USTAWIANIE ZĘBÓW SZTUCZNYCH W PROTEZACH CAŁKOWITYCH
W ZGRYZIE KRZYŻOWYM.

Wyrostki zębodołowe u pacjentów bezzębnych ulegają zanikom; rozpiętość łuku wyrostka zębodołowego szczęki zmniejsza się, natomiast w żuchwie rozpiętość łuku znacznie się powiększa. Resorpcja wyrostka zębodołowego w szczęce odbywa się od przedsionka

w kierunku jamy ustnej, w żuchwie proces resorpcji przebiega w kierunku odwrotnym tj. od środka na zewnątrz. Nierównomierne zaniki wyrostków zębodołowych górnego i dolnego powodują duże dysproporcje w ich wzajemnym położeniu.

a b

Nadmierna dysproporcja rozpiętości łuku zębodołowego dolnego w stosunku do górnego

a – schemat, b – modele gipsowe

W przypadku powstawania nadmiernych zmian w rozpiętości łuków wyrostków zębodołowych zachodzi konieczność ustawiania zębów w protezach całkowitych w zgryzie krzyżowym, zarówno w odcinku przednim jak i bocznym. Mniejsze dysproporcje

w rozpiętości łuków pozwalają na ustawienie zębów w zgryzie krzyżowym tylko w odcinku bocznym po jednej lub po obu stronach.

Według Gysiego w przypadkach, gdy nachylenie linii międzywyrostkowej (linii łączącej środki wyrostków szczęki i żuchwy) w stosunku do płaszczyzny zwarcia wynosi 80° zęby ustawia się w zgryzie prawidłowym, natomiast, gdy linia międzywyrostkowa tworzy

w stosunku do płaszczyzny zwarcia kąt mniejszy niż 80° niezbędne jest ustawienie zębów

w zgryzie krzyżowym.

a b

a - przy nachyleniu linii międzywyrostkowej w stosunku do płaszczyzny zwarcia wynoszącym 80° zęby ustawia się w zgryzie prawidłowym, b – przy nachyleniu linii międzywyrostkowej w stosunku do płaszczyzny zwarcia wynoszącym poniżej 80° zęby ustawia się w zgryzie krzyżowym

Istnieją dwie metody ustawiania zębów w zgryzie krzyżowym:

- metoda Müllera

- metoda Gysiego

Według Müllera zęby dolne boczne lewe ustawia się po stronie górnej prawej, dolne prawe zaś na miejsce górnych lewych.

W metodzie Gysiego ustawia się zęby boczne, podobnie jak w metodzie Müllera z tą różnicą, że w protezie górnej nie ustawia się przedtrzonowców pierwszych dolnych, czyli w protezie górnej zamiast 14 ustawia się tylko 12 zębów.

Zęby w odcinku przednim ustawia się w obydwu metodach na ogół w zgryzie prostym tj.

w kontakcie brzegami siecznymi zębów górnych z dolnymi. Jedynie przy nadmiernej dysproporcji łuków wyrostków zębodołowych ustawia się zęby przednie w przodozgryzie.

Ustawianie zębów w zgryzie krzyżowym powoduje, że w zwarciu centralnym guzki policzkowe zębów górnych kontaktują z bruzdami zębów dolnych, odwrotnie niż ma to miejsce w przypadku ustawiania zębów w zgryzie prawidłowym.

Przy ustawianiu zębów w zgryzie krzyżowym powierzchnie policzkowe zębów bocznych dolnych powodują często przygryzanie błony śluzowej policzków podczas żucia pokarmów. W celu eliminowania tego przykrego zjawiska należy nieco zeszlifować powierzchnię policzkową zębów dolnych.

Ustawienie zębów sztucznych w protezach całkowitych w zgryzie krzyżowym

1