ESPERANTO
.
PL
Maria Niemirow - -
Proszę sobie wyobrazić, że za chwilę będziemy już tłumaczyć z esperanta na język polski. Najpierw
przeczytajmy sobie tekst. Tylko głośno, dobrze? Bo to bardzo pomaga w nauce.
Proszę:
Patro kaj patrino. Patro estas viro. Patrino estas virino. Mi kaj vi. Mi estas knabo kaj vi
estas knabino. Li estas profesoro. żi estas profesorino. Sinjoro kaj sinjorino. Jen sinjoro
Marek B., laboristo, kaj sinjorino Barbara Z., laboristino. Mi estas Maria, kaj vi? Mi estas
Janek. Patro kaj filo. Jen estas domo. Filino kaj patrino.
Ja wiem, moi drodzy, że już rozumiecie wszystko bez słownika, ale nigdy nie zawstydzi sprawdzić. Oto słówka
z dzisiejszej lekcji (niektóre powtórzyliśmy z lekcji pierwszej, ale w przyszłości powtórek takich robić nie
będziemy, tylko wciąż nowe i nowe!):
filo - syn
filino - córka
knabo - chłopiec
knabino - dziewczynka
laboristo - robotnik
laboristino - robotnica
patrino - matka
profesoro - profesor
profesorino - profesorka
sinjoro - pani
viro - mężczyzna
virino - kobieta
Te wszystkie wyrazy, to rzeczowniki. A teraz coś, co trzeba dobrze zapamiętać :
ZASADA: Rzeczowniki zawsze (bez wyjątku!) kończą się w mianowniku liczby pojedynczej na "o".
Rzeczowniki rodzaju żeńskiego tworzymy z męskich i to w bardzo łatwy sposób. Bierzemy taki męski
rzeczownik, pozbawiamy go końcówki "o", na jej miejsce przyczepiamy wdzięczne, żeńskie "ino" - i sprawa
załatwiona.
Warto jeszcze zapamiętać, że wszystkie rzeczowniki nieosobowe są rodzaju nijakiego.
W tekście naszej dzisiejszej lekcji mamy także zaimki osobowe. Oto one:
mi - ja, vi -ty, li - on, ŝi - ona, ĝi - ono.
Teraz wytłumaczymy czasownik estas, tak często powtarzający się w naszej lekcji. Proszę spojrzeć:
jestem
jesteś
jest
/
>estas
/
jesteśmy
jesteście
są
/
>estas
/
Cudowne słówko, prawda? Tylko z jednym zastrzeżeniem! Musimy pamiętać, żeby przy każdym takim
"estas" stawiać odpowiedni zaimek osobowy tzn. żeby mówić mi estas, vi estas, li estas, ŝi estas... itd., bo
inaczej nasz rozmówca nie zorientuje się, o co nam chodzi. Zaimki osobowe liczby mnogiej podane są w
następnej lekcji.
Mamy jeszcze do wytłumaczenia dwa słówka: kaj i jen. Otóż "kaj" ma znaczenie polskiego spójnika "i" albo
"a", natomiast "jen" znaczy po prostu "oto".