Ćwiczenia rozluźniające

Relaksacja

• jest to proces dochodzenia narządów organizmu ludzkiego do stanu równowagi.

• powoduje zmniejszenie napięcia mm na skutek odpowiedniego ułożenia lub wykonania określonych ruchów.

Relaksacja

• może mieć charakter ogólnoustrojowy i miejscowy,
  i w zależności od tego postępowanie będzie różne.

• większe znaczenie mają ćwiczenia o oddziaływaniu ogólnym.

• oceniane są stanem napięcia mm szkieletowych za pośrednictwem dotyku oraz możliwością percepcji bodźców ze środowiska zewnętrznego.

Cel:

• nauczanie kontrolowanego i świadomego zmniejszania napięcia

Wskazania:

• konieczne przed rozpoczęciem jak i
  w czasie stosowania wszelkich ćwiczeń leczniczych,

• rozluźnienie mm prowadzi do zmniejszania bólu, który w trakcie ćwiczeń mógłby doprowadzić do wzrostu napięcia mm

Możemy działania relaksacyjne podzielić na dwie grupy:

• ćwiczenia relaksująco - koncentrujące,

• metoda Jacobsona oraz trening autogenny Schulza

Ćwiczenia relaksująco-koncentrujące

• służą bardziej profilaktyce, niż terapii schorzeń, wywodzą się z Indii i Japonii, chodzi tu o działanie za pomocą systemu „jogi” i „zez”,.

• oprócz ćwiczeń typowych z tzw „klasycznej kinezyterapii”, stosuje się oddziaływanie na świadomość, podświadomość czy na sterowanie tzw. „energią życiową”.

Metoda Jacobsona, trening autogenny Schulza

• zdolność uzyskania rozluźnienia całego ciała i powiązanie go ze sferą psychiczną.

• wykorzystuje się je w celu zmniejszenia stresu w leczeniu nerwic a nawet depresji

Ćwiczenia rozluźniajace dzielimy na

• ogólne,

• miejscowe

Rozluźnieniu ogólnemu

• sprzyja temu odpowiednia pozycja wyjściowa, która powinna przede wszystkim zapewnić poczucie wygody tzw. pozycje Colsona

Leżenie tyłem

• na twardym podłożu,

• z kk lekko odwiedzionymi w stawach barkowych i biodrowych ( ustawienie wdechowe klatki piersiowej z ułożeniem RR za głową ułatwia oddychanie i poprawia warunki rozluźnienia)

• podparcie stóp, kolan, tułowia i głowy - podparcie stanowią poduszki z gąbki, znoszą poczucie ucisku, w tej pozycji rozciągnięte mm wydechowe ułatwiają wentylację.

• głowa zabezpieczona przed skręceniem,

Leżenie tyłem

• podparcie pod kolana znosi napięcie mm tylnej ściany uda,

• miednica ustawiona w tyłozgięciu umożliwia rozluźnienie odcinka lędźwiowego kręgosłupa.

• stopy w pozycji pośredniej zabezpieczone przed opadaniem, kkg odwiedzione w stawach barkowych, stawy łokciowe zgięte, oparte na poduszkach

Leżenie przodem

• głowa zwrócona w bok i ułożona na małej poduszce,

• druga poduszka pod biodrami i i dolną częścią brzucha,

• trzecia unosi podudzia jednocześnie zginając kolana, ale nie podpierając palucha.

Leżenie na boku

• na prawym, kk lewe podparte i odciążone na powierzchni poduszek tak, aby znieść ucisk klatki piersiowej po stronie serca,

• kończyna dolna obciążona ciężarem ciała ugięta w stawie biodrowym i kolanowym do ok. 90

• głowa oparte na poduszce, uniesiona , ale niezbyt wysoko.

Pozycja pół leżąc, pół siedząc

• oddychanie torem piersiowym w tej pozycji jest łatwiejsze, gdyż mniejszy ciężar napiera na plecy i podłoże, natomiast ruch przepony jest utrudniony przez ucisk opadających trzewi.

Wskazówki metodyczne:

• początkowo należy pacjenta nauczyć rozluźniania, co można osiągnąć pokazując różnicę między skurczem i rozkurczem mm

• po silnym skurczu mm rozluźniają się łatwiej,

• uczymy bez uprzedniego skurczu, kinezyterapeuta może pomóc choremu unosząc biernie kończynę i zezwalając na bezwładne jej opadnięcie na podłożu

Wskazówki metodyczne:

• miejscowemu rozluźnieniu sprzyjają podwieszenie kończyny, rytmiczne ruchy bierne i czynne,

• po opanowaniu odpowiednich pozycji przechodzi się do nauki wykonywania prawidłowych ruchów,

Wskazówki metodyczne:

• tempo ćwiczeń wolne,

• komendy podawane spokojnym, sugestywnym głosem,

• ćwiczenia proste oparte na codziennych czynnościach,

• jasno sprecyzowany rodzaj ruchu i sposób wykonania,

• ubiór pacjenta nie powinien krępować ruchów

Wskazówki metodyczne:

• możemy włączyć muzykę, stworzyć nastrój zastosować aromaterapię,

• pacjent wykonuje ruchy sam bez pomocy terapeuty,

• wybieramy odpowiednią pozycję wyjściową,

• ćwiczenia należy najlepiej prowadzić poza salą chorych, bez drażniących bodźców akustycznych
  i świetlnych.

Wskazówki metodyczne:

• zaczynamy od obwodowych części ciała, staramy się doprowadzić do pełnego rozluźnienia poszczególnych partii mm, rozluźnienie powinno postępować do centralnych, środkowych części ciała, związanych z dużymi stawami i silnymi grupami mm

• po rozluźnieniu mm brzuch ćwiczący powinien starać się uregulować oddech,

Wskazówki metodyczne:

• objęcie relaksacją całego ciała wywołać uczucie ciężkości i bezwładu.

• działanie ćwiczeń powinno być wspomagane środkami fizykoterapii głównie z grupy ciepłolecznictwa i masażu klasycznego

Wskazówki metodyczne:

• znaczne rozluźnienie ogólne bądź miejscowe osiąga się w środowisku wodnym (odpowiednia temperatura wody)

• ćwiczenia rozluźniające możemy rozpocząć i zakończyć ćwiczeniami oddechowymi

---