Ze wzglêdu na charakter na-
pêdu i wykonywany ruch roboczy
wyró¿niamy pi³y rêczne i mecha-
niczne:
P I £ Y R Ê C Z N E
( O R U C H U P O S U W I S T Y M )
– rozp³atnica (lub p³atni-
ca) – rêczna pi³a jedno-
chwytowa s³u¿¹ca do
przerzynania krawê-
dziaków i k³ód,
wykorzystywana
równie¿ przy
œcince drzew;
– grzbietnica, rêcz-
na, jednochwyto-
wa pi³a do drew-
na, o usztywnio-
nym wzd³u¿
grzbietu
brzeszczocie;
– otwornica –
jednochwy-
towa pi³a
rêczna stosowana do wyrzynania
otworów i krzywizn w elemen-
tach drew-
nianych;
– ramowa –
sk³ada siê
z w¹skie-
go brzeszczotu
i oprawki w postaci drew-
nianej ramy z naci¹-
giem sznurowym lub
œrubowym umo¿liwia-
j¹cym regulacjê napiê-
cia brzeszczotu;
– „lisi ogon” – sk³ada siê
z w¹skiego sztywnego
brzeszczotu zakoñczo-
nego uchwytem lub tu-
lejk¹ do osadzenia na
tyczce. S³u¿y to obci-
nania ga³êzi z drzew;
– gospodarcza poprzeczna – s³u¿y
do ciêcia grubych elementów
drewnianych.
M E C H A N I C Z N E
– tarczowe
(o ruchu ob-
rotowym) –
narzêdziem
tn¹cym jest
uzêbiona
tarcza
– ³añcuchowe (o ruchu obiego-
wym) – narzêdziem tn¹cym s¹
ogniwa zaopatrzone w zêby i po-
³¹czone sworzniami w obwód za-
mkniêty
– taœmowe (o ruchu posuwistym) –
narzêdziem tn¹cym jest uzêbiona
taœma do-
stosowana
do osadze-
nia na ko-
³ach robo-
czych ob-
rabiarki.
Pi³a bezzêbna
– to nazwa
obrabiarki do przecinania materia³u
za pomoc¹ w¹skiej œciernicy lub
szybko wiruj¹cej stalowej tarczy
ciernej, która tnie materia³ przez
nagrzanie go do wysokiej tempera-
tury.
Urz¹dzenie do podzia³u
drewna wykorzystuj¹ce pi³ê jako
narzêdzie robocze nazywane jest
pilark¹
, a obs³uguj¹ca j¹ osoba –
pilarzem
.
Gwarowe nazwy pi³:
laubzega
- prawid³owo pi³a w³o-
œnicowa, cienka pi³ka do metalu,
trak
– pilarka ramowa stosowana
w tartakach,.
krajzyga
, krejzega – pilarka tar-
czowa.
Orientacyjne ceny pi³:
Pi³a stolarska ramowa
27 z³
Pi³a poprzeczna
30 z³
Kab³¹kowa z napinaczem 17 z³
Otwornica
12 z³
P³atnica
20 z³
Grzbietnica
15 z³
£ukowa ogrodnicza
11 z³
Prowadz¹c pi³ê po materia-
le, który ma byæ przeciêty, uzysku-
je siê tak zwany rzaz. Jest to uby-
tek materia³u, szerszy ni¿ uzêbio-
na czêœæ tn¹ca, efekt pi³owania.
Powstaje dziêki odchyleniu zêbów
od p³aszczyzny pi³y. Odchylenie
to równie¿ nazywa siê rzazem
i zapobiega ono klinowaniu siê pi-
³y w obrabianym materiale.
TEKST
Ł
ATWY
!
!
!
p r z e g l ą d r y n k u
Co to jest piła – każdy wie,
ale spójrzmy do encyklopedii:
Piła jest to ręczne lub mecha-
niczne narzędzie wieloostrzo-
we służące do dzielenia i od-
dzielania różnych materia-
łów, np. drewna, metali, two-
rzyw sztucznych. Zwykle ma
postać uzębionej stalowej ta-
śmy lub tarczy.
Piły
M
Ł
ODY
TECHNIK
8/2005
7
74
4