TEORIE BEZPIECZEŃSTWA 5

NEOREALISTYCZNA TEORIA STABILNOŚCI

JOHN GAEDIS „the long peace” - teza wyjściowa

! analiza zimnej wojny – brak wojny hegemonicznej; brak wojny na Zachodzie

• rywalizacja Wschód-Zachód

• realistyczne uzasadnienie największa zasługą było to, że potencjał militarny był równomiernie

  rozłożony

prosta struktura – łatwość przewodzenia; prosty układ działań, świat podzielony na strefy wpływów

KENNETH WALTZ

• twórca realizmu strukturalnego

• STRUKTURA – układ państw od najsilniejszego do najsłabszego – uzasadnienie „długiego pokoju”

• kwestia odstraszenia – efektywne (wzajemne odstraszanie)

• prosty układ – mniejsze ryzyko błędnych decyzji, złych kalkulacji

system mniej konfliktogenny

JOHN MEARSHEIMER

• rozmieszczenie sił militarnych

• broń nuklearna – obydwie strony – balans

• świat dwubiegunowy vs. dwubiegunowy (najbardziej stabilny układ)

• studium przypadku a nie teoria – jeden przykład, przedmiot badań – świat po II wojnie światowej

TEORIA HEGEMONICZNEJ STABILNOŚCI

ROBERT KEOHANE – przedstawiciel nurtu liberalnego

ROBERT GILPIN

• mocarstwo hegemoniczne tworzy stabilny porządek międzynarodowy a jego upadek może doprowadzić do

  cofnięcia procesów – globalnej destabilności

• hegemon – narzuca zasady, normy – dominuje

• porządek gospodarczy – ważny dla pozycji danego państwa

• USA- były głównym motorem zmian globalizacyjnych ; do pewnego momentu globalizacja okazała się dobra

• wątpliwości – lata '70 – Japonia w niektórych gałęziach przemysłu wyprzedzała USA – pytania o pozycję USA

• brak stabilizacji w USA odbił się w innych regionach globu czkawką – kryzys finansowy i gospodarczy

Stephen Krasner?

Charles Kindelberger

POWER TRANSITION THEORY -przeniesienie potęgi z jednego mocarstwa na drugie; World Politics '58

A.F.K ORGANSKY

• kiedy dochodzi do największych wojen

• kiedy pojawia się stabilizacja światowa

• ! transformacja potęgi – przeniesienie na inny podmiot – państwo

• długie okresy stabilności – bardzo duża przewaga danego państwa – np. USA

• w momencie, gdy pojawia się „challenger” zaczyna być niebezpiecznie (zmiennik)

państwo pretendujące do zastąpienia lidera

GEORGE MODELSKI

• przewaga nie tylko militarna – gospodarcza, polit.

• państwo najsilniejsze stara się zachować 'status quo'

• soft power i hard power – narzędzia

• wielka wojna hegemoniczna – całkowita zmiana sytuacji międzynarodowej; pojawia się nowy lider, który dzieli i rządzi

• I i II wojna światowa – wojny hegemonicznej

• piramida ORGANSKIEGO

heg.

great powers - wielkie mocarstwa

państwa śr. mocy

państwa najsłabsze

• odstraszanie – może być elementem pokoju

• ALFRED NOBEL – twierdził, że jego dynamit zastopuje zapędy wojenne

• prawdziwa moc odstraszania – broń ataomowa – wzajemna gwarancja zagłady

• zimna wojna – apogeum teorii wzajemnego odstraszania; złożoność

• doktryna powstrzymywania – George Kennan – nie doprowadzić do wojny totalnej

BERNARD BRODIE

ALBERT WOHLSTETER

! badania nad

odstraszaniem bronią nuklearną – czynnik dominujący, ale nie wystarczający (układ polityczny)

DAWID YOST

• odstraszanie – zastraszenie przez groźbę i przez zniechęcenie - „nie zadasz nam śmiertelnego ciosu”

RAYMOND ARON

• „Wojna i pokój między narodami”

• potęga – jedni zadowoleni, inni nie

• strach - „pokój idealny”

• zaspokajanie – interesów

• ! wyeliminowanie rywalizacji mocarstw