U
osób, które zaprzestały palenia rozwijają się zazwyczaj różne
objawy tzw. zespołu odstawienia nikotyny. Objawy te ujawniają się
już po kilku godzinach i trwają wiele tygodni lub nawet
miesięcy.
Czas trwania, natężenie i rodzaj tych objawów
są w dużym stopniu zróżnicowane i zależą w zasadzie od
indywidualnych, psychofizycznych cech osób, które przestały palić.
Nic zatem dziwnego, że silne i przedłużające się objawy zespołu
odstawienia nikotyny są główną przyczyną powrotu do
nałogu.
Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne
definiuje objawy zespołu odstawienia nikotyny jako zaburzenia
psychoorganiczne. Nagłe odstawienie nikotyny albo zmniejszenie jej
dawki dostarczanej organizmowi
wywoła w ciągu 24 godzin
przynajmniej 4 z poniższych objawów:
głód nikotynowy (nieprzepartą chęć zapalenia papierosa);
irytacje;
stany lękowe;
ogólne pogorszenie nastroju;
trudności w koncentracji;
niepokój; bezsenność;
zmęczenie;
obniżenie tętna;
wzmożony apetyt oraz wzrost masy ciała.
Subiektywne i fizjologiczne
objawy zespołu odstawienia rozpoczynają się zazwyczaj po 24
godzinach po zaprzestaniu palenia. Większość objawów
subiektywnych nasila się po 48 godzinach, a w okresie następnych
3-4 tygodni ich natężenie stopniowo słabnie.
Głód
nikotynowy, najbardziej charakterystyczny objaw zespołu odstawienia,
może się jeszcze utrzymywać przez kilka miesięcy.
Podobnie,
jak inne objawy zespołu odstawienia głód nikotynowy występuje z
różnym nasileniem o różnych porach dnia. Najsłabszy jest zaraz
po przebudzeniu, najsilniejszy wieczorem.
Wzrost masy
ciała jest innym stosunkowo częstym objawem zespołu
odstawienia nikotyny, który może być przyczyną powrotu do
nałogu palenia papierosów. Jednak nie we wszystkich
badaniach zależność ta została potwierdzona.