Teorie ustawiania
Teorie ustawiania
zębów sztucznych w
zębów sztucznych w
protezach
protezach
całkowitych
całkowitych
- teoria statyczno-
- teoria statyczno-
artykulacyjna
artykulacyjna
Anna Klimaszewska
Anna Klimaszewska
W zależności od warunków
W zależności od warunków
anatomotopograficznych jamy ustnej
anatomotopograficznych jamy ustnej
stosuje się różne metody i modyfikacje
stosuje się różne metody i modyfikacje
ustawiania zębów sztucznych w
ustawiania zębów sztucznych w
protezach całkowitych. Przy ustawianiu
protezach całkowitych. Przy ustawianiu
zębów w tych protezach należy
zębów w tych protezach należy
kierować się podstawowymi zasadami
kierować się podstawowymi zasadami
wynikającymi z istniejących teorii.
wynikającymi z istniejących teorii.
Dobór wielkości, kształtu
Dobór wielkości, kształtu
i koloru zębów
i koloru zębów
sztucznych
sztucznych
Dla pacjentów z rozległymi brakami odgrywa
Dla pacjentów z rozległymi brakami odgrywa
szczególną rolę obok prawidłowego
szczególną rolę obok prawidłowego
ustawienia. Przywrócenie wyglądu twarzy
ustawienia. Przywrócenie wyglądu twarzy
jest warunkiem dobrego samopoczucia
jest warunkiem dobrego samopoczucia
pacjenta.
pacjenta.
Prawidłowy dobór rodzaju i koloru zębów jest
Prawidłowy dobór rodzaju i koloru zębów jest
jednym z trudniejszych zadań w praktyce
jednym z trudniejszych zadań w praktyce
lekarskiej. Podczas wyboru zębów do protez
lekarskiej. Podczas wyboru zębów do protez
całkowitych trzeba brać pod uwagę zarówno
całkowitych trzeba brać pod uwagę zarówno
kształt głowy ,budowę ciała, płeć i wiek
kształt głowy ,budowę ciała, płeć i wiek
pacjenta ,rysy twarzy, szerokość nosa itd.
pacjenta ,rysy twarzy, szerokość nosa itd.
Przystępując do
Przystępując do
ustawienia zębów należy
ustawienia zębów należy
pamiętać o zasadniczym
pamiętać o zasadniczym
celu jaki ma spełniać
celu jaki ma spełniać
proteza
proteza
Uzyskanie możliwie dużej
Uzyskanie możliwie dużej
efektywności żucia
efektywności żucia
Umożliwienie
Umożliwienie
poprawnej wymowy
poprawnej wymowy
Osiągnięcie dobrego
Osiągnięcie dobrego
efektu
efektu
kosmetycznego
kosmetycznego
Wykorzystujemy informacje,
Wykorzystujemy informacje,
które obejmują:
które obejmują:
Położenie żuchwy w stosunku do szczęki
Położenie żuchwy w stosunku do szczęki
odpowiadającej sytuacji określanej jako
odpowiadającej sytuacji określanej jako
zwarcie centralne
zwarcie centralne
Poziom płaszczyzny zwarciowej wyznaczony
Poziom płaszczyzny zwarciowej wyznaczony
przez powierzchnie styku wałów zwarciowych
przez powierzchnie styku wałów zwarciowych
Ukształtowanie przedsionkowej powierzchni
Ukształtowanie przedsionkowej powierzchni
górnego wzornika uwypuklającego wargę
górnego wzornika uwypuklającego wargę
górną pacjenta tak, jak powinny się
górną pacjenta tak, jak powinny się
uwypuklać ustawione zęby
uwypuklać ustawione zęby
Zakreślone na przedsionkowej pow
Zakreślone na przedsionkowej pow
wału górnego wzornika linie
wału górnego wzornika linie
pomocnicze
pomocnicze
Barwa i kształt zębów
Barwa i kształt zębów
Dodatkowe informacje uzyskane w
Dodatkowe informacje uzyskane w
wywiadzie, np. ewentualna
wywiadzie, np. ewentualna
diastema, zachodzące siekacze
diastema, zachodzące siekacze
Najbardziej znane i
Najbardziej znane i
najczęściej stosowane
najczęściej stosowane
teorie ustawiania zębów
teorie ustawiania zębów
Artykulacyjna
Artykulacyjna
Statyczna
Statyczna
Statyczno- artykulacyjna
Statyczno- artykulacyjna
Teoria statyczno-
Teoria statyczno-
artykulacyjna
artykulacyjna
Twórcy to m.in. Ackerman, Porter, Gysi,
Twórcy to m.in. Ackerman, Porter, Gysi,
Fischer
Fischer
Pomost łączący teorię statyczną i
Pomost łączący teorię statyczną i
artykulacyjną
artykulacyjną
Głównym założeniem jest ustawienie
Głównym założeniem jest ustawienie
niskoguzkowych
niskoguzkowych
zębów bocznych z
zębów bocznych z
zachowaniem zasad statyki i
zachowaniem zasad statyki i
uwzględnieniem
uwzględnieniem
linii międzywyrostkowej
linii międzywyrostkowej
.
.
• W metodzie artykulacyjnej ustawia
W metodzie artykulacyjnej ustawia
się zęby o kształtach anatomicznych,
się zęby o kształtach anatomicznych,
których układ powierzchni żujących i
których układ powierzchni żujących i
siecznych powinien zapewnić
siecznych powinien zapewnić
zrównoważoną okluzję i artykulację w
zrównoważoną okluzję i artykulację w
czasie żucia.
czasie żucia.
• Metoda statyczna polega na
Metoda statyczna polega na
ustawianiu zębów bezguzkowych lub
ustawianiu zębów bezguzkowych lub
płaskoguzkowych kontaktujących z
płaskoguzkowych kontaktujących z
płytką sferyczną co umożliwia
płytką sferyczną co umożliwia
wykonywanie ruchów żujących bez
wykonywanie ruchów żujących bez
wyważania protezy.
wyważania protezy.
Dwie podstawowe zasady,
Dwie podstawowe zasady,
które nie mogą być
które nie mogą być
podważane
podważane
Eliminowanie do maksimum
Eliminowanie do maksimum
przesuwania poziomego protez na
przesuwania poziomego protez na
podłożu, co powoduje
podłożu, co powoduje
znaczne
znaczne
zmniejszenie działania szkodliwego na
zmniejszenie działania szkodliwego na
tk.podłoża protetycznego
tk.podłoża protetycznego
Uzyskanie
Uzyskanie
dobrej statyki
dobrej statyki
protez również
protez również
w fazie miażdżenia, a więc w momencie,
w fazie miażdżenia, a więc w momencie,
gdy występuje już działanie sił żucia, a
gdy występuje już działanie sił żucia, a
zęby przeciwstawne się nie stykają
zęby przeciwstawne się nie stykają
Po całkowitym wykonaniu protezy
Po całkowitym wykonaniu protezy
następuje dostosowanie warunków
następuje dostosowanie warunków
zgryzowych poprzez
zgryzowych poprzez
doszlifowanie
doszlifowanie
guzków zębów bocznych
guzków zębów bocznych
w celu
w celu
uzyskania
uzyskania
kontaktu zębów
kontaktu zębów
przeciwstawnych po stronie
przeciwstawnych po stronie
balansującej
balansującej
.
.
• Połączeniem metody statycznej ze
Połączeniem metody statycznej ze
sferyczną jest metoda krakowska, w
sferyczną jest metoda krakowska, w
której z teorii artykulacyjnej przyjęto
której z teorii artykulacyjnej przyjęto
zęby płaskoguzkowe, kształtowanie
zęby płaskoguzkowe, kształtowanie
wzorników za pomocą kaloty o r=10,1
wzorników za pomocą kaloty o r=10,1
cm, artykulacje wybalansowaną i
cm, artykulacje wybalansowaną i
likwidację fenomenu Christensena,
likwidację fenomenu Christensena,
natomiast z metody statycznej zasady
natomiast z metody statycznej zasady
przestrzennego ustawiania zębów.
przestrzennego ustawiania zębów.
Fischer stosuje zęby boczne
Fischer stosuje zęby boczne
niskoguzkowe
niskoguzkowe
o nachyleniu guzków
o nachyleniu guzków
20 st.
20 st.
i ustawia je pod
i ustawia je pod
kątem
kątem
górnym zewnętrznym
górnym zewnętrznym
80 st.
80 st.
w
w
stosunku do
stosunku do
przechodzącej przez ich
przechodzącej przez ich
środek
środek
linii międzywyrostkowej.
linii międzywyrostkowej.
Ustawianie zębów rozpoczyna się od
Ustawianie zębów rozpoczyna się od
zębów górnych, pamiętając,że
zębów górnych, pamiętając,że
powierzchnia przedsionkowa wału
powierzchnia przedsionkowa wału
zwarciowego stanowi obwód łuku
zwarciowego stanowi obwód łuku
zębowego, a powierzchnia zwarciowa
zębowego, a powierzchnia zwarciowa
wału dolnego podstawę, w stosunku
wału dolnego podstawę, w stosunku
do której ustawia się powierzchnie
do której ustawia się powierzchnie
sieczne i żujące.
sieczne i żujące.
Elementem pomocniczym w
Elementem pomocniczym w
ustawianiu zębów są zwieraki i
ustawianiu zębów są zwieraki i
artykulatory np. o ruchach
artykulatory np. o ruchach
przeciętnych tj. Gysi Simplex.
przeciętnych tj. Gysi Simplex.
Wszystko tak naprawdę zależy od
Wszystko tak naprawdę zależy od
autora metody i jego preferencji.
autora metody i jego preferencji.
Zaletą tej teorii jest redukcja z 20 do
Zaletą tej teorii jest redukcja z 20 do
1% ustawiania zębów w zgryzie
1% ustawiania zębów w zgryzie
krzyżowym w protezach całkowitych.
krzyżowym w protezach całkowitych.
Teoria ta mimo wielu
Teoria ta mimo wielu
zwolenników nie
zwolenników nie
znalazła szerokiego
znalazła szerokiego
zastosowania.
zastosowania.