Kwiecień 2014 nr 87
Przejdź na prenumeratę roczną. Skorzystaj z rabatu tel.: 22 518 29 29, e-mail: zp@wip.pl
1
SPIS TREŚCI
Opis przedmiotu zamówienia
Ș Zamawiający, posługując się znakiem
towarowym w specyfikacji, musi dopuścić
oferty równoważne 1, 2
Ș Zapisy przedmiaru robót nie mogą
ograniczać uczciwej konkurencji
w postępowaniu 1, 2
Dokumenty od wykonawców
Ș Wykonawca może sam potwierdzić
swoje doświadczenie, ale tylko wtedy,
gdy ma problem z uzyskaniem
poświadczenia od kontrahenta 3
Ș Żądanie odpowiednich certyfikatów jakościowych
od oferentów powinno być zawsze podyktowane
charakterem przedmiotu zamówienia 4
Ș Dokument, który służy do ustalenia rankingu ofert
w postępowaniu, nie może zostać uzupełniony
na wezwanie zamawiającego 5
Szacowanie wartości zamówienia
Ș Czynność oszacowania wartości zamówienia
jest ważna tylko przez pewien czas 6
Ș W przypadku inwestycji typu „zaprojektuj i wybuduj”
zamawiajcy powinien nabywać usługę projektową
łącznie z realizowanymi pracami budowlanymi 6
Ș Dla konieczności łącznego oszacowania wartości
zamówień publicznych nie mają znaczenia
różne źródła ich finansowania 7
Ș Jeśli zamawiający nie zna dokładnej ilości
potrzebnych usług, zobowiązany jest określić
ich przypuszczalną maksymalną wielkość 8
Ș Reklamy w prasie należy oszacować łącznie,
jeśli są tożsame rodzajowo i może je zrealizować
ten sam wykonawca w jednym czasie 9
Z praktyki zamawiających
i wykonawców
Ș Aby móc wykluczyć wykonawcę przygotowującego
w jednym czasie postępowanie, zamawiający musi
udowodnić jego przewagę konkurencyjną
nad innymi oferentami 10, 11
Aktualności
Ș Niedługo zmieni się próg stosowania
ustawy Prawo zamówień publicznych 12
Ș Dyrektywy unijne wprowadzają ułatwienia
w udzielaniu zamówień publicznych
oraz w ubieganiu się o nie 12
Zamawiający, posługując się znakiem towarowym
w specyfikacji, musi dopuścić oferty równoważne
Pytanie
Czy możemy ogłosić przetarg na konkretny program antywiru-
sowy „McAfee Endpoint Protection Advanced”, nie wyrażając zgody na rów-
noważne rozwiązania? Uzasadnieniem jest fakt, iż wskazany program jest już
zainstalowany na ponad 350 komputerach. Stworzono do niego infrastruktu-
rę zarządzającą wdrażaniem aktualizacji, instalacją agentów i wymuszaniem
polityki bezpieczeństwa. Ponadto zespół IT odbył szkolenia w zakresie admi-
nistracji i bieżącej obsługi tego oprogramowania. Zmiana dostawcy będzie
wymagać od nas ogromnego nakładu pracy w związku z odinstalowaniem
posiadanego programu. Zmusi też do poniesienia dodatkowych kosztów.
Odpowiedź
Ogłoszenie przetargu na konkretny program antywirusowy bez dopuszczenia
ofert równoważnych będzie stanowić naruszenie przepisów ustawy z 29 stycznia
2004 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: ustawa Pzp).
Wyjaśnienie
Co do zasady, przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie
znaków towarowych, patentów lub pochodzenia. Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy
takie rozwiązanie jest uzasadnione specyfiką zakupu, a zamawiający nie może
opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń.
Wówczas opis musi zawierać dodatkowo wyrazy „lub równoważny”. Przepisy
nie dopuszczają w tym przypadku innego rozwiązania.
>
Ciąg dalszy na str. 2
Kwiecień 2014
nr 87
w pytaniach i odpowiedziach
ISSN 1897-3272
Studium przypadku
–
wykluczenie wykonawcy
przygotowującego postępowanie
str. 10–11
Zapisy przedmiaru robót nie mogą ograniczać
uczciwej konkurencji w postępowaniu
Pytanie
W przetargu na roboty budowlane z wynagrodzeniem ryczałto-
wym przedmiot zamówienia opisano za pomocą dokumentacji projektowej
oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót. W przedmiarze zasto-
sowano znaki towarowe, jednak zaznaczono, że stanowi on tylko materiał
poglądowy. Czy jest to naruszenie ustawy Pzp?
Odpowiedź
Tak. Przedmiar robót, jako element dokumentacji projektowej, stanowi część
opisu przedmiotu zamówienia na roboty budowlane. Powinien więc zostać spo-
rządzony w sposób nieutrudniający uczciwej konkurencji. Nie może zawierać
w swej treści sformułowań, parametrów i określeń, które wskazywałyby na obo-
wiązek zastosowania przez wykonawcę konkretnego wyrobu.
Wyjaśnienie
Informacja o tym, że przedmiar stanowi „materiał poglądowy”, podkreśla jedynie
fakt, iż w przypadku ryczałtu nie jest to dokument wystarczający do dokonania
wyceny prac.
>
Ciąg dalszy na str. 2
2
Zadaj swoje pytanie ekspertowi: zp@wip.pl
Kwiecień 2014 nr 87
Zamawiający, posługując się znakiem towarowym…
Drogi Czytelniku!
Aktualnie wykonawca na potwierdzenie do-
świadczenia w realizacji zamówień powinien
złożyć dokument zwany poświadczeniem.
W przeciwieństwie do poprzedniego stanu
prawnego ma także możliwość samodzielnie
wystawić sobie „referencje”, ale tylko w ści-
śle określonych przepisami okolicznościach.
Warunkiem jest m.in. fakt, iż nie istnieje
możliwość uzyskania takiego dokumentu od
podmiotu, na rzecz którego oferent realizował
umowę. O tym, jakie inne przesłanki muszą
zostać spełnione, aby móc zgodnie z prawem
poświadczyć doświadczenie własnym oświad-
czeniem, piszemy na str. 4.
W sytuacji gdy wykonawca nie potwierdzi
właściwie warunku udziału w postępowa-
niu, zamawiający ma obowiązek wezwać go
do uzupełnienia dokumentu w trybie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp. Okazuje się jednak, że nie
zawsze jest to możliwe. Przykładowo wówczas
gdy dane oświadczenie służy nie tylko wykaza-
niu warunków, ale także ocenie oferty w okre-
ślonym kryterium, wezwanie do uzupełnienia
będzie błędem zamawiającego. Szczegółowe
omówienie tej kwestii znajduje się na str. 4.
Pozdrawiam serdecznie
Justyna Rek-Pawłowska
redaktor prowadząca
Kierownik grupy wydawniczej:
Ewa Ziętek-Maciejczyk
Wydawca: Katarzyna Czech
Redaktor grupy publikacji: Urszula Wróblewska
Redaktor prowadząca: Justyna Rek-Pawłowska
Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski
Opracowanie graficzne: Empestudio
Korekta: Monika Rychalska
Skład i łamanie: Raster Studio, N. Bogajczyk
Druk: Paper&Tinta
ISSN: 1897-3272
Nakład: 1600 egz.
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul Łotewska 9a
tel: 22 518 29 29, faks: 22 617 60 10, e-mail: zp@wippl
NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla mst Warsza-
wy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy
Wysokość kapitału zakładowego: 200000 zł
Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp z oo
Warszawa 2014
Publikacja „Zamówienia publiczne w pytaniach i odpowiedziach” wraz
z przysługującymi Czytelnikom innymi elementami dostępnymi w sub-
skrypcji chronione są prawem autorskim Przedruk materiałów opubliko-
wanych w tej publikacji oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji
– bez zgody wydawcy – jest zabroniony Zakaz nie dotyczy cytowania
publikacji z powołaniem się na źródło Publikacja ta została przygotowana
z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwa-
lifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów Zaproponowane w publikacji
oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady
i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej Ich zastosowanie
w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych
konsultacji Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjal-
ne stanowisko organów i urzędów państwowych W związku z powyższym
redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie
zawartych w tej publikacji lub w innych dostępnych elementach subskryp-
cji wskazówek, przykładów, informacji itp do konkretnych przykładów
Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo
odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne
z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydaw-
nictwa Wiedza i Praktyka
Informacje o prenumeracie:
tel.: 22 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl
Ciąg dalszy ze str. 1
W razie rozbieżności pomiędzy przedmiarem a projektem budowlanym czy
specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych, należy
opierać się na tych ostatnich dokumentach. Także zgodnie z utrwalonym orzecz-
nictwem Krajowej Izby Odwoławczej (dalej: KIO) użycie w opisie przedmiotu
zamówienia oznaczeń lub parametrów konkretnego producenta bez dopusz-
czenia składania ofert równoważnych narusza zakaz z art. 29 ustawy Pzp.
Dodatkowo opis ten powinien precyzować wymogi zamawiającego w odnie-
sieniu do równoważności. Ma to w efekcie umożliwić ocenę i porównanie zło-
żonych ofert. Brak minimalnych wymagań w tym zakresie przy jednoczesnym
wskazaniu konkretnego produktu stanowi naruszenie art. 29 ust. 3 ustawy Pzp
oraz zasad uczciwej konkurencji i równego dostępu do zamówienia.
Zamawiający powinien zatem dopuścić możliwość przedstawienia w ofercie
oprogramowania antywirusowego, innego niż podane z nazwy w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (dalej: siwz). Może natomiast określić w tym
przypadku pewne warunki, wskazując np., że oferowane oprogramowanie powin-
no spełniać określone przez niego wymagania funkcjonalne.
Podstawa prawna
• art. 29 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.:
Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.).
Dominika Perkowska
prawnik, praktyk z wieloletnim doświadczeniem
w dziedzinie zamówień publicznych, obecnie główny
specjalista ds. zamówień publicznych w firmie wykonawczej
Zapisy przedmiaru robót nie mogą…
Andrzela Gawrońska-Baran
prawnik, była wiceprezes UZP, obecnie kieruje departamentem
zamówień publicznych w dużej instytucji zamawiającej
Ciąg dalszy ze str. 1
Zamawiający ma obowiązek określić przedmiot zamówienia jednoznacznie
i wyczerpująco, stosując przy tym dokładne i zrozumiałe określenia. Opis musi
być opracowany w taki sposób, aby nie utrudniał uczciwej konkurencji i dawał
wykonawcom równy dostęp do zamówienia. Użycie w nim znaków towarowych
jest możliwe, ale tylko po spełnieniu ustawowych przesłanek.
Zgodnie z art. 31 ustawy Pzp w przypadku udzielania zamówienia na roboty
budowlane zamawiający ma obowiązek dokonania opisu przedmiotu zamówie-
nia za pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji wykonania i odbioru
robót. Co do zasady dokumentacja projektowa musi zawierać projekt budowlany
w zakresie uwzględniającym specyfikę robót budowlanych, projekty wykonawcze,
przedmiar robót oraz informację dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, ale
tylko w przypadku gdy jest ona wymagana na podstawie odrębnych przepisów.
W przypadku ryczałtu zamawiający może zrezygnować z analizy kosztów, a co
za tym idzie – z wymagania od wykonawców złożenia kosztorysów ofertowych
opartych na przedmiarze. Niemniej jednak, co do zasady, powinien załączyć
go do siwz jako część opisu przedmiotu zamówienia.
Podstawa prawna
• art. 29 ust. 1–3, art. 31 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień pub-
licznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.).
Opis przedmiotu zamówienia
Kwiecień 2014 nr 87
Przejdź na prenumeratę roczną. Skorzystaj z rabatu tel.: 22 518 29 29, e-mail: zp@wip.pl
3
Wykonawca może sam potwierdzić swoje doświadczenie, ale tylko wtedy,
gdy ma problem z uzyskaniem poświadczenia od kontrahenta
Pytanie
Zamawiający wymagał w siwz doświadczenia polegającego na opracowaniu minimum dwóch projektów
budowlanych lub wykonawczych instalacji okablowania strukturalnego w technologii FTTO (fiber to the office). Wyko-
nawca przedstawił referencje udzielone przez Pracownię Usług Projektowych. Po krótkiej analizie okazało się, że ofe-
rent sam wystawił sobie list polecający. Czy powinniśmy go wykluczyć z postępowania?
Odpowiedź
Najpierw należy ustalić, czy wykonawca miał prawo zło-
żyć własne oświadczenie zamiast poświadczenia. Może
tak zrobić, ale tylko wówczas gdy uzyskanie stosownego
poświadczenia w tym zakresie jest niemożliwe ze względu
na obiektywne i niezależne od niego okoliczności.
Wyjaśnienie
Zgodnie z § 1 ust. 2 rozporządzenia prezesa Rady Mini-
strów z 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form,
w jakich te dokumenty mogą być składane (dalej: rozporzą-
dzenie w sprawie dokumentów), dowodami określającymi,
czy usługi zostały wykonane lub są wykonywane należy-
cie, są poświadczenia. W stosunku do starego rozporządze-
nia z 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form,
w jakich te dokumenty mogą być składane, ustawodawca
wprowadził jednak nową zasadę. Mianowicie wykonawca
uprawniony jest obecnie do złożenia wraz z ofertą oświadcze-
nia, w którym sam potwierdzi, czy usługi zostały wykonane
należycie. Będzie to jednak możliwe, jedynie w sytuacji gdy
z uzasadnionych przyczyn o obiektywnym charakterze nie
jest w stanie uzyskać poświadczenia. Oferent musi więc jed-
nocześnie wykazać, iż brak złożenia poświadczenia wynika
z niezależnej od niego przyczyny, np. z uwagi na likwidację
podmiotu, na rzecz którego realizował usługi.
W omawianej sytuacji trzeba zatem w pierwszej kolejności
ocenić, czy wystąpiły okoliczności uzasadniające złożenie
oświadczenia wykonawcy zamiast poświadczenia. Oferent
powinien udowodnić, że nie był w stanie uzyskać poświad-
czenia z powodu niezależnych od niego okoliczności.
Rozporządzenie przewiduje jednocześnie możliwość zwe-
ryfikowania przez zamawiającego oświadczenia wykonaw-
cy. Organizator procedury może zwrócić się bezpośrednio
do właściwego podmiotu, na rzecz którego usługi były lub
miały zostać wykonane, o przedłożenie mu dodatkowych
informacji lub dokumentów. Może to uczynić, szczególnie
wtedy gdy treść oświadczenia wykonawcy budzi wątpliwości
lub gdy wynika z niego, że zamówienie w ogóle nie zostało
wykonane lub zrealizowano je w sposób nienależyty.
Należy pamiętać, że sam fakt braku możliwości przedłoże-
nia przez wykonawcę poświadczenia nie stanowi podstawy
do wykluczenia go z postępowania.
W przypadku nadal wykonywanych usług okresowych
lub ciągłych poświadczenie powinno być wystawione
nie wcześniej niż na 3 miesiące przed upływem terminu
składania wniosków o dopuszczenie do udziału w po-
stępowaniu albo ofert.
Pamiętaj!
Firma, która użycza swojego doświadczenia głównemu wykonawcy,
musi realnie uczestniczyć w realizacji zamówienia
(wyrok z 9 października 2013 r.; sygn. akt KIO 2292/13)
W trakcie oceny spełniania warunków wiedzy i doświadczenia trzeba dokonać analizy realności udostępnienia potencjału podmiotu trzeciego.
Dlatego niezbędne jest wykazanie rzeczywistej możliwości wykorzystania użyczonych zasobów w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia.
Ani przepisy ustawy Pzp, ani też regulacje rozporządzenia w sprawie dokumentów nie wskazują na bezwzględny obowiązek podwykonaw-
stwa podmiotu trzeciego w odniesieniu do całości przedmiotu zamówienia czy jego części. Nie wystarczy jednak wskazanie w zobowiązaniu
do udostępnienia zasobów, że podmiot trzeci będzie doradcą technicznym. Należy dodatkowo wyjaśnić, na czym faktycznie owo doradztwo
miałoby polegać i jak będzie ono wykonywane w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia. W świetle art. 26 ust. 2b ustawy Pzp ciężar
wykazania dysponowania potencjałem podmiotu trzeciego i wykorzystania go w trakcie realizacji zamówienia spoczywa na wykonawcy.
Więcej aktualnego orzecznictwa KIO oraz sądów okręgowych i Sądu Najwyższego w magazynie „Spory przetargowe”.
Wejdź na
www.FabrykaWiedzy.com i zamów publikację.
Podstawa prawna
• ustawa z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicz-
nych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.),
• rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 19 lutego 2013 r.
w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać za-
mawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te doku-
menty mogą być składane (Dz.U. poz. 231).
Anna Kaczmarska
praktyk z wieloletnim doświadczeniem w dziedzinie
zamówień publicznych, obecnie główny
specjalista w dużej instytucji zamawiającej
Dokumenty od wykonawców