motyw vanitas w literaturze i sztukach plastycznych , UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI




Motyw vanitas
w literaturze i sztukach plastycznych
(cykl scenariuszy)

projekt przygotowały:
Agnieszka Beszczyńska
Ewa Szumiejko


















zainspirowały nas do napisania cyklu scenariuszy.

Proponujemy nauczycielom języka polskiego i wiedzy o kulturze pomysły na lekcje dotyczące obecności motywu vanitas w różnych tekstach kultury, mając nadzieję, iż prezentowane pomysły pobudzą inwencję twórczą innych humanistów prowadzących proces kształcenia ogólnego w szkołach ponadgimnazjalnych.
Tematyka zawarta w scenariuszach dotyczy opisu dzieła malarskiego, poznania kontekstu interpretacyjnego oraz analizy wybranych tekstów kultury.
Scenariusz nr 1
Temat: Opis dzieła malarskiego na przykładzie obrazu: Oblicza wojny Salvadore Dali
Cele zajęć:
uczeń po zakończeniu zajęć potrafi: określić nastrój obrazu,

  1. wymienić podstawowe elementy opisu obrazu,

  2. opisać podstawowe treści obrazu,

  3. rozpoznać temat obrazu,

  4. sformułować własne opinie na temat treści obrazu,

  5. potwierdzić własne opinie, wskazując odpowiednie elementy obrazu,

  6. zaprezentować na forum klasy własne wnioski,

  7. wskazać podobieństwo tematu obrazu w innych dziedzinach sztuki
    np. w literaturze,

  8. zinterpretować obraz Oblicza wojny Salvadore Dali.

Treści:

  1. Pojęcia: kompozycji, przestrzeni, formy i kolorystyki dzieła.

  2. Sfera ikonograficzna dzieła.

  3. Obraz: Oblicza wojny Salvadore Dali

Metody realizacji zajęć:

Materiały niezbędne do przeprowadzenia zajęć:

Osiągnięcia:

Przebieg zajęć:

Czynności wstępne (5 min):

Sprawdzenie obecności i rekapitulacja materiału z poprzedniej lekcji.

Wprowadzenie (5 min)

Po przedstawieniu przez prowadzącego celów zajęć wybrany uczeń prezentuje przygotowaną w ramach zadania domowego biografię Salvadore Dali i wyjaśnia pojęcie surrealizmu. Następnie nauczyciel rozdaje kartę pracy indywidualnej,
w której zawarte są kolejne etapy opisu i analizy dzieła malarskiego oraz prezentuje reprodukcję obrazu Oblicza wojny Salvadore Dali na grafoskopie.

Zadanie (30 min)
Nauczyciel prezentuje kolejne etapy opisu i analizy dzieła malarskiego zawarte w kartach pracy na przykładzie reprodukcji, wykorzystując prowokowane opinie uczniów. Wspólnie ustalone wnioski uczniowie sukcesywnie zapisują
w tabeli.
Podsumowanie i zakończenie zajęć (5 min)

Nauczyciel podsumowuje pracę na zajęciach, wskazuje najbardziej istotne elementy, a następnie podaje zadanie domowe.
Zadanie domowe

W dowolnej formie wyraź swój sąd o dziele Salvadore Dali Oblicze wojny.

Załącznik nr1karta pracy indywidualnej, w której zawarte są kolejne etapy analizy dzieła malarskiego

Plan opisu

Opis

Analiza i interpretacja

Przedstawienie dzieła

Autor obrazu

  • notatka biograficzna,

  • umieszczenie dzieła w dorobku twórcy

Obraz na tle epoki:
określenie czasu epoki, nurtu,






Nastrój, uczucia:

Temat obrazu: hipoteza

Kompozycja dzieła:

  • plan pierwszy

  • plan dalszy
    (tło)











Forma obrazu

Harmonia, statyka
Dysharmonia, dynamika

Kolorystyka:

  • dominanty

  • akcenty

Tonacja:

  • ciemna

  • jasna

Światło:

  • odczucie bryłowatości, kształtów przestrzennych

  • brak oświetlonych przedmiotów, miejsc

Przestrzeń

  • perspektywa,

  • płaszczyzna

kompozycja

  • otwarta

  • zamknięta

  • dominanty

  • akcenty



Sfera ikonograficzna- rozpoznanie tematu, motywu

Mój sąd o dziele:















Załącznik nr2karta pracy indywidualnej, w której zawarte są kolejne etapy opisu i analizy dzieła Salvadore Dali Oblicza wojny

Plan opisu

Opis

Analiza i interpretacja

Przedstawienie dzieła

Salvadore Dali

Oblicze wojny.

Autor obrazu

  • notatka biograficzna,

  • umieszczenie dzieła w dorobku twórcy

Prezentacja życiorysu:

  • Salvadora Dali


Obraz na tle epoki:
określenie czasu epoki, nurtu,

Surrealizm - wyjaśnienie pojęcia

Nastrój, uczucia:

okrucieństwo, groza wojny, jej wpływ na człowieka
groza, przerażenie, strach, obawa, lęk, smutek

Temat obrazu: hipoteza

groza wojny

Kompozycja dzieła:

plan pierwszy























  • w centrum obrazu ogromna głowa człowieka, stoi na piasku,głowa bez włosów, wielkie ciemne oczodoły, w nich zamiast źrenic jasne trupie czaszki, szeroko otwarte, wykrzywione usta, widać dziury, być może po wybitych zębach, z uzębienia pozostały dwa kły, jeden sprawia wrażenie nadłamanego, w dziurach po trzech przednich zębach ( dwóch górnych i jednym dolnym) widoczne są trupie czaszki;

  • nad łukami brwiowymi i między brwiami pomarszczone czoło, widać głębokie zmarszczki, bruzdy;

  • wokół głowy wiją się żmije, próbują dostać się do oczodołów, nosa;

  • z prawej strony w górnym rogu widoczny fragment szarobrązowej skały, po tej samej stronie w dolnym rogu ciemny ślad odciśniętej ręki,

  • z lewej strony znajduje się cień, jaki rzuca głowa;

  • szare niebo, im bliżej linii horyzontu, tym jaśniejsze,

-brak włosów - być może człowiek stracił je na skutek przeżyć, zmartwień

-trupie czaszki świadczą
o tym, że człowiek wokół widzi śmierć, zniszczenie nie tylko ludzkiego życia, ale świata,

-otwarte usta - przerażenie,
krzyk rozpaczy, niepogodze-
nie się z okrucieństwem wojny

-usta skrzywione powodem ból i cierpienie

-dziury po wybitych zębach okrucieństwo wroga, męka, cierpienie

-wijące się żmije - jad, nienawiść, zło,

-kły - wrogość

  • plan dalszy (tło)

  • żółty piasek, pustynia






Forma obrazu

Harmonia,
statyka
Dysharmonia, dynamika

  • dynamika,

Kolorystyka:

  • dominanty

  • akcenty

Tonacja:

  • ciemna

  • jasna

Światło:

  • odczucie bryłowatości, kształtów przestrzennych

  • brak oświetlonych przedmiotów, miejsc

  • dominuje kolor żółty, pomarańczowy i różne odcienie brązu;

  • przerażająca kolorystyka nieba - od jasnożółtego koloru tuż przy linii horyzontu do ciemnoszarego,

  • w planie pierwszym tonacja ciemna, podkreślająca główny element obrazu,

  • tło obrazu utrzymane w tonacji jasnej, w ten sposób wydobywa się kontrast

  • skała i głowa rzucają cień,

  • oświetlony jest drugi plan, co powoduje podkreślenie kontrastu centralnego elementu obrazu

pustynia - spustoszenie, zniszczenie, po tym, co stworzył człowiek, nie pozostało nic co stworzył człowiek,nie pozostało nic

Przestrzeń

  • perspektywa,

  • płaszczyzna

Kompozycja

  • otwarta

  • zamknięta

  • dominanty

  • akcenty

  • wyraźna linia horyzontu,

  • kompozycja zamknięta,


Sfera ikonograficzna
rozpoznanie motywu


zagłada, wojna, śmierć, apokalipsa


Mój sąd o dziele:

  • obraz nie zachwyca pięknem, lecz wymową, nie wzbudza zachwytu, ale lęk, pobudza do myślenia, ukazuje katastroficzną wizję świata, grozę wojny

Scenariusz nr 2

Temat: Życie człowieka to
marność i gonienie za wiatrem. Vanitas w Księdze Koheleta

Cele zajęć:
uczeń po zakończeniu zajęć potrafi :


Treści:

  1. Fragment z Księgi Koheleta,

Załącznik nr 1

(karta pracy indywidualnej-pytania prowadzące do interpretacji tekstu)

Lp.

Polecenia

Odpowiedzi

Jakiej odpowiedzi na pytanie z wersetu 3: Jaki pożytek ma człowiek z całego trudu swego, którym trudzi się pod słońcem? - udziela Kohelet w kolejnych wersetach?
W odpowiedzi przywołaj właściwe cytaty. Odwołaj się kolejno do następujących wersetów 4,5,6,7,8,9
































Wskaż określenia, jakich używa Kohelet, charakteryzując życie człowieka.










Załącznik nr 2 (karta pracy indywidualnej — pytania prowadzące do interpretacji tekstu oraz przykładowe odpowiedzi)


Lp.

Polecenia

Odpowiedzi

Jakiej odpowiedzi na pytanie z wersetu 3: Jaki pożytek ma człowiek z całego trudu swego, którym trudzi się pod słońcem? - udziela Kohelet w kolejnych wersetach?
W odpowiedzi przywołaj właściwe cytaty. Odnieś się kolejno do następujących wersetów 4,5,6,7,8,9

W wersecie czwartym

W porównaniu do starożytnego wyobrażenia o wieczności ziemi Kohelet zauważa, że nie tylko jednostkowy byt, ale i życie pokolenia trwa krótko, szybko przemija, bo następne pokolenie pragnie odegrać w nim również znaczącą rolę. Dodatkowo zaznacza fakt, że za chwilę dorobek i tego pokolenia przeminie. Ludziom wydaje się, że pomnażają, wzbogacają dzieło boskie na ziemi. Jest to złudne, bo rodzi się następne pokolenie, którego ambicje, pragnienia, cele są identyczne.
W wersecie piątym, szóstym i siódmym
Kohelet znów odkrywa, że świat trwa wiecznie: w cyklu wschodu i zachodu słońca, wędrującego wiatru i płynącej wody (panta rei)ukazuje te cechy, aby podkreślić nieskończoność boskiego dzieła i w ten sposób wydobywa prawdę o znikomości ludzkiego życia, które ogranicza śmierć
W wersecie ósmym
Kohelet stwierdza, że zdolność człowieka do poznania świata jest ograniczona, mimo wielkiego trudu, jaki on podejmuje, nie jest to jednak możliwe. Człowiek dokłada wszelkich starań, aby zgłębić tajniki świata, poświęca nawet temu życie. W taki sposób nadaje sens swemu życiu.
W wersecie dziewiątym
Kohelet dopowiada, że człowiekowi może wydawać się, że odkrył, poznał tajemnice świata. Jest to tylko część prawdy, jego dzieło zostanie utrwalone, ale zawsze będzie pozbawione cech: skończoności, wieczności, pewności

Wskaż określenia, jakich używa Kohelet, charakteryzując życie człowieka.

    • marność nad marnościami, wszystko marność (werset drugi)

    • wszystko marność i gonienie za wiatrem (werset czternasty)


Scenariusz nr 3

Temat: Motyw vanitas w literaturze: D. Naborowski Marność, Krótkość żywota


Cele zajęć:
uczeń po zakończeniu zajęć potrafi :

  1. utwory D. Naborowskiego Krótkość żywota i Marność,

  2. środki stylistyczne w utworze D. Naborowskiego Krótkość żywota.

    Metody realizacji zajęć:

Materiały niezbędne do przeprowadzenia zajęć:

Osiągnięcia:


Nauczyciel prosi o wskazanie wersetu z Księgi Koheleta , którego sens jest powtórzony w wierszu Naborowskiego.

sens wersetu czwartego:

Przemija pokolenie i rodzi się pokolenie,

a ziemia trwa na wieki

Zadanie 4. (ok. 10 min)

Wypisz i nazwij środki stylistyczne określające czas życia człowieka na ziemi:

przykład

nazwa

Godzina za godziną niepojęcie chodzi:

Uosobienie

Był przodek, byłeś ty sam, potomek się rodzi

powtórzenie czasownika być

Dźwięk, cień, dym, wiatr, błysk, głos, punkt — żywot ludzki słynie

wyliczenie

Kołem niehamowanym lotny czas uchodzi

epitet metaforyczny

byt nasz ledwie może
Nazwan być czwartą częścią mgnienia;

Przerzutnia
metafora

(...) wielom była
Kolebka grobem, wielom matka ich mogiłą

paradoks

Podsumowanie i zakończenie zajęć(5 min)

Nauczyciel podsumowuje pracę na zajęciach, wskazuje najbardziej istotne elementy, a następnie podaje zadanie domowe.

Zadanie domowe:

Przedstaw za pomocą środków plastycznych temat vanitas.

Zadanie domowe wskaże korelację między przedmiotami: język polski i wiedza o kulturze.


Załącznik nr1 — kserokopia fragmentu z Księgi Koheleta ...Wszystko marność i gonienie za wiatrem oraz utworów D. Naborowskiego: Marność, Krótkość żywota

Fragment z Księgi Koheleta

l. Słowa kaznodziei', syna Dawidów,

0x08 graphic
króla w Jeruzalem.

2. Marność nad marnościami2,

rzekł kaznodzieja,

marność nad marnościami,

wszystko marność.

3. Jaki pożytek ma człowiek

z całego trudu swego,

którym trudzi się pod słońcem?

4. Przemija pokolenie i rodzi się pokolenie,

a ziemia trwa na wieki3.

5. Słońce wschodzi i słońce zapada,

i dąży do miejsca swego,

skąd będzie wschodziło4.

6. Wiatr wędruje na południe

i na północ zawraca,

krąży i krąży w swoich kolejach.

7. Wszystkie potoki płyną z gór do morza,

a morze pełne nie jest5.

Na miejsce, skąd płynęły, wracają,

aby znów płynęły.

8. Wszystkie rzeczy są trudliwe

i człowiek ich nie wypowie.

Nie nasyci się oko patrzeniem,

nie napełni się ucho słuchaniem.

9. Cokolwiek raz było, to będzie.

Cokolwiek raz uczynione zostało,

uczynione zostanie.

A nie masz nic nowego pod słońcem.

14. Widziałem wszelkie dzieła

czynione pod słońcem.

A oto wszystko marność i gonienie za wiatrem. (...)

Przełożył Czesław Miłosz

1 kaznodzieja — w innych tłumaczeniach: oryginalne słowo „kohelet";

2 marność nad marnościami — jest to motto całej Księgi, refren powtarzający się wielokrotnie.

3 ziemia trwa na wieki — według starożytnych poglądów kosmogonicznych ziemia, wsparta na olbrzymich słupach tkwiących w czeluściach oceanu, nie podlega ruchowi i jest wieczna;

4 Według starożytnych, zwłaszcza Egipcjan, słońce odbywa swoją wędrówkę w nocy pod ziemią w kierunku z zachodu na wschód.

5 morze pełne nie jest — ludzie starożytni nie znali zjawiska parowania wód, dlatego autor biblijny dziwi się, że wody morskie nieustannie zasilane wodami rzek nie wzbierają.


Scenariusz nr 4

Temat: martwa natura z motywem vanitas


Cele zajęć:

uczeń po zakończeniu zajęć potrafi:

Treści:

Metody realizacji zajęć:

Materiały niezbędne do przeprowadzenia zajęć:

Osiągnięcia:

Przebieg zajęć:

Czynności wstępne(3min)

Sprawdzenie obecności i rekapitulacja materiału z poprzedniej lekcji.

Wprowadzenie (5min)

Nauczyciel zapoznaje z celami zajęć i prosi o obejrzenie (wcześniej przygotowanej) klasowej wystawy prac domowych, w których uczniowie za pomocą środków plastycznych przedstawili temat vanitas.W ten sposób uczniowie wchodzą w atmosferą tematu lekcji.

Zadanie 1. (5min)

Nauczyciel dzieli klasę na pięcioosobowe grupy i rozdaje kserokopię karty pracy grupowej. Karta zawiera kolejne etapy opisu i analizy dzieła malarskiego. Połowie klasy rozdaje kolorową kserokopię reprodukcji : Pieter Cleasz , a drugiej połowie kolorową kserokopię reprodukcji: Simon Renard de Saint-Andre Vanitas.

Jednocześnie prezentuje przygotowane na osobnym stanowisku materiały pomocnicze:

Zadanie 2 .(10 min)
Nauczyciel prosi o wypełnienie karty pracy grupowej.


Zadanie 3 (15 min)

Nauczyciel ograniczony czasem jednostki lekcyjnej wybiera dwóch liderów grup, którzy prezentują opis i analizę wybranych reprodukcji. Pozostałe grupy uzupełniają tę interpretację.

Wnioski:

Plan opisu

Opis

Analiza i interpretacja

Przedstawienie dzieła

Autor i tytuł

Pieter Cleasz:

Martwa natura z motywem Vanitas

Autor obrazu

  • notatka biograficzna,

  • umieszczenie dzieła w dorobku twórcy

1597-1661

holenderski malarz okresu baroku,

głównie interesowała go martwa natura, kompozycja składająca się z samych rzeczy

Obraz na tle epoki:

określenie czasu epoki, nurtu,

Barok

Martwa natura z motywem vanitas.

Nastrój, uczucia:

refleksje o życiu, o sprawach ostatecznych,

przygnębienie,

zaskoczenie, zdziwienie

Temat obrazu: hipoteza

nietrwałość rzeczy materialnych

Kompozycja dzieła:

  • plan pierwszy

  • plan dalszy
    (tło)

na stole przykrytym obrusem leżą niedbale rozrzucone przedmioty.

w centrum obrazu trupia czaszka

położona na zeszycie leżącym na starej księdze, obok gęsie pióro, przyrząd do pisania


na rogu stołu stoi kaganek

obok, oparta o księgę przewrócona szklanka,

otwarte puzderko ,

klucz na niebieskiej wstążce,

  • niedbałość symbolizuje nietrwałość

  • wyraźnie góruje nad resztą przedmiotów, narzuca metaforyczne odczytanie obecności pozostałych przedmiotów

  • czaszka symbolizuje: śmierć, krótkotrwałość życia, marność, śmiertelność

  • to sprawia wrażenie, że ktoś przed chwilą przerwał czytanie, notowanie, pisanie...

  • obecność księgi przywołuje sensy symboliczne: uczoność, naukę, mądrość, dociekanie prawdy i tajemnic świata

  • brak w nim świecy, symbolu życia

  • sprawia wrażenie, że za chwilę spadnie i rozbije się, znów znak nietrwałości przedmiotów

  • być może jest to puzderko z lusterkiem, albo kompas, kosztowny drobiazg cieszący oko na co dzień, pozostawiony bez opieki, widocznie już niepotrzebny, być może nie ma już właściciela, chyba umarł.

  • zamykał pewnie głęboko skrywane tajemnice w sekretarzyku, może listy od ukochanej; jest złoty może więc oznaczać pieniądze

  • przedmioty, nad którymi góruje trupia czaszka pozbawione właściciela są niepotrzebne, rozproszone, nietrwałe, bez znaczenia, symbolizują więc marność zarówno przedmiotów materialnych i ludzkich zamierzeń , świata doczesnego

Forma obrazu

Harmonia,

statyka

Dysharmonia, dynamika

dysharmonia

  • niedbałość ułożenia przedmiotów na stole

Kolorystyka:

  • dominanty

  • akcenty

Tonacja:

  • ciemna

  • jasna

Światło:

  • odczucie bryłowatości, kształtów przestrzennych

  • brak oświetlonych przedmiotów, miejsc

dominują zgniłe i oliwkowe zielenie, brązy i żółcie

wyróżnia się cienki paseczek intensywnego błękitu wstążeczki od klucza

ciemna

oświetlona czaszka

    • kolorystyka wspomaga wanitatywne znaczenie prezentowanych przedmiotów

    • 0x08 graphic
      0x08 graphic
      podkreśla dominację czaszki na obrazie

Przestrzeń

  • perspektywa,

  • płaszczyzna

kompozycja

  • otwarta

  • zamknięta

  • dominanty

  • akcenty

płaszczyzna

zamknięta

Sfera ikonograficzna- rozpoznanie tematu motywu

śmierć, marność, przemijanie, kruchość żywota

vanitas

  • przygnębienie, przerażenie, smutek, kontemplacja,

  • refleksja nad wartością życia,

  • życie to gonienie za przyjemnościami, wartościami materialnymi, to jednak jest ulotne, szybko przemija

Mój sąd o dziele:


Plan opisu

Opis

Analiza i interpretacja

Przedstawienie dzieła

autor i tytuł

Simon Renard de Saint-Andre

Vanitas 1650

0x08 graphic

Autor obrazu

  • notatka biograficzna,

  • umieszczenie dzieła w dorobku twórcy

1614-1677

francuski mistrz martwej natury,

Obraz na tle epoki:

określenie czasu epoki, nurtu,

Barok

Martwa natura z motywem vanitas.

Nastrój, uczucia:

przygnębienie, przerażenie, refleksja nad wartością życia

Temat obrazu: hipoteza

nietrwałość rzeczy materialnych

Kompozycja dzieła:

  • plan pierwszy

  • plan dalszy
    (tło)

na stole leżą niedbale rozrzucone przedmioty.

w centrum obrazu trupia czaszka przyozdobiona laurem

czaszka położona na rękopisie z pieczęciami Baltazara Cozona, wysławiającego przyjemności stołu

obok leży niedbale rozrzucony zapis nutowy, a na nim dwa drewniane flety

ze stołu za chwilę spadnie pobity kieliszek

z lewego rogu stołu wystaje zapalony lont

obok lontu znajduje się naczyńko i słomka do puszczania mydlanych baniek, które właśnie unoszą się nad stołem

za czaszką jest butla z winem i szklanica

  • niedbałość symbolizuje nietrwałość

  • sugeruje, że zmarły był artystą

  • wyraźnie góruje nad resztą przedmiotów, narzuca metaforyczne odczytanie obecności pozostałych przedmiotów

  • czaszka symbolizuje: śmierć, krótkotrwałość życia, marność, śmiertelność

  • to sugeruje, że zmarły był poetą, dbającym o własną twórczość i sławę

  • to symbole muzyki, która uprzyjemnia człowiekowi życie, z niej czerpie radość, przy niej się bawi, ucztuje

  • element dobrej zabawy, zakrapianej winem

  • za chwilę wszystko ulegnie zniszczeniu, przeminie

  • bańki symbolizują kruchość życia ludzkiego, które ulatuje i znika równie szybko jak bańka mydlana

  • symbolizują doczesne uciechy, zabawę

Forma obrazu

Harmonia,
statyka

Dysharmonia,
dynamika

dysharmonia

  • niedbałość ułożenia przedmiotów na stole

Kolorystyka:

  • dominanty

  • akcenty

Tonacja:

  • ciemna

  • jasna

Światło:

  • odczucie bryłowatości, kształtów przestrzennych

  • brak oświetlonych przedmiotów, miejsc

dominuje czerń i ciemny brąz

wyróżnia się intensywny błękit kawałka materiału

ciemna

oświetlona czaszka i zapis nutowy

  • kolorystyka wspomaga wanitatywne znaczenie prezentowanych przedmiotów

  • oświetlenie czaszki i zapisu nutowego podkreśla myśl, że zabawa, uciechy życia to wartości przemijalne

Przestrzeń

  • perspektywa,

  • płaszczyzna

kompozycja

  • otwarta

  • zamknięta

  • dominanty

  • akcenty

płaszczyzna

zamknięta

Sfera ikonograficzna-

rozpoznanie motywu, tematu

śmierć, marność, przemijanie, kruchość żywota, vanitas

  • refleksja nad wartością życia,

  • życie to gonienie za przyjemnościami, wartościami materialnymi, lecz są one ulotne, szybko przemijają

Mój sąd o dziele:


Podsumowanie i zakończenie zajęć (5min)

Nauczyciel wskazuje podobieństwa prezentowanych interpretacji obrazów, zwracając uwagę na obecność motywu vanitas w sztuce. Na zakończenie prezentuje inne przedstawienia plastyczne tego motywu do wyboru z następujących:

15

14

26

Daniel NABOROWSKI (1573—1640)

Marność

Świat hołduje marności

I wszytkie ziemskie włości;

To na wieki nie minie,

Że marna marność słynie.

Miłujmy i żartujmy,

Żartujmy i miłujmy,

Lecz pobożnie, uczciwie,

A co czyste, właściwie.

Nad wszytko bać się Boga —

Tak fraszką śmierć i trwoga.

Krótkość żywota

Godzina za godziną niepojęcie chodzi:

Był przodek, byłeś ty sam, potomek się rodzi.

Krótka rozprawa: jutro — coś dziś jest, nie będziesz,

A żeś był, nieboszczyka imienia nabędziesz;

Dźwięk, cień, dym, wiatr, błysk, głos, punkt — żywot ludzki słynie.

Słońce więcej nie wschodzi to, które raz minie,

Kołem niehamowanym lotny czas uchodzi,

Z którego spadł niejeden, co na starość godzi.

Wtenczas, kiedy ty myślisz, jużeś był, niebożę;

Między śmiercią, rodzeniem byt nasz ledwie może

Nazwań być czwartą częścią mgnienia; wielom była

Kolebka grobem, wielom matka ich mogiła.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Między literatur± a sztukami plastycznymi[1]
Między literatur± a sztukami plastycznymi[1]
matura motyw ogrodu w literaturze i sztuce, matura
Motyw żony w literaturze, prezentacje
Motyw pracy w literaturze, i inne
motyw samotnosci(1), matura (motyw samotnosci w literaturze. omow temat na wybranych przykladach)
Motyw buntu w literaturze[1]
5Analiza-7B, Materiały z Uniwersytetu Szczecińskiego i PS (ZUT)
motyw snu w literaturze (6)
Biblijny motyw vanitas
5Analiza-6C, Materiały z Uniwersytetu Szczecińskiego i PS (ZUT)
5Analiza-4A, Materiały z Uniwersytetu Szczecińskiego i PS (ZUT)
5Analiza-7C, Materiały z Uniwersytetu Szczecińskiego i PS (ZUT)
5Analiza-6B, Materiały z Uniwersytetu Szczecińskiego i PS (ZUT)
motyw wędrowca w literaturze DHLJ7QTTLQMTOXKGUMSHI7PH3HYVTBL3ZDQPENY
motyw wesela w literaturze polskiej (na wybranych przykładac
Motyw Jezusa w literaturze
Motyw ogrodu w literaturze i sztuce prezentacja maturalna

więcej podobnych podstron