MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Andrzej Zych
Wykonywanie połączeń spawanych 721[02].O1.07
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Grzegorz Śmigielski
mgr inż. Michał Sylwestrzak
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Andrzej Zych
Konsultacja:
mgr inż. Bożena Kuligowska
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 721[02].O1.07
 Wykonywanie połączeń spawanych , zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu monter kadłubów okrętowych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Przykładowe scenariusze zajęć 8
5. Ćwiczenia 12
5.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas spawania 12
5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Podstawy spawania 14
5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Spawanie elektryczne 18
5.3.1. Ćwiczenia 18
5.4. Spawanie i cięcie gazowe 22
5.4.1. Ćwiczenia 22
5.5. Ocena złączy spawanych 27
5.5.1. Ćwiczenia 27
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 30
7. Literatura 44
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela  Wykonywanie połączeń spawanych ,
który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie
monter kadłubów okrętowych 721[02].
W poradniku zamieszczono:
- wymagania wstępne,
- wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
- przykładowe scenariusze zajęć,
- propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
- ewaluację osiągnięć ucznia w postaci 2 testów wielokrotnego wyboru, przy czym drugi
test zawiera również zadania otwarte, przydatne do analizy sposobu myślenia ucznia.
- wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Treści zawarte w temacie  Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas spawania pomogą
uczniowi zapoznać się z problematyką bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac
spawalniczych. Zagadnienia te są bardzo ważne z uwagi na narażenie spawacza na różnorodne
zagrożenia wypadkami, urazami i chorobami zawodowymi.
Treści zawarte w temacie  Podstawy spawania przybliżą uczniowi podstawy teoretyczne
procesów spawalniczych, zapoznają go z fachowym nazewnictwem, z metodami spawania,
materiałami i sprzętem do spawania.
Treści zawarte w temacie  Spawanie elektryczne pomogą uczniowi nauczyć się
wykonywania prostych prac spawalniczych metodą spawania łukowego elektrodą otuloną
i metodą spawania łukowego w osłonie gazów.
Treści zawarte w temacie  Spawanie i cięcie gazowe pomogą uczniowi nauczyć się
wykonywania prostych prac spawalniczych metodą spawania gazowego oraz przecinania
gazowego i żłobienia.
Treści zawarte w temacie  Ocena złączy spawanych przybliżą uczniowi zagadnienia
kontroli złączy spawanych, metod badania spoin, rodzajów niezgodności spawalniczych,
przyczyn powstawania wad spawalniczych oraz naprawy powstałych wad.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem:
- pokazu z objaśnieniem,
- instruktażu,
- ćwiczeń praktycznych,
- dyskusji dydaktycznych.
- pogadanki.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 testami.
W teście wielokrotnego wyboru zamieszczono:
- plany testu w formie tabelarycznej,
- punktację zadań,
- propozycję norm wymagań,
- instrukcję dla nauczyciela,
- instrukcję dla ucznia,
- karty odpowiedzi,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
- zestawy zadań testowych.
W teście praktycznym zamieszczono:
- zadanie praktyczne z kryteriami i wymaganiami,
- kartę odpowiedzi,
- kartę oceniania.
Poniżej przedstawiono miejsce tej jednostki modułowej w strukturze całego modułu:
Techniczne podstawy zawodu.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
721[02].O1
Techniczne podstawy zawodu
721[02].O1.01 721[02].O1.02
Stosowanie przepisów Posługiwanie się pojęciami
bezpieczeństwa i higieny pracy, charakteryzującymi statek
ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska
721[02].O1.03 721[02].O1.04
Posługiwanie się Dobieranie materiałów
dokumentacją techniczną konstrukcyjnych
721[02].O1.05
Wykonywanie pomiarów
warsztatowych
721[02].O1.06
Wykonywanie prac z zakresu
obróbki ręcznej i mechanicznej
721[02].O1.07
Wykonywanie połączeń
spawanych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
- przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
- przestrzegać przepisów ochrony środowiska,
- przestrzegać przepisów ochrony przeciwpożarowej,
- posługiwać się dokumentacją techniczną,
- wykonywać pomiary warsztatowe,
- wykonywać prace z zakresu obróbki ręcznej,
- korzystać z różnych z
ródeł informacji,
- przestrzegać regulaminów obowiązujących w pracowniach.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
- scharakteryzować podstawowe procesy spawalnicze,
- rozróżnić rodzaje złączy spawanych i rodzaje spoin,
- określić wady i zalety połączeń spawanych,
- rozróżnić urządzenia, przyrządy oraz materiały do spawania gazowego i elektrycznego,
- przygotować elementy do spawania,
- wykonać złącze za pomocą spawania elektrycznego,
- wykonać spoiny montażowe za pomocą spawania elektrycznego,
- wykonać napawanie,
- wykonać złącze za pomocą spawania gazowego,
- wykonać cięcie gazowe i żłobienie,
- ocenić jakość wykonanych połączeń,
- scharakteryzować metody badania i ujawniania wad technologicznych,
- zlikwidować pod nadzorem wady technologiczne powstające w wyniku cięcia, spawania,
żłobienia,
- zastosować środki ochrony indywidualnej,
- zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska podczas wykonywania połączeń spawanych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Monter kadłubów okrętowych.
Moduł: Techniczne podstawy zawodu 721[02].O1
Jednostka modułowa: Wykonywanie połączeń spawanych721[02].O1.07
Temat: Spawanie doczołowe blach.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności spawania blach.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- dobrać sprzęt i materiały do spawania,
- dobrać środki ochrony indywidualnej,
- przygotować materiał do spawania,
- zorganizować stanowisko pracy spawacza,
- pospawać blachy spoiną doczołową,
- ocenić jakość wykonanego spawu.
Metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenie praktyczne,
 instruktaż,
 pokaz,
 dyskusja.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w grupach 2-osobowych.
Czas trwania zajęć: 4 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
 spawarka,
 próbki blach przygotowanych w ćwiczeniu 1 w rozdziale 5.2.1 (200x50x2 mm, 200x50x4
mm, 200x50x8 mm, 200x50x16 mm),
 elektrody,
 instrukcja obsługi spawarki, dokumentacja techniczna,
 katalog elektrod,
 literatura techniczna,
 Poradnik dla ucznia.
Przebieg zajęć:
1. Instruktaż wstępny:
- Sprawdzenie obecności.
- Sprawdzenie odzieży roboczej, sprawdzenie samopoczucia uczniów.
- Przeprowadzenie instruktażu stanowiskowego na temat bezpieczeństwa i higieny
pracy i obsługi agregatu spawalniczego.
- Przedstawienie przebiegu zajęć.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
- Podanie kryteriów ocen.
2. Instruktaż bieżący:
- Wykonanie ćwiczenia 1, z części 4.3.3 poradnika dla ucznia:
Ćwiczenie: Pospawaj spoiną czołową blachy przygotowane w ćwiczeniu 1 tematu
Podstawy spawania.
Aby wykonać ćwiczenie, uczeń powinien:
1) odszukać w literaturze opis technologii spawania łukowego,
2) dobrać elektrody i spawarkę,
3) ustalić dla każdej próbki (wstępnie) parametry spawania,
4) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
5) wypisać zagrożenia, jakie mogą wystąpić podczas pracy,
6) określić sposób przygotowania materiału do spawania,
7) zorganizować stanowisko pracy,
8) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
9) wykonać sczepianie,
10) wykonać spawanie,
11) ocenić jakość wykonanego połączenia.
- Sprawdzenie czy uczniowie opracowali plan pracy. Udzielanie dodatkowych
wyjaśnień i wydawanie dodatkowych poleceń.
- Nadzorowanie przygotowania agregatu spawalniczego i sprzętu ochrony
indywidualnej.
- Udzielenie pokazu poprawnie wykonanego ćwiczenia.
- Nadzorowanie procesu spawania. Udzielanie dodatkowych wyjaśnień i wydawanie
dodatkowych poleceń.
- Przeprowadzenie dyskusji na temat zagrożeń podczas wykonywania spawania
i techniki spawania.
- Omówienie ćwiczenia, wskazanie na błędy.
3. Instruktaż końcowy:
- Podsumowanie zajęć.
- Wskazanie na najlepiej wykonane ćwiczenia.
- Omówienie ćwiczeń wykonanych przez wszystkich uczniów.
- Zwrócenie uwagi na błędy.
- Wystawienie ocen.
- Uporządkowanie stanowisk ćwiczeniowych.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- poprzez przeprowadzenie pogadanki oraz ocenę prac uczniów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & .& & & & .
Modułowy program nauczania: Monter kadłubów okrętowych.
Moduł: Techniczne podstawy zawodu 721[02].O1
Jednostka modułowa: Wykonywanie połączeń spawanych 721[02].O1.07
Temat: Procesy pracy. Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności spawania gazowego rur.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
 dobrać sprzęt i materiały do spawania gazowego,
- dobrać środki ochrony indywidualnej,
 przygotować materiał do spawania,
 zorganizować stanowisko pracy,
 wykonać spawanie gazowe rury,
- ocenić jakość wykonanego połączenia.
Metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz,
- instruktaż.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w zespołach dwuosobowych.
Czas trwania zajęć: 4 godziny dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt ochrony indywidualnej potrzebny przy spawaniu,
 sprzęt do spawania gazowego,
 rury stalowe o średnicy od Ś20 do Ś 40,
 instrukcja obsługi sprzętu do spawania gazowego,
 literatura techniczna.
Przebieg zajęć:
1. Instruktaż wstępny:
- Sprawdzenie obecności.
- Sprawdzenie odzieży roboczej, sprawdzenie samopoczucia uczniów.
- Przeprowadzenie pogadanki na temat bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Przedstawienie przebiegu zajęć.
- Podanie kryteriów ocen.
- Wyznaczenie stanowisk ćwiczeniowych.
- Nadzorowanie przejścia na stanowiska.
2. Instruktaż bieżący:
Wykonanie ćwiczenia 1 z części 4.4.3 poradnika dla ucznia:
Ćwiczenie: Pospawaj rurę stalową metodą spawania gazowego.
Aby wykonać ćwiczenie, uczeń powinien:
1) dobrać sprzęt do spawania,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) określić sposób przygotowania materiału do spawania,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
7) wykonać spawanie,
8) ocenić jakość wykonanego połączenia.
Plan pracy
Rodzaj sprzętu do spawania
Rodzaj drutu do spawania
Sprzęt ochrony indywidualnej
Zagrożenia, jakie mogą
wystąpić podczas pracy
Oceń jakość wykonanego
połączenia (wpisz wady jakie
posiada spoina)
- Sprawdzenie czy uczniowie przeszli na wyznaczone stanowiska ćwiczeniowe.
- Opracowanie planu pracy.
- Sprawdzenie czy uczniowie przystąpili do opracowania planu pracy. Udzielanie
dodatkowych wyjaśnień.
Organizacja stanowiska pracy:
- Udzielenie instruktażu na temat obsługi sprzętu do spawania gazowego.
- Nadzór przygotowaniem stanowiska pracy. Udzielanie dodatkowych wyjaśnień.
Wykonanie spawania:
- Udzielenie pokazu poprawnie wykonanego ćwiczenia.
- Nadzór nad wykonaniem ćwiczenia. Udzielanie dodatkowych wyjaśnień.
- Sprawdzenie poprawności wykonania połączeń.
- Omówienie ćwiczenia, wskazanie na błędy oraz sposoby ich unikania.
3. Instruktaż końcowy:
- Podsumowanie zajęć.
- Wskazanie na najlepiej wykonane ćwiczenia.
- Omówienie ćwiczeń wykonanych przez wszystkich uczniów.
- Zwrócenie uwagi na błędy oraz czynności dobrze wykonywane.
- Wystawienie ocen.
- Uporządkowanie stanowisk ćwiczeniowych.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- poprzez ocenę prezentacji uczniowskich oraz ocenę prac uczniów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas spawania
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobierz środki ochrony indywidualnej dla spawacza spawającego blachy stalowe łukiem
elektrycznym elektrodami otulonymi.
Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu zapoznanie uczniów ze środkami ochrony indywidualnej
niezbędnymi przy wykonywaniu prac spawalniczych. Szczególną uwagę należy zwrócić na to,
czy uczniowie potrafią odczytać informacje zamieszczone na środkach oraz w katalogach i czy
będą umieli poprawnie je wykorzystywać. Ćwiczenie powinno być zakończone pogadanką, co
pozwoli nauczycielowi ocenić zakres wiedzy przyswojonej przez uczniów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać zagrożenia, jakie mogą wystąpić podczas pracy (skorzystać z literatury),
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej, skorzystać z katalogu,
3) wypisać w tabeli zagrożenia i sprzęt ochrony indywidualnej,
4) porównać tabelę z tabelami kolegów,
5) przedstawić nauczycielowi tabelę do sprawdzenia.
Zagrożenie Sprzęt ochrony indywidualnej (nazwa i typ)
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pogadanka.
Środki dydaktyczne:
- katalog sprzętu ochrony indywidualnej,
- literatura podana w Poradniku dla ucznia,
- Poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Ćwiczenie 2
Dobierz środki ochrony indywidualnej dla spawacza spawającego rury stalowe metodą
spawania gazowego.
Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie ma na celu zapoznanie uczniów ze środkami ochrony indywidualnej
niezbędnymi przy wykonywaniu prac spawalniczych. Szczególną uwagę należy zwrócić na to,
czy uczniowie potrafią odczytać informacje zamieszczone w katalogach i czy będą umieli
poprawnie je wykorzystywać. Ćwiczenie powinno być zakończone pogadanką, co pozwoli
nauczycielowi ocenić zakres wiedzy przyswojonej przez uczniów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy (skorzystać z literatury),
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej, skorzystać z katalogu,
3) wpisać w tabeli zagrożenia i sprzęt ochrony indywidualnej,
4) porównać tabeli z tabelami kolegów,
5) przedstawić nauczycielowi tabelę do sprawdzenia.
Zagrożenie Sprzęt ochrony indywidualnej (nazwa i typ)
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pogadanka.
Środki dydaktyczne:
- katalog sprzętu ochrony indywidualnej,
- literatura podana w Poradniku dla ucznia,
- Poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
5.2. Podstawy spawania
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj do spawania próbki z blach złączem doczołowym, spoina czołową.
1. Blachy stalowe 200x50x2 mm.
2. Blachy stalowe 200x50x4 mm.
3. Blachy stalowe 200x50x8 mm.
4. Blachy stalowe 200x50x16 mm.
Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Przed
rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
giętarki do blach i szlifierki ściennej. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności
korzystania z poradników oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą technologią. Podczas
wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) wykonać szkice sposobu przygotowania i przedstawić je nauczycielowi,
3) przygotować brzegi blach do spawania (skorzystać ze stanowiska ślusarskiego i szlifierki),
4) ocenić jakość wykonanej pracy,
5) przedstawić próbki nauczycielowi.
Blacha 2 mm. Blacha 4 mm.
Blacha 8 mm. Blacha 6 mm.
Wykonaj pomiary próbek i wypisz wszystkie niezgodności.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- próbki blach,
- stanowisko ślusarskie (lub giętarka do blach),
- szlifierka ścienna,
- Poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Ćwiczenie 2
Korzystając z dokumentacji technicznej oraz instrukcji obsługi, wypisz parametry
techniczne znajdującej się w pracowni spawarki do spawania elektrodą otuloną. Następnie
zapoznaj się z instrukcją jej obsługi.
Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było indywidualnie. Szczególną uwagę należy
zwrócić na umiejętności: korzystania z dokumentacji technicznej oraz instrukcji obsługi.
Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień
i porad, pamiętając jednak o tym, aby uczniowie samodzielnie dochodzili do rozwiązań.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować dokumentację techniczną spawarki i instrukcję obsługi,
2) wypisać parametry techniczne spawarki,
3) wypisać czynności konieczne przed rozpoczęciem pracy oraz po jej zakończeniu,
4) wypisać zasady i metody bezpiecznego wykonania pracy.
Parametry techniczne spawarki
Główne czynności konieczne do wykonania
przed uruchomieniem spawarki
Główne czynności konieczne do wykonania
w czasie pracy spawarki oraz po zakończeniu
pracy
Zasady i metody bezpiecznego wykonania
pracy
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- dokumentacja techniczna,
- instrukcja obsługi,
- Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Korzystając z dokumentacji technicznej oraz instrukcji obsługi, wypisz parametry
techniczne znajdującego się w pracowni sprzętu do spawania gazowego. Następnie zapoznaj
się z instrukcją obsługi tego sprzętu.
Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było indywidualnie. Szczególną uwagę należy
zwrócić na umiejętności: korzystania z dokumentacji technicznej oraz instrukcji obsługi.
Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień
i porad.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować dokumentację techniczną sprzętu do spawania (może to być katalog)
i instrukcję obsługi,
2) wypisać parametry techniczne sprzętu,
3) wypisać czynności konieczne przed rozpoczęciem pracy oraz po jej zakończeniu,
4) wypisać zasady i metody bezpiecznego wykonania pracy.
Parametry techniczne sprzętu (węże, palniki,
reduktory, butle)
Główne czynności konieczne do wykonania
przed uruchomieniem sprzętu
Główne czynności konieczne do wykonania
w czasie pracy oraz po jej zakończeniu
Zasady i metody bezpiecznego wykonania
pracy
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- dokumentacja techniczna (katalog),
- instrukcja obsługi,
- Poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.3. Spawanie elektryczne
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Pospawaj spoiną czołową blachy przygotowane w ćwiczeniu 1 tematu Podstawy
spawania.
Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Przed
rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
agregatu spawalniczego. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania pracy,
korzystania z literatury, dokumentacji technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą
technologią. Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych
wyjaśnień i porad.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) odszukać w literaturze opis technologii spawania łukowego,
2) dobrać elektrody i spawarkę,
3) ustalić dla każdej próbki (wstępnie) parametry spawania,
4) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
5) wypisać zagrożenia, jakie mogą wystąpić podczas pracy,
6) określić sposób przygotowania materiału do spawania,
7) zorganizować stanowisko pracy,
8) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
9) wykonać sczepianie,
10) wykonać spawanie,
11) ocenić jakość wykonanego połączenia.
Plan pracy
Rodzaj elektrody
Rodzaj spawarki
Prądy spawania
Sprzęt ochrony indywidualnej
Zagrożenia, jakie mogą wystąpić
podczas pracy
Zwymiarowany szkic
ukosowanych blach
Oceń jakość wykonanego
połączenia
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
- instruktaż,
- pokaz,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
 spawarka,
 próbki blach przygotowanych w ćwiczeniu 1 rozdziału 4.2.3 (200x50x2 mm, 200x50x4
mm, 200x50x8 mm, 200x50x16 mm),
 elektrody,
 instrukcja obsługi spawarki, dokumentacja techniczna,
 katalog elektrod,
 literatura techniczna,
 Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Pospawaj spoiną pachwinową dwie blachy o grubości 15 mm (lub cieńszej, 8 15 mm)
i wymiarach 50x200 mm, tak aby powstało złącze teowe. Zastosuj metodę MAG.
Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Szczególną
uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania pracy, korzystanie z dokumentacji
technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą technologią. Podczas wykonywania
ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad. Przed rozpoczęciem
ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi agregatu
spawalniczego do spawania metodą Mag oraz bezpiecznego korzystania z butli gazowej lub
instalacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać materiały i agregat spawalniczy do spawania metodą MAG,
2) ustalić wstępnie parametry spawania,
3) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
4) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
7) wykonać sczepianie,
8) wykonać spawanie,
9) ocenić jakość wykonanego połączenia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Plan pracy
Rodzaj elektrody
Rodzaj spawarki (agregatu)
Sposób zasilania gazem (butla,
instalacja)
Prąd spawania
Sprzęt ochrony indywidualnej
Zagrożenia, jakie mogą
wystąpić podczas pracy
Oceń jakość wykonanego
połączenia
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- instruktaż,
- pokaz,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
 agregat spawalniczy do spawania metodą MAG,
 2 blachy 50x200x15 ze stali zwykłej jakości,
 instrukcja obsługi spawarki, dokumentacja techniczna,
 literatura techniczna,
 Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Wykonaj napawanie wałka stalowego.
Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Podobnie jak w ćwiczeniu 2 zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach
dwuosobowych. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania pracy,
korzystanie z literatury technicznej oraz przestrzegania dyscypliny technologicznej. Podczas
wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad oraz
nadzorować wykonywanie ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać elektrody, spawarkę, ustalić wstępnie parametry spawania,
2) dobrać sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
5) wykonać napawanie,
6) ocenić jakość wykonanego napawania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Plan pracy
Rodzaj elektrody
Rodzaj spawarki
Prąd spawania
Sprzęt ochrony indywidualnej,
Oceń jakość wykonanego
napawania
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
 spawarka,
 wałek do napawania,
 elektrody, instrukcja obsługi spawarki, dokumentacja techniczna,
 katalog elektrod,
 literatura techniczna,
 Poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
5.4. Spawanie i cięcie gazowe
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Pospawaj rurę stalową metodą spawania gazowego.
Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Przed
rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
sprzętu do spawania gazowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania
pracy, korzystania z dokumentacji technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą
technologią. Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych
wyjaśnień i porad.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać sprzęt do spawania,
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) określić sposób przygotowania materiału do spawania,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
7) wykonać spawanie,
8) ocenić jakość wykonanego połączenia.
Plan pracy
Rodzaj sprzętu do spawania
Rodzaj drutu do spawania
Sprzęt ochrony indywidualnej
Zagrożenia, jakie mogą
wystąpić podczas pracy
Oceń jakość wykonanego
połączenia (wpisz wady jakie
posiada spoina)
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz,
- instruktaż.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt ochrony indywidualnej potrzebny przy spawaniu,
 sprzęt do spawania gazowego,
 rury stalowe o średnicy od Ś20 do Ś 40,
 instrukcja obsługi sprzętu do spawania gazowego,
 literatura techniczna,
 Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Pospawaj spoiną czołową próbki blach (200x50x2 mm, 200x50x4 mm, 200x50x8 mm).
Zastosuj spawanie gazowe.
Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Szczególną
uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania pracy, korzystania z dokumentacji
technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą technologią. Podczas wykonywania
ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad.
Uwaga ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać sprzęt do spawania,
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) przygotować próbki do spawania,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
7) wykonać spawanie,
8) ocenić jakość wykonanego połączenia.
Plan pracy
Rodzaj sprzętu do spawania
i żłobienia
Rodzaj drutu do spawania
Sprzęt ochrony indywidualnej
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Zagrożenia, jakie mogą
wystąpić podczas pracy
Oceń jakość wykonanego
połączenia (wypisz wady jakie
posiadają spoiny)
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt ochrony indywidualnej potrzebny przy spawaniu,
 sprzęt do spawania gazowego,
 próbki blach (200x50x2 mm, 200x50x4 mm, 200x50x8 mm),
 instrukcja obsługi sprzętu do spawania gazowego,
 literatura techniczna,
 Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Przetnij blachę stalową o grubości od 10 do 20 mm metodą cięcia gazowego.
Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Przed
rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
sprzętu do ciecia gazowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności planowania
pracy, korzystanie z dokumentacji technicznej oraz wykonywania pracy zgodnie z przyjętą
technologią. Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych
wyjaśnień i porad.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać sprzęt do spawania,
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) zorganizować stanowisko pracy,
5) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
6) wykonać cięcie,
7) ocenić jakość wykonanego cięcia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Plan pracy
Rodzaj sprzętu do cięcia
Sprzęt ochrony indywidualnej
Zagrożenia, jakie mogą
wystąpić podczas pracy
Oceń jakość wykonanego
cięcia
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz,
- instruktaż.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt ochrony indywidualnej potrzebny przy spawaniu,
 sprzęt do cięcia gazowego,
 blacha stalowa do ciecia,
 instrukcja obsługi sprzętu do ciecia gazowego,
 literatura techniczna,
 Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 4
Wykonaj żłobienie pospawanej metodą spawania łukowego próbki blachy 200x50x8 mm.
Wskazówki do realizacji
Uwaga: ćwiczenie mogą wykonywać uczniowie, którzy ukończyli 18 lat.
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Szczególną
uwagę należy zwrócić na umiejętność planowania pracy. Podczas wykonywania ćwiczenia
nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać sprzęt do żłobienia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
2) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej,
3) wypisać zagrożenia jakie mogą wystąpić podczas pracy,
4) zorganizować stanowisko pracy,
5) przedstawić nauczycielowi wypełnioną tabelę oraz przygotowane stanowisko,
6) wykonać żłobienie grani,
7) ocenić jakość wykonanego połączenia.
Plan pracy
Rodzaj sprzętu do żłobienia
Sprzęt ochrony indywidualnej
Zagrożenia, jakie mogą
wystąpić podczas pracy
Oceń jakość wykonanego
połączenia (wypisz wady jakie
posiadają spoiny)
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pokaz,
- instruktaż.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt ochrony indywidualnej,
 sprzęt do cięcia gazowego,
 próbka pospawanej blachy (200x100x8 mm),
 instrukcja obsługi sprzętu do cięcia gazowego,
 literatura techniczna,
 Poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
5.5. Ocena złączy spawanych
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wynotuj i opisz rodzaje niezgodności spawalniczych określonych w normie PN-EN
26520-1.
Wskazówki do realizacji
Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętność korzystania z normy oraz analizowania
szkiców zamieszczonych w normie. Na zakończenie ćwiczenia zaleca się przeprowadzić
pogadankę.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować normę PN-EN 26520-1,
2) sporządzić na osobnym papierze tabelę zgodnie z zamieszczonym wzorem,
3) wypisać rodzaje niezgodności z tabeli zamieszczonej w normie,
4) przepisać opis niezgodności z tabeli zamieszczonej w normie,
5) przeanalizować szkice niezgodności z tabeli zamieszczonej w normie.
Określenie niezgodności Opis niezgodności
Liczba wierszy w tabeli powinna
być zgodna z liczbą niezgodności
określonych w normie.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- pogadanka.
Środki dydaktyczne:
- norma PN-EN 26520 1,
- Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Określ przyczyny powstawania i sposoby zapobiegania wadom spawalniczym (skorzystaj
z literatury). Następnie zaproponuj sposób ich usunięcia (skorzystaj z literatury).
Wskazówki do realizacji
Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętność korzystania z podręcznika oraz wyboru,
oceny i selekcji przeczytanego materiału. Na zakończenie ćwiczenia zaleca się przeprowadzić
dyskusje dydaktyczną.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować literaturę (Mizerski J.: Spawanie. Wiadomości podstawowe. Podręcznik dla
spawaczy i personelu nadzoru spawalniczego. REA, Warszawa 2005),
2) wypisać w tabeli (na podstawie literatury) przyczyny powstawania wad,
3) wypisać w tabeli (na podstawie literatury) sposoby zapobiegania wadom,
4) zaproponować (na podstawie literatury), sposób naprawy wady,
5) porównać tabele z tabelami kolegów.
Przyczyny
Rodzaj wady Sposób zapobiegania Sposób naprawy wady
powstawania
Brak przetopu
Pory
Porowatość grani
Otwarte wgłębienie
w kraterze
Przyklejenia
Mikroprzyklejenia
Przypalenie
Niewłaściwy brzeg
Wklęśniecie grani
Nadmierny przetop
Nadmierny nadlew
Pęknięcia
zewnętrzne
Krater
Mikropęknięcia
Pęcherze
Przesunięcie kątowe
Niedostateczna
grubość spoiny
Przepalenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Ślad zajarzenia
Rozprysk
Wtrącenia stałe
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- literatura podana w poradniku,
- Poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Wykonaj naprawę złącza spawanego poprzez usuniecie spoiny i położenie nowej.
Przyjmij, że wykonane we wcześniejszym ćwiczeniu złącze spawane posiada wady
spawalnicze.
Wskazówki do realizacji
Zaleca się, aby ćwiczenie wykonywane było w grupach dwuosobowych. Szczególną
uwagę należy zwrócić na bezpieczeństwo pracy podczas szlifowania i spawania. Podczas
wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien udzielać dodatkowych wyjaśnień i porad,
pamiętając jednak o tym, aby uczniowie samodzielnie dochodzili do rozwiązań. Przed
rozpoczęciem ćwiczenia należy przeprowadzić instruktaż stanowiskowy w zakresie obsługi
szlifierki kątowej i spawarki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać materiały i agregat spawalniczy do spawania,
3) przygotować szlifierkę kątową,
4) dobrać sprzęt ochrony indywidualnej do szlifowania i spawania,
5) wyciąć spoinę szlifierką kątową,
6) wykonać spawanie,
7) ocenić jakość wykonanego połączenia.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenia praktyczne,
- instruktaż.
Środki dydaktyczne:
 sprzęt i środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
 agregat spawalniczy do spawania metodą MAG,
 szlifierka kątowa,
 złącze teowe 50x200x15,
 Poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Wykonywanie połączeń
spawanych
Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru i na dobieranie, z których:
- zadania 1, 2, 3, 5, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 19 są z poziomu podstawowego,
- zadania 4, 6, 9, 15, 18, 20, 21, 22 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 12 zadań,
- dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 14 zadań,
- dobry  za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
- bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. c, 4. a, 5. c, 6. a, 7. c, 8. a, 9. b, 10. b, 11. c,
12. a, 13. d, 14. d, 15. d, 16. c, 17. a, 18. c, 19. d, 20. b, 21. c, 22. a.
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

1 Sklasyfikować połączenia spajane A P c
2 Rozpoznać rodzaj złącza spawanego B P b
3 Rozpoznać rodzaj spoiny B P c
4 Sklasyfikować metody spawania C PP a
5 Rozpoznać pozycję spawania B P c
Scharakteryzować metodę spawania
6 C PP a
elektrodą otuloną
Scharakteryzować metodę spawania
7 w osłonie gazu obojętnego B P c
(nieaktywnego) MIG
Scharakteryzować metodę spawania
8 B P a
w osłonie dwutlenku węgla MAG
Scharakteryzować metodę spawania
9 C PP b
TIG
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Dobrać sprzęt i materiały do spawania
10 C P b
gazowego
Dobrać sprzęt i materiały do cięcia
11 C P c
gazowego
Określić sposób przygotowania blach
12 B P a
cienkich do spawania
Określić sposób przygotowania blach
13 grubych do spawania B P d
Podać przykład zastosowania
14 B P d
napawania elektrycznego
15 Rozpoznać wady spawalnicze C PP d
Sklasyfikować niezgodności
16 A P c
spawalnicze
Określić cel kontroli złączy spawanych
17 B P a
Dobrać metodę badania złączy
18 spawanych stosowanych C PP c
w okrętownictwie
19 Zdefiniować pojecie żłobienia A P d
Dobrać sprzęt ochrony indywidualnej
20 C PP b
do spawania łukowego
Dobrać sprzęt ochrony indywidualnej
21 C PP c
do spawania gazowego
Określić procedurę wykonywania prac
22 spawalniczych szczególnie D PP a
niebezpiecznych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na
udzielanie odpowiedzi.
7. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9. Sprawdz
wyniki.
10. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu.
11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi.
5. W przypadku odpowiedzi zbliżonych wybierz tę, która wydaje ci się najlepsza.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
8. Na rozwiązanie testu masz 60 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Do połączeń spajanych zaliczamy
a) spawanie, lutowanie, zaklepywanie.
b) lutowanie twarde, lutowanie miękkie, spajanie zgrzewalne.
c) lutowanie, zgrzewanie, spawanie.
d) spawanie elektryczne i spawanie gazowe.
2. Przedstawione złącze zaliczamy do złączy
a) doczołowych.
b) teowych.
c) narożnych.
d) przylgowych.
3. Przedstawiona spoina nosi nazwę spoiny
a) czołowej.
b) grzbietowej.
c) pachwinowej.
d) teowej.
4. Spawanie elektryczne łukowe dzieli się na
a) spawanie elektrodą otuloną, spawanie w osłonie gazu obojętnego, spawanie w osłonie
gazu aktywnego, spawanie w osłonie gazu obojętnego elektrodą nietopliwą.
b) spawanie elektrodą otuloną, spawanie MIG, spawanie MAG, spawanie TAG.
c) spawanie MIG, spawanie MAG, spawanie elektrodą węglową.
d) spawanie elektrodą otuloną, spawanie gazowe acetylenem, spawanie gazowe gazem
propan butan.
5. Przedstawiona pozycja spawania nosi nazwę
a) pogórnej.
b) podolnej.
c) nabocznej.
d) podłogowej.
6. Spawanie elektrodą otuloną jest procesem
a) w którym trwałe połączenie uzyskuje się przez stopienie łukiem elektrycznym topliwej
elektrody otulonej i materiału spawanego.
b) w którym spoina powstaje na skutek stopienia otuliny.
c) w którym elektroda topi się pod wpływem ciepła wydzielanego przez otulinę.
d) w którym trwałe połączenie uzyskuje się przez stopienie łukiem elektrycznym otuliny
i materiału spawanego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
7. Przy metodzie spawania MIG
a) spoina chroniona jest przez dwutlenek węgla.
b) spoina chroniona jest przez otulinę.
c) spoina chroniona jest przez argon.
d) spoina chroniona jest przez łuk elektryczny wytwarzany z argonu.
8. Przy metodzie spawania MAG
a) spoina chroniona jest przez dwutlenek węgla.
b) spoina chroniona jest przez otulinę.
c) spoina chroniona jest przez argon.
d) spoina chroniona jest przez łuk elektryczny wytwarzany z argonu.
9. Przy metodzie TIG elektroda wytwarzająca łuk elektryczny
a) pokryta jest otuliną chroniącą ją przed stopieniem się.
b) wykonana jest z wolframu.
c) wykonana jest z tytanu.
d) nie jest stosowana.
10. Spośród niżej wymienionych urządzeń i materiałów
A. Butla z tlenem. B. Butla z acetylenem. C. Butla z propanem butanem.
D. Spawarka. E. Palnik do spawania. F. Palnik do cięcia.
G. Węże. H. Elektrody otulone. I. Boraks.
do spawania gazowego konieczne są
a) A, C, D, E.
b) A, B, E, G.
c) A, C, E, H.
d) A, B, E, G, I.
11. Konieczny zestaw urządzeń i materiałów (z wymienionych poniżej)
A. Butla z tlenem. B. Butla z acetylenem. C. Butla z propanem butanem.
D. Spawarka. E. Palnik do spawania. F. Palnik do cięcia.
G. Węże. H. Elektrody otulone. I. Boraks.
do cięcia gazowego, to
a) A, C, D, F.
b) A, B, E, G.
c) A, C, F, G.
d) A, B, E, G, I.
12. Blachę o grubości 1mm należy przygotować do spawania w sposób pokazany na rysunku
a) b) c) d)
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
13. Blachę o grubości 15 mm należy przygotować do spawania w sposób pokazany na
rysunku
a) b) c) d)
14. Napawanie elektryczne można, między innymi, zastosować do
a) wypełnienia szczeliny przy spawaniu blach grubych.
b) wypełnienia szczeliny pomiędzy spawanymi kształtownikami.
c) naprawy dziurawej rury stalowej.
d) naprawy zużytego czopa wału maszynowego.
15. Przedstawiona na rysunkach wada spawalnicza to
a) porowatość i zwęglenie.
b) pęcherze i przyklejenia.
c) wtrącenia i pęknięcia.
d) pęcherze i wtrącenia.
16. Niezgodności spawalnicze według kryterium ich usytuowania na złączu spawanym
dzielimy na
a) zewnętrzne i wewnętrzne.
b) zewnętrzne, wewnętrzne i mieszane.
c) zewnętrzne, wewnętrzne i kształtu.
d) kształtu i położenia.
17. Kontrola końcowa złączy spawanych ma na celu
a) stwierdzenie zgodność wykonanych złączy spawanych z dokumentacją techniczną,
stosowanymi normami, warunkami odbiorcy.
b) poprawę jakości wykonanych złączy spawanych.
c) przyjęcie złączy do eksploatacji.
d) sprawdzenie kwalifikacji spawacza.
18. Przy badaniu spoin w przemyśle stoczniowym najczęściej stosuje się miedzy innymi
następujące rodzaje badania spoin
a) próbę łamania, pomiary twardości, badania szczelności.
b) badania wizualne, próbę udarności, pomiary twardości.
c) badania wizualne, badania penetracyjne, badania ultradz
więkowe.
d) próbę rozciągania, badania ultradz
więkowe, badania magnetyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
19. Proces polegający na wycięciu grani za pomocą palnika acetylenowo-tlenowego nazywa
się
a) rowkowaniem grani.
b) wypalaniem grani.
c) podtopem.
d) żłobieniem.
20. Do ochrony twarzy i oczu przy spawaniu łukowym służą
a) maska spawalnicza lub okulary ochronne.
b) tarcza lub przyłbica spawalnicza.
c) gogle spawalnicze.
d) kotara spawalnicza.
21. Do ochrony oczu przy spawaniu gazowym służy
a) maska spawalnicza.
b) tarcza lub przyłbica spawalnicza.
c) gogle spawalnicze.
d) kotara spawalnicza.
22. Spawać wewnątrz zbiornika stalowego można, gdy
a) wydano polecenie pisemne, przeprowadzono instruktaż, przygotowano miejsce pracy,
zapewniono specjalny nadzór.
b) wydano polecenie, zalano zbiornik wodą, zapewniono specjalny nadzór.
c) wydano polecenie pisemne i zapewniono specjalny nadzór.
d) wymontuje się zbiornik i przeniesie do spawalni.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykonywanie połączeń spawanych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
21 a b c d
22 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
Test praktyczny do jednostki modułowej  Wykonywanie połączeń
spawanych
Test składa się z 8 zadań o zróżnicowanym poziomie, z których:
- zadania 4, 5, 6, 7 są z poziomu podstawowego,
- zadania 1, 2, 3, 8 są z poziomu ponadpodstawowego.
Za rozwianie zadania uczeń może otrzymać 21 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za uzyskanie co najmniej 12 punktów,
- dostateczny  za uzyskanie co najmniej 14 punktów,
- dobry  za uzyskanie co najmniej 16 punktów
- bardzo dobry  za uzyskanie co najmniej 18 punktów
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań
1 Sporządzić plan wykonania pracy D PP
2 Wykonać szkic połączenia spawanego D PP
Obliczyć normę materiałową na wykonanie wyrobu
3 D PP
spawanego
4 Dobrać materiały i narzędzia do spawania C P
5 Przygotować powierzchnię kadłuba do malowania C P
6 Przygotować elementy do spawania C P
7 Wykonać spoiny za pomocą spawania elektrycznego C P
8 Ocenić jakość wykonanych połączeń spajanych D PP
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z wymaganiami na oceny,
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zadanie.
7. Przeprowadz
instruktaż stanowiskowy.
8. Prowadz
obserwację i ocenę podczas wykonywania pracy.
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia.
10. Sprawdz
zadania.
11. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników.
12. Opracuj wnioski do dalszego postępowania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
Temat zadania: Wykonanie ramki stalowej
Za pomocą operacji spawania wykonaj ramkę kwadratową z kątownika 50x50x6
o wymiarach zgodnych z rysunkiem. Ramka powinna składać się z 4 elementów i powinna być
pospawana.
W trakcie realizacji prac uczeń powinien:
- sporządzić plan pracy,
- nanieść oznaczenia spawów na rysunek,
- obliczyć długość i ciężar kątownika na ramkę,
- opracować spis niezbędnych narzędzi i sprzętu,
- wykonać ramkę,
- wykonać pomiary.
Czas na wykonanie zadania wynosi 180 minut.
Kryteria oceniania:
- za poprawnie sporządzony plan pracy (1 pkt.),
- za poprawne oznaczenie spawów (1 pkt.)
- obliczenie długości materiału wyjściowego i ciężaru (2 pkt.)
- za przygotowanie wykazu koniecznych narzędzi i sprzętu (2 pkt.),
- za prawidłową organizację stanowiska pracy (1 pkt.),
- za prawidłową kolejność wykonywanych prac (1 pkt.),
- za prawidłowe wykorzystanie narzędzi (1 pkt.),
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
- za stosowanie poprawnych technik pracy (2 pkt.),
- za poprawnie wykonane pomiary (2 pkt),
- za poprawnie wykonane spoiny (4 pkt.)
- za zgodność z rysunkiem wykonanego detalu (3 pkt),
- za uporządkowanie stanowiska pracy, wyczyszczenie używanych narzędzi i urządzeń
(1 pkt.).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
Karta odpowiedzi
Do testu praktycznego dla jednostki modułowej  Wykonywanie połączeń
spawanych
Temat zadania: Wykonanie ramki stalowej
Imię i nazwisko:.............................................................
Plan pracy:
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
Uzupełnienie o spawy szkicu ramki:
Obliczenie długości materiału wyjściowego i ciężaru:
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
Wykaz niezbędnych narzędzi i urządzeń:
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .&
Pomiary:
Wymiary 300ą2
Kąty 900ą30
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
Karta oceny i obserwacji
Do testu praktycznego dla jednostki modułowej  Wykonywanie połączeń
spajanych
Punktacja
Lp. Kryterium
Liczba punktów
możliwych do Uczeń 1 Uczeń 2 Uczeń 3
uzyskania za
poszczególne
kryteria
Za poprawnie sporządzony plan pracy
1. 1 pkt.
Za poprawne oznaczenie spawów
2. 1 pkt.
Za obliczenie długości materiału
3. 2 pkt.
wyjściowego (1 pkt.) i ciężaru (1 pkt.):
Za opracowanie wykazu narzędzi i sprzętu:
 spawarka (1 pkt.),
4. 2 pkt.
 urządzenie lub narzędzie do cięcia
i ukosowania kątownika (1 pkt).
Za prawidłową organizację stanowiska pracy
5. 1 pkt.
Za prawidłową kolejność wykonywanych
6. 1 pkt.
prac
Za prawidłowe wykorzystanie narzędzi
7. 1 pkt.
Za stosowanie poprawnych technik pracy:
 podczas przygotowania materiału
9. 2 pkt.
(1 pkt.),
 podczas spawania (1 pkt.).
Za prawidłowo wykonane pomiary:
 prawidłowe wymiary wewnętrzne
10. 2 pkt
300ą2 mm (1 pkt.),
 prawidłowy pomiar kątów 90ą30 (1 pkt.)
Za poprawnie wykonane spawy (za każdy
11. 4 pkt.
narożnik 1 pkt.).
Za zgodność z rysunkiem wykonanego detalu:
- prawidłowe wymiary zewnętrzne
12. 3 pkt.
(1 pkt.),
 prawidłowe kąty 90ą30 (2 pkt.).
Za uporządkowanie stanowiska pracy,
14. wyczyszczenie używanych narzędzi 1 pkt.
i urządzeń, zagospodarowanie odpadów
Razem
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
7. LITERATURA
1. Czerwiński W., Czerwiński J.: Poradnik ślusarza. WNT, Warszawa 1989
2. Górecki A.: Technologia ogólna. Podstawy technologii mechanicznych. WSiP, Warszawa
2006
3. Hillar L., Jarmoszuk St.: Ślusarstwo i spawalnictwo. WSiP, Warszawa 1992
4. Misiur L.: Spawanie gazowe i elektryczne. WSiP, Warszawa 1991
5. Mizerski J.: Spawanie. Wiadomości podstawowe. Podręcznik dla spawaczy i personelu
nadzoru spawalniczego. REA, Warszawa 2005
6. Zawora J.: Podstawy technologii maszyn. WSiP, Warszawa 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44