w   n u m e r z e

wrzesień 2014

issn 2300-1445

w firmie

P r z y k ł a d y R o z w i ą z a n i e p r o b l e m ó w K o m e n t a r z e P o r a d y

ontrole

K

EwidEncja sPRzEdaży

Za brak ewidencji na kasie fiskalnej
urząd może nałożyć dodatkową sankcję

2

dostaRczaniE Pism

Upoważnienie do kontroli powinno być
doręczone prokurentowi

3

właściwość miEjscowa

Miejsce zamieszkania lub adres
siedziby wyznaczają właściwość urzędu

6

sPRawdzaniE tRansaKcji

Przy kontroli krzyżowej potrzebne są
nie tylko kopie faktur

7

UzysKiwaniE infoRmacji

Urząd otrzyma dane o stanie konta
bez zgody podatnika

8

zaKREs UPoważniEnia

Zakres kontroli nie może wykraczać
poza wskazany w upoważnieniu

1 0

obowiązKi PRacodawcy

Pracodawca powinien zapewnić
ubrania robocze

1 1

zaKREs obowiązKów

Pracownikowi nie można dowolnie
nakładać nowych zadań

1 2

UdostęPnianiE danych

Pracownik może wystąpić
o fotokopię swoich dokumentów

1 3

ochRona danych osobowych

Dokumenty rekrutacyjne można
trzymać przez kwartał

1 4

PodRóżE słUżbowE

Wyjazd do pracy za granicą
nie oznacza podróży służbowej

1 5

UdostęPnianiE danych

Informacja o wypłatach osób
zatrudnionych jest objęta tajemnicą

1 6

Dokończenie na str. 4

Ustalenia kontroli można skutecznie

kwestionować

Kontrola podatkowa niekoniecznie musi
się skończyć negatywnymi dla firmy
konsekwencjami. Dotyczy to również
przypadków, gdy urzędnicy stwierdzą
nieprzestrzeganie przez podatnika prze-
pisów obowiązującego prawa. Sporządzo-
ny przez nich na tę okoliczność protokół
może być bowiem zgodnie z tymi przepi-
sami skutecznie wzruszony.

Doręczenie protokołu

Dokumentem świadczącym o tym, że
kontrola się zakończyła, jest sporządzony
z niej protokół. Jak bowiem wynika z art. 291
§ 4 Ordynacji podatkowej, kontrolę uwa-
ża się za zakończoną w dniu doręczenia
takiego protokołu kontrolowanemu. Pod-
stawowym celem jego sporządzenia jest
udokumentowanie przebiegu kontroli
oraz jej wyników. Nałożony na organ po-
datkowy obowiązek udokumentowania we
wspomnianym protokole wszystkich czyn-
ności kontrolnych ma służyć zapewnieniu
realizacji przez niego zasady prawdy obiek-
tywnej, o której mowa w art. 122 tej ustawy.
W przepisach dokładnie wymieniono ele-
menty, które powinien zawierać protokół
kontroli. Są to:

•

wskazanie kontrolowanego,

•

wskazanie osób kontrolujących,

•

określenie przedmiotu i zakresu kontroli,

•

określenie miejsca i czasu przeprowa-
dzenia kontroli,

•

opis dokonanych ustaleń faktycznych,

•

dokumentacja dotycząca przeprowa-
dzonych dowodów,

•

ocena prawna sprawy będącej przed-
miotem kontroli,

•

pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń
lub wyjaśnień oraz prawie złożenia ko-
rekty deklaracji,

•

pouczenie o obowiązku zawiadomienia
organu podatkowego przez kontrolowa-

nego o każdej zmianie swojego adresu,
dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia
zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli
w toku kontroli podatkowej ujawniono
nieprawidłowości, oraz skutkach nie-
dopełnienia tego obowiązku (art. 290
§ 2 Ordynacji podatkowej).

Wyliczenie to ma charakter jedynie przy-
kładowy, o czym świadczy użyte w treści
art. 290 § 2 powołanej ustawy wyrażenie
,,w szczególności”. Oznacza to, że proto-
kół może zawierać także inne niż wymie-
nione w tym przepisie elementy.

Załączane dokumenty

Jako dokument podsumowujący i kończący
kontrolę podatkową wspomniany proto-
kół należy odróżnić od protokołów spo-
rządzanych z poszczególnych czynności
podejmowanych w toku tej kontroli, które
mogą stanowić załączniki do niego. W tym
charakterze powinny być do niego dołą-
czone protokoły z czynności podjętych
w czasie trwania kontroli podatkowej,
dotyczące np. przeprowadzonych dowo-
dów, zeznań świadków, opinii biegłych
czy oględzin. W protokole kontroli mogą
być zawarte również ustalenia dotyczące
badania ksiąg w zakresie ich rzetelności.
W tym przypadku nie sporządza się odręb-
nego protokołu badania ksiąg (art. 290
§ 5 Ordynacji podatkowej).
Z orzecznictwa sądowego wynika, że prze-
pis art. 215 Ordynacji podatkowej, który
uprawnia organ podatkowy do prostowa-
nia w drodze postanowienia (z urzędu lub
na żądanie strony) błędów rachunkowych
oraz innych oczywistych omyłek – wolno
stosować także do protokołów kontroli.
Zaakcentował to WSA w Warszawie w wy-
roku z 19 marca 2004 r. (sygn. akt III SA
2616/02).

Podatnik nie musi bezwarunkowo zgodzić się z wynikami kontroli, która odbyła

się w jego firmie. Może złożyć wyjaśnienie oraz zastrzeżenia. Ma na to 14 dni od

otrzymania protokołu z kontroli.

NY 18d.indd 1

14-08-18 20:57

2

Ewidencja sprzedaży

Wydawca: Norbert Pawlikowski

Redaktor: Bogdan Świąder

Druk: Paper&Tinta

Nakład: 350 egz.

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a

Tel. [phone], faks 22 617 60 10

e-mail: [e-mail]

NIP: 526-19-92-256

Numer KRS: 0000098264

– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy,

Sąd Gospodarczy XIII

Wydział Gospodarczy Rejestrowy

Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł

Fiskus rozszerza swoje

uprawnienia kontrolne

bogdan świąder

redaktor prowadzący

Kontrole podatkowe i skarbowe to jeden
z elementów, które są nierozerwalnie
związane z prowadzeniem działalności
gospodarczej. Oprócz nich przedsiębiorca
musi się liczyć z kontrolami, które mogą
przeprowadzać inne podmioty publiczne.
Instytucji, które weryfikują działalność
gospodarczą jest tyle, że jeśli skumu-
lowałoby się to w jednym dniu, to funk-
cjonowanie firmy byłoby sparaliżowane.
Przepisy, które określają zasady ich prze-
prowadzania zostały umieszczone w kilu
ustawach, ale na szczęście są też podob-
ne reguły, które określają uprawnienia
przedsiębiorcy.
Właściciel firmy nie musi bezwarunkowo
zgodzić się z wynikami kontroli. Może zło-
żyć wyjaśnienie oraz zastrzeżenia. Niestety
już wiadomo, że w tym roku nastąpi no-
welizacja ordynacji podatkowej, której
celem ma być bardziej efektywny pobór
podatków. Urzędnicy fiskalni uzyskają
nowe uprawnienia, rozszerzony zostanie
zakres czynności sprawdzających oraz
zwięk szenie dostępu do tajemnicy bankowej.
Oznacza to, że kontrolujący będą mieli
więcej narzędzi do weryfikacji obowiąz-
ków podatkowych.

Zapraszamy do korzystania

z Telefonicznego Pogotowia

Księgowego

Dyżury odbywają się
w godz. 11.00–13.00.
Najbliższe dyżury ekspertów z zakresu
VAT, PIT i CIT oraz rachunkowości odbędą
się 3 i 10 września 2014 r., a VAT, PIT, CIT
17 i 24 września 2014 r. pod numerem tel.
22 318 07 36.

Za brak ewidencji na kasie fiskalnej urząd

może nałożyć dodatkową sankcję

Problem

Przedsiębiorca prowadzi sprzedaż towarów w sklepie stacjonarnym

oraz przez Internet (na aukcjach). Z rozliczenia wynikła nadwyżka VAT, więc

podatnik wystąpił o jej zwrot. Urząd skarbowy zarządził kontrolę w zakresie VAT.

Zażądał danych dotyczących transakcji, które nie były jednak dokumentowane

paragonem z kasy fiskalnej.

Jakie konsekwencje poniesie podatnik za brak dokumentacji? Jaki okres wstecz

może obejmować kontrola?

odpowiada ekspert

marcin zawadzki

doradca podatkowy

w Ernst & Young

Występując o zwrot nadwyżki VAT, podat-
nicy często muszą liczyć się z ryzykiem
kontroli badającej zasadność zwrotu.
Trzeba pamiętać, że kontrolujący będą
ustalać poprawność rozliczeń zarówno
po stronie VAT naliczonego, jak i VAT na-
leżnego.
Podejmując decyzję o żądaniu zwrotu VAT,
warto wstępnie zweryfikować, czy w rozli-
czeniach za okres zwrotu nie znalazły się
jakieś błędy mogące zaważyć na zasad-
ności i kwocie zwrotu.
Jeśli podatnik prowadzi sprzedaż towa-
rów dla osób fizycznych w systemie sta-
cjonarnym oraz wysyłkowym, to jednym
z jego podstawowych obowiązków jest fiska-
lizacja tej sprzedaży. O ile w przypadku
sprzedaży prowadzonej przez Internet
(w systemie wysyłkowym) istnieją opcje
pozwalające „uwolnić” się od konieczności
rejestrowania na kasie fiskalnej każdej
sprzedaży (wynika to z możliwości za-
stosowania zwolnienia przedmiotowego
z obowiązku fiskalizacji), o tyle w przypad-
ku sprzedaży stacjonarnej takie „uwolnie-
nie” się jest dużo trudniejsze. W praktyce
tylko nieliczne stacjonarne sklepy ofe-
rujące towary na rzecz osób fizycznych
nie rejestrują tej sprzedaży za pomocą
kas.

w a ż n e

Kontrole u podatników sprzedających towary

i usługi stacjonarnie na rzecz osób fizycznych

dotyczą prawidłowości wydawania paragonów

fiskalnych.

Jeśli kontrolujący ustalą, że całość lub
część obrotu zrealizowanego przez podat-
nika na rzecz osób fizycznych nie została
zewidencjonowana za pomocą kasy reje-
strującej, to może to rodzić dwa rodzaje

ryzyka dla podatnika. Po pierwsze, kon-
trolujący będą starać się zweryfikować,
czy jakaś część sprzedaży nie została
w ogóle zadeklarowana do celów VAT. Jeśli
tak było, to kontrolujący mogą wskazać
na zaniżenie obrotu opodatkowanego
VAT (co prawdopodobnie będzie pod-
stawą do prowadzenia dalszego postę-
powania). Po drugie, organ może podjąć
decyzję o wszczęciu odrębnego postępo-
wania celem określenia dodatkowego zobo-
wiązania po stronie podatnika.

P a m i ę t a j

organ podatkowy może prowadzić postępo-

wanie kontrolne za te okresy, które nie uległy

jeszcze przedawnieniu.

W przypadku stwierdzenia, że podatnik
narusza obowiązek fiskalizacji, naczel-
nik urzędu skarbowego (względnie or-
gan kontroli skarbowej) ustala za okres
do momentu rozpoczęcia prowadzenia
ewidencji obrotu i kwot VAT należnego
przy zastosowaniu kas rejestrujących
dodatkowe zobowiązanie podatkowe
w wysokości odpowiadającej 30% kwo-
ty VAT naliczonego przy nabyciu towa-
rów i usług (chyba że podatnikiem jest
osoba fizyczna ponosząca za ten sam
czyn odpowiedzialność karną skarbo-
wą). Dlatego też jeśli zostanie wszczę-
te odrębne postępowanie związane
z brakiem fiskalizacji, to może ono ob-
jąć okres objęty przedawnieniem, w ra-
mach którego powinna być prowadzona
fiskalizacja sprzedaży i były ponoszone
wydatki obciążone VAT. W efekcie po-
stępowania zostanie określona kwota
VAT naliczonego, związanego z niezewi-
dencjonowaną sprzedażą, co przełoży
się na wysokość dodatkowego zobowią-
zania.

Podstawa prawna

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku

od towarów i usług (tekst jedn.: dz.U.

z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – ordynacja

podatkowa (tekst jedn.: dz.U. z 2012 r.

poz. 749 ze zm.).

NY 18d.indd 2

14-08-18 20:57

Kup książkę

3

dostarczanie pism

Upoważnienie do kontroli powinno być doręczone prokurentowi

Problem

Urząd skarbowy planuje przeprowadzić kontrolę podatkową

w spółce. Okazało się, że cały zarząd spółki został odwołany. Ustanowiony

jest kurator sądowy w celu powołania nowych władz. Z zapisów w Krajowym

Rejestrze Sądowym wynika, że spółka ma prokurenta. Komu należy doręczyć

upoważnienie do przeprowadzenia kontroli: kuratorowi czy prokurentowi?

odpowiada urząd

izba skarbowa w warszawie

Wszczęcie kontroli podatkowej, w tym
doręczenie kontrolowanemu lub osobie,
o której mowa w art. 281a ustawy Ordyna-
cja podatkowa, upoważnienia do przepro-
wadzenia kontroli zostało uregulowane
w Dziale VI Ordynacji podatkowej. Natomiast
kwestie ustanowienia kuratora i udzielenia
prokury regulują przepisy Kodeksu cywil-
nego i Kodeksu postępowania cywilnego.
Na podstawie informacji zawartych w za-
pytaniu nie jest możliwe udzielenie jed-
noznacznej odpowiedzi na pytanie, komu
należy doręczyć upoważnienie do prze-
prowadzenia kontroli podatkowej – pro-
kurentowi czy kuratorowi.
Należy przeanalizować wiele czynników.
W pierwszej kolejności należałoby ustalić,
jaki jest zakres uprawnień kuratora okre-
ślony w zaświadczeniu wydanym przez
sąd. Ponadto zasadne byłoby ustalenie
rodzaju udzielonej prokury oraz spraw-
dzenie, czy nie zaistniały przesłanki po-
wodujące wygaśnięcie prokury.

odpowiada ekspert

szymon dalc

doradca podatkowy

Dalc & Ochocki – Doradcy sp. z.o.o.

Gdy mimo wcześniejszego wezwania lub
zastosowania kary grzywny osoba prawna
nie wykonuje lub nie może wykonywać
przewidzianych w ustawie o KRS obowiąz-
ków, sąd rejestrowy na podstawie art. 26
ustawy o KRS może powołać kuratora.
Kurator ma obowiązek niezwłocznie prze-
prowadzić czynności wymagane do wybo-
ru lub powołania władz osoby prawnej.
Zdarza się jednak, iż mimo działania kura-
tora nie dojdzie do wyboru lub powołania
władz spółki w terminie 3 miesięcy od
dnia ustanowienia kuratora albo wybrane
lub powołane władze nie wykonują nało-
żonych na nie obowiązków.
Zdarza się, że osoba prawna w ogóle nie
może prowadzić swoich spraw z braku po-
wołanych do tego organów, np. z powodu
rezygnacji lub odwołania zarządu i niepo-

wołania przez wspólników nowego. W ta-
kim przypadku, podobnie jak w sytuacji
opisanej powyżej, ale na podstawie art. 42
Kodeksu cywilnego, sąd ustanawia dla
niej kuratora, który powinien postarać się
niezwłocznie o powołanie organów osoby
prawnej, a w razie potrzeby o jej likwidację.
W każdym z powyższych przypadków pod-
stawowym celem działania kuratora jest
doprowadzenie do niezwłocznego powoła-
nia organów osoby prawnej. W razie zaś gdy
osiągnięcie tego nie jest niemożliwe, wów-
czas celem działania kuratora powinno być
doprowadzenie do likwidacji osoby prawnej.

w a ż n e

Przed doręczeniem upoważnienia do kontroli

należy sprawdzić, jaki jest zakres uprawnień

kuratora określony przez sąd.

Uprawnienia kuratora są więc ściśle okre-
ślone i ograniczone do czynności niezbęd-
nych do osiągnięcia celu, w jakim został
powołany. Kurator powołany na podstawie
przepisów art. 42 Kodeksu cywilnego czy
na podstawie art. 26 ustawy o KRS nie
jest uprawniony do zastępowania orga-
nów spółki wobec osób trzecich ani do
sprawowania zarządu majątkiem tej osoby.
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego
prokura jest pełnomocnictwem udzielo-
nym przez przedsiębiorcę podlegającego
obowiązkowi wpisu do rejestru przed-
siębiorców, obejmującym umocowanie
prokurenta do czynności sądowych i po-
zasądowych, jakie są związane z prowa-
dzeniem przedsiębiorstwa. Całkowicie
odmienną rolę w spółce spełnia prokurent.
Prokury nie można ograniczyć, chyba
że przepis szczególny stanowi inaczej
– art. 109 § 2 Kodeksu cywilnego. Z kolei
z przepisów art. 205 ksh wynika, że jeżeli
zarząd osoby prawnej jest wieloosobowy,
sposób reprezentowania określa umowa
spółki. W przypadku gdy umowa spółki
nie zawiera żadnych postanowień do skła-
dania oświadczeń w imieniu spółki, wyma-
gane jest współdziałanie dwóch członków
zarządu albo jednego łącznie z prokuren-
tem. Oświadczenia składane spółce oraz
doręczenia pism spółce mogą być jednak
dokonywane wobec jednego członka za-
rządu lub prokurenta.
Z przedstawionego stanu faktycznego

nie wynika, czy spółka jest postawiona
w stan likwidacji lub została ogłoszona jej
upadłość. Odwołanie zarządu nie skutkuje
automatycznym odwołaniem prokury,
która wygasłaby np. wskutek wykreśle-
nia przedsiębiorcy z rejestru, ogłoszenia
upadłości, otwarcia likwidacji lub prze-
kształcenia przedsiębiorcy. Skoro prokura
jest ujawniona w Krajowym Rejestrze
Sądowym, to należy przyjąć, że nie została
odwołana ani nie wygasła. Wobec tego
upoważnienie do przeprowadzenia kontroli
powinno być doręczone prokurentowi.
Dla właściwej oceny sytuacji należałoby
zapoznać się z umową spółki w zakresie
regulacji dotyczących zarządu i uprawnień
prokurenta, aby rozstrzygnąć, czy może
on składać oświadczenia woli w imieniu
spółki, czy też jest uprawniony tylko do
odbioru doręczanych i składanych spółce
pism lub oświadczeń. Ustalenia te będą
istotne dla dalszych czynności kontrolnych.
Gdyby okazało się, że prokurent umoco-
wany jest tylko do przyjmowania pism
i oświadczeń składanych spółce, organ
podatkowy powinien wystąpić do sądu
z wnioskiem o wyznaczenie kuratora do
celów kontroli podatkowej z uwagi na to,
iż niemożliwe będzie jej prowadzenie.

P a m i ę t a j

jeżeli prokurent umocowany jest tylko do przyj-

mowania pism i oświadczeń składanych spółce,

organ podatkowy powinien wystąpić do sądu

z wnioskiem o wyznaczenie kuratora do celów

kontroli podatkowej.

Jak zauważył WSA w Gliwicach w wyroku
z 22 września 2009 r. (sygn. akt I SA/Gl
350/09), przepis art. 138 par. 3 jest
przepisem bezwzględnie obowiązującym,
który obliguje organ do złożenia wniosku
o ustanowienie kuratora w każdym przy-
padku, gdy zaistnieją przesłanki w nim
opisane, niezależnie od wcześniejszego
powołania kuratora do innych celów i po-
stępowań.

Podstawa prawna

Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywil-

ny (tekst jedn.: dz.U. z 2014 r. poz. 121).

Ustawa z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym

Rejestrze sądowym (tekst jedn.: dz.U.

z 2013 r. poz. 1203 ze zm.).

Ustawa z 15 września 2000 r. – Kodeks spó-

łek handlowych (tekst jedn.: dz.U. z 2013 r.

poz. 1030).

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – ordynacja

podatkowa (tekst jedn.: dz.U. z 2012 r.

poz. 749 ze zm.).

NY 18d.indd 3

14-08-18 20:57

Kup książkę