background image

IFORMATYKA A ZARZĄDZAIE PRODUKCJĄ 

 

 

 
Produkcję w przedsiębiorstwie jako przedmiot wspomagania zarządzania należy rozpatrywać 
wieloaspektowo.  
W  zakresie  ekonomiczno  –  organizacyjnym  postrzegamy  produkcję  jako  zorganizowane 
przedsięwzięcie  wytwarzania  dóbr  i  usług,  które  musi  być  najpierw  finansowane, 
wytwarzanie  jest  ukierunkowane    na  zbyt  produktów.  Produkcja  uzależniona  od 
odpowiedniego zaopatrzenia w surowce i półprodukty. Produkt powinien zostać wytworzony 
jak najmniejszym kosztem, zgodnie z zasadą racjonalnego gospodarowania. 
W  zakresie  techniczno  –  organizacyjnym  produkcja  jest  przedmiotem  planowania, 
sterowania.  Niezbędne  jest  odpowiednie  techniczne  przygotowanie  produkcji  (TPP), 
odpowiednia kontrola jakości produkcji. Niezwykle ważna jest strona logistyczna produkcji, 
odpowiednie  zorganizowanie  otoczenia  produkcji,  a  w  tym  transport  elementów  pomiędzy 
przestrzennie rozmieszczonymi komórkami produkcyjnymi. 
 
Informatyczne  wsparcie  produkcji  można  rozpatrywać  na  dwóch  płaszczyznach,  na 
płaszczyźnie  technicznej  i  wtedy  posługujemy  się  odpowiednimi  systemami  CIM  (ang. 
Computer Integrated Manufacturing
), gdzie komputer jest zaangażowany do bezpośredniego 
wsparcia  technicznego  produkcji,  np.  do  sterowania  numerycznego  obrabiarkami.  Pojęcie  to 
robi  w  ostatnim  czasie  ogromną  karierę  w  informatyce.  Na  płaszczyźnie  organizacyjno-
produkcyjnej posługujemy się systemami informatycznymi PPS (niem. Produktions Planung 
und  Steuerung
),  gdzie  komputer  jest  zaangażowany  do  wsparcia  produkcji  w  wymiarze 
organizacyjnym,  logistycznym  i  ekonomicznym,  także  do  sterowania  procesem 
produkcyjnym. 
 

 

Planowanie
Sterowanie
Logistyka
Transport
TPP
Kontrola jakości

Wytwarzanie
Finanse
Zaopatrzenie
Zbyt
Koszty

CIM

PPS

Strona

organizacyjno-

produkcyjna

Strona

techniczna

Informatyczne wsparcie produkcji:

background image

 
MRP/ERP (MRPI i MRPII) 

 
Oprogramowanie klasy MRP dużą karierę robi zwłaszcza wśród menedżerów przedsiębiorstw 
dużych i średnich.Jakie cechy wyróżnia się te produkty? Ścisłe definicje MRP (ang. Material 
Requirements  Planning
)  to  opracowany  w  latach  70.  wielokryterialny  standard  zarządzania 
gospodarką  materiałową  przedsiębiorstw,  zdefiniowany  przez  amerykańską  organizację 
APICS (ang. American Production and Inventory Control Society).  
Naturalnym  rozwinięciem  tego  standardu  opracowanym  przez  tę  samą  organizację  w  latach 
80.jest  norma  zintegrowanego  zarządzania  produkcją  zwana  MRPII  (ang.  Manufacturing 
Resource Planning
 - Planowanie Zasobów Produkcyjnych). 
Ostatnio w literaturze przedmiotu pojawia się kolejna formuła - ERP (ang. Enterprise 
Resource Planning
) zasadniczo obejmująca dwie poprzednie kategorie oprogramowania, a 
rozszerzająca je o procedury bardziej wszechstronnych analiz, lepiej niż dotychczas 
uwzględniających elementy integracji informacji rozsianej dotychczas po wielu komórkach 
przedsiębiorstwa. Omówienie tego typu systemu jednak zostanie pominięte, gdyż obiektem 
naszych dociekań jest system MRP, a w szczególności jego młodszy „brat” - MRP II. 
 
Metoda MRP bierze swoje początki w późnych latach pięćdziesiątych, kiedy to opracowano 
jej pierwszą wersję – MRP I czyli Material Requirements Planning (Planowanie Potrzeb 
Materiałowych). MRP I pozwala obliczyć dokładną ilość materiałów i terminarz dostaw tak, 
aby sprostać ciągle zmieniającemu się popytowi na poszczególne produkty, uwzględniając 
więcej niż jedną fabrykę. W jego nowszych implementacjach bierze się pod uwagę m.in. 
zamówienia spływające bezpośrednio odkońcowych odbiorców (ang. end-user) oraz 
pośredników, prognozy sprzedaży i produkcji, stany magazynów, zapisy księgowe i 
fakturowe. 
 
Można wyróżnić następujące cele stawiane systemom klasy MRP I: 

  redukcja zapasów,  
  dokładne określanie czasów dostaw surowców i półproduktów,  
  dokładne wyznaczanie kosztów produkcji,  
  lepsze wykorzystanie posiadanej infrastruktury (magazynów, możliwości 

wytwórczych),  

  szybsze reagowanie na zmiany zachodzące w otoczeniu,  
  kontrola poszczególnych etapów produkcji,  

 
Specyfikacja  MRP-II obejmuje przede wszystkim: 

  planowanie przedsięwzięć,  
  planowanie produkcji,  
  planowanie potrzeb materiałowych - MRP (ang. Material Requirements Planning), 
  planowanie zdolności produkcyjnych - CRP (ang. Capacity Requirements Planning 

 
 
 
 
 
 
 
ERP obejmuje następujące obszary: 

background image

  obsługa klientów - baza danych o klientach, przetwarzanie zamówień, obsługa 

specyficznych zamówień(produkty na żądanie), elektroniczny transfer dokumentów 
(EDI),  

  produkcja - obsługa magazynu, wyznaczanie kosztów produkcji, zakupy surowców i 

materiałów, ustalanie terminarza produkcji, zarządzanie zmianami produktów (np. 
wprowadzanie usprawnień), MRP I/II, prognozowanie zdolności produkcyjnych, 
wyznaczanie krytycznego poziomu zasobów/zapasów, kontrola procesu produkcji 
(m.in. śledzenie drogi produktu w zakładach produkcyjnych) itd.  

  finanse - prowadzenie księgowości, kontrola przepływu dokumentów księgowych, 

pozwala przygotowywać raporty finansowe zgodnie z oczekiwaniami poszczególnych 
grup odbiorców(np. podział na centralę i oddziały)  

UKŁAD FUKCJOALY SYSTEMU MRP  

 

 

Powyżej Przedstawiono definicję standardu systemu MRP.  
 
W standardzie opisano wszystkie te funkcje systemu MRP, tak aby obsługiwał funkcjonalnie 
podstawowe  dziedziny  działalności  firmy:  prognozowanie,  zarządzanie  zapasami,  obsługa 
dostaw, ewidencja danych o produkcie, planowanie zasobów. 
MRP jest ukierunkowane na opracowywanie harmonogramów produkcji. 
W  niektórych  przypadkach  niezbędne  jest  powiązanie  systemu  MRP  z  systemem  obsługi 
zamówień klienta, łącznie z fakturowaniem. 
 
 

P ro gnozow a nie

P rz ykła d owa   struktura  s ys te m u MRP

F a ktu ro wa nie

Ana liz a  sprz e d a ży

R e a liz ow a nie

za m ówie ń  klie nta

S prz eda ż

Za rz ą dza nie

z a pa sa mi

i

pla n owa nie

pr odukcji

P la no wa nie  z a s ob ów

d ys trybu cji

Ha rmon ogra m

produ kcji

Da ne  o  pro d ukc ie

Pr odukcja   w toku

Ko s zt y pro duktu

P la nowa nie  z dolno ś ci

produkc yjnych

Do sta wy

Za p a s y

background image

KOMPOETY TECHICZE CIM 

 

 

 
 

CIM

 (ang. Computer Integrated Manufacturing)  obejmuje nie tylko integracje pojedynczych 

zadań  
w ramach PPS, lecz także integracje pomiędzy komponentami technicznymi (CAD, CAP, 
CAM) a komponentami organizacyjno-produkcyjnymi PPS 
 

* dodatkowe powiązania do F-K 

 

* powiązania z klientami i dostawcami via JIT (EDI). 

CAD

 (ang. computer aided design), komputerowe wspomaganie projektowania, rysowania i 

konstruowania, także obliczenia techniczne 

CAM

 (ang. computer aided manufacturing), obejmuje wszystkie systemy komputerowego 

wspomagania produkcji i logistyki

CAP

 (ang. computer aided planning), komputerowe 

wspomaganie planów produkcji, poczynając od rysunków, poprzez dane materiałowe i 
konstrukcyjne, a na szczegółowej produkcji na maszynach kończąc. 

Roboty

 – sterowane elektronicznie automaty produkcyjne, automatyzacja niektórych 

czynności: spawanie, montaż

C

 (numerical control), obrabiarki sterowane numerycznie 

CC

 (computerized NC), komputerowe sterowanie Maszyna, specjalny język maszynowy, 

indywidualny dla konkretnej maszyny 

DC

 (direct NC), sterowanie wieloma maszynami Przez 1 komputer wg. tej samej zasady 

divCAM 

– magazyny wysokiego składowania, automatyczny transport

OBSŁUGA 

ZLECEŃ PRODUKCYJYCH 

CIM

CAD

CAP

CAM

PPS

Obrabiarki

numeryczne

Roboty

Inne

NC

CNC

DNC

background image

 

Opis powiązań: 
PPS-CAD: w pracach konstrukcyjnych CAD używa zdefiniowanych RKT (Rozwinięcia 
kontrukcyjno-technologiczne) 
CAD-PPS: podczas opracowywania konkretnych zleceń CAD definiuje nowe dane 
konstrukcyjne, które wchodzą do RKT (PPS) 
CAP-PPS: podczas planowania produkcji definiuje CAP techniczne plany realizacyjne, które 
 

 

są niezbędne PPS do sporządzania harmonogramów produkcji 

PPS-CAM: wraz z przekazaniem zlecenia produkcyjnego z PPS do CAM przekazywane są 
 

 

również dane do sterowania maszynami 

CAM-PPS: podczas przerw w produkcji CAM przekazuje PPS dane do ponownego 
zaplanowania produkcji 
Produkcja  w  obecnych  czasach  jest  ukierunkowana  na  pojedyncze  zamówienia  od  klienta. 
Zlecenie  produkcyjne  może  obejmować  serię  produktów,  bądź  nawet  pojedyncze  produkty. 
Zlecenie  wykonujemy,  a  przed  wykonaniem  kalkulujemy  ile  na  danym  zleceniu  zarobimy, 
jakie będziemy mieli koszty wytworzenia i jak uzyskamy cenę. 
 

Zlecenie

Klienta

Listy

Wyrobów

Plany

produkcji

Zlecenia

produkcyjne

CAD

CAP

CAM

Produkt

MAT

Planowanie 

produkcji

Sterowanie

produkcją

background image

SYSTEM PPS 

 

 

Zakres  funkcjonalny  systemu  PPS.  W  ramach  systemu  PPS  wyróżniamy:  zarządzanie 
gospodarką materiałową, planowanie produkcji i sterowanie produkcją.  
Gospodarka  materiałowa  stanowi  ważny  składnik  systemu  PPS.  W  klasycznym  ujęciu 
obejmuje  ona  zarówno  zarządzanie  magazynem  materiałów,  jak  i  planowanie 
zapotrzebowania materiałowego (w tym zarządzanie zamówieniami).  
Wyróżnia się różne rodzaje zapotrzebowania na materiały: pierwszoplanowe, drugoplanowe, 
brutto i netto.

1

  

Planowanie produkcji obejmuje takie moduły jak: ustalanie harmonogramów produkcyjnych 
(ogólne  zaplanowanie  pracy  maszyn)  oraz  zaplanowanie  zdolności  wytwórczej  (ewentualne 
przesunięcia terminów w celu lepszego wykorzystania zdolności wytwórczej maszyn). 
Sterownia produkcją obejmuje: 

  bezpośrednie  sterowanie  linią  produkcyjną,  obsługę  zleceń  produkcyjnych  

(rozpoczęcie, zakończenie zlecenia), kolejność obróbki zleceń, 

  kontrolę  realizacji  zleceń  produkcyjnych,  kontrolę  ilościową,  kontrolę  terminów 

wykonania oraz kontrole jakości . 

                                                 

1

 P.Stahlkhneht, Einführung in die Wirtschaftsinformatik, Wyd.IV, Springer Verlag, Berlin 1989, s.337 

PLANOWANIE I STEROWANIE 

PRODUKCJĄ

PLANOWANIE

PRODUKCJI

GOSPODARKA

MATERIAŁOWA

STEROWANIE

PRODUKCJĄ

Magazyn materiałów

Planowanie
zapotrzebowania
materiałowego

Harmonogram 
produkcyjny

Planowanie zdolności
wytwórczej

Sterowanie procesem
produkcyjnym

Kontrola realizacji
zleceń

background image

MODEL SYSTEMU PPS (SAP – IEMCY) 

 

 

 
Zakres  funkcjonalny  systemu  PPS  według  Scheera

2

  Koncepcja  ta  została  zastosowana  w 

systemie SAP/R3. 
 
Obsługa  informatyczna  produkcji  w  przedsiębiorstwie  obejmuje  cztery  podstawowe  obszary 
funkcjonalne:  Planowanie  produkcji,  Sterowanie  produkcją,  Wytwarzanie  produktów, 
Techniczne przygotowanie produkcji. 
Każdy  z  wymienionych  obszarów  funkcjonalnych  został  podzielony  na  podobszary  (jak  na 
rysunku). Każdy pojedynczy obszar jest obsługiwany przez konkretny program komputerowy 
lub grupę programów. 
Organizacyjnie obsługa produkcji realizuje się w dwóch obszarach: logistycznym (Logistyka) 
i technicznym (Technika).  
Logistyka  zajmuje  się  koordynacją  poczynań  w  zakresie  produkcji,  a  technika  zajmuje  się 
technicznymi aspektami wytwarzania wyrobów. 

                                                 

2

 A.W.Scheer, Wirtschaftsinformatik, II Wyd, Springer Verlab, Berlin 1998 s. 397 

background image

CIĄG LOGISTYCZY PPS 

 

 

Ciąg  logistyczny  systemu  PPS.  Zarządzanie  produkcją  jest  w  dużym  stopniu  powiązane  z 
logistyką.  Logistyk  rozpatruje  aspekty  funkcjonalne  produkcji,  a  informatyk  zajmuje  się 
przetwarzaniem  danych  produkcyjnych  .  Ciąg  logistyczny  opisuje  funkcje  i  zadania 
poczynając  od  zlecenia  produkcyjnego,  a  na  produkcie  kończąc.  Ważna  przy  tym  jest 
integracja  strony  technicznej  i  strony  organizacyjnej  produkcji.  W  procesie  sterowania 
korzystamy 

opracowanych 

wcześniej 

rozwinięć 

konstrukcyjno-technologicznych 

poszczególnych produktów. 
Posługiwanie  się  ciągiem  logistycznym  pozwala  na  uniknięcie  przestojów  produkcyjnych. 
Każdy przestój w produkcji powoduje konkretne straty dla przedsiębiorstwa. 
 

 

ZLECENIE

 

PLANOWANIE

 

STEROWANIE

 

PRODUKT

 

TPP

 

normy pracochłonności, 

 

materiałochłonności

 

energochłonności

 

struktura produktu

 

           RKT

 

zużycia materiałów

 

terminów

 

zdolności wytwórczej

 

procesem produkcji zlecenia

 

obciążeniem maszyn

 

kontrola realizacji produkcji

 

background image

STEROWAIE PRODUKCJĄ – MODEL SCETRALIZOWAY 

 

 

Tradycyjny,  scentralizowany  model  sterowania  produkcją.  Przebieg  produkcji  odbywa  się 
etapowo:  Rohmaterial  (Surowiec),  Rohbearbeitung  (Obróbka  surowca),  Feinbearbeitung 
(obróbka  precyzyjna),  Vormantage  (montaż  wstępny),  Endmontage  (montaż  końcowy). 
Fertiglager – magazyn produktów. 
Na każdym etapie produkcji następuje kontakt informacyjny z centralna dyspozytornią (niem. 
Zentrale Produktionssteuerung
), gdzie są ewidencjonowane dane o przekazanych zleceniach 
produkcyjnych  i  ich  wykonaniu.  Dyspozytornia  jest  nadmiernie  obciążona  drobiazgowymi 
informacjami  o  przebiegu  produkcji  w  poszczególnych  gniazdach  produkcyjnych. 
Dyspozytornia  kontroluje  jednocześnie  czy  produkcja  przebiega  zgodnie  z  planem. 
Przekazywanie  elementu  będącego  przedmiotem  produkcji  następuje  według  zasady 
donoszenia z jednego gniazda  do innego (niem. Bringprinzip).  
Z gniazda poprzedniego półprodukt zostaje przekazany do gniazda następnego i dopiero tam 
następuje kontrola czy można dalej wykonywać czynności produkcyjne. W przypadku braku 
zbyt  późno  stwierdza  się  niedoróbkę  i  trzeba  element  wycofywać,  zatem  następują  straty 
czasu personelu. 
 
 

donoszenie

background image

STEROWAIE PRODUKCJĄ – MODEL KABA 

 

 

Model  funkcjonalny  sterowania  produkcją  wprowadzony  w  zakładach  firmy  Toyota.  Nazwa 
Kanban pochodzi od nazwy karteczki – płytki (po japońsku), na której zapisywane są zlecenia 
produkcyjne.  System  ten  zakłada  zerwanie  z  drobiazgowym  sterowaniem  produkcją  przez 
centralną  dyspozytornię.  Gniazda  produkcyjne  następujące  odbierają  od  swoich 
poprzedników  element  produkcyjny,  przekazując  im  jednocześnie  informacje  o  tym  czego 
dokładnie  potrzebują    (niem.  Holprinzip).  Żądanie  dostawy  następnego  materiału  lub 
półproduktu  pojawia  się  wtedy  gdy  zakończono  poprzednie  zlecenie  (lub  gdy  przekroczono 
zapas  minimalny),  żądanie  to  określa  się  mianem  Kanban.  Obowiązuje  ścisła  reguła 
produkcyjna: można wykonywać czynności produkcyjne na danym stanowisku tylko w takim 
przypadku  gdy  została  tam  dostarczonym  właściwy  Kanban  i  gdy  części  i  półprodukty  są 
bezawaryjne.  Zrezygnowano  przy  tym  ze  sterowania  zorientowanego  na  terminy  na  rzecz 
sterowania zorientowanego na zapotrzebowanie. 

 

 

odbieranie

background image

EWIDECJA DAYCH PRODUKCYJYCH 

 

 

 
Ewidencja  danych  produkcyjnych  stanowi  jeden  z  warunków  niezbędnych  do  uruchomienia 
nowoczesnego  systemu  sterowania  produkcją.  Najlepszym  rozwiązaniem  jest  zbudowanie 
systemu ewidencji danych produkcyjnych w trybie on-line, poprzez bezpośrednie połączenie 
do  maszyn  urządzeń  rejestrujących  zarówno  czas  pracy  maszyny,  jak  i  ilość  wykonanych 
operacji przez danego konkretnego pracownika obsługi danej maszyny.  
Każdy  system  sterowania  produkcją  (Scentralizowany  lub  KANBAN)  wymaga 
wprowadzenia innych zasad ewidencji danych produkcyjnych.  
 

1)

Automatyczna ewidencja wykonanych operacji na urządzeniach produkcyjnych

2)

Rozliczanie urządzeń i pracowników w czasie rzeczywistym

3)

owe techniki rejestracji danych produkcyjnych 

Co rejestrujemy?

Ilości (wyrobów, zużytych materiałów)

Czasy (realizacji zleceń, pracy maszyn, pracowników)

Stany (zakłócenia, braki)

Specjalne urządzenia podłączone on-line do PC

KANBAN - Toyota

background image

 

 
Schemat przedstawiający powiązanie produkcji (systemu informatycznego obsługi produkcji) 
z  systemem  transakcyjnym  (Księgowość)  oraz  systemem  wspomagania  decyzji 
(Informowanie  kierownictwa).  W  systemie  informatycznym  wbudowano  moduł  ewidencji 
danych  produkcyjnych  (EDP)  do  ciągłej  rejestracji  wielkości  produkcji  w  konkretnych 
okresach czasu (dzień, tydzień, miesiąc). 
 

IFORMOWAIE KIEROWICTWA

Płace

Kadry

Rozliczanie
czasu pracy

F-K

Gospodarka

materiałowa

Sprzedaż

ŚTiPN

wykazy faktur

płatności

listy płac

amortyzacja

koszty materiałów

dostępność materiałów

zarobki

zestawienia
informacyjne

listy

arkusze

dane

KASA

raporty

P
R
O
D
U
K
C
J
A

EDP

background image

ROZWIIĘCIA KOTRUKCYJO-TECHOLOGICZE 

 

 

 
Na  powyższym  rysunku  przedstawiono  rozwinięcie  konstrukcyjno-technologiczne  dla 
konkretnego  produktu  (P1).  Produkt  składa  się  z  elementów  (E),  materiałów  (M), 
podzespołów (B), z kolei każdy półprodukt składa się z elementów i ewentualnie materiałów. 
W  ten  sposób  możemy  każdy  produkt  opisać  za  pomocą  grafu  skierowanego,  opisując 
zarówno  strukturę  wyrobu,  jak  i  ilość  wystąpień  każdego  elementu  w  danym  produkcie  (na 
łukach).  Graf  taki  po  odpowiednich  manipulacjach  (uproszczeniach)  nosi  nazwę 
goziontografu i jest powszechnie używany w systemach PPS.

3

 

 
W  procesie  technicznego  przygotowania  produkcji  opisuje  się  strukturę  powiązań  pomiędzy 
półproduktami, materiałami i elementami, konkretną strukturę dla konkretnego typu wyrobu, 
np. samochodu. 
W wyniku takiego planowania można opracować listę części dla danego  wyrobu (produktu) 
lub listę użycia części. 

                                                 

3

 A.Scheer, Wirtschaftsinformatik, Springer Verlag, Berlin 1998, wyd. II, zobacz także: Z.Biniek, Informatyka w 

zarządzaniu, INFOPLAN, e-book, dostępna: www.finus.com.pl 

P 1

E 1

E 2

B 1

E 1

E 3

M 1

3

2

4

4

2

1

L E G E  D A :

W Y R Ó B  K O Ń C O W Y

C Z Ę Ś Ć  S K Ł A D O W A  (E  - E L E M E N T ,  M -M A T E R IA Ł )

P Ó Ł P R O D U K T

P O W IĄ Z A N IE

1 ,4   L ic z b a jed n o ste k  e lem en tu  p o d rz ęd n e g o ,  k tó re  sk ład ają  się n a e lem en t n a d rz ęd n y

B 2

1

3

2

background image

LISTA CZĘŚCI 

 

 

RKT  umożliwia  wyliczenie  listy  części  danego  produktu,  na  podstawie  takiej  listy  części 
można  sporządzić  zamówienie  części  i  podzespołów  niezbędnych  w  procesie  produkcji 
danego produktu. Poprzez przekształcenie listy części można sporządzić listę użycia części w 
danym konkretnym produkcie. 
Na podstawie listy użycia części można zamawiać podzespoły i półprodukty do zaplanowanej 
produkcji (lub produkcji zamówionej przez klientów). 
 
 

Lista części dla produktu P1:

P1: 3 X E1, 2 X E2, 4 X B1;

B1: 4 X E1, 2 X E3;
E2: 1 X M1;

Lista alternatywna dla tego wyrobu:

P1: 1 X B2, 4 X B1;

B2: 3 X E1, 2 X E2;
B1: 4 X E1, 2 X E3;
E2: 1 X M1;

Odwrotnością listy części jest tzw. lista użycia części, podzespołów i materiałów. 
Dla naszego przykładu przyjmie ta lista następującą postać:

E1: 4 X x P1, 4 X w B1;
E2: 4 X w P1;
E3: 2 X w B1;
B1: 2 X w P1;
M1: 1 X w E2;

Ponadto na podstawie powyższego rkt możliwe jest zdefiniowanie zapotrzebowania na części:

P1: 19 X E1, 8 X E3, 2 X M1;

background image

MODELOWAIE DAYCH PRODUKCYJYCH 

 

 

 
Notacja SQL, model danych. Diagram ERD w notacji Chen.  
Na  powyższym  rysunku  przedstawiono  model  danych  do  obsługi  rozwinięć  konstrukcyjno-
technologicznych.  W  osobnych  tabelach  SQL  zapisywane  są  dane  o  częściach  i  dane  o 
powiązaniach pomiędzy  częściami, półproduktami i elementami. Relacje pomiędzy tabelami 
Struktura  i  Część  określają  rodzaj  powiązania:  nadrzędny,  podrzędny.  Nadrzędny  oznacza 
część nad daną częścią , a podrzędny oznacza pod daną częścią. 
OTNR – definiuje numer części nad 
UTNR – definiuje numer pod 
TNR – numer konkretnej części w tabeli Część. 
Można  sporządzić  model  danych  w  notacji  SERM,  podobnie  jak  poprzednie  diagramy 
omawianych systemów, np. Kasa 
Diagram  tego  typu  pozwala  na  uniknięcie  nadmiarowości  zapisów  danych  o  produktach  w 
bazach danych. 

CZĘŚĆ

STRUKTURA

OTNR,UTNR

TNR

O,n

O,n

n
a
d
r
z
ę
d
n
y

P
o
d
r
z
ę
d
n
y

background image

POWIĄZAIA POMIĘDZY ELEMETAMI DAYCH 

 

 

 
W  powyższej  tabeli  przedstawiono  zestawienie  części  i  ich  powiązań  w  konkretnym  RKT 
wraz z ilością wystąpień poszczególnych części, np. pomiędzy E2 i M1 występuje jedno (1) 
powiązanie, podobnie jak na rysunku RKT. 
 
Z  ww  tablicy  można  odczytać  jakie  jest  zapotrzebowanie  na  materiały  i  jaka  jest 
pracochłonność w przypadku konkretnej partii wyrobów dla danego klienta. 
Można zbudować tabele dla wyliczania energochłonności produktu. 

OTNR  IL_WY STAPIEN   UTNR

E2

 1                   M1

P1

 2                   E2

P1

 4                   B1

B1

 4                   E1

P1

 3                   E1

P2

 5                   B1

P2

 3                   E3

B1

 2                   E3

8 ROWS SELECTED

background image

PRZYKŁAD – PRODUKCJA SAMOCHODU 

 

 

 
Powyżej przedstawiono przykład goziontografu dla produkcji samochodu. Wielosegmentowe 
RKT opisujące przykładowy montaż samochodu. 
Tego typu schematy są stosowane w systemach informatycznych wspomagających produkcję 
różnych złożonych strukturalnie wyrobów. 
 

Auto-

typ x

Podwozie

karoseria

silnik

VF

Karoseria

 VF

Lustro

zewnętrz

silnik

50 PS

silnik

60 PS

silnik

100 PS

Karoseria
czerwona

Karoseria 

biała

kolor

Moc silnika

biały

czerwony

50 PS

60 PS

100 PS

Lustro

Moc spręży

ny  2

Lustro

 Moc spręży

ny 1

typ

Grupa typów

Przyporządkowanie część - grupa typów

Przyporządkowanie struktura - typ

VF

warianty