CHARAKTERYSTY
KA REHABILITACJI
W
CHIRURGII

Zapobiegan

ie

pooperacyj

nym

powikłanio

m i

następstwo

m operacji

Cele

fizjoter

apii w

chirurgi

i

Leczenie

pooperacyj

nych

powikłań i

zaburzeń

czynnościo

wych

Jak

najszybsze

przywrócen

ie

sprawności

psychofizyc

znej

Utrzyman

ie

prawidło

wej

wentylacj

i płuc

Zapewnienie

prawidłoweg

o odpływu

żylnego z

kończyn

dolnych

Zwiększen

ie siły

mięśni

oddechow

ych

Pobudzeni

e do

skuteczneg

o kaszlu

Zwiększenie

ruchomości

klatki

piersiowej

i

przepony

Ćwiczen

ia

ogólnej

sprawn

ości

Wczesne
uruchami

anie i

pionizację

Utrzymanie

prawidłowej

pompy

mięśniowej

kończyn

dolnych

OKRES

przedoperacyjny

pooperacyjny

FIZJOTERAPIA
PRZEDOPERACYJNA

CELE:

NORMALIZACJA

STWIERDZONYCH

ZABURZEŃ

CZYNNOŚCI UKŁADU

KRĄŻENIA I

ODDECHOWEGO

NAUKA

ĆWICZEŃ

STOSOWANYC

H PO

OPERACJI

ZAPOBIEGANI

E ZJAWISKU

HIPOKINEZY

OCENA STANU FUNKCJONALNEGO
PACJENTA:

testy wysiłkowe

wywiad

testy diagnostyczne

ZEBRANE INFORMACJE
NA TEMAT:

Choroby zasadniczej, oraz chorób

współistniejących

Aktywności fizycznej pacjenta
Stanu układu krążeniowo- oddechowego
Wydolności fizycznej pacjenta
Ruchomości w obrębie stawów obręczy

barkowej, biodrowej i stawów kręgosłupa

Postawy i budowy ciała pacjenta
Siły mięśni oddechowych, oraz mięśni

kończyn górnych i dolnych

ĆWICZENIA
ODDECHOWE

zwiększają siłę mięśni

oddechowych, poprawiają

ruchomość klatki piersiowej

i przepony, usprawniają piersiowy

tor oddychania, oraz pobudzenie

do prawidłowego kaszlu

ĆWICZENIA MIĘŚNI
BRZUCHA

poprawiające w sposób pośredni

perystaltykę jelit i ruchomość

przepony

Podczas ich wykonywania należy

odpowiednio korelować fazę

wdechu i wydechu

MASAŻ KLATKI
PIERSIOWEJ

którego zadaniem będzie

maksymalne usprawnienie układu

oddechowego i układu krążenia

oraz wzmocnienie mięśni, które w

trakcie zabiegu ulegną

uszkodzeniu

Stosuje się masaż segmentarny

lub masaż klasyczny

ĆWICZENIA
OGÓLNOUSPRAWNIAJĄCE

mające na celu zwiększenie siły i

masy mięśni kończyn dolnych i

górnych, oraz spotęgowanie

prawidłowej pracy pompy

mięśniowej

ĆWICZENIA
SAMOOBSŁUGI

bezpieczna zmiana pozycji,

codzienne czynności, które będą

po operacji utrudnione

TRENING WYSIŁKOWY

stosowany indywidualnie, jako

różne formy treningu

wytrzymałościowego w

zależności od możliwości i

wydolności chorego

FIZJOTERAPIA POOPERACYJNA

CELE:

ZAPOBIEGA

NIE

POWIKŁANI

OM

PŁUCNYM

USUWANIE

CZYNNOŚCIOW

YCH I

ORGANICZNYC
H NASTĘPSTW

OPERACJI

OGÓLNE

PRZYWRAC

ANIE

SPRAWNOŚ

CI CHOREGO

STOSOWANIE

POSTĘPOWANIA

PRZECIWZAKRZEP

OWEGO

W PIERWSZYCH
GODZINACH PO
OPERACJI:

ĆWICZENIA

ODDECHOWE

ODPOWIEDNIM

DLA PACJENTA

TOREM

ĆWICZENIA

PRZECIW

ZAKRZEPICY

ŻYŁ

GŁĘBOKICH

WYSOKIE

UŁOŻENIE

PACJENTA- W

POZYCJI

SIEDZĄCEJ, LUB

PÓŁSIEDZĄCEJ Z

PODPARCIEM POD

PLECY

ĆWICZENIA

OGÓLNOUSPRAWNI

AJĄCE

ĆWICZENIA SKUTECZNEGO

KASZLU – BEZPOŚREDNIO

PO ĆWICZENIACH

ODDECHOWYCH I W

POZYCJACH

UŁATWIAJĄCYCH

ODKRZTUSZANIE

ZALEGAJĄCEJ WYDZIELINY

Z DRÓG ODDECHOWYCH

ORAZ W POZYCJACH

ŁAGODZĄCYCH BÓL

POOPERACYJNY

PRZY KASZLU

RÓWNIEŻ

STABILIZACJA

MIEJSCA

OPEROWANEGO,

POLEGAJĄCA NA

PRZYTRZYMANIU

OPEROWANEJ

OKOLICY RĘKĄ

FIZJOTERAPEUTY

LUB PRZEZ

SAMEGO

CHOREGO

DELIKATNE

ĆWICZENIA MIĘŚNI

BRZUCHA

(POMIJAMY

ĆWICZENIA NA

DŁUGICH

DŹWIGNIACH, ORAZ

STATYCZNE)

Duże znaczenie mają ćwiczenia
ogólno-kondycyjne i trening
wytrzymałościowy z odpowiednią
intensywnością, których celem jest
jak najszybsze wrócenie pacjenta do
niezależnego życia

wzmocnić mięśnie
w obrębie
cięcia
pooperacyjnego

poprawić
elastyczność i
ruchomość blizny

zwiększyć zakresy ruchomości w
stawach sąsiadujących z miejscem
blizny pooperacyjnej

NALE

ŻY

PODCZAS ĆWICZEŃ, A

TAKŻE PRZED I PO NICH

NALEŻY MONITOROWAĆ

PRACĘ SERCA, ORAZ

CIŚNIENIE TĘTNICZE

I SARTURACJĘ

PRZECIWWSKAZANIA DO
REHABILITACJI POOPERACYJNEJ:

Nie są one jednak p/wskazaniami do

ćwiczeń oddechowych i skutecznego kaszlu

GORĄCZK

A

OGÓLNY,

LUB

MIEJSCOWY

STAN

ZAPALNY

MIEJSCOWE

POWIKŁANI

A

POOPERAC

YJNE

INNE METODY
REHABILITACJI:

INHALACJE

jedna ze skutecznych

metod pobudzania pacjenta

do kaszlu

Wśród wielu środków

stosowanych podczas

inhalacji możemy wyróżnić

leki: rozszerzające oskrzela,

rozrzedzające wydzielinę w

drogach oddechowych,

wykrztuśne,

przeciwzapalne

MASAŻ KLATKI
PIERSIOWEJ

podczas wykonywania

masażu od podstawy do

szczytu płuc należy dużo

uwagi poświęcić

technikom oklepywania

oraz wibracji

MANUALNY DRENAŻ
LIMFATYCZNY

nierzadko po zabiegu

operacyjnym może

pojawić się obrzęk

limfatyczny, który jest

wynikiem zaburzenia

transportu chłonki w

układzie naczyń

limfatycznych

TERAPIA UCISKOWA

stosowana w celu

zapobieżenia zalegania krwi

żylnej w kończynach

dolnych

Terapia uciskowa zmniejsza

refluks żylny poprzez

poprawę prędkości

przepływu krwi, przywraca

wydolność zastawek

żylnych oraz poprawia

działanie pompy mięśniowej

w kończynach dolnych

MASAŻ PNEUMATYCZNY

WYWIERA KORZYSTNY

WPŁYW NA REDUKCJĘ

ZASTOJU ŻYLNEGO I

KORZYSTNIE WPŁYWA NA

AKTYWACJĘ

MIKROKRĄŻENIA POPRZEZ

POPRAWĘ WYDOLNOŚCI

POMPY ŁYDKOWEJ

FIZYKOTERAPIA

ULTRADŹWIĘ

KI

ŚWIATŁOLECZNIC

TWO – UV

ELEKTROTERAPIA

(ELEKTROSTYMU

LACJA,

GALWANIZACJA,

JONOFOREZA,

PRĄDY

DIADYNAMICZNE)

LITERATURA:

•

Grzegorz Trojan, Paweł Jaźwa, Jacek Kultys,
Rola i miejsce współczesnej fizjoterapii w leczeniu
pacjentów chirurgicznych, Przegląd Medyczny
Uniwersytetu Rzeszowskiego Rzeszów 2005

•

http://www.awf.wroc.pl/files_mce/WYDZIAL
%20FIZJOTERAPII/Katedra%20Fizjoterapii%20w
%20Medycynie%20Zachowawczej%20i
%20Zabiegowej/Wyklady/fizjoterapia_w_chirurgii_4
.pdf

•

Rosławski A. (red)., Podstawy rehabilitacji
ruchowej, Sport i Turystyka, Warszawa 1981

•

Zborowski M., Masaż w wybranych jednostkach
chorobowych, Kraków 2002

WYKONANIE:

•

Magdalena Mazur

•

Natalia Mendala

Kierunek: Fizjoterapia
Uczelnia: AWF Kraków