Gazeta Podatkowa nr 39 • 14.05.2007 r.
www.gazetapodatkowa.pl
10
Rachunkowość dla każdego
Porady eksperta
K
westię podwyższenia kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnoś-
cią szczegółowo regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z nimi
podwyższenie kapitału zakładowego następuje z chwilą wpisania do rejestru
sądowego. Ponadto do zgłoszenia zmiany umowy spółki należy dołączyć oświadczenie
dotychczasowego wspólnika o objęciu nowego udziału lub udziałów, które wymaga formy
aktu notarialnego (art. 258 § 2 K.s.h. – Dz. U. z 2000 r. nr 94, poz. 1037 ze zm.).
Udziałowcy, którzy udzielają pożyczki spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, stają
się jej wierzycielami. Z kolei spółka staje się dłużnikiem zobowiązanym do spłaty tej
pożyczki wraz z odsetkami. Wspólnicy mogą podjąć decyzję o zamianie wierzytelności
z tytułu pożyczki i odsetek od tej pożyczki na udziały w kapitale spółki (tzw. konwersji
wierzytelności).
Na dzień zamiany pożyczki na udziały udziałowcy uzyskają udziały o wartości odpo-
wiadającej kwocie kapitału pożyczki oraz odsetek należnych na dzień konwersji. W tym
samym dniu zobowiązanie z tytułu umowy pożyczki wygasa.
Ujmując w ewidencji księgowej operacje dotyczące konwersji pożyczki na udziały nale-
ży uwzględnić postanowienia określone w art. 36 ust. 2c ustawy o rachunkowości (Dz. U.
z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.). Z przepisu tego wynika, że kapitały (fundusze) własne
powstałe z zamiany pożyczek na udziały wykazuje się w wartości nominalnej tych poży-
czek, po uwzględnieniu odsetek naliczonych i niezapłaconych do dnia zamiany, które nie
będą wypłacone oraz niezrealizowanych różnic kursowych. W przypadku gdy pożyczki są
wyrażone w walucie obcej, to na dzień zamiany stosuje się do nich przepisy art. 30 ustawy
o rachunkowości.
W ewidencji księgowej zamianę pożyczki na udziały księguje się pod datą podjęcia przez
wspólników uchwały o zamianie wierzytelności z tytułu pożyczki i odsetek od tej pożyczki
na udziały w kapitale spółki, poprzez zapisy na odpowiednich kontach rozrachunkowych
z udziałowcami:
- Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Konta imienne udziałowców –
rozrachunki z tytułu pożyczki),
- Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Konta imienne udziałowców – roz-
rachunki z tytułu wkładów na kapitał zakładowy).
Natomiast podwyższenie kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
należy zaksięgować – w dacie wpisu do rejestru sądowego – zapisem:
- Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Konta imienne udziałowców –
rozrachunki z tytułu wkładów na kapitał zakładowy),
- Ma konto 80 „Kapitał zakładowy”.
W sytuacji gdy do dnia bilansowego nie nastąpi wpis podwyższenia kapitału zakładowego
do rejestru sądowego, wniesiony przez udziałowców kapitał podlegać będzie wykazaniu
w bilansie w pasywach w pozycji A.VI „Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe”.
Przykład
Założenia
1. Nasfinansowaniebieżącejdziałalnościspółkizo.o.udziałowcytejspółkiudzielilijej
wlutym2007r.pożyczkiwkwocie100.000zł.
2. Wysokośćoprocentowania–zgodniezzawartąumową–wynosi9%wskaliroku.
3. Wumowiezapisano,żekwotapożyczkiwrazzodsetkamizostaniespłaconapoupływie
12miesięcy.
4. Wmaju2007r.udziałowcypodjęliuchwałęopodwyższeniukapitałuzakładowego
spółki(odotychczasowejwysokości50.000zł)izamianiezobowiązaniaztytułu
pożyczkinaudziałyuwzględniającodsetkinależnewspólnikomzaokresodlutego
domaja,tj.3.000zł.
5. Udziałowcyzłożylioświadczenieoobjęciunowychudziałówizarządspółkiniezwłocz-
niezgłosiłzmianęumowyspółkidosądurejestrowego.
6. Sąddokonałwpisudotyczącegopodwyższeniakapitałuzakładowegowczerwcu
2007r.
Dekretacja
1. WB – wpływ pożyczki na rachunek bankowy spółki z o.o.:
100.000 zł
- Wn konto 13 „Rachunek bieżący”,
- Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Konta
imienne udziałowców – rozrachunki z tytułu pożyczki).
Kiedy drukarka zwiększa wartość komputera?
Zakupiliśmy drukarkę do komputera będącego środkiem trwałym w na-
szej firmie. Czy o wartość drukarki należy zwiększyć wartość początkową
posiadanego zestawu komputerowego? W jakim przypadku drukarka
stanowi odrębny środek trwały?
Do środków trwałych zalicza się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi,
o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne,
zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki, m.in. maszyny i urządzenia.
Wynika to z definicji środków trwałych określonej w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o ra-
chunkowości.
Zarówno komputer, jak i drukarka spełniają wymogi do uznania ich za środki trwałe.
O tym, jak zakwalifikować zakupioną drukarkę, przesądza jej przeznaczenie.
Jeżeli bowiem drukarka została zakupiona w celu współpracy z jednym zestawem
komputerowym, uznaje się ją za element tego zestawu. W takiej sytuacji dotychczaso-
wą wartość początkową komputera zwiększa się o wartość nabytej do niego drukarki.
Drukarka wówczas nie jest samodzielnym urządzeniem, a wraz z innymi urządzeniami
stanowi zespół komputerowy zaliczany do rodzaju 491 KŚT jako jeden obiekt inwen-
tarzowy służący do przetwarzania informacji.
Ewidencja księgowa zakupu drukarki do konkretnego komputera może wyglądać
następująco:
1. Faktura VAT – zakup drukarki:
a) wartość w cenie zakupu
- Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,
b) VAT naliczony
- Wn konto 22 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,
c) łączna kwota zobowiązania
- Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki”.
2. OT lub PK – wprowadzenie drukarki do używania w ramach zestawu kompute-
rowego:
- Wn konto 01 „Środki trwałe” (w analityce: Zespół komputerowy – numer
inwentarzowy),
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.
Dodajmy, że w książce inwentarzowej oraz kartach szczegółowych środka trwałego
należy wprowadzić zmiany wartości początkowej w zespole komputerowym, do któ-
rego dołączono drukarkę oraz uaktualnić informacje o częściach, które zawiera dany
zespół oraz o amortyzacji zespołu.
Jeśli jednak drukarka będzie współpracować z kilkoma komputerami, wówczas
uważa się ją za oddzielne urządzenie, które może być odrębnym środkiem trwałym
podlegającym amortyzacji. W takim przypadku zakupiona drukarka nie zwiększa
wartości początkowej żadnego z zespołów komputerowych, z którymi współpracuje.
Dorota Przybyszewska
Konwersja pożyczki na udziały
– ujęcie w księgach rachunkowych
2. PK – zamiana pożyczki na udziały:
a) naliczenie należnych udziałowcom odsetek za okres
od lutego do maja 2007 r.
3.000 zł
- Wn konto 75-1 „Koszty finansowe”,
- Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Konta imienne
udziałowców – rozrachunki z tytułu pożyczki),
b) przeksięgowanie zobowiązania z tytułu pożyczki wraz z naliczonymi
odsetkami na konto przeznaczone do ewidencji rozrachunków
z udziałowcami z tytułu wkładów na kapitał
103.000 zł
- Wn konto 24
„Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Konta
imienne udziałowców – rozrachunki z tytułu pożyczki),
- Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Konta imienne
udziałowców – rozrachunki z tytułu wkładów na kapitał zakładowy).
3. PK – zaksięgowanie podwyższenia kapitału zakładowego
– pod datą wpisu do rejestru sądowego:
103.000 zł
- Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Konta imienne
udziałowców – rozrachunki z tytułu wkładów na kapitał zakładowy),
- Ma konto 80 „Kapitał zakładowy”.
Księgowania
Konto 13
„Rachu-
nek bieżący”
Konto 24
„Pozostałe rozra-
chunki” (w analityce: Konta
imienne udziałowców – roz-
rachunki z tytułu pożyczki)
Konto 24
„Pozostałe
rozrachunki” (w analityce:
Konta imienne udziałowców
– rozrachunki z tytułu wkła-
dów na kapitał zakładowy)
1) 100.000
2b) 103.000 100.000 (1
3) 103.000 103.000 (2b
3.000 (2a
Konto 75-1
„Kosz-
ty finansowe”
Konto 80
„Kapi-
tał zakładowy”
2a) 3.000
50.000 (S.p.
103.000 (3
153.000 (S.k.
Ewa Gruchot