Myśl polityczna starożytnego wschodu ściśle związana jest i inspirowana przesłankami religijno- politycznymi. (mitologia, sztuka, charaktery bóstw). Związana była także z zależnością człowieka od przyrody. Dodatkowo do refleksji pobudzały:
narodziny i śmierć
pory roku
dzień i noc
chęć uchwycenia sensu zmian czasu i przyrody
niepewność losu człowieka stojącego wobec zjawisk przyrody, które podkreślały jego zależność od przyrody. Stosunek człowieka do tych niezrozumiałych przez niego sił i zjawisk, które wielokrotnie personifikowano i uosabiano z przedmiotami, zwierzętami, zjawiskami określał ówczesny człowiek w kategoriach odpłaty (wg podziałów: dobry- zły, wina- kara, ofiara- przebaczenie)Wykształca się określony system relacji, służący m.in. do rozróżnienia dobrych i złych, przyjaznych i nieprzyjaznych
sprawiedliwi władcy, bogowie
sprawiedliwe ustroje społeczno- religijne
pojawia się w tym czasie w ludzkim wymiarze świata zagadnienie tradycji
elementy tychże relacji stanowiły podstawę systemu wartości. Ówczesna świadomość człowieka kształtowała się w wyniku racjonalnego podejścia do świata
Człowiek dysponował technikami:
irygacji pól
podstaw uprawy roli
znajomość budownictwa
doskonalono umiejętności w zachowywaniu myśli (znaki, tabliczki, pismo)
idea koncepcji władzy boskiej panującego
przekazuje wyroki niebios
władca izolowany przez kapłanów , niedostępny, tajemniczy, ale czasem (np. w plemieniach, ludach koczowniczych) bardzo bliski ludowi; jego autorytet brał się z pomysłowością, sprytem, siłą, żył wraz z ludem na co dzień, dzielił z nim trudy
Prowadzenie wojny prowadziło do:
udoskonalenia technik wojennych
wynalazków
Myśl polityczna zrodziła się na wschodzie poprzez splot życia religijnego i politycznego.
Na długi czas przed Grecją powstały pierwsze doktryny polityczne mieszczące się w ówczesnych systemach religijnych w pierwszych monarchiach teokratycznych
Większość ludzi ówczesnego świata charakteryzował etnocentryzm (lud wybrany, a ich świątynie w środku świata)
Tendencje izolacyjne wobec innych, niewybranych ludów
mesjanizm- wiara w posłannictwo, że należy zjednoczyć narody i przewodzić tymże ludom
cechą znamienną wszystkich ówczesnych doktryn starożytnego wschodu było fatalistyczne posłuszeństwo, pokora człowieka wobec wyroków nieba.
Zależność biologicznego życia człowieka od wielkich rzek. Podstawę państw starożytnego wschodu stanowiła woda- wylewy wielkich rzek (wylewy Nilu wpłynęły na astronomię, wzrost roli kapłana). Prowadziło to do powstawania potężnych państw z despotyczną władzą (były wolne zmiany, ale boskość władcy tłumiła wszelkie niezadowolenia).
W kategorii podmiotowości politycznych ludzie staroż. wchodu dzielili się na:
niewolnicy
wspólnota narodowa
feudalizm (np. Chiny)
Ustroje polityczne znacznie różniły się od ustrojów Grecji czy Rzymu:
właścicielami ziemi i niewolników było państwo
najpopularniejszym systemem monarchia teokratyczna
rodzące się przejawy myśli polit. to głównie myśl teokrtyczna (zasada biernej uległości przenika doktryny staroż. wchodu)