Działanie biologiczne insuliny
-wpływ na gosp. węglowodanami
-wzrost transp. cukru do kom.
-zużytkowanie glukozy
-wytwarzanie glikogenu [Author ID1: at Sat May 27 13:34:00 2006 ](wątroba,mm)
-aktywuje synteza glikogenową
-hamuje fosforylazy
Receptor insulinowy:
2 podjednostki alfa-na pow. błony kom. Wiążą insulinę
beta-przenikają przez błonę, aktywność kinazy tyrozynowej, fosforyzacja białka, aktywacja enzymów.
Regulują synteze przenośników glukozy i transport przez błone.
Przenośniki glukozy-glikoproteiny.
Glut 1 -transport przez bariere k-m i kom. śródbłonka
Glut 2-przenoszenie do kom. Beta trzustki
Glut 3-miocyty,łożysko,wiele tk.
Glut 4-tk. tłuszczowa , mm. sercowy, mm gładkie
Glut 6-jelito cienkie, adipocyty
BIAŁKA
Wzrost syntezy i hamowanie rozpadu białek, wzrostsyntezy transportu aminokwasów z przestrzeni zewn. kom. do środka kom. Przeciwdziała rozpadowi białka,hamując synteze glukozy z aminokwasów
TŁUSZCZE
Wzrost syntezy kw. Tł. Przez aktywacje karboksylazy acetylo CoA,nasilona estryfikacja i reestryfikacja kw. [Author ID1: at Sat May 27 13:34:00 2006 ] tł. do trójglicerydów. Hamuje lipolize wewnątrz kom. Wpływ na aktywacje LPL(w tk tł. wzrost akt.)
Może być stosowana jako lek w leczeniu cukrzycy typu1
Cukrzyca typu 2 -doustne leki p. cukrzycowe, insulina w ostatniej kolejności
Wskazania do leczenia insuliną:
cukrzyca typu1 od początku choroby
cukrzyca typu 2
-w razie nieskuteczności leczenia dietą i prep. Doustnymi
-przeciwskazanie do stos. Leczenia cukrzycy doustnymi lekami-niewydolność
nerek,uczulenia
Cukrzyca w przebiegu: chorób trzustki,chemochromatozie,wyspiaku wydzielniczym,
Akromegalii,, chor. Cuschinga, schorzeń genetycznych,
Insulinooporności
dorażnie- śpiączka cukrzycowa, zabiegi chir. w znieczuleniu ogólnym
Ciąza-nieprawidłowa tolerancja glukozy
DZ N po insulinie:
hipoglikemia poinsulinowa
alergia
insulinooporność przedreceptorowa(związana z nadmiernym wiązaniem i unieczynnianiem insuliny przez przeciwciała IgG i IgM przeciwinsulinowe),poreceptorowa
lipodystrofia-dotyczy tk. podskórnej w miejscu wstrzyknięcia,zanik lub przerost tk. tłuszczowej
zatrzymanie wody
Podawana im. sc.
Rodzaje insulin:
-połączone z-białkami np. zasadowymi, globuliną
- cynkiem
-w których zw. kompleksujące są w związkach stechiometrycznych- IZOFANOWE , CHO S
-w zależności od buforu-zasadowe, kwaśne, obojętne
CHO-chromatograficznie oczyszczone
S-wieprzowa
IZOPHAMUM- CHOS
LENTE- CHOS
MAXIRAPID- CHOS
WOS- wysoko oczyszczone wieprzowe:
IZOPHANICUM
LENTE
MAXIRAPID
H M - insuliny ludzkie
ACTRAPID
INSULATARD
MIXTARD
Im.-wchłaniają się szybciej
Sc.- działają dłużej
Nie należy mieszać insulin róznych prod.
INTERAKCJE
Dzialanie hipoglikemizujące nasilają: Wzrost zapotrzebowania na insuline:
salicylany 1. glikokortykosteroidy
chinoliny 2. estrogeny
klofibrat 3. hormony tarczycy
sulfonamidy
steroidy anaboliczne
etanol
LEKI P. CUKRZYCOWE DOUSTNE
Pochodne sulfynylomocznika
1-sza gen 2-GA GEN 3-cia gen
CHLOROPROPAMID GLIBENKLAMID GLIMEPIRYD
GLIPOLAMID GLIPIZYD
TOLBUTAMID GLIKAZYD
GLIKWIDON-najcz stos.
Mechanizm działania;
Miejsce wiązania w bł kom. związane z kanałem K+,pochodne sulfynylomocznika blokują ten kanał, hiperpolaryzacja, wzrost Ca2+ w kom>uwalnianie insuliny i peptydu C.
Potrzebna jest zdolność trzustki do wydzielania insuliny.
Podobny mechanizm działania do pochodnych sulfynylomocznika ma pochodna kw. Benzoesowego-REPAGLINID, leki te róznią się farmakokokinetyka
Dz N
niedocukrzenie
odczyny alergiczne
interakcje z alkoholem-hamują dehydrogenaze kw. octowego,dział typu disulfiramu
Pochodne biguanidu
Fenformina
Metformina- dokładny mechanizm nie jest poznany, zmienia ład. el. bł. mitochondrialnej na bardziej +, zwalnia transport El. w łańcuchu oddechowym, wzrost glikolizy, spadek glikogenu, wzrost mleczanu,
hamuje absorpcje glukozy, aminokwasów, kw. Żółciowych, B12,
hamuje resynteze glukozy w wątrobie
wzrost działania tkankowego insuliny
Dz N
Niedokrwistość megaloblastyczna
Objawy nietolerancji;
Metaliczny smak, brak apetytu, wymioty, wzdęcia
Powikłania metaboliczne:
Kwasica mleczanowa
Mogą być stosowane u chorych otyłych(pochodne sulfynylom. preferowane u szczupłych)
Potrzebna jest cz. zdolność trzustki do wydz. insuliny
Inhibitory alfa-glukozydazy
AKARBOZA
MIGLITOL
EMIGLITATE
AKARBOZA-inhibitor końcowego enzymatycznego trawienia poli, oligo , di-sacharydów w jelicie cienkim. Enzym w rąbku szczoteczkowym,
zmniejsza poposiłkowe stężenie glukozy, biosyntezęmagazynowanie trójglicerydów w wątrobie, tkance tł
wpływa na metabolizm cholesterolu w jelicie cienkim
można stosować u chorych z otyłością z zaburzeniami w jelicie cienkim
Dz N
Wzrost fermentacji bakt. w jelicie grubym nie strawionych węglowodanów. Wzdęcia. Biegunki
Tiazolidenodiony
TROGLITAZON
PIOGLITAZON
CIGLITAZON
ROSIGLITAZON
Działają przez rec aktywowane przez proliferatory peroksysomów PPARgamma
Agoniści rec aktywowanych przez proliferatory peroksy.gamma
Poprawiają wrażliwość tk na insuline
Zmniejszaja TPR i RR, Z WTÓRNYM WZROSTEM POJEMNOŚCI WYRZUTOWEJ I MINUTOWEJ SERCA
Dz N
Uszkodzenie wątroby
Bóle brzucha
Bóle głowy