USTRÓJ SAMORZADU TERYTORIALNEGO 21.11.2012 wykład 07
DEMOKRACJA POŚREDNIA – ORGANY GMINY
WÓJT
Informacje ogólne
Organ wykonawczy gminy (ale nie w rozumieniu konstytucyjnym), dlatego że jednym z jego zadań jest wykonywanie uchwał rady gminy.
Ma również inne zadania niezwiązane z wykonywaniem uchwał rady gminy. Eksl mówi o dysponowaniu przez organ stanowiący swoim organem wykonawczym. W polsce, jest to organ wykonawczy gminy, co wskazuje na pewną niezależność wójta w stosunku do rady.
Jeżeli siedziba organu znajduje się w mieście powyżej 300 tys. mieszkańców oraz w którym przed reorganizacyjną samorządu występował, w mieście na prawach powiatu, funkcjonuje prezydent.
Osoba pełniąca funkcję wójta jest funkcjonariuszem publicznym. Podlega szerszej ochronie prawnej zgodnie z kodeksem karnym.
Kadencja
Kadencja wójta rozpoczyna się wraz z rozpoczęciem kadencji rady gminy lub z chwilą wyboru go przez radę i upływa z dniem upływu kadencji rady (ścisłe powiazanie z kadencja rady).
Z wójtem nawiązywany jest stosunek pracy w urzędzie gminy.
Objęcie obowiązków wójta dochodzi z chwilą złożenia ślubowania wobec rady gminy.
Po upłynięciu kadencji, mandat wójta wygasa z mocy prawa, ale dalej ta osoba pełni swoją funkcję do czasu objęcia obowiązków przez nowego wójta.
Wcześniejsze wygaśnięcie mandatu, w przypadku:
Jego odwołania w związku z nieudzieleniem absolutorium, odwołanie, do którego dochodzi w drodze referendum,
Wójt jest odpowiedzialny za wykonanie budżetu i po każdym roku budżetowym rada gminy udziela mu lub odmawia udzielenia absolutorium. Samo nieudzielenie nie przesądza o odwołaniu wójta. Jest to równoznaczne z podjęciem inicjatywy przeprowadzenia referendum w sprawie odwołaniu wójta,
Jeżeli nieudzielenie absolutorium nastąpiło by do 9 miesiecy po wyborach lub przed nimi, procedura odwołania nie uruchamia się,
Uchwała podejmowana jest bezględną większością głosów po zapoznaniu się z wnioskiem komisji rewizyjnej zaopiniowanym przez regionalną izbę obrachunkową,
Podstawą nieudzielenia absolutorium musi być negatywne wykonanie budżetu,
Aby doszło do referendum potrzebna jest odrębna uchwała podjęta na odrębnej sesji, odbywającej się nie wcześnie niż 2 tygodnie po sesji, na której nie udzielono absolutorium. Podejmowana jest bezwględną większością głosów w głosowaniu imiennym,
W wyniku odwołania w drodze referendum zainicjowanego przez radę, ale z innych przyczyn niż nieudzielenie absolutorium,
Przeprowadzane na podstawie uchwały rady gminy,
Nie można jej podjąć 9 miesięcy po wyborach jak i przed nimi,
Uchwała podejmowana jest większością 3/5 głosów ustawowego składu rady i na wniosek ¼ ustawowego składu rady w głosowaniu imiennym,
Podstawą są zastrzeżenia co do pracy wójta, ale nie związane z wykonaniem budżetu,
Jeżeli mieszkańcy opowiedzą się po stronie wójta, kadencja rady gminy wygasa z mocy prawa (wzmocnienie pozycji wójta względem rady, niezgodne z eksl),
Odwołanie w drodze referendum na wniosek mieszkańców,
Odwołanie przez prezesa rm w ramach nadzoru z powodu powtarzającego się naruszania konstytucji bądź ustaw
W analogicznych przypadkach co radni,
W razie połączenia gmin,
W razie orzeczenia niezdolności do pracy na okres co najmniej do końca kadencji.
W przypadkach określonych przez kodeks wyboczy konieczne jest potwierdzenie przez uchwałę rady gminy lub postanowienie przez komisarza wyborczego.
Wygaśnięcie mandatu rodzi konieczność przeprowadzenia nowych wyborów.
W okresie od wygaśnięcia a objęciem obowiązków przez nowego wójta, tymczasowo funkcję tę pełni osoba wyznaczona przez prezesa rm.
W przypadku przemijającej przeszkody w pełnieniu funkcji wójta, zadania i kompetencje wójta przejmuje jego zastępca (i zastępca):
Tymczasowe aresztowanie,
Z powodu choroby trwającej dłużej niż 30 dni,
Zawieszenie w czynnościach służbowych
Zadania i kompetencje
Zadania związane z relacjami z radą gminy
Wykonywanie uchwał, w szczególności budżetu
Określanie sposóbów wykonywania uchwał,
Przygotowywanie projektów uchwał
Zadania związane z wykonywaniem zadań gminy jako całości
Kierowanie bieżącymi sprawami gminy (doprecyzowane w statucie),
Reprezentowanie gminę na zewnątrz (m.in. gospodarowanie mieniem komunalnym w zakresie nieprzekraczającym zwykłego zarządu, jest upoważniony do wydawania w imieniu gminy oświadczeń woli w zakresie zarządu mieniem komunalnych),
Wydawanie decyzji administracyjnych,
Wydawanie przepisów porządkowych w sprawach niecierpiących zwłoki.
Zadania o charakterze wewnętrznym
Zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych,
Jest kierownikiem urzędu gminy, nadaje mu regulamin organizacyjny, pełni funkcję zwierzchnika służbowego wobec pracowników urzędu gminy
.
W realizacji zadań własnych gminy, wójt podlega radzie, która może dawać mu wytyczne.
APARAT POMOCNICZY
Zastępca/y:
Powoływany i odwoływany przez wójta, ich liczba waha się od 1-4,
Jeżeli jest ich kilku, wójt powinien wskazać kolejność,
Zastępują w czasie niemożności wykonywania zadań przez wójta,
Wójt może upoważnić ich do stałego prowadzenia określonych spraw gminy w imieniu wójta, w szczególności do wydawania w jego imieniu decyzji administracyjnych,
Skarbnik i sekretarz gminy:
Skarbnika powołuje rada gminy na wniosek wójta, pełni zadania głównego księgowego budżetu,
Sekretarza bezpośrednio zatrudnia wójt, może mu powierzyć prowadzenie określonych spraw gminy w imieniu wójta, w praktyce często są to zadania z kierowaniem urzędu,
Statuty gminy powinny określać zadania skarbnika i sekretarz.
Urząd gminy:
Służy wójtowi, ale również radzie gminy,
Organizację, zasady funkcjonowania określa regulamin organizacyjny nadawany przez wójta (typowy akt wewnętrznie obowiązujący), pracownicy są upoważnieni do wydawania decyzji administracyjnych,
Szczególną jednostką w ramach urzędu, jest urząd stanu cywilnego (jego kierownikiem co do zasady jest wójt, ale może lub musi zatrudnić na tym stanowisku inną osobę).