Karol Wielki - wspaniały władca

Scenariusz z wykorzystaniem metody plakatu i burzy mózgów (giełdy pomysłów)

2x45 min

■ Cele lekcji:

Uczeń:

- wyszukuje informacje na podany temat, korzystając z różnych źródeł,

- porządkuje zgromadzone wiadomości według ustalonych kryteriów,

- zapoznaje się z tekstem „Wspaniały Karol Wielki” i fragmentem „Kroniki polskiej” Galla Anonima,

- określa nastrój przeczytanego utworu,

- opisuje sytuację przedstawioną w tekście,

- porównuje wizerunek Karola Wielkiego i Bolesława Chrobrego,

- ustala hierarchię cech przypisywanych władcy,

- prezentuje i uzasadnia własne zdanie,

- redaguje autocharakterystykę,

- korzysta ze słownika języka polskiego i encyklopedii.

■ Metody:

- metody aktywizujące - metoda plakatu, burza mózgów (giełda pomysłów),

- praca z tekstem,

- praca z materiałem ilustracyjnym,

- praca ze słownikiem.

■ Środki dydaktyczne:

- podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego „Słowa na czasie 1” (s. 84-85),

- karta pracy „Władcy dawniej i dziś”,

- słowniki języka polskiego, encyklopedie,

- arkusze papieru, kartki samoprzylepne, flamastry, klej, nożyczki, wizerunki Karola Wielkiego.

■ Przebieg lekcji:

Omawiane zagadnienia i czynności uczniów

1. Źródła historyczne o Karolu Wielkim.

- Odczytanie pracy domowej - przedstawienie najważniejszych dokonań Karola Wielkiego (ćwiczenie „Zanim przeczytasz...”, s. 84 podręcznika).

- Zapisanie na samoprzylepnych kartkach zasług Karola Wielkiego. Uporządkowanie ich według ważności i naklejenie na arkusz papieru po jednej stronie (przykładowy schemat plakatu zamieszczono w Materiałach dla nauczyciela).

2. Analiza treści fragmentu „Pieśni o Rolandzie”.

- Zapoznanie się z tekstem „Wspaniały Karol Wielki” (s. 84 podręcznika). Objaśnienie archaizmów występujących w przywołanym fragmencie.

- Wymienienie postaci ukazanych w utworze i ustalenie, kim są poszczególne osoby.

- Określenie nastroju przeczytanego fragmentu (ćwiczenie 1. „Po przeczytaniu...”,
s. 85) i podanie przyczyn takiej atmosfery.

- Realizacja ćwiczenia 5. „Po przeczytaniu...” ze s. 85 - opisanie sytuacji przedstawionej w tekście „Wspaniały Karol Wielki”.

3. Wizerunek Karola Wielkiego.

- Wyszukanie w utworze słownictwa charakteryzującego Karola Wielkiego (ćwiczenie 2. „Po przeczytaniu...”, s. 85).

- Wyjaśnienie przy użyciu słownika języka polskiego znaczenia wyrazów ideał, idealny.

- Uzupełnienie plakatu dotyczącego Karola Wielkiego - wypisanie cech króla jako idealnego władcy, przedstawienie jego literackiego wizerunku i zamieszczenie fotografii bądź ilustracji z podobizną monarchy.

4. Postać Bolesława Chrobrego.

- Opisanie wyglądu Bolesława Chrobrego na podstawie obrazu Jana Matejki (zadanie 1. z karty pracy).

- Przeczytanie fragmentu „Kroniki polskiej” Galla Anonima ze s. 85. Objaśnienie archaizmów znajdujących się w utworze.

- Uzupełnienie schematu nazwami zalet przypisanych polskiemu królowi (drugie polecenie ćwiczenia „Mam pomysł...”, s. 85).

- Wskazanie trzech najbardziej cenionych cech u władcy i uzasadnienie dokonanego wyboru.

5. Analiza porównawcza władców.

- Realizacja pierwszego polecenia ćwiczenia „Mam pomysł...” ze s. 85: porównanie opisu Bolesława Chrobrego z wizerunkiem Karola Wielkiego.

- Omówienie podobieństw i różnic w sposobie przedstawienia obu władców.

6. Współcześni władcy i przywódcy państw.

- Wykonanie zadania 2. z karty pracy: rozwiązanie krzyżówki.

- Ustalenie cech idealnego przywódcy państwa za pomocą burzy mózgów. Umieszczenie wszystkich pomysłów na tablicy i wskazanie dziesięciu najtrafniejszych. Zapisanie wybranych propozycji w zeszycie wraz z uzasadnieniem.

Zadanie domowe:

Napisz krótką, humorystyczną autocharakterystykę (trzecie polecenie ćwiczenia „Mam pomysł…”, s. 85).

Autor scenariusza:

Małgorzata Zych

Materiały dla nauczyciela

Przykładowy schemat plakatu dotyczącego Karola Wielkiego

Karta pracy

Władcy dawniej i dziś

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Imię i nazwisko

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Data Klasa

1. Uzupełnij tabelę informacjami na temat Bolesława Chrobrego.

Elementy opisu	Bolesław Chrobry
wiek (w przybliżeniu)
twarz
włosy
strój

2. Korzystając ze słownika języka polskiego, dopisz wyjaśnienia do haseł. Następnie odpowiedz, jaki jest związek między podanymi wyrazami a władzą królewską.

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Karol Wielki

najważniejsze dokonania

literacki wizerunek

cechy idealnego władcy

W

I

A

T

Y

W

Y

A

R

O

S

D

N

A

C

R

U

J

G

D

Z

A

T

Y

K

A

N

A

W

R

O

G

A

R

P

N

A

K

O

T

O

M

R

O

N

I

N

I

Ż

B

I

E

T

L

E

E

Jan Matejko

„Portret Bolesława Chrobrego”

---