Główne stanowiska:
Główne stanowiska:
Przedmiotem rozwa\
ań jest problem czynników determinujących
Przedmiotem rozwa\
ań jest problem czynników determinujących
poziom produkcji (DN i PKB) w krótkim okresie.
poziom produkcji (DN i PKB) w krótkim okresie.
Problem ten wywołuje spore kontrowersje w teorii ekonomii
Problem ten wywołuje spore kontrowersje w teorii ekonomii
(zró\
nicowane stanowiska i podejścia oraz odmienne zało\
enia
(zró\
nicowane stanowiska i podejścia oraz odmienne zało\
enia
metodologiczne).
metodologiczne).
Pojęcia pomocnicze:
Pojęcia pomocnicze:
Produkcja potencjalna -to taka produkcja, która wykorzystuje
Produkcja potencjalna -to taka produkcja, która wykorzystuje
racjonalnie czynniki produkcji (zasoby pracy, kapitału i ziemi) i jej
racjonalnie czynniki produkcji (zasoby pracy, kapitału i ziemi) i jej
rozmiary zale\
ą od wielkości zasobów tych czynników oraz efektywności
rozmiary zale\
ą od wielkości zasobów tych czynników oraz efektywności
ich wykorzystania.
ich wykorzystania.
Produkcja faktyczna -to produkcja rzeczywiście wytwarzana w
Produkcja faktyczna -to produkcja rzeczywiście wytwarzana w
gospodarce rynkowej w oparciu o mechanizm rynkowy.
gospodarce rynkowej w oparciu o mechanizm rynkowy.
Agregatowy popyt -to łączna ilość towarów i usług jaką nabywcy
Agregatowy popyt -to łączna ilość towarów i usług jaką nabywcy
decydują się zakupić w danych warunkach, zle\
y przede wszystkim od 2
decydują się zakupić w danych warunkach, zle\
y przede wszystkim od 2
czynników: ogólnego poziomu cen towarów i usług i wysokości
czynników: ogólnego poziomu cen towarów i usług i wysokości
dochodów ludności.
dochodów ludności.
Główne stanowiska:
Główne stanowiska:
Krzywe agregatowej poda\
y
Krzywe agregatowej poda\
y
Krzywe agregatowej poda\
y
Krzywe agregatowej poda\
y
i agregatowego popytu 
i agregatowego popytu 
i agregatowego popytu 
i agregatowego popytu 
ekstremalne stanowisko
ekstremalne stanowisko
ekstremalne stanowisko
ekstremalne stanowisko
neoklasyczne
neoklasyczne
keynesistowskie
keynesistowskie
A) B)
A) B)
AS
AS
AS
AS
A
A
A Pe AS
A Pe AS
Pe
Pe
AD`
AD`
AD
AD
AD
AD
0 Yp 0 Ye Yp
0 Yp 0 Ye Yp
Dochód narodowy
Dochód narodowy
Dochód narodowy
Dochód narodowy
Poziom cen
Poziom cen
Poziom cen
Poziom cen
Poziom cen
Poziom cen
Poziom cen
Poziom cen
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Czynniki wyznaczające wzajemne wielkości AS i AD
Czynniki wyznaczające wzajemne wielkości AS i AD
A

CZNY
A

CZNY
POPYT
POPYT
Konsumpcja
Konsumpcja
Konsumpcja
Konsumpcja
i inwestycje
i inwestycje
WZAJEMNE
WZAJEMNE
ODDZIAA
YWANIE
ODDZIAA
YWANIE
A
. PODAśY
A
. PODAśY
I A
. POPYTU
I A
. POPYTU
A

CZNA
A

CZNA
PODAś
PODAś
Zasób kapitału
Zasób kapitału
y
ródło: P. A. Samuelson,  Ekonomia t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
y
ródło: P. A. Samuelson,  Ekonomia t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Równowaga przy stałym poziomie
Równowaga przy stałym poziomie
agregatowego popytu
agregatowego popytu
Warunek równowagi:
Warunek równowagi:
Y = AD
Y = AD
D
D
E
E
E
E
AD AD
AD AD
A
A
C
C
B
B
gdzie:
gdzie:
Y  dochód narodowy
Y  dochód narodowy
AD - popyt
AD - popyt
450
450
0 Y1 Ye Y0
0 Y1 Ye Y0
Dochód narodowy
Dochód narodowy
Agregatowy popyt
Agregatowy popyt
Agregatowy popyt
Agregatowy popyt
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Dochody gospodarstw domowych określone są Y = C + S,
Dochody gospodarstw domowych określone są Y = C + S,
Decyzje dotyczące podziału na konsumpcję i oszczędności zale\
ą
Decyzje dotyczące podziału na konsumpcję i oszczędności zale\
ą
od wielu czynników:
od wielu czynników:
- wysokości dochodów,
- wysokości dochodów,
- wielkości nagromadzonego bogactwa.
- wielkości nagromadzonego bogactwa.
W kwestii wpływu dochodów na wielkość wydatków konsumpcyjnych, a w tym i na
W kwestii wpływu dochodów na wielkość wydatków konsumpcyjnych, a w tym i na
W kwestii wpływu dochodów na wielkość wydatków konsumpcyjnych, a w tym i na
W kwestii wpływu dochodów na wielkość wydatków konsumpcyjnych, a w tym i na
wielkość oszczędności wysunięto w literaturze kilka alternatywnych hipotez:
wielkość oszczędności wysunięto w literaturze kilka alternatywnych hipotez:
1. Hipoteza dochodu absolutnego  wielkość wydatków konsumpcyjnych
1. Hipoteza dochodu absolutnego  wielkość wydatków konsumpcyjnych
zale\
y od wielkości bie\
ących dochodów. Gdy dochody
zale\
y od wielkości bie\
ących dochodów. Gdy dochody
wzrastają to wydatki konsumpcyjne równie\
wzrastają (J.M. Keynes).
wzrastają to wydatki konsumpcyjne równie\
wzrastają (J.M. Keynes).
2. Hipoteza dochodu permanentnego  (M. Friedman) wydatki
2. Hipoteza dochodu permanentnego  (M. Friedman) wydatki
konsumpcyjne zale\
ą od dochodu permanentnego (d. nie bie\
ącego) tj.
konsumpcyjne zale\
ą od dochodu permanentnego (d. nie bie\
ącego) tj.
przeciętnego dochodu jaki jednostki spodziewa się uzyskać w ciągu
przeciętnego dochodu jaki jednostki spodziewa się uzyskać w ciągu
całego \
ycia.
całego \
ycia.
3. Hipoteza według dochodu relatywnego  wysokość wydatków konsumpcyjnych
3. Hipoteza według dochodu relatywnego  wysokość wydatków konsumpcyjnych
w istotnej mierze zale\
y od standardu \
ycia znajomych i sąsiadów.
w istotnej mierze zale\
y od standardu \
ycia znajomych i sąsiadów.
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Funkcja konsumpcji
Funkcja konsumpcji
C = Ca+ ksk*Y
C = Ca+ ksk*Y
Przeciętna skłonność
Przeciętna skłonność
do konsumpcji
do konsumpcji
C
C
C
psk =
Y
"C = 8
50
50
krańcowa skłonność
krańcowa skłonność
krańcowa skłonność
krańcowa skłonność
A
A "Y = 10
do konsumpcji
do konsumpcji
"C
ksk =
"Y
gdzie:
gdzie:
C  wydatki
C  wydatki
konsumpcyjne
konsumpcyjne
10
10
450
450
Y  dochód
Y  dochód
narodowy
narodowy
0 10 50 60 70
0 10 50 60 70
Ca  konsumpcja
Ca  konsumpcja
Dochód narodowy (mld zł)
Dochód narodowy (mld zł)
autonomiczna
autonomiczna
Wydatki konsumpcyjne (w mld zł)
Wydatki konsumpcyjne (w mld zł)
Wydatki konsumpcyjne (w mld zł)
Wydatki konsumpcyjne (w mld zł)
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Główne składowe konsumpcji:
Główne składowe konsumpcji:
Dobra trwałej konsumpcji:
Dobra trwałej konsumpcji:
- sprzęt gospodarstwa domowego,
- sprzęt gospodarstwa domowego,
- pojazdy mechaniczne,
- pojazdy mechaniczne,
- inne.
- inne.
Dobra nietrwałej konsumpcji:
Dobra nietrwałej konsumpcji:
Dobra nietrwałej konsumpcji:
Dobra nietrwałej konsumpcji:
- \
ywność,
- \
ywność,
- odzie\
,
- odzie\
,
- energia,
- energia,
- inne.
- inne.
Usługi:
Usługi:
- opieka medyczna,
- opieka medyczna,
- transport,
- transport,
- obsługa gospodarstwa domowego.
- obsługa gospodarstwa domowego.
- inne.
- inne.
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Funkcja oszczędności
Funkcja oszczędności
S = Sa + ksk* Y lub S = - Ca+(1  ksk) * Y
S = Sa + ksk* Y lub S = - Ca+(1  ksk) * Y
Przeciętna skłonność
Przeciętna skłonność
do oszczędzania
do oszczędzania
S
pso =
Y
gdzie:
gdzie:
Sa  oszczędności
Sa  oszczędności
autonomiczne
autonomiczne
ksk  krańcowa
ksk  krańcowa
skłonność
skłonność
do konsumpcji
do konsumpcji
"S = 2
450
450
"Y = 10
0
0
Y  dochód narodowy
Y  dochód narodowy
-10
-10
Ca  autonomiczna część
Ca  autonomiczna część
wydatków
wydatków
Dochód narodowy (mld zł)
Dochód narodowy (mld zł)
konsumpcyjnych
konsumpcyjnych
- Ca = Sa
- Ca = Sa
Oszczędność (mld zł)
Oszczędność (mld zł)
Oszczędność (mld zł)
Oszczędność (mld zł)
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Czynniki wpływające popyt inwestycyjny
Czynniki wpływające popyt inwestycyjny
a) Wy\
sza produkcja b) Wy\
sze podatki c) Pesymizm przedsiębiorców
a) Wy\
sza produkcja b) Wy\
sze podatki c) Pesymizm przedsiębiorców
r, i r, i r, i
r, i r, i r, i
DI
DI
DI
DI
D`I
D`I
DI D`I D`I
DI D`I D`I
0 0 0
0 0 0
I I I
I I I
Wydatki inwestycyjne Wydatki inwestycyjne Wydatki inwestycyjne
Wydatki inwestycyjne Wydatki inwestycyjne Wydatki inwestycyjne
stopa %
stopa %
stopa %
stopa %
stopa %
stopa %
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Przychód z inwestycji,
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Funkcja agregatowego popytu
Funkcja agregatowego popytu
ADp = Ca+ Ia+ ksk * Y
ADp = Ca+ Ia+ ksk * Y
gdzie:
gdzie:
Ia - inwestycje
Ia - inwestycje
autonomiczne
autonomiczne
ksk  krańcowa
ksk  krańcowa
skłonność do
skłonność do
konsumpcji
konsumpcji
Y  dochód narodowy
Y  dochód narodowy
20
20
Ca  autonomiczna część
Ca  autonomiczna część
10 wydatków
10 wydatków
I = Ia= 10
I = Ia= 10
konsumpcyjnych
konsumpcyjnych
0
0
Dochód narodowy (mld zł)
Dochód narodowy (mld zł)
wydatki inwestycyjne (w mld zł)
wydatki inwestycyjne (w mld zł)
wydatki inwestycyjne (w mld zł)
wydatki inwestycyjne (w mld zł)
Agregatowy popyt, wydatki konsumpcyjne,
Agregatowy popyt, wydatki konsumpcyjne,
Agregatowy popyt, wydatki konsumpcyjne,
Agregatowy popyt, wydatki konsumpcyjne,
Determinanty Dochodu Narodowego
Determinanty Dochodu Narodowego
Poziom dochodu narodowego w stanie
Poziom dochodu narodowego w stanie
równowagi
równowagi
ADp
ADp
Y = AD = C + I
Y = AD = C + I
I = Y - C
I = Y - C
I = Y - C
I = Y - C
E
E
E
E
100
100
20
20
450
450
0 80 100 120
0 80 100 120
Dochód narodowy (mld zł)
Dochód narodowy (mld zł)
Agregatowy popyt (w mld zł)
Agregatowy popyt (w mld zł)
Agregatowy popyt (w mld zł)
Agregatowy popyt (w mld zł)
Wpływ wydatków rządowych na proces
Wpływ wydatków rządowych na proces
wyznaczania produktu
wyznaczania produktu
AD = C+I+G
AD = C+I+G
AD = C+I
AD = C+I
4000
4000
wydatki rządowe
wydatki rządowe
E
E
C = Ca+ ksk*Y
C = Ca+ ksk*Y
G
G
3500
3500
I inwestycje
I inwestycje
3000
3000
konsumpcja
konsumpcja
450
450
0 3000 3500 4000 Dochód, produkcja
0 3000 3500 4000 Dochód, produkcja
globalny
globalny
Dochód globalny
Dochód globalny