Płaskostopie u dzieci

– notatka na podstawie artykułu „Płaskostopie – zdrowie dziecka” lek med. A. Szybiński, Czasopismo „Mamo to ja” 5/2013 s. 68.

1. Ważne sklepienia stopy.

Zdrowa stopa opiera się o podłoże w trzech miejscach: na „poduszkach” pod paluchem (czyli największym palcem) i najmniejszym palcem oraz na pięcie. Między tymi punktami są sklepienie: podłużne i poprzeczne. Jeśli któregoś brakuje, mamy do czynienia z płaskostopiem. To problem, bo wtedy:

• mięśnie i wiązadła muszą pracować ciężej, przez co nogi bolą nawet po niewielkim wysiłku.

• Chód jest niezgrabny, brak mu elastyczności, robi wrażenie ciężkiego.

• Kolana i biodra są nieprawidłowo obciążone. Z czasem mogą pojawić się zmiany zwyrodnieniowe ( a wraz z nimi ból).

Stopy maluchów, które nie ukończyły czwartego, czy nawet piątego roku życia, mają prawo być płaskie. Mięśnie, które je stabilizują są jeszcze zbyt słabo napięte (stopy „siadają” pod ciężarem ciała), a miejsca, gdzie z czasem będzie widać łuki, są wyścielone całkiem sporą tłuszczu. Płaskostopie fizjologiczne nie jest defektem i nie wymaga leczenia. Jeśli czas mija, a łuków jak nie było, tak nie ma, trzeba zacząć działać. Należy wybrać się z dzieckiem do ortopedy i pilnować, by regularnie wykonywało zalecone ćwiczenia. To właśnie one są najważniejsze. W razie potrzeby należy dziecku kupić wkładki pod zaleceniem lekarza (źle dobrane wkładki mogą przynieść więcej szkody niż pożytku).

2. Przykładowe ćwiczenia.

Dziecku, które ma płaskostopie pomaga:

• chodzenie na palcach, piętach i zewnętrznych krawędziach stóp,

• podnoszenie drobnych przedmiotów palcami stopy np. woreczka z grochem, kredek, guzików,

• marszczenie i zwijanie (palcami) gazet, kocyka.

3. Zabawy.

Ćwiczenia nie muszą być nudne, trzeba tylko odpowiednio je „sprzedać”.

• „Ministerstwo głupich kroków” – chodzenie na palcach, piętach i dla urozmaicenia robienie także innych rzeczy, np. po każdym kroku wymachujecie nogą.

• „Wędrujące posągi” – przesuwanie się powoli do przodu, podkurczając i rozluźniając palce stóp.

• „Plac budowy” – dźwig, czyli stopa przenosi z miejsca na miejsce różne przedmioty, np. chusteczkę.

• „Owacja na siedząco” – bicie brawa stopami.

• „Zawody” – np. kto szybciej podrze gazetę przy pomocy stóp.

WSKAZÓWKA

Jak sprawdzić, czy dziecko ma zdrowe stopy?

Posmaruj dziecku podeszwy stóp szminką i poproś, by zrobiło na kartce „pieczątki”. To pewniejszy sposób niż zostawianie mokrych śladów, bo szminka nie rozleje się tak jak woda.