USTAWIANIE ZĘBÓW SZTUCZNYCH W PROTEZACH CAŁKOWITYCH METODĄ PŁONKI.
Sposób ustawiania zębów sztucznych w protezach całkowitych metodą Płonki opiera się na teorii sferycznej zapoczątkowanej przez Speego, Monsona i kontynuowanej zwłaszcza przez Fehra.
Wychodząc z założenia, że na ogół poprawę stabilności protezy uzyskuje się przez obniżenie – zeszlifowanie guzków – zębów sztucznych, Płonka zastosował zęby blokowe o powierzchni bezguzkowej. Zęby te określił mianem „abrazyjne”. Opracował on standardowe zęby blokowe zarówno dla żuchwy (dwa typy) – z bruzdami przebiegającymi w kierunku policzkowo-językowym i dla szczęki (jeden typ) – z bruzdami przebiegającymi w kierunku przednio-tylnym. Główną cechą tych zębów blokowych jest ich powierzchnia zgryzowa uformowana w postaci płaszczyzny sferycznej. Powierzchnia zgryzowa zębów blokowych górnych jest równoległa do wklęsłej strony talerzyka o płaszczyźnie sferycznej o promieniu 12 cm, natomiast powierzchnia zgryzowa zębów blokowych dolnych jest równoległa do części wypukłej talerzyka.
Do ustawiania zębów Płonka wykorzystuje następujące przyrządy pomocnicze:
1). talerzyk metalowy z uchwytem, będący wycinkiem kuli o promieniu 12 cm, który ma zastosowanie do przygotowania wałów zwarciowych i dostosowania wzorników w jamie ustnej;
2). przyrząd do orientacji przestrzennej płaszczyzny zwarcia z eliptyczną podkową, która jest również wycinkiem kuli o promieniu 12 cm;
3). cyrkiel do ustalania wysokości zwarcia.
Przy użyciu talerzyka metalowego kształtuje się powierzchnie wałów zwarciowych,
a następnie lekarz ustala w jamie ustnej pacjenta centralne zwarcie, wykorzystując do tego celu przyrząd dla orientacji przestrzennej z eliptyczną podkową.
Na podstawie dostosowanych wzorników zwarciowych ustawia się zęby sztuczne.
Zęby przednie dolne ustawia się w taki sposób, że brzegi sieczne przylegają do górnego wału zwarciowego. Zęby boczne dolne blokowe również przylegają do powierzchni wału górnego w odcinku bocznym. Zęby blokowe dostosowuje się do istniejących warunków wyrostka zębodołowego – w niektórych przypadkach zwęża się je lub skraca.
Do tak ustawionych zębów dolnych dostosowuje się najpierw zęby górne przednie.
W zależności od stanu zaniku i stosunków wzajemnych wyrostków zębodołowych zęby te mogą być lekko wysunięte do przodu, cofnięte lub ustawione w zgryzie prostym. Zęby boczne blokowe górne ustawia się na szczycie górnego wyrostka zębodołowego w kontakcie z zębami dolnymi.
Zdaniem Płonki, wyniki stosowania tej metody ustawiania zębów okazały się zadowalające. Uzyskiwano bowiem stosunkowo szybką adaptację, dobra wydolność żucia i stosunkowo dobrą stabilność protez całkowitych.