POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE 21.11.2012 wykład 06
WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO:
Może do tego dojść na wniosek strony bądź z urzędu. Wynika to z ustaw szczególnych, materialnych. Na ogół tam, gdzie będzie chodziło o uzyskanie uprawnień, postępowanie będzie wszczynane na wniosek, a tam gdzie o nałożenie obowiązków, to z urzędu. W postępowaniach nadzwyczajnych i przypadkach wskazanych przez ustawy materialne, postępowanie może być wszczynane dwojako.
Organ może wszcząć z urzędu, mimo że powinno być na wniosek, jeśli ważny jest interes strony, a strona wyrazi na to zgodę po wszczęciu. Jeśli nie, postępowanie umarza się w drodze postanowienia.
Jeśli wniosek o wszczęcie składa strony, organ powinien odmówić wszczęcia, jeśli z wnioskiem wystąpił podmiot nie legitymowany (art. 61a k.p.a.). Odmowa następuje w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Organ może odmówić również wtedy, gdy postępowanie jest przedmiotem postępowania administracyjnego.
Na organie spoczywa obowiązek zawiadomienie stron o wszczęciu postępowania po uprzednim ustaleniu stron. Fakt, że organ przeoczy podmiot będący stroną, nie odbiera jej tego statusu. Jest to jedna z przesłanek zaskarżenia decyzji czy wznowienia postępowania.
W przypadku postępowania wszczynanego na wniosek, ma ono początek z dniem doręczenia żądania organowi administracji publicznej (art.61 par.3 k.p.a.)
Chyba, że organ wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania,
Chyba, że wniosek będzie miał braki formalne, które nie zostaną uzupełnione, wtedy pozostawia się go bez rozpatrzenia.
W przypadku postępowania wszczynanego z urzędu, ma ono początek w dniu pierwszej czynności procesowej podjętej w postępowaniu, o ile strona o tej czynności została powiadomiona (orzecznictwo). Na ogół jest nią sporządzenie zawiadomienia, że postępowanie zostało wszczęte. Wtedy ma ono początek w momencie doręczenia zawiadomienie stronie. Formą wszczęcia jest wydanie postanowienia.
Prokurator, rpo, rpd, organizacje społeczne mają prawo żądać wszczęcia postępowania, tylko wtedy gdy jest ono wszczynane z urzędu.
SKUTKI WSZCZĘCIA POSTĘPOWANIA
Powstaje STAN ZAWISŁOŚCI sprawy – oznacza, że jakaś sprawa jest przedmiotem postępowania i nie można wszcząć innego postępowania w tej samej sprawie.
Powstanie OBOWIĄZKÓW i UPRAWNIEŃ PROCESOWYCH podmiotów postępowania (np. strona ma obowiązek zawiadomić o zmianie adresu, strona ma prawo żądać wglądu do akt, organ ma obowiązek załatwić sprawę).
Rozpoczęcie BIEGU TERMINÓW do załatwienia sprawy.
TERMINY ZAŁATWIENIA SPRAWY:
Organ powinien działać w sprawie szybko (zasada).
Większość spraw ma charakter czasu BEZWZGLĘDNIE OZNACZONY.
termin JEDNEGO MIESIĄCA, w sprawach wymagających postępowania wyjaśniającego, w przypadku postępowania odwoławczego,
termin DWÓCH MIESIĘCY, jeśli sprawa jest szczególnie skomplikowana.
W k.p.a. znajduje się termin WZGLĘDNIE OZNACZONY:
postępowanie powinno być załatwione NIEZWŁOCZNIE (art. 35 par. 2), gdy nie ma potrzeby prowadzenia postępowania wyjaśniającego, czyli niezwłocznie to krócej niż miesiąc.
Przepisy szczególne mogą wskazywać inne terminy zarówno krótsze jak i dłuższe.
Do terminów nie wlicza się:
okresów ZAWIESZENIA postępowania,
okresów OPÓŹNIEŃ spowodowanych z winy strony,
okresów OPÓŹNIEŃ spowodowanych z przyczyn NIEZALEŻNYCH od organu.
Organ, który ma zająć stanowisko w sprawie ma na to 2 TYGODNIE. W przypadku przekroczenia, strona ma prawo go skarżyć.
Organ jest zobowiązany do załatwienia sprawy BEZ ZBĘDNEJ ZWŁOKI (to dyrektywa w postępowaniu, a nie termin).
Przekroczenie terminu załatwienia sprawy skutkuje obowiązkiem ZAWIADOMIENIA strony z podaniem przyczyny i wyznaczeniem nowego terminu.
Istnieje zażalenie na NIEZAŁATWIENIE sprawy w terminie jak i na PRZEWLEKŁE postępowanie (sytuacja naruszenia załatwienia sprawy bez zbędnej zwłoki).
BEZCZYNNOŚĆ ORGANU
Główne środki zwalczania leżą poza prawem – zatrudnianie pracowników, dokształcanie ich.
Gdy organ nie załatwia danej sprawy w terminie, przyjmuje się, że została ona rozpatrzona pozytywnie (np. prawo budowlane). Nie może to być jednak zastosowane zawsze – np. przy pozwoleniu na broń.
Gdy organ nie załatwia danej sprawy w terminie, można wnieść do organu wyższego stopnia, zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie (art. 37 k.p.a.), który wyznacza dodatkowy termin. Jeśli on również upłynie, można skarżyć organ do sądu administracyjnego o bezczynność, który wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy i ma prawo nałożyć grzywnę na organ.
Jeżeli bezczynność organu spowoduje szkodę strony, ma ona prawo dochodzić odszkodowania na gruncie prawa cywilnego.
TERMINY PROCESOWE – terminy na dokonywanie czynności procesowych (art. 57 i następne)
TERMINY MATERIALNE – wiążą się z możliwością lub jej brakiem dotyczącej kształtowania sytuacji prawnej.
1 listopada organ doręczył wezwanie do usunięcia braków formalnych, kiedy upływa termin do wniesienia uzupełnienia.
31 maja organ odwoławczy otrzymał odwołanie. Kiedy upływa termin na jego rozpatrzenie?
Nadano odwołanie kurierem w terminie, ale kurier doręczył organowi po upływie terminie, czy skutkuje to nadaniem w terminie.
Nadano odwołanie w placówce deutche post. Czy będzie ono skuteczne.
Termin do wniesienia odwołania mija w sobotę, czy można czekać do poniedziałku.