ZAKAŻENIA WIRUSOWE
CIĘŻARNYCH
Wirus opryszczki zwykłej (HHV1, HHV2)
Opryszczkowe zakażenie narządów płciowych u matki – ryzyko
poronień samoistnych, wewnątrzmacicznego opóźnienia wzrostu, porodu
przedwczesnego.
50% noworodków urodzonych siłami natury zakaża się od matek z
pierwotnym zakażeniem HSV.
Objawy zwykle pomiędzy 6 a 12 dniem życia:
- zakażenia skóry, oczu, ust (15%)
- zakażenia umiejscowione pierwotnie w OUN (15%)
- rozsiane zakażenie przebiegające z lub bez zajęcia OUN (70%)
- zakażenie bezobjawowe
Zajęcie OUN lub infekcja rozsiana- śmiertelność odpowiednio 15%
i 57%
Cytomegalowirus (CMV)
U ok. 1% wszystkich noworodków stwierdza się
wrodzone zakażenie CMV- najczęstsza przyczyna
zakażeń wrodzonych u ludzi!!!
„CMV is the most succesfull human pathogen”
Zakażenie CMN u ciężarnej może mieć charakter
pierwotny lub nawrotowy
Zakażenie pierwotne występuje u 0.7-4.1% kobiet w
ciąży i większość przebiega bezobjawowo
Częstość przeniesienia do płodu pierwotnej infekcji
średnio wynosi 40%
Przeciwciała matczyne nie chronią przed
zakażeniem płodu, ale mają korzystne
działanie w zapobieganiu choroby u płodu!
CMV jest wydzielany z szyjki macicy i
pochwy, ze śliną, moczem w czasie ciąży i
w okresie poporodowym oraz z mlekiem
matki
Infekcje po i okołoporodowe mają
przebieg łagodny
Wpływ na płód i noworodka (CMV)
- upośledzenie rozwoju umysłowego i
niedziedziczna głuchota typu odbiorczego
10% dzieci z wrodzoną cytomegalią:
- opóźnienie wzrostu wewnątrzmacicznego,
- żółtaczka,
- powiększenie wątroby i śledziony,
- wybroczyny lub plamica,
- małopłytkowość,
- zapalenie płuc
Często objawy ze strony OUN:
- śpiączka,
- małogłowie,
- zwapnienia śródczaszkowe,
- zapalenie siatkówki i naczyniówki,
- głuchota typu odbiorczego jedno-lub
obustronna,
- 5% zmiany niecharakterystyczne: powiększenie
komór mózgu, zmiany torbielowate mózgu,
anemia hemolityczna, izolowana małopłytkowość
Wirus VZV
- ospa wietrzna jest przyczyną istotnej
zachorowalności i umieralności wśród
ciężarnych!!!
Najczęstszym powikłaniem jest zapalenie płuc!!!
Wpływ VZV na płód: wrodzona ospa wietrzna
(niedorozwój kończyn, owrzodzenia skóry,
rozległe blizny, zapalenie siatkówki i
naczyniówki, zanik nerwu wzrokowego,
upośledzenie rozwoju
Ospa wietrzna u noworodka – 25%
śmiertelność (objawy u matki na 2 tyg przed
porodem, lub zakażenie szpitalne):
-gorączka zmiany na skórze, zajęcie narządów
wewnętrznych, zapalenie płuc
VZIG- profilaktyka u matki (chroni matkę
przed powikłaniami głownie płucnymi) ,
u noworodka łagodzi objawy choroby
Świnka, Odra, Różyczka
Świnka- dane wskazują na brak różnic w
przebiegu ciąż u kobiet zakażonych vs.
zdrowych,
?
Zwiększone
ryzyko
poronień
samoistnych
Odra
- wpływ zakażenia na wystąpienie ciąż
obumarłych, poronień, porodów
przedwczesnych, nie potwierdzono wpływu
zakażenia na rozwój wad wrodzonych
Odrę wrodzoną rozpoznaje się, gdy choroba
rozwija się w ciągu pierwszych 10 dni życia
noworodka
Śmiertelność w zakażeniach wrodzonych
wynosi 30% (zapalenie płuc)
RÓZYCZKA (Rubella)
Łagodna choroba wysypkowa wieku
dziecięcego wywołana przez wirus RNA
Może mieć katastrofalny wpływ na ciążę
1941r okulista australijski N. McAlister
Gregg wykazał związek zaćmy
wrodzonej, wad serca i opóźnienia
wzrostu dziecka z przebyciem przez
matkę różyczki w czasie ciąży
Nie jest znany wpływ zakażenia na
przebieg ciąży, znany jest wpływ
zakażenia na płód i noworodka !!!
Kryteria diagnostyczne różyczki wrodzonej
Potwierdzenie różyczki wrodzonej (obecność wad i jednego z
poniższych kryteriów):
A. izolacja wirusa różyczki
B. wykrycie swoistych przeciwciał w klasie IgM
C. utrzymywanie się dodatniego miana przeciwciał w odczynie
zahamowania hemaglutynacji powyżej czasu wynikającego z
utrzymywania się odporności biernej
Ryzyko rozwoju różyczki wrodzonej jest odwrotnie proporcjonalne
do wieku ciążowego!
Ryzyko rozwoju wad wrodzonych jest nieistotne w przypadku
zakażenia matki po 17 tyg. ciąży
Objawy odpowiadające różyczce wrodzonej
Wyniki badań lab. potwierdzające rozpoznanie i którekolwiek 2 objawy z
punktu A lub 1 z A i 1 z B
A. Zaćma, jaskra wrodzona, małoocze, wrodzona wada serca (przetrwały
przewód tętniczy i zwężenie tętnicy płucnej), utrata słuchu (obustronna
głuchota typu odbiorczego), retinopatia z przegrupowaniem barwnika
B. Plamica , splenomegalia, żółtaczka, choroby kości widoczne na zdjęciu
rtg, zapalenie opon m-r i mózgu, małogłowie, opóźnienie rozwoju
psychicznego
Tylko zakażenie wrodzone:
Brak wad, ale są laboratoryjne dowody infekcji
U noworodka z zakażeniem wrodzonym może w dorosłym wieku rozwinąć
się cukrzyca (20%) lub zaburzenia funkcji tarczycy (5%)
Nie wykazano skuteczności podawania dużych dawek
immunoglobuliny w profilaktyce!
Zakażenia wirusami pierwotnie hepatotropowymi
w ciąży (HAV, HBV, HCV, HEV)
HAV: brak wpływu na przebieg ciąży, czas trwania ciąży, nie ma
wad wrodzonych
HBV: brak wpływu na przebieg, czas trwania ciąży, nie jest
teratogenny, ryzyko zakażenia płodu u matek HBe+ 85-100%,
Profilaktyka u noworodków: HBIG + szczepionka
HCV: brak wpływu na przebieg, czas trwania ciąży, nie jest
teratogenny, ryzyko zakażenia z matek HCV + 3-5%
HEV: j.w., ale zakażenia w III trymestrze ciąży- wyższa ilość
hepatitis fulminans i zgonów ciężarnych
Wszystkie zakażenia wirusowe i
bakteryjne mają klinicznie cięższy
przebieg, ze zwiększonym odsetkiem
powikłań u kobiet w okresie
połogu!!!!