoliny



Chlorchinaldin i klikwinol

Warunkiem działania gr. OH tylko w poz. 8

tworzenie połączeń z jonami metali ciężkich

W kompleksowaniu uczestniczą atom azotu i
gr. OH



Ułatwia to przenikanie przez błony

komórkowe



Istotne podstawniki halogenowe w poz. 5 i

7



Podstawniki alkilowe w poz. 2



Kliokwinol – szeroki zakres działania:
bakterie, pełzaki, pierwotniaki; cenny
antyseptyk jelitowy



Chlorchinaldol – silny środek p/grzybiczy,
p/bakteryjny, p/pierwotniakowy; działa na
ziarniaki Gram-dodatnie i drożdżaki

Chlorchinaldol



Miejscowo w leczeniu bakteryjnych i grzybiczych

zakażeń błon śluzowych jamy ustnej, gardła, pochwy, skóry.



Ropne stany zapalne skóry, nieżyt błony śluzowej nosa,
stany zapalne dziąseł, przewodu pokarmowego.



Mieszane zakażenia pochwy wywołane przez bakterie,
rzęsistka pochwowego i grzyby.

SMON

- Początkowo objawia się biegunką, następnie

bólami, osłabieniem mięśni, utratą czucia, zaburzeniami
widzenia aż do ślepoty włącznie. Choroba ta może pojawić
się przy stosowaniu dawek rzędu kilkuset miligramów
dziennie. W wielu krajach nie stosuje się preparatów
zawierających pochodne chnoliny doustnie.



Dziękuję