„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Krystyna Mroczek

Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych ze
skóry 322[13].Z1.08

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
prof. dr hab. med. Grzegorz Kandzierski
prof. dr hab. med. Edward Warda



Opracowanie redakcyjne:
mgr Ewa Łoś



Konsultacja:
mgr Alina Reszka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[13].Z1.08
„Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych ze skóry”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu technik ortopeda.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

6

3.

Cele kształcenia

7

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

8

5.

Ćwiczenia

13

5.1. Skóry surowe i ich konserwacja

13

5.1.1. Ćwiczenia

13

5.2. Skóry ortopedyczne

15

5.2.1. Ćwiczenia

15

5.3. Modelowanie form płaskich i przestrzennych ze skóry

17

5.3.1. Ćwiczenia

17

5.4. Wykonywanie elementów i przedmiotów ortopedycznych ze skóry

20

5.4.1. Ćwiczenia

20

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

23

7.

Literatura

36

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1.

WPROWADENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik ortopeda.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać aby bez
problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas pracy z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji programu jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest

Poradnik dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów jak korzystać z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie.

−

pytania sprawdzające mają wykazać, czy jest przygotowany do wykonania ćwiczeń.
W zależności od tematu można zalecić uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania
lub wspólne z całą grupą uczniów, podczas dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania.
Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ nauczyciel kierując dyskusją może
uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć

wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną
propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia,
uwzględniając różne możliwości ich realizacji w szkole. Prowadzący może również
zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien potwierdzić lub
zaprzeczyć opanowanie określonego zakresu materiału. Nauczyciel powinien sprawdzić
czy wystąpiły braki w opanowaniu materiału i ustalić ich przyczyny. Potwierdzenie przez
ucznia opanowania materiału nauczania rozdziału może stanowić podstawę dla
nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia z tego zakresu. Nauczyciel
realizując jednostkę modułową powinien zwracać uwagę na predyspozycje ucznia,
ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy może lepiej radzi sobie
z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania dotyczące
materiału jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki
osiągnięte przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej
nauczyciela realizującego programową jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

przypisano określoną liczbę możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena
końcowa uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować
test według własnego projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać,
ż

eby tak przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze

wykazanie swoich umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

ć

wiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

metoda projektów,

−

metoda przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

Schemat układu jednostek modułowych

322[13].Z1.03

Użytkowanie urządzeń

elektrycznych i sterowanych

automatycznie

322[13].Z1.01

Posługiwanie się dokumentacją

techniczną

322[13].Z1.02

Wykonywanie obróbki ręcznej

i mechanicznej materiałów

322[13].Z1.04

Wykonywanie elementów

przedmiotów ortopedycznych

z materiałów metalowych

322[13].Z1.07

Wykonywanie elementów

przedmiotów ortopedycznych

z materiałów włókienniczych

322[13].Z1

Podstawy

wytwarzania przedmiotów ortopedycznych

322[13].Z1.06

Wykonywanie elementów

przedmiotów ortopedycznych

z tworzyw sztucznych

322[13].Z1.09

Wykonywanie odlewów

gipsowych w technice

ortopedycznej

322[13].Z1.10

Dobieranie konstrukcji

mieszanych w protetyce

ortopedycznej

322[13].Z1.05

Wykonywanie elementów

przedmiotów ortopedycznych

z drewna

322[13].Z1.08

Wykonywanie elementów

przedmiotów

ortopedycznych ze skóry

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

posługiwać się dokumentacją techniczną,

−

wykonać obróbkę ręczną i mechaniczną materiałów,

−

obsługiwać urządzenia elektryczne i sterowane automatycznie,

−

przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

określać płaszczyzny i linie ciała,

−

określać prawidłową postawę ciała,

−

przedstawiać dysfunkcje w zakresie układu narządów ruchu,

−

pobierać miary niezbędne do wykonania przedmiotu ortopedycznego,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

obsługiwać komputer,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

scharakteryzować skóry surowe i zasady ich konserwacji,

−

scharakteryzować proces wyprawiania skór,

−

scharakteryzować handlowe gatunki skór gotowych,

−

scharakteryzować materiały skóropodobne,

−

dobrać rodzaj skóry i materiałów skóropodobnych do budowy przedmiotów
ortopedycznych,

−

obsłużyć maszyny, narzędzia i przybory do obróbki i szycia skóry oraz materiałów
skóropodobnych,

−

wyjaśnić zasady modelowania form płaskich i przestrzennych ze skóry,

−

dokonać rozkroju skór,

−

dokonać formowania skór,

−

wykonać ze skóry przedmioty ortopedyczne,

−

zastosować różne techniki łączenia skóry i materiałów skóropodobnych,

−

zabezpieczyć i zmagazynować skóry i wyroby skórzane,

−

wykonać pracę zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpożarowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4.

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

..................................................................................

Modułowy program nauczania:

Technik ortopeda 322[13]

Moduł:

Podstawy wytwarzania przedmiotów ortopedycznych
322[13].O1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych
ze skóry322[13].Z1.08

Temat: Rozkrój skóry i formowanie leja protezowego ze skóry.

Cel ogólny: Wykonanie rozkroju skóry i formowania leja protezowego ze skóry.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

sporządzić wykaz sprzętu, przyrządów i narzędzi niezbędnych do wykonania rozkroju
skóry,

−

dobrać rodzaj skóry do wykonania leja,

−

dokonać rozkroju skóry na podstawie wzorników,

−

uformować skórę na modelu kikuta,

−

wykonać montaż skórzanego leja protezowego,

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej w trakcie
wykonywania prac kaletniczych.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:
metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

instrukcja pracy metodą tekstu przewodniego,

−

plansze i tablice poglądowe (proponuje się: plansza anatomiczna budowy człowieka –
układ mięśniowy, plansze rodzaju kikuta poamputacyjnego, tablice poglądowe kikutów
nietypowych),

−

plansze protez skórzanych,

−

plansze wyposażenia pracowni kaletniczej,

−

wykaz sprzętu niezbędnego do wykonania protezy,

−

eksponaty leja protezowego wykonanego ze skóry,

−

wzorniki, kreda, ołówek,

−

pytania prowadzące.

Formy organizacyjne:

−

uczniowie pracują w grupach 3–4 osobowych.

Czas trwania zajęć:

−

6 godzin dydaktycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Uczestnicy:

−

uczniowie kształcący się w zawodzie technik ortopeda.

Zadania dla ucznia:

Wykonaj rozkrój skór do wykonania leja protezowego i formowania leja ze skóry.

Faza wstępna
1.

Określenie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie uczniom tematu zajęć i szczegółowych celów kształcenia.

3.

Zapoznanie uczniów z pracą metodą tekstu przewodniego.

4.

Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa
1.

Praca metodą tekstu przewodniego.

Faza I – informacje
Pytania prowadzące:
1.

Co nazywamy skórą?

2.

Jakie znasz rodzaje skór?

3.

Jakie gatunki skór używane są do wytwarzania lejów protezowych?

4.

Co to są wzorniki rozkroju skóry?

5.

Jakie są sposoby łączenia skór?

6.

Na czym polega modelowanie przestrzenne?

7.

Co nazywamy montażem przedmiotu ortopedycznego?

Faza II – planowanie
Uczniowie określają:
1.

Z jakiego rodzaju skóry będzie wykonany lej?

2.

Co należy wziąć pod uwagę przy doborze gatunku skóry?

3.

Ile skóry będzie potrzebne do wykonania leja?

4.

Jakie inne materiały muszą być użyte?

5.

Jakie sposoby łączenia skóry zostaną zastosowane?

6.

Jakie maszyny, narzędzia i przybory będą potrzebne do wykonania zadania?

Faza III – ustalenie
1.

Uczniowie wybierają skórę do wykonania leja protezowego.

2.

Uczniowie wybierają wzorniki form płaskich do wykonania leja protezowego ze skóry.

3.

Uczniowie przygotowują skórę do rozkroju.

Faza IV – wykonanie
1.

Uczniowie dokonują rozkroju skóry.

2.

Uczniowie moczą skórę.

3.

Uczniowie upinają elementy leja protezowego (skórę) na pozytywie kikuta lub formie
drewnianej i dokonują modelowania przestrzennego.

Faza V – sprawdzanie
1.

Uczniowie sprawdzają poprawność doboru skóry.

2.

Uczniowie sprawdzają poprawność wykonanych form płaskich.

3.

Uczniowie sprawdzają poprawność wykonania form przestrzennych.

4.

Po uzyskaniu aprobaty nauczyciela pozostawiają elementy przedmiotu na pozytywie
kikuta lub formie drewnianej do wyschnięcia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Faza VI – analiza końcowa
1.

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania sprawiły im
trudności. Nauczyciel podsumowuje wykonanie zadania i wskazuje, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak unikać ich w przyszłości.

Praca domowa

Temat pracy domowej: przygotuj plan wykonywania wykończenia leja protezowego ze

skóry

Forma pracy: praca pisemna.

W planie pracy uczeń powinien uwzględnić:

−

zorganizowanie stanowiska pracy zgodnie z bhp.

−

wykonanie nakładki na sznurowanie,

−

wykonanie podkroju zgodnie z formą,

−

wykonanie otworów na połączenie leja z protezą,

−

wykonanie wnętrza leja z zastosowaniem materiałów wyściółkowych,

−

montaż leja.

Pomoce dydaktyczne do pracy domowej:

−

poradnik dla ucznia,

−

katalogi firm ortopedycznych,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

..................................................................................

Modułowy program nauczania:

Technik ortopeda 322[13]

Moduł:

Podstawy wytwarzania przedmiotów ortopedycznych
322[13].O1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych
ze skóry322[13].Z1.08

Temat: Wykonywanie wykończenia leja protezowego ze skóry.

Cel ogólny: Obróbka wykończeniowa leja protezowego ze skóry.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

przygotować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy
o ochrony przeciwpożarowej,

−

ocenić stan techniczny maszyn do szycia, skór, nitownicy, przyrządu do wyrabiania
oczek na sznurowadła,

−

dobierać materiał do wykonania elementów wykończeniowych leja protezowego,

−

użytkować maszyny, narzędzia i przybory niezbędne do wykonania przedmiotów
ortopedycznych,

−

wykonać pasy ze skóry do zawieszenia protezy,

−

wykonywać prace wykończeniowe dotyczące leja,

−

wykonać montaż leja protezowego z wykonanych elementów,

−

dokonać samooceny.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności, ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenia.

Środki dydaktyczne

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

instrukcja do ćwiczeń ,

−

papier formatu A4, pisaki,

−

plansze i tablice poglądowe (proponuje się: plansza anatomiczna budowy człowieka,

−

układ mięśniowy, plansze rodzaju kikuta poamputacyjnego tablice poglądowe kikutów
nietypowych),

−

plansze protez skórzanych,

−

plansze wyposażenia pracowni kaletniczej,

−

wykaz sprzętu niezbędnego do wykonania protezy,

−

eksponaty leja protezowego wykonanego ze skóry,

−

wzorniki, kreda, ołówek pastelowa.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 3–4 osobowych.

Czas trwania zajęć:

−

6 godzin dydaktycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Uczestnicy:

−

uczniowie kształcący się w zawodzie technik ortopeda.

Przebieg zajęć:

1.

Przygotowanie stanowiska pracy:

−

sprawdź wyposażenie stanowiska pracy,

−

oceń sprawność maszyn, narzędzi i przyborów do obróbki skóry,

−

zapoznaj się z instrukcją bhp oraz instrukcją obsługi maszyny do obróbki skóry,

−

przygotuj materiały do wykończenia skórzanego leja protezy.

2.

Przygotowanie elementów wykończeniowe do leja protezowego:

−

dobierz materiał wykończeniowy do wyścielania leja (bawełna, flanela, zamsz
bawełniany, materiał termoregulacyjny lub inne),

−

przygotuj lamówkę pasmanteryjną do obszycia brzegów leja,

−

wykonaj nakładki do sznurowania ze skóry miękkiej.

3.

Wykonaj prace wykończeniowe:

−

wykonaj rozkrój materiału do wyścielenia leja protezowego,

−

połącz za pomocą szwu (ścieg prosty) nakładki do sznurowania,

−

wykonaj połączenie materiału ze skórą za pomocą kleju,

−

wykonaj oczka na sznurowadła przy pomocy oczkownicy, otwory na połączenia leja
z protezą i pasami do zawieszenia protezy,

−

wyrównaj krawędzie leja (wystający materiał wyściółki obciążyć nożyczkami),

−

obszyj krawędzie leja pasmanterią,

−

wykonaj prace wykończeniowe pasów do zawieszenia protezy,

−

umocuj sprzączkę (za pomocą nitów),

−

wykonaj oczka na paskach do podtrzymywania protezy.

4.

Wykonaj montaż leja protezowego z wykonanych elementów:

−

sprawdzić dokładność wykonanych połączeń,

−

załóż sznurowadła,

−

sprawdź funkcjonalność leja protezowego ze skóry w korelacji z zawieszeniem,

−

uporządkuj stanowisko pracy zgodnie z przepisami bhp.

Zakończenie zajęć.
Proponuje się, aby nauczyciel ocenił:

−

poprawność przygotowania stanowiska pracy,

−

wykorzystanie

przeznaczonego

czasu

na

poszczególne

ć

wiczenia

związane

z wytwórstwem leja protezowego ze skóry i pasów do zawieszenia protez,

−

poprawność wykonywanych czynności przez dobór materiału i sprzętu do ich obróbki,

−

wykonanie produktu.

Praca domowa dla ucznia
Temat pracy domowej:
Opracuj instrukcję użytkowania, konserwacji i przechowywania leja protezowego
wykonanego ze skóry.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5. ĆWICZENIA

5.1. Skóry surowe i ich konserwacja

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj wyboru materiałów skóropodobnych do wykonania wkładek ortopedycznych,

butów ortopedycznych i letnich butów ortopedycznych dla dziecka.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na klasyfikację skór i ich
zastosowanie do wyrobu przedmiotów ortopedycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje o zastosowaniu materiałów
skóropodobnych w technice ortopedycznej,

2)

dobrać właściwy materiał skóropodobny do wykonania wkładek ortopedycznych
i elementów butów ortopedycznych,

3)

wykonać rysunek rozłożeniowy ortopedycznego buta letniego dla dziecka,

4)

dokonać wyboru materiału skóropodobnego do każdego elementu buta ortopedycznego
letniego dla dziecka,

5)

uzasadnić decyzję wyboru pod względem oddziaływania materiału w kontakcie ze skórą
dziecka.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

plansze budowy buta ortopedycznego,

−

próbki materiałów skóropodobnych,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika,

Ćwiczenie 2

Zaprojektuj obuwie ortopedyczne dla dorosłego mężczyzny. Z handlowych gatunków

skór wybierz te, z których mogą być wykonane spody obuwia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na klasyfikację skór i ich
zastosowanie do wyrobu przedmiotów ortopedycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje o handlowych gatunkach skór
gotowych i ich zastosowaniu w technice ortopedycznej,

2)

dobrać właściwy gatunek skóry do wykonania podeszwy buta ortopedycznego,

3)

uzasadnić decyzję wyboru.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

plansze z handlowymi gatunkami skór gotowych,

−

plansze budowy buta ortopedycznego,

−

próbki skór,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.2. Skóry ortopedyczne

5.2.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj wykaz maszyn, narzędzi i przyborów niezbędnych do wykonania rozkroju skóry.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę zastosowanie poszczególnych gatunków
skór do wyrobu przedmiotów ortopedycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości o podstawowych maszynach,
narzędziach i przyborach do obróbki skóry,

2)

dokonać podziału maszyn, narzędzi i przyborów do rozkroju skóry pod względem
zastosowania,

3)

sporządzić opis maszyn, narzędzi i przyborów niezbędnych do wykonania rozkroju skóry.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

wykazy maszyn, narzędzi i przyborów do obróbki skór,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Opracuj wykaz maszyn, narzędzi i przyborów niezbędnych do wykonania pasa śląskiego

do zawieszenia protezy uda.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na maszyny, narzędzia
i przybory używane do wyrobu przedmiotów ortopedycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości o podstawowych maszynach,
narzędziach i przyborach do obróbki skóry,

2)

opracować wykaz maszyn, narzędzi i przyborów niezbędnych do wykonania pasa
ś

ląskiego do zawieszenia protezy uda,

3)

sporządzić opis maszyn, narzędzi i przyborów, które umieściłeś w wykazie,

4)

określić do jakich czynności będą użyte poszczególne maszyny, narzędzia i przybory.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

Ś

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

wykazy maszyn, narzędzi i przyborów do obróbki skór,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Modelowanie form płaskich i przestrzennych ze skóry

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj wzorniki do rozkroju skóry na podstawie wymiarów stopy pobranych od

pacjenta.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na rozkrój i formowanie skór
ortopedycznych

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych zasady modelowania form płaskich
i przestrzennych ze skóry,

2)

pobrać wymiary z modelu stopy protezowej lub negatywu gipsowego,

3)

nanieść wymiary na papier,

4)

wykonać kontury wzorników,

5)

wyciąć wzorniki, ponumerować zgodnie z modelem przedmiotu ortopedycznego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

przykładowe wzorniki rozkroju skór,

−

model stopy protezowej lub pozytyw gipsowy,

−

przykładowa dokumentacja techniczna obuwia ortopedycznego,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Dokonaj rozkroju skóry w oparciu o przygotowane wzorniki.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na rozkrój skór
ortopedycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych wiadomości o przygotowaniu skóry do rozkroju
w zależności od jej rodzaju,

2)

dobrać właściwy materiał (skórę) do rozkroju,

3)

przygotować skórę do rozkroju,

4)

rozłożyć wzorniki na przygotowanej skórze, zaznaczyć kontury wzorników,

5)

wykonać rozkrój skóry według wzorników.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przygotowane wzorniki rozkroju skór,

−

narzędzia i przybory do rozkroju skóry,

−

przykładowa dokumentacja techniczna obuwia ortopedycznego,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Wykonaj formowanie skóry na modelu kikuta podudzia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na formowanie skór
ortopedycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad formowania skóry,

2)

przygotować model podudzia,

3)

odwzorować wzorniki na skórze,

4)

wyciąć kontury wzorników skóry,

5)

namoczyć przygotowane wykroje w wodzie (30° C),

6)

wysuszyć wykroje (wytrzepać),

7)

rozłożyć wykroje na modelu podudzia, przypinając elementy skórzane (żeby nie powstały
fałdy, nierówności) za pomocą gwoździ.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

model kikuta podudzia,

−

plansze na temat modelowania przestrzennego,

−

szablony, wzorniki uniwersalne,

−

skóra w arkuszach,

−

narzędzia i przybory do formowania skóry,

−

przykładowa dokumentacja techniczna,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 4

Wykonaj łączenie elementów skórzanych przez szycie, klejenie, nitowanie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na montaż wyrobów ze skóry
i materiałów skóropodobnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych sposobów łączenia elementów skórzanych,

2)

wykonać łączenia elementów skórzanych przez szycie,

3)

dobrać materiał do łączenia przez szycie, wybierając rodzaj szycia (ręczne, mechaniczne),

4)

dobrać nici do łączenia dwóch powierzchni,

5)

dobrać materiał do łączenia przez klejenie dwóch powierzchni,

6)

przygotować powierzchnię do klejenia,

7)

dobrać technikę klejenia,

8)

dobrać klej do klejenia,

9)

nanieść klej na powierzchnię i docisnąć (sprasować itp),

10)

dobrać materiał do łączenia przez nitowanie,

11)

przygotować materiał do nitowania,

12)

przygotować odpowiednie nity,

13)

przygotować odpowiedni sprzęt do nitowania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze dotyczące łączenia skóry,

−

tablice: kleje do skóry,

−

elementy skórzane do łączenia,

−

eksponaty elementów skórzanych sprzętu ortopedycznego,

−

maszyny, narzędzia i przyrządy do łączenia skór,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.4. Wykonywanie elementów i przedmiotów ortopedycznych ze

skóry

5.4.1.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj skórzaną tulejkę uda do protezy podudzia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na wykonywanie wyrobów ze
skóry, bezpieczeństwo i higienę pracy podczas wykonywania prac kaletniczych i rymarskich.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje na temat zasad rozkroju
i modelowania skóry,

2)

przygotować stanowisko pracy w pracowni kaletniczej,

3)

dobrać rodzaj skóry do wykonania tulejki i materiałów na elementy wykończeniowe,

4)

przygotować skórę do rozkroju,

5)

pobrać miarę z kikuta (manekin, lub odlew gipsowy) lub zastosować gotowe wzorniki,

6)

wykonać rozkrój skóry,

7)

dokonać formowania tulejki na manekinie,

8)

zaznaczyć ołówkiem (kredą) nakładkę sznurowania,

9)

wykonać wycięcia otworów tulejki do połączenia z pasem biodrowym,

10)

dobrać materiał do wykończenia tulejki oraz na nakładkę sznurowania i pas mocujący,

11)

wykonać prace wykończeniowe,

12)

wykonać prace montażowe,

13)

uporządkować stanowisko pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze dotyczące rozkroju, łączenia skóry,

−

eksponaty skórzanych tulejek uda i elementów skórzanych sprzętu ortopedycznego,

−

maszyny, narzędzia i przyrządy do rozkroju i łączenia skór,

−

próbki skór,

−

wzorniki do rozkroju skór,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Opracuj algorytm wykonania leja protezowego ze skóry.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na wykonywanie wyrobów ze
skóry, bezpieczeństwo i higienę pracy podczas wykonywania prac kaletniczych i rymarskich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje na temat zasad rozkroju
i modelowania skóry,

2)

opracować wykaz maszyn, narzędzi i przyborów niezbędnych do wykonania pracy,

3)

określić rodzaj skóry właściwy do wykonania leja,

4)

określić rodzaj potrzebnych materiałów wykończeniowych,

5)

określić miary które należy pobrać z kikuta,

6)

zapisać proces technologiczny wykonania leja w formie schematu blokowego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze dotyczące rozkroju i łączenia skóry,

−

eksponaty

skórzanych

lejów

protezowych

i

elementów

skórzanych

sprzętu

ortopedycznego,

−

maszyny, narzędzia i przyrządy do rozkroju i łączenia skór,

−

próbki skór,

−

wzorniki do rozkroju skór,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Wykonaj pasek nadkłykciowy ze skóry przeznaczony do zawieszenia protezy podudzia.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na wykonywanie wyrobów ze
skóry, bezpieczeństwo i higienę pracy podczas wykonywania prac kaletniczych i rymarskich.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje na temat zasad rozkroju
i modelowania skóry,

2)

przygotować stanowisko pracy w pracowni kaletniczej,

3)

dobrać rodzaj skóry do wykonania paska i materiały na elementy wykończeniowe,

4)

przygotować skórę do rozkroju,

5)

pobrać miarę z kikuta (manekin, lub odlew gipsowy) lub zastosować gotowe wzorniki,

6)

wykonać rozkrój skóry,

7)

dokonać formowania paska na manekinie,

8)

wykonać wycięcia otworów do połączenia z protezą,

9)

wykonać prace wykończeniowe,

10)

wykonać prace montażowe,

11)

uporządkować stanowisko pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze dotyczące rozkroju, łączenia skóry,

−

eksponaty skórzanych tulejek uda i elementów skórzanych sprzętu ortopedycznego,

−

maszyny, narzędzia i przyrządy do rozkroju i łączenia skór,

−

próbki skór,

−

wzorniki do rozkroju skór,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie elementów
przedmiotów ortopedycznych z materiałów włókienniczych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 i 20 są z poziomu
podstawowego,

−

zadania 3 i 7 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje jeden punkt. Za złą odpowiedź lub jej

brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−−−−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 17 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

−−−−

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym 1 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. a, 4. b, 5. d, 6. a, 7. a, 8. a, 9. d, 10. b, 11. b,
12. c, 13. a, 14. a, 15. a, 16. a, 17. c, 18. b, 19. a, 20. c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Scharakteryzować skóry surowe i zasady ich
konserwacji

C

P

a

2

Scharakteryzować proces wyprawiania skór

C

P

b

3

Określić handlowe gatunki skór

C

PP

a

4

Sklasyfikować klasę skóry

C

P

b

5

Scharakteryzować materiały skóropodobne

C

P

d

6

Dobrać rodzaje skóry do budowy przedmiotów
ortopedycznych

B

P

a

7

Scharakteryzować materiały skóropodobne

C

PP

a

8

Rozróżnić maszyny, narzędzia i przybory do
obróbki skóry

B

P

a

9

Dokonać formowania skór

C

P

d

10 Wykonać różne techniki łączenia skór

C

P

b

11 Scharakteryzować typy skór

C

P

b

12 Zastosować przepisy bhp obowiązujące przy

obsłudze urządzeń mechanicznych

C

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

13 Rozróżnić zasady przechowywania półproduktów

do wytwarzania przedmiotów ortopedycznych

B

P

a

14 Wykonać zawieszenie protezy

C

P

a

15 Wykonać wkładki ortopedyczne

C

P

a

16 Ocenić jakość skóry

D

P

a

17 Wykonać przedmioty ortopedyczne ze skóry

C

P

c

18 Określić rolę protezy podudzia

C

P

b

19 Wykonać montaż przedmiotu ortopedycznego

C

P

a

20 Zastosować maszyny do obróbki skóry

B

P

c

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Skóry surowe poddaje się konserwacji poprzez
a)

suszenie, solenie, suszenie i solenie.

b)

moczenie, solenie, moczenie i solenie.

c)

suszenie i solenie, zamrażanie, moczenie.

d)

moczenie, zamrażanie, suszenie.

2.

Garbowanie skóry to szereg procesów fizycznych i chemicznych. Ma ono na celu
a)

zapobieganie gniciu skóry.

b)

przerabianie skóry surowej do postaci handlowej.

c)

zdejmowanie skóry z tuszy zwierzęcia.

d)

wyrabianie przedmiotów ze skóry.

3.

Spody do obuwia ortopedycznego wykonasz z
a)

kruponu bydlęcego twardego.

b)

skóry blankowej.

c)

skóry juchtowej.

d)

skóry cielęcej.

4.

Systematyczny podział skóry według jej wartości użytkowej obejmuje pięć klas. Do
wyrobów ortopedycznych wykorzystuje się klasę
a)

V, III, I.

b)

I, II, III.

c)

III. IV, V.

d)

I, IV, V.

5.

Do wyrobu materiałów skóropodobnych podstawowym składnikiem jest
a)

wiskoza.

b)

bawełna.

c)

skóra bydlęca.

d)

kauczuk.

6.

Do wykonania leja protezowego użyjesz
a)

skóry ortopedycznej do formowania.

b)

skóry twardej.

c)

kruponu chromowego.

d)

skóry pergaminowej.

7.

Sztuczną skórą stosowaną do wyrobów ortopedycznych jest
a)

dwuwarstwowe tworzywo powlekane z nośnika bawełnianego i powleczeniem
z tworzywa winylowego.

b)

dwuwarstwowe tworzywo z nośnika barchanowego, flanelowego lub perkalowego
i powleczeniem z polichlorku winylu.

c)

dwuwarstwowe tworzywo powlekane o miękkiej i aksamitnej powierzchni z nośnika
w formie drapanej tkaniny cienko powleczonej lateksem lub innym tworzywem
sztucznym.

d)

miękkie, dwuwarstwowe tworzywo powlekane z nośnika w formie miękkiej tkaniny
elastycznej cienko powleczonej kauczukiem lub polichlorkiem winylu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

8.

Aby dokonać rozkroju skóry, podczas produkcji obuwia ortopedycznego należy użyć
następujących urządzeń, narzędzi, przyborów
a)

spinarki, krajarki, wyrównarki, przecinaków.

b)

krajarki taśmowej, noża, szydła.

c)

wycinarki, wzorników, liniałów, kątowników,

d)

stołu do wykroju, płyty traserskiej, nożyc, noży.

9.

Przystępując do modelowania z wykrojów płaskich form przestrzennych ze skóry, należy
ją najpierw
a)

rozciągnąć i umocować na płaskiej powierzchni.

b)

rozciągnąć i umocować na modelu.

c)

rozciągnąć na modelu i namoczyć.

d)

namoczyć i rozciągnąć na modelu.

10.

Łączenie skór i materiałów skóropodobnych nazywamy montażem. Montażu skór pasów
do obsad sprzączek możemy dokonać za pomocą
a)

łączenia szwem.

b)

nitowania.

c)

klejenia.

d)

na zakładkę.

11.

Wykonanie leje protezowego ze skóry ortopedycznej typu: krupon roślinny protezowy od
3,5 do 4,5mm dla kobiety o słabej kondycji fizycznej może spowodować
a)

zaburzenie statyki.

b)

uszkodzenie skóry.

c)

zaniki tkanki podskórnej.

d)

zaburzenia chodu.

12.

Uczeń stwierdza zakłócenia w pracy maszyny do obróbki skóry. W pierwszej kolejności
powinien
a)

próbować naprawić maszynę.

b)

zawiadomić o awarii przełożonego.

c)

wyłączyć maszynę z zasilania energią elektryczną.

d)

wyłączyć i ponownie uruchomić maszynę.

13.

Produkty ze skóry, wykorzystywane do produkcji przedmiotów ortopedycznych, należy
przechowywać w
a)

suchych pomieszczeniach ze sprawną wentylacją.

b)

ciemnych pomieszczeniach o kontrolowanej, znacznej wilgotności.

c)

opakowaniach z tworzyw sztucznych.

d)

nieprzeźroczystych, sztucznych pojemnikach.

14.

Dobierając rodzaj skóry do wykonania zawieszenia protezy weźmiesz pod uwagę
a)

rodzaj skóry, grubość skóry, klasę skóry.

b)

kolor skóry, grubość skóry, klasę skóry.

c)

rodzaj skóry, grubość skóry, kolor skóry.

d)

wilgotność skóry, rodzaj skóry, kolor skóry.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

15.

Wkładki ortopedyczne korygujące skrócenie kończyny, konstruuje się ze skóry metodą
łączenia
a)

za pomocą klejenia.

b)

za pomocą nitowania.

c)

za pomocą szycia ręcznego.

d)

za pomocą szycia maszynowego.

16.

Jakość skóry zależy od
a)

gatunku skóry, rodzaju konserwacji, technologii garbowania, sposobu wykończenia
skóry.

b)

sposobu wykończenia skóry, rodzaju konserwacji, koloru skóry, elastyczności skóry.

c)

gatunku skóry, gładkości skóry, wykończenia skóry, wysuszenia skóry.

d)

sposobu zdejmowania skóry, wieku zwierzęcia, elastyczności skóry, wilgotności
skóry.

17.

Do leja protezowego uda wykonanego ze skóry zastosujesz zapięcie
a)

za pomocą guzików.

b)

za pomocą taśmy typ Velcro.

c)

za pomocą sznurowania.

d)

za pomocą pasków zapinanych na sprzączkę.

18.

Tulejka protezy podudzia spełnia rolę
a)

amortyzatora protezy.

b)

połączenia goleni z udem.

c)

połączenia goleni ze stopą.

d)

kosmetyczną.

19.

Przedmioty ortopedyczne wykonane ze skóry, eksploatowane przez pacjenta powinny
być konserwowane zgodnie z
a)

instrukcją użytkowania załączonego do przedmiotu ortopedycznego.

b)

przepisami bhp obowiązującymi w zakładzie ortopedycznym.

c)

regulaminem zakładu ortopedycznego w którym pacjent nabył sprzęt.

d)

przepisami bhp obowiązującymi w sklepie ortopedycznym.

20.

Jakie maszyny należy stosować przy wytwarzaniu wkładek ortopedycznych ze skóry
a)

dziergarki i zgrzewarki.

b)

maszyny pończosznicze i dziergarki.

c)

krajarki i szlifierki.

d)

maszyny krawieckie i zgrzewarki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko.............................................................................................................................

Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych ze skóry

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie elementów
przedmiotów ortopedycznych z materiałów włókienniczych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19 i 20 są z poziomu
podstawowego

−

zadania 6 i 17 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje jeden punkt. Za złą odpowiedź lub jej

brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−−−−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

−−−−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 1 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. c, 4. d, 5. c, 6. a, 7. d, 8. c, 9. b, 10. c, 11. c,
12. b, 13. c, 14. c, 15. a, 16. b, 17. c, 18. d. 19. b, 20. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Dobrać rodzaje skóry do budowy przedmiotów
ortopedycznych

B

P

b

2

Określić zasady formowania skór

C

P

a

3

Rozróżnić rodzaj skóry

B

P

c

4

Scharakteryzować proces wyprawiania skór

C

P

d

5

Scharakteryzować proces wyprawiania skór

C

P

c

6

Wyjaśnić skutki wadliwej technologii
wyprawiania skór

C

PP

a

7

Rozróżniać etapy garbowania skóry

B

P

d

8

Rozróżniać etapy garbowania skóry

B

P

c

9

Rozróżnić maszyny do obróbki skóry

B

P

b

10 Rozróżnić techniki łączenia skór

B

P

c

11 Dobrać skórę do wykonania przedmiotu

ortopedycznego

C

P

c

12 Rozróżnić maszyny, narzędzia i przybory do

obróbki skóry

B

P

b

13 Scharakteryzować typy skór

C

P

c

14 Scharakteryzować typy skór

C

P

c

15 Dobrać skóry do wykonania przedmiotów

ortopedycznych

C

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

16 Scharakteryzować materiały skóropodobne

C

P

b

17 Scharakteryzować materiały skóropodobne

C

PP

c

18 Dobrać skóry do wykonania przedmiotów

ortopedycznych

C

P

d

19 Zidentyfikować etapy wytwarzania elementów

przedmiotów ortopedycznych ze skóry

B

P

b

20 Rozróżnić składniki używane do wyrobu

materiałów skóropodobnych

B

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Obszycie półoopaski szyny strzałkowej od wewnątrz wykonasz z
a)

skóry pergaminowej.

b)

irchy.

c)

kruponu chromowego.

d)

skóry ortopedycznej do formowania

2.

Aby skóry, z których będą wykonywane formy przestrzenne łatwiej poddawały się
formowaniu należy je
a)

namoczyć i rozciągnąć na modelu.

b)

rozciągnąć na modelu i namoczyć.

c)

rozciągnąć i umocować na płaskiej powierzchni.

d)

rozciągnąć i umocować na modelu.

3.

Ś

rodkowa, najściślejsza część skóry otrzymana przez odcięcie karku i boków to

a)

szczupak.

b)

boki.

c)

krupon.

d)

kark.

4.

Przetwarzanie skóry surowej w produkt odporny na działanie drobnoustrojów i procesy
hydrolityczne jest to
a)

wyprawianie skóry.

b)

mizdrowanie skóry.

c)

szpaltowanie skóry.

d)

garbowanie właściwe.

5.

Bieleniem, natłuszczaniem, wypalaniem nazywamy

a)

garbowanie roślinne.

b)

garbowanie chromowe.

c)

wykańczanie skór.

d)

przygotowanie skóry do garbowania.

6.

Przegarbowanie skóry może powodować
a)

pęknięcia głębokie.

b)

łuszczenie się skóry.

c)

łamliwość skóry.

d)

blachowatość skóry.

7.

Określenie „warsztat mokry” należy rozumieć jako
a)

garbowanie mineralne.

b)

garbowanie mieszane.

c)

garbowanie właściwe.

d)

przygotowanie do garbowania.

8.

Ręczne lub maszynowe oczyszczanie skór z resztek tkanki i mięsa są to
a)

szpaltowanie.

b)

papkowanie.

c)

mizdrowanie.

d)

dwojenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

9.

Maszyną służącą głównie do opracowywania brzegów wykrojów skórzanych jest
a)

dziergarka.

b)

ś

cieniarka.

c)

krajarka taśmowa.

d)

dwojarka.

10.

Łączenie skór i materiałów skóropodobnych nazywamy montażem. Połączenie obu
części krawędziami stanowiącymi powierzchnię kontaktową jest połączenie
a)

na wpust.

b)

na nakładkę.

c)

na styk.

d)

na zakładkę.

11.

Do wykonania podeszwy buta ortopedycznego najodpowiedniejsza jest skóra
a)

bukat.

b)

juchtowa.

c)

krupon bydlęcy.

d)

cielęca futrówka.

12.

Rozkroju skóry na wykonanie obuwia ortopedycznego należy użyć
a)

nożyc, płyty traserskiej, stołu do rozkroju.

b)

wzorników, liniałów, wycinarki.

c)

szydła, ścieniarka, krajarki taśmowej.

d)

przecinaka, ścieniarki, wycinarki.

13.

Miękka skóra bydlęca garbowania roślinnego, wykańczana od lica, intensywnie
natłuszczana, przeznaczona głównie na wierzchy obuwia i wyroby rymarskie to skóra
a)

faledrowa,

b)

bukat.

c)

juchtowa.

d)

nabukowa.

14.

Klasa III skóry zawiera minimum
a)

40% powierzchni użytecznej.

b)

58% powierzchni użytecznej.

c)

70 % powierzchni użytecznej.

d)

86% powierzchni użytecznej.

15.

U pacjenta z dużą wagą do wykonania leja protezowego uda najwłaściwsza jest skóra typu
a)

krupon roślinny.

b)

skóra blankowa naturalna.

c)

bukat bydlęcy.

d)

boksy cielęce.

16.

Lekka guma mikroporowata produkowana z kauczuku syntetycznego należąca do
materiałów skóropodobnych jest to
a)

skóra wtórna.

b)

styrogum.

c)

tekson.

d)

PCV.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

17.

Spośród materiałów skóropodobnych do higienicznych zalicza się
a)

skaj.

b)

dermę.

c)

polcorfam.

d)

Granitom

18.

Podszewki lekkich ortez, obszycia podpaszek i pelot gorsetowych wykonuje się z
a)

kruponu chromowego.

b)

skóry juchtowej.

c)

skóry blankowej.

d)

skóry rękawiczniczej.

19.

Czynności technologiczne, których celem jest podział materiałów płaskich na części
o określonych konturach i wymiarach to
a)

krój.

b)

rozkrój.

c)

formowanie.

d)

modelowanie.

20.

Podstawowym składnikiem używanym do wyrobu materiałów skóropodobnych jest
a)

wiskoza.

b)

kauczuk.

c)

bawełna.

d)

filc.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko.............................................................................................................................

Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych ze skóry

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

7. LITERATURA

1.

Prosnak M.: Podstawy protetyki ortopedycznej (materiały pomocnicze), Centrum
Metodyczne Dosknalenia nauczycieli Średniego Szkolnictwa Medycznego, Warszawa
1987

2.

Prosnak

M.:

Podstawy

technologii

ortopedycznej

(materiały

pomocnicze),

CMDNSSz.Med. Warszawa 1988

3.

Sylwanowicz W.:Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa 1994

4.

Katalog handlowy Otto Bock, 2005

5.

Katalog handlowy Zakłady Ortopedyczne Kraków 2002

6.

Katalog handlowy Ortofach, Szczecin 2005