OBJAWY ZE STRONY UKŁADU

OBJAWY ZE STRONY UKŁADU

MOCZOWEGO

MOCZOWEGO

Najczęściej zgłaszane dolegliwości ze

Najczęściej zgłaszane dolegliwości ze

strony układu moczowego to:

strony układu moczowego to:

- nieotrzymanie moczu

- nieotrzymanie moczu

- częstomocz

- częstomocz

- bolesne skurcze pęcherza

- bolesne skurcze pęcherza

moczowego

moczowego

- trudności w oddawaniu moczu

- trudności w oddawaniu moczu

Pęcherz moczowy posiada potrójne

Pęcherz moczowy posiada potrójne

unerwienie:

unerwienie:

–

współczulne z poziomu

współczulne z poziomu

Th 10 – L 1-

Th 10 – L 1-

odpowiadające za skurcz zwieracza

odpowiadające za skurcz zwieracza

wewnętrznego cewki i rozkurcz wypielacza

wewnętrznego cewki i rozkurcz wypielacza

moczu. Mediatorem jest noradrenalina.

moczu. Mediatorem jest noradrenalina.

–

przywspółczulny z poziomu

przywspółczulny z poziomu

S 2 – S 4

S 2 – S 4

odpowiedzialny za skurcz wypielacza moczu i

odpowiedzialny za skurcz wypielacza moczu i

rozkurcz zwieracza wewnętrznego cewki.

rozkurcz zwieracza wewnętrznego cewki.

Mediatorem jest acetylocholina.

Mediatorem jest acetylocholina.

–

Z poziomu

Z poziomu

S 2 – S 4

S 2 – S 4

poprzez nerw sromowy,

poprzez nerw sromowy,

który unerwia zwieracz zewnętrzny cewki

który unerwia zwieracz zewnętrzny cewki

moczowej. Mechanizm ten warunkuje zależną od

moczowej. Mechanizm ten warunkuje zależną od

woli kontrolę nad oddawaniem moczu.

woli kontrolę nad oddawaniem moczu.

NIETRZYMANIE MOCZU –

NIETRZYMANIE MOCZU –

mimowolne oddawanie moczu

mimowolne oddawanie moczu

Przyczyny:

Przyczyny:



Spowodowane istnieniem nowotworu:

Spowodowane istnieniem nowotworu:

–

Hiperkalcemia ( poliuria)

Hiperkalcemia ( poliuria)

–

Mechaniczne drażnienie pęcherza

Mechaniczne drażnienie pęcherza

–

Skurcze pęcherza

Skurcze pęcherza

–

Uszkodzenie splotu krzyżowego

Uszkodzenie splotu krzyżowego



Jatrogenne:

Jatrogenne:

–

Popromienne

Popromienne

–

Zapalenie pęcherza po cyklofosfamidzie

Zapalenie pęcherza po cyklofosfamidzie

–

Leki ( moczopędne i opioidy)

Leki ( moczopędne i opioidy)



Inne:

Inne:

–

Zakażenia pęcherza

Zakażenia pęcherza

–

Dysfunkcja mięśnia wypielacza

Dysfunkcja mięśnia wypielacza

–

Choroby OUN ( zespół otępienny, SM,

Choroby OUN ( zespół otępienny, SM,

zespoły porażenne)

zespoły porażenne)

–

Choroby metaboliczne ( cukrzyca,

Choroby metaboliczne ( cukrzyca,

mocznica, moczówka prosta)

mocznica, moczówka prosta)

Czasem nieotrzymanie moczu jest

Czasem nieotrzymanie moczu jest

spowodowane powstrzymywaniem

spowodowane powstrzymywaniem

fikcji mimo potrzeby oddania moczu.

fikcji mimo potrzeby oddania moczu.

Przyczyny to z reguły osłabienie,

Przyczyny to z reguły osłabienie,

trudności

trudności

z dojściem do toalety, zobojętnienie,

z dojściem do toalety, zobojętnienie,

splątanie i senność.

splątanie i senność.

Leczenie:

Leczenie:



Usunięcie przyczyn odwracalnych:

Usunięcie przyczyn odwracalnych:

–

Zmniejszenie dawki diuretyków

Zmniejszenie dawki diuretyków

–

Leczenie infekcji i cukrzycy

Leczenie infekcji i cukrzycy



Środki niefarmakologiczne:

Środki niefarmakologiczne:

–

Bliskość toalety, zapewnienie podsuwacza

Bliskość toalety, zapewnienie podsuwacza



Leki cholinergiczne ( hamują skurcz

Leki cholinergiczne ( hamują skurcz

wypieracza moczu i rozkurcz

wypieracza moczu i rozkurcz

zwieracza pęcherza):

zwieracza pęcherza):

–

Cystrin, Ditropan 3 razy dziennie 5 mg

Cystrin, Ditropan 3 razy dziennie 5 mg

–

Amitryptylina – 25 – 50 mg na noc

Amitryptylina – 25 – 50 mg na noc

–

Scopolan – 3 razy 10 mg

Scopolan – 3 razy 10 mg



NLPZ – inhibitory cykloksygenezy –

NLPZ – inhibitory cykloksygenezy –

zmniejszają wrażliwość mięśnia

zmniejszają wrażliwość mięśnia

wypieracza moczu.

wypieracza moczu.

–

Ibuprofen – 2 razy 100 mg

Ibuprofen – 2 razy 100 mg

–

Naproxen - 2 razy 250 mg

Naproxen - 2 razy 250 mg



leki miejscowo znieczulające:

leki miejscowo znieczulające:

–

Nefrektil – 100 – 200 mg dziennie ( wydala się w

Nefrektil – 100 – 200 mg dziennie ( wydala się w

postaci niezmienionej przez nerki działając

postaci niezmienionej przez nerki działając

znieczulająco na błonę śluzową pęcherza)

znieczulająco na błonę śluzową pęcherza)



Cewnik do pęcherza w razie

Cewnik do pęcherza w razie

nieskuteczności innego leczenia

nieskuteczności innego leczenia



Urokondomy ( nakładka na prącie

Urokondomy ( nakładka na prącie

w kształcie prezerwatywy połączenia

w kształcie prezerwatywy połączenia

z workiem na mocz

z workiem na mocz

TRUDNOŚCI W ODDAWANIU MOCZU

TRUDNOŚCI W ODDAWANIU MOCZU

–

–

znaczne wydłużenie czasu między

znaczne wydłużenie czasu między

próbą oddania moczu a mikcją

próbą oddania moczu a mikcją

Przyczyny:

Przyczyny:



Spowodowane przez nowotwór:

Spowodowane przez nowotwór:

–

Powiększenie stercza

Powiększenie stercza

–

Naciek szyi pęcherza

Naciek szyi pęcherza

–

Uszkodzenie splotu krzyżowego

Uszkodzenie splotu krzyżowego

–

Kompresja rdzenia kręgowego

Kompresja rdzenia kręgowego

Jatrogenne:

Jatrogenne:

- Leki cholinergiczne ( np. aminotryptylina)

- Leki cholinergiczne ( np. aminotryptylina)

- Znieczulenie zewnątrzoponowe

- Znieczulenie zewnątrzoponowe

Inne:

Inne:

- Wypełnienie odbytnicy kałem

- Wypełnienie odbytnicy kałem

- Infekcje

- Infekcje

- Niemożność stania przy mikcji

- Niemożność stania przy mikcji

- Łagodny przerost prostaty

- Łagodny przerost prostaty

Leczenie:

Leczenie:

–

Usunięcie przyczyn odwracalnych:

Usunięcie przyczyn odwracalnych:



Odstawienie lub zmniejszenie dawek leków

Odstawienie lub zmniejszenie dawek leków

cholinergicznych

cholinergicznych



Podanie leków przeciw zaparciom

Podanie leków przeciw zaparciom



Umożliwienie oddawania moczu w pozycji

Umożliwienie oddawania moczu w pozycji

stojącej

stojącej



Częściowa resekcja przezcewkowa

Częściowa resekcja przezcewkowa

–

Środki farmakologiczne:

Środki farmakologiczne:



Blokery receptorów al.-adrenergicznych

Blokery receptorów al.-adrenergicznych

( hamują skurcz zwieracza wewnętrznego i

( hamują skurcz zwieracza wewnętrznego i

rozkurcz mięśnia wypielacza:

rozkurcz mięśnia wypielacza:



Parasymatykomimetyki ( zwiększają napięcie

Parasymatykomimetyki ( zwiększają napięcie

wypieracza i zmniejszają zwieracza

wypieracza i zmniejszają zwieracza

wewnętrznego cewki) Betanechol – 10-30 mg 2-4

wewnętrznego cewki) Betanechol – 10-30 mg 2-4

razy dziennie

razy dziennie

–

Cewnik

Cewnik

BOLESNE SKURCZE PĘCHERZA

BOLESNE SKURCZE PĘCHERZA

Przyczyny:

Przyczyny:



Spowodowane istnieniem nowotworu wewnątrz lub

Spowodowane istnieniem nowotworu wewnątrz lub

zewnątrzpęcherzowego:

zewnątrzpęcherzowego:

–

Podrażnienie

Podrażnienie



Jatrogenne:

Jatrogenne:

–

Zwłóknienie pęcherza po radioterapii

Zwłóknienie pęcherza po radioterapii



Inne:

Inne:

–

Zapalenie pęcherza

Zapalenie pęcherza

–

Drażnienie przez cewnik

Drażnienie przez cewnik

–

Niepokój

Niepokój

Leczenie:

Leczenie:



Usunięcie przyczyn odwracalnych

Usunięcie przyczyn odwracalnych

( leczenie zakażenia, zmiana rozmiaru

( leczenie zakażenia, zmiana rozmiaru

cewnika, zmniejszenie objętości balonu

cewnika, zmniejszenie objętości balonu

cewnika)

cewnika)



Leki p/bólowe

Leki p/bólowe



leki zmniejszające wrażliwość mięśnia

leki zmniejszające wrażliwość mięśnia

wypielacza moczu ( Cystrin, Ditropan,

wypielacza moczu ( Cystrin, Ditropan,

Amitryptylina, NLPZ, )

Amitryptylina, NLPZ, )



Wlewy do pęcherza 0,25% roztwór

Wlewy do pęcherza 0,25% roztwór

Bupivacainy ( znieczulenie miejscowe).

Bupivacainy ( znieczulenie miejscowe).

Przez cewnik moczowy podaje się 50-

Przez cewnik moczowy podaje się 50-

100 ml roztworu Bupivacainy. Płyn

100 ml roztworu Bupivacainy. Płyn

pozostaje w pęcherzu przez 30 min. W

pozostaje w pęcherzu przez 30 min. W

tym czasie cewnik jest zamknięty.

tym czasie cewnik jest zamknięty.

Zabieg ten można powtarzać kilka razy

Zabieg ten można powtarzać kilka razy

dziennie.

dziennie.



Przerwanie dróg przewodzenia bólu.

Przerwanie dróg przewodzenia bólu.

KRWAWIENIE Z DRÓG MOCZOWYCH

KRWAWIENIE Z DRÓG MOCZOWYCH

Przyczyny:

Przyczyny:



Nowotwory dróg moczowych

Nowotwory dróg moczowych

( najczęściej pęcherza)

( najczęściej pęcherza)



Przewlekłe zapalenie pęcherza po

Przewlekłe zapalenie pęcherza po

radioterapii

radioterapii

Leczenie:

Leczenie:



Środki farmakologiczne: Cyclonamina, Exacyl

Środki farmakologiczne: Cyclonamina, Exacyl



Płukanie pęcherza zimną solą fizjologiczną ( +4 st.C)

Płukanie pęcherza zimną solą fizjologiczną ( +4 st.C)



Płukanie roztworem 0,1% azotanu srebra w wodzie

Płukanie roztworem 0,1% azotanu srebra w wodzie

destylowanej

destylowanej



radioterapia paliatywna

radioterapia paliatywna



elektrokoagulacja ( w przypadku bardzo silnego

elektrokoagulacja ( w przypadku bardzo silnego

krwawienia)

krwawienia)

ZMIANY ZABARWIENIA MOCZU

ZMIANY ZABARWIENIA MOCZU

Przyczyny:

Przyczyny:



dieta: rabarbar, buraki ( kolor

dieta: rabarbar, buraki ( kolor

czerwony)

czerwony)



leki: adriamycyna ( kolor czerwony)

leki: adriamycyna ( kolor czerwony)



bakterie: Pseudomonas aeruginosa

bakterie: Pseudomonas aeruginosa

( kolor niebieski w zasadowym moczu)

( kolor niebieski w zasadowym moczu)