KATAR KOCI
Jest to zespół infekcji.
Najpierw widać zapalenie spojówek:
swędzenie, bolesność
odrobina wysięku
- potem łzy, wypływ śluzowo- ropny z worków spojówkowych
= surowiczy wypływ z nosa.
= gorączka wypadnięcie 3 powieki.
= silne zap. spojówek (wypadnięte 3 powieki)
= zlepienie powiek wysiękiem (całkowity skurcz powiek, bo tak mocne zapalenie)
↓
CHLAMYDIOZA
(bardzo silne zapalenie spojówek, często 1-stronne, a stan ogólny niezaburzony)
= wypływ z nosa
= maceracja skóry jako skutek długotrwałego wypływu z nosa, oczu, oblizywania
= silne ślinienie się CALICIVIRUS
(nadżerki w jamie ustnej!!! + objawy ze strony dróg oddechowych; dobrze się goją, ale najpierw ↓ apetytu, ślinienie)
(nadżerki też na podniebieniu)
= może nawet dojść do zatkania przewodów nosowych oddychanie jamą ustną
(fizjologicznie koty oddychają przez nos)
Kocięta oczy bardzo się błyszczą, są załzawione
Kociarnie, skupiska kotów często nawroty
Katar koci przyczynia się do redukcji liczby kociąt bezpańskich (bowiem nieleczony może prowadzić do zapalenia płuc i śmierci)
Etiologia:
Infekcja mieszana wirusowo - bakteryjna:
1. HERPESVIRUS KOTÓW 1 (FHV-1) główne zarazki
KALICIVIRUS KOTÓW (FCV)
Obydwa wirusy:
- są bardzo rozpowszechnione
- atakują koty młode, w skupiskach
- występuje przy nich bardzo długie nosicielstwo
HERPESVIRUS:
dość wrażliwy w środowisku zewnętrznym (ginie po 18 godzinach) i na środki dezynfekcyjne WIĘC zarażenie tylko przez kontakt BEZPOŚREDNI
stabilny antygenowo (to dobrze rokuje przy szczepieniach)
słabo immunogenny (po przebyciu infekcji odporność jest dość względna, może zostać przełamana i rozwinie się kolejna infekcja; więc po szczepieniach mimo wszystko istnieje ryzyko choroby
wrażliwe są tylko kotowate
KALICIVIRUS:
bardziej wytrzymały (w środowisku do 8 - 10 dni; więc możliwe też zarażenie POŚREDNIE)
bardziej zmienny antygenowo (istnieje odporność krzyżowa między wariantami ale tylko do pewnego stopnia; więc możliwa jest kolejna infekcja po przechorowaniu innymi szczepami)
bardziej immunogenny
3. CHLAMYDOPHYLA PSITACI
(dawna nazwa Chlamydia psitaci)
4. BORDETELLA BRONCHISEPTICA
czynnik pierwotny
czynnik wtórny wikła infekcje wirusowe
bytuje w drogach oddechowych różnych gatunków zwierząt
unieczynnia rzęski
tak jak w kaszlu kenelowym
5. Gronkowce
6. Paciorkowce
7. Mycoplasma
8. Pasterella multocida
Przetrwanie wirusa w środowisku (w koloniach kotów) zależy od 3 mechanizmów:
Bezpośrednie zarażenie się zwierząt wrażliwych niezakażonych od zwierząt chorych i zakażonych droga kropelkowa; im ↑ zagęszczenie, tym łatwiej się szerzy infekcja
duża zdolność przetrwania w środowisku głównie Kalicivirus
nosicielstwo bezobjawowe, np. uzdrowieńce (przeszły infekcję objawową lub bezobjawową i zostają nosicielami)
HERPESVIRUS:
Po 2 - 3 tygodniach od zakażenia zarazek przestaje być wydalany. Po ostrej fazie zakażenia może prowadzić do zakażenia latentnego.
Ale w komórki zwojowe wbudowany jest prowirus.
W przypadku bodźców stresowych:
= ciąża
= poród
= laktacja ( zakażenie kociąt)
dochodzi do reaktywacji zakażenia latentnego
↓
produkcja i wydalanie wiriona, głównie bezobjawowo i znowu powrót do
przez 10-14 dni kot staje się źródłem zakażenia stanu latencji
↓
uwidacznia się to głównie u kociąt
↓
jest to przyczyna częstych zachorowań w kociarniach (stare koty są nosicielami a chorują młode)
!!! Matka nosicielka po porodzie ma w siarze Ab i zabezpiecza kocięta przed zachorowaniem ale nie przed zakażeniem latentnym.
KALICIWIRUS - nosicielstwo:
bezobjawowe nosicielstwo - ale nie latentne (wielomiesięczne bezobjawowe namnażanie się wirusa w gardle i wydalanie z wydzieliną gardła, nosa)
taki kot jest zagrożeniem głównie dla kociąt w hodowlach
Drogi szerzenia:
kontakt bezpośredni!!!
Z kotem chorym
Z kotem klinicznie zdrowym ale nosicielem
kontakt pośredni
zabiegi wet.
przebywanie w szpitalu wet. (kuweta, fartuch, ręce przetrwa kilkanaście godzin w środowisku zewn.)
Patogeneza: (kot nieodporny)
HERPESWIRUS
Wnika przez jamę ustną, nosową, spojówki
↓
namnaża się w błonie śluzowej górnych dróg
oddechowych, przegrodzie nosowej, gardle,
migdałkach,spojówkach, tchawicy
↓
wywołuje tu :
stan zapalny nieżytowy
czasem ogniska martwicy tego nabłonka, owrzodzenia wysięk ropno-włóknikowy
rzadko - uszkodzenia głębsze, nawet do struktur kostnych małżowin
po 2-3 tyg organizm uwalniany + infekcje bakteryjne
↓ ↓
regeneracja uszkodzonej tkanki pogarsza się przebieg
↓
objawy kataru ustępują stan przewlekły nawet zapalenie
↓ (wypływ z nosa płuc
zostaje zakażenie latentne uszkodzenie zatok, ↓
małżowin...) upadki kociąt w złych warunkach
NIE MA WIREMII - jest to infekcja lokalna
KALICIWIRUS:
Wnika tymi samymi drogami
Są szczepy różniące się:
budową antygenową
chorobotwórczością (tropizm do różnych tkanek)
głównie namnaża się w górnych dr. oddechowych i w jamie ustnej powstają tu nadżerki
płuca zapalenie płuc różny przebieg
lokalne drobne ogniska zapalne w płucach- niezauważalne ale może się przerodzić w stan gorszy (namnażanie się bakterii)
stawy - często po przejściu łagodnego kataru kot troche kuleje (trudno zlokalizować, który staw boli! Lek wet myśli: „Może po inj. i.m.?” a to są kompleksy Ag-Ab w stawach; przemija)
Skoro Ag docierają do stawów tzn., że może dojść do WIREMII. Ale nie jest to częste i typowe.
Do płuc wirus dostaje się przez ciągłość.
Jama ustna nadżerki
= gł. Kaliciwirus!!!!
= też Herpes FCV >>>>FHV-1
nawrotowe przewlekłe zapalenie dziąseł u kotów!!!
(swój udział ma tu Kaliciwirus, ale nie wiadomo, czy jest on przyczyną, czy też skutkiem- dołącza się do infekcji)
K. jest łagodniejszy od H jeżeli chodzi o przebieg kataru kociego
↓
- rzadsze powikłania bakteryjne
- ale powoduje zapalenia w j. ustnej, problemy ze stawami, zap. płuc
Odporność:
HERPESWIRUS
Po infekcji odporność jest krótkotrwała
Ab u kota pojawiają się późno, w stosunkowo niskich mianach i utrzymują się krótko.
Ale jest też odporność komórkowa (więc może ogólnie odporność nie jest taka słaba).
Możliwa jest reinfekcja - po kilku miesiącach od przechorowania.
Matki przekazują kociętom Ab, co warunkuje bezobjawowe przejście choroby. Odporność bierna około 8 - 10 tygodni.
KALICIWIRUS
Wyższa odporność humoralna
Ale kot może jeszcze raz zachorować.
Odporność poszczepienna przeciw herpeswirozie:
Doświadczenie:
żywy wirus (wzięty taki, bo wiadomo, że wywołuje słabą odpowiedź)
u kociąt po 2 dawkach
niskie miano Ab SN (seroloneutralizacja)lub brak
słaba zależność odporności od poziomu Ab
więc to nie znaczy, że są odporne
90% z nich po zakażeniu przeszło infekcję subkliniczną
10% - słabe objawy kataru prze 1-3 dni
więc kot zaszczepiony nie jest całkiem odporny ale jest sens szczepić
taka odporność trwa chyba przynajmniej 3 lata
więc po pierwszych 2 dawkach u kociaka należy doszczepić po 1 roku i potem co 3 lata (teoretycznie)
w praktyce należy szczepić CO ROK
Odporność poszczepienna przeciw Kaliciwirozie:
Doświadczenie:
u kociąt po 2 dawkach szczepionki
średnie miana Ab SN
tu wyraźniejsza zależność odpowiedzi od poziomu Ab
taka odporność trwa chyba przynajmniej 3 lata
więc doszczepić po roku i potem co 3 lata
ale trzeba pamiętać, że wirus jest zmienny, co ogranicza skuteczność szczepionki (może się zakazić innym wariantem wirusa)
1