Helena Wojtczuk
Gr. 3 III PEE
Maciejewska Katarzyna, Dziecięce lęki, „Bliżej przedszkola” 2008 nr 6 s.18-19
W przeczytanym przeze mnie artykule został poruszony ważny problem dotyczący dziecięcych lęków.
Dość istotne jest początkowo rozróżnienie dwóch uczuć: lęku i strachu. Strach przeżywamy w sytuacji realnego zagrożenia, mobilizuje nas do działania obronnego, często pozwala nam ocalić życie bądź zdrowie. Lęk jest szczególną forma strachu, pojawia się jako reakcja na zagrożenie, którego źródło nie jest dokładnie znane. U dzieci rozróżnienie tych dwóch emocji nie występuje, gdyż nie odróżniają one zagrożenia rzeczywistego od irracjonalnego.
U dzieci można wyróżnić wiele różnych przyczyn lęków. Dzieci w 2-3 roku życia często odczuwają lęk przed zamkniętymi drzwiami, a właściwie przed samotnością w pokoju. Lęk ten jest spowodowany głównie przez wyobraźnie dziecka, oraz brak bliskiej osoby w pobliżu. Około 3 roku życia może pojawić się lek przed ciemnością, który utrzymuje się dość długo. Spowodowany jest również bujną wyobraźnią dziecka, ale wpływ mogą mieć także wcześniejsze przykre doświadczenia. Dzieci mogą odczuwać również strach przed rozstaniem (lęk separacyjny) występujący najczęściej w relacjach z mamą. Wiąże się często z pobytem dziecka w żłobku, przedszkolu bądź szpitalu. Dość często występującym lękiem jest lęk przed zwierzętami, głównie psami. Występuje w różnym wieku i jest przejściowy. Przyczyną wystąpienia może być jakaś przykra sytuacja z przeszłości np. pogryzienie. Występować mogą jeszcze różne inne lęki np. przed dentystą, burzą czy pająkiem. Najważniejsze jest poważne potraktowanie obaw dziecka, nie wzmacnianie ich i spokojne oswajanie dziecka z trudnymi sytuacjami.
Nasuwa się tutaj pytanie: kiedy dziecko przestaje się bać? Może być wiele odpowiedzi, a najczęstsze z nich to: gdy występuje fizyczna obecność opiekuna, dziecko czuje się wtedy bardziej bezpieczne, a także gdy rozmawiamy z dzieckiem, tłumaczymy i próbujemy pokazać mniej przerażającą możliwość odbioru sytuacji, nie zaś gdy wyśmiewamy i zawstydzamy.
Dziecko powinno uczyć się, czego bać się powinno w ramach działań ochronnych i samozachowawczych np. jak zachować się na ulicy, wobec obcych, nieznanych osób.