to wada wzroku, która polega na tym, że

soczewka oka zamiast skupiać promienie

świetlne na siatkówce, ogniskuje je przed nią.

Wada ta może być wynikiem:



zbyt długiej osi gałki ocznej (krótkowzroczność
osiowa)



zbyt wypukłej krzywizny poszczególnych
elementów układu optycznego (krótkowzroczność
krzywiznowa)



zbyt dużej siły łamiącej układu optycznego oka
(krótkowzroczność refrakcyjna).

Osoba będąca krótkowidzem dobrze widzi z bliskiej

odległości, natomiast kiedy patrzy w dal – widzi
nieostro, a obraz na siatkówce jest zamazany. W
efekcie krótkowidz przybliża przedmiot do oczu
lub też mruży oczy, co może być przyczyną
pojawienia się bólu głowy i podrażnienia powiek.



Do korekcji krótkowzroczności stosuje się soczewki
rozpraszające dwuwklęsłe, których moc optyczną
podaje się w dioptriach, ze znakiem minus (np. –4
dpt).

Wyróżnia się trzy stopnie krótkowzroczności:



małą – poniżej -3 dpt



średnią – od -3 dpt do -6 dpt



wysoką – powyżej -6 dpt

Przy wysokiej krótkowzroczności w późniejszym

okresie życia mogą wystąpić zmiany
zwyrodnieniowe naczyniówki,
siatkówki i ciała szklistego.

To wada wzroku, która polega na tym, że

soczewka oka zamiast skupiać promienie
świetlne na siatkówce, ogniskuje je za nią.



Wada ta może być wynikiem:



zbyt krótkiej gałki ocznej



zbyt małej siły łamiącej układu optycznego oka



Osoba będąca dalekowidzem lepiej widzi z

dalszej odległości, natomiast kiedy patrzy

blisko – widzi nieostro, a obraz na siatkówce

jest zamazany.
W efekcie dalekowidz oddala przedmiot od

oczu. Pogorszeniu wzroku mogą towarzyszyć

m.in. takie objawy jak: zaczerwienienie,
łzawienie i tarcie oczu,
mrużenie oczu, a także bóle
i zawroty głowy.



Aby skrócić ogniskową soczewki oraz przesunąć

punkt skupienia promieni świetlnych do przodu

używa się soczewek skupiających (wypukłych)

których moc optyczną podaje się w dioptriach, ze

znakiem plus (np. +4 dpt).



to wada wzroku polegająca na tym, że różne części
soczewki w różnym stopniu załamują promienie
świetlne.

Wada ta może być wynikiem:



owalnego kształtu rogówki (rogówka
przypomina kształtem piłkę do rugby)



nierównej powierzchni rogówki, będącej
następstwem chorób zwyrodnieniowych,
zapaleń i urazów oka



nieprawidłowości w budowie soczewki oka

Osoba z astygmatyzmem widzi nieostro zarówno

z dalszej, jak i z bliskiej odległości.

Niejednokrotnie, nawet przy niewielkim
stopniu zaawansowania tej wady,
odczuwa bóle głowy
i dużą męczliwość oczu.



Do korekcji astygmatyzmu stosuje się soczewki cylindryczne, które posiadają dwie różne moce (inną w płaszczyźnie poziomej, a inną w pionowej). Moc optyczną
cylindrów podaje się w dioptriach ze znakiem plus lub minus.

Wyróżnia się dwa rodzaje astygmatyzmu:



regularny – oku można przypisać dwie osie optyczne, wadę można skorygować okularami ze szkłami cylindrycznymi.



nieregularny – rogówka jest uszkodzona na skutek np. wypadku, osi optycznych jest wiele, wadę można skorygować żelami nakładanymi na rogówkę lub soczewkami kontaktowymi. (soczewki toryczne)



jest wadą oczu
objawiającą się
osłabieniem mięśni
ocznych, co powoduje
zmianę kąta patrzenia
jednego oka względem
drugiego . Może być to
choroba wrodzona lub
nabyta. Zez może mieć
charakter stały lub też
ujawniać się tylko
okresowo.

Przyczyną zeza mogą być

wrodzone, pourazowe lub

pozapalne zmiany
patologiczne w obrębie
poszczególnych części oka,

wady wzroku,
zaburzenia dotyczące

oczodołu, mięśni
poruszających gałką oczną,
nerwów unerwiających
mięśnie gałkoruchowe

zaburzenia w obrębie

ośrodkowego układu
nerwowego.



Zez ukryty

że pewna grupa mięśni jest

silniejsza od swoich
antagonistów i ujawnia
się w momencie
wyłączenia obuocznego
widzenia, a tym samym
braku konieczności fuzji
obrazów

wyróżnić możemy:



zbaczanie do wewnątrz
(ezophoria),



na zewnątrz (exophoria),



ku górze (hyperphoria)



i ku dołowi (hypophoria).

Rodzaje zeza



Zez towarzyszący

jest najczęstszą postacią zeza.

Jego cechą jest to, że oko
zezujące towarzyszy w
ruchach oku prowadzącemu,
utrzymując przy tym stały
kąt odchylenia.

możemy wyróżnić zez:



zbieżny



rozbieżny



ku górze



ku dołowi



skośny



Odchylenie osi jednego oka powodować może
utratę równowagi sensorycznej obu oczu, co z kolei
prowadzi do poważnych zaburzeń czynnościowych.
Dochodzi do nich przede wszystkim w oku
zezującym, które mimo anatomicznie prawidłowego
aparatu percepcyjnego, traci zdolność widzenia.
Powstaje niedowidzenie, które powoduje obniżenie
ostrości wzroku nawet do poziomu bliskiego
praktycznej ślepoty.

leczenie



Leczenie zeza rozpoczyna dobranie okularów,

które korygowałyby wadę refrakcji. Ich zmiana
powinna być dokonywana w miarę potrzeby,
na podstawie powtarzanej co pół roku kontroli.
Noszenie szkieł może w niektórych
przypadkach spowodować ustąpienie zeza.



działania zapobiegające wytworzeniu się

czynnościowego niedowidzenia



wyrobienie prawidłowego obuocznego

widzenia



leczenie chirurgiczne

Ślepota zmierzchowa (kurza
ślepota)



wada wzroku, polegająca
na zaburzeniu widzenia
w warunkach słabego
oświetlenia.



Wynika z niedoboru wit.
A wpływającej na
resyntezę rodopsyny w
pręcikach siatkówki oka.
Opóźnienie jej jest
powodem zaburzeń
widzenia.

Daltonizm



jest zazwyczaj wadą
wrodzoną, uwarunkowaną
genetycznie, dziedziczoną
recesywnie w sprzężeniu z
chromosomem X. Z tego
też powodu znacznie
częściej dotyczy mężczyzn
niż kobiet.

Daltonizm nabyty może być

wynikiem uszkodzenia dróg
wzrokowych począwszy od
siatkówki po korę mózgu.
Może być również efektem
ubocznego działania leków.



wada wzroku polegająca
na nierozpoznawniu barw
czerwonej i zielonej.
Potocznie nazwą tą
określa się również każde
z pozostałych zaburzeń
rozpoznawania barwnego.

ciekawostki



Nazwa pochodzi od nazwiska fizyka J. Daltona,

który sam był daltonistą i jako pierwszy opisał

daltonizm w 1794.



Na Fidżi tylko co 120 mieszkaniec jest daltonistą,

natomiast w Kanadzie — przeciętnie co 9.



Prawdziwy daltonizm,

czyli widzenie świata wyłącznie
w różnych odcieniach szarości,
zdarza się rzadko.

Badania wzroku



Badanie dna oka

to jedno z podstawowych

badań okulistycznych,

którego celem jest ocena

stanu narządu wzroku.

Badanie tylnego odcinka oka

najczęściej odbywa się za

pomocą wziernika ocznego

(oftalmoskopu), za pomocą

którego badający wpuszcza

poprzez źrenicę snop światła,

który po przejściu przez

soczewkę i ciało szkliste

oświetla dno oka. Badanie

pozwala ocenić ciało szkliste

oraz dno oka gdzie można

ocenić siatkówkę, naczynia

krwionośne, tarczę nerwu

wzrokowego, plamkę żółtą.

Wskazania do wykonania badania:



osoby ze schorzeniami ogólnymi, w przebiegu których

dochodzi do zmian na dnie oka: chorzy na cukrzyce,

nadciśnienie tętnicze, choroby krwi (białaczka, niedokrwistość,

czerwienica, skazy krwotoczne), kolagenozy, po stosowaniu

niektórych leków, w chorobach nowotworowych



osoby nieprzytomne lub po utracie przytomności



urazy i bóle głowy



zaburzenia równowagi lub innymi niepokojącymi objawami

mogącymi świadczyć o uszkodzeniu ośrodkowego układu

nerwowego



objawy oczne towarzyszą również schorzeniom

neurologicznym, hematologicznym, endokrynologicznym,

immunologicznym, onkologicznym, dermatologicznym,

ginekologicznym, infekcyjnym oraz dotyczącym przewodu

pokarmowego



nagłe obniżenie ostrości wzroku



zaburzenie widzenia barw



ubytki w polu widzenia centralne lub obwodowe



zez u dzieci



badanie kontrolne u wcześniaków

Badanie ciśnienia ocznego



Ciśnienie wewnątrzgałkowe zapewnia prawidłowe napięcie

powłok gałki ocznej i uwodnienie ośrodków optycznych w

stopniu, który zapewnia im przejrzystość i regularność

krzywizn powierzchni łamiących (rogówka, soczewka).

Prawidłowe ciśnienie wewnątrzgałkowe (tonus = napięcie)

zależy od równowagi pomiędzy produkcją cieczy wodnistej

a jej odpływem z gałki ocznej do krwioobiegu.



Ciśnienia wewnątrzgałkowego nie można badać

bezpośrednio, np. używając manometru, dlatego też o jego

wartości wnioskuje się pośrednio sprawdzając naprężenie

lub napięcie gałki ocznej przez ucisk jej ściany z zewnątrz.

Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego nosi nazwę

tonometrii i dokonywany jest za pomocą przyrządów tzw.

tonometrów. Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego określa

się w mmHg a jego prawidłowe ciśnienie nie powinno być

wyższe niż 22 mmHg ale istnieje duża indywidualna

tolerancja podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Generalnie ciśnienie

wewnątrzgałkowe mierzy się

jedną z dwóch metod:



metoda impresyjna

(wgłębiająca) –

Do pomiaru ciśnienia stosuje się
tonometr Schiotza, za pomocą
którego bada się stopień oporu
rogówki pod
wpływem ucisku metalowego

trzpienia o określonym

ciężarze. Gdy ciśnienie

wewnątrzgałkowe jest wysokie

opór rogówki jest większy i

trzpień niewiele ją odkształci,

natomiast w przypadku

niskiego ciśnienia trzpień pod

wpływem ciężaru odkształca

bardziej rogówkę.

,



metoda aplanacyjna (spłaszczająca) - Do pomiaru
ciśnienia metodą aplanacyjną stosuje się tonometr
Goldmanna, za pomocą którego określa się wielkość
spłaszczenia rogówki pod wpływem określonej siły. Tak
więc wysokość ciśnienia śródgałkowego określa siła użyta
do spłaszczenia gdyż spłaszczenia rogówki jest stałe.

Wskazania do wykonania badania:



badanie profilaktyczne w celu wykrycia predyspozycji do
powstania jaskry



badanie kontrolne u osób po 40 roku życia, zwłaszcza z
nadwzrocznością predysponującą do jaskry



ból głowy, ból okolicy oczodołu lub oka



rozpoznanie wielu chorób okulistycznych w przebiegu
których dochodzi do rozwoju jaskry wtórnej

Ochrona oczu

Optymalna odległość oczu od monitora powinna wynosić 40-50 cm.

Podczas oglądania telewizora lub pracy przy monitorze dobrze, gdy jest

zaświecone światło, ponieważ przestawianie się oczu z jasnego ekranu na

ciemne tło męczy oczy.

Ustaw monitor tak, aby nie padało na niego światło słoneczne, które męczy oczy

oświetlając wystarczająco jasny już obraz.

Kiedy pracujesz przy komputerze Twoja częstotliwość mrugania spada, o 25%,

co prowadzi do wysychania oczu. Aby nawilżyć oczy, zamykaj oczy na 5 sekund.

Długa praca przy komputerze powoduje również napięcie akomodacyjne, aby je

zmniejszyć, skupiaj wzrok na odległych przedmiotach, co 5-10 minut. Co godzinę

rób 5-10 minutową przerwę, podczas której najlepiej przespaceruj się.

Lepiej jest czytać w pozycji siedzącej niż leżącej. Podczas leżenia napinają się

mięśnie poruszające gałkami ocznymi i wzrok szybko się męczy.

Latem zakładaj okulary przeciwsłoneczne, kiedy wychodzisz z domu. Twoje oczy

potrzebują ochrony przed szkodliwymi promieniami, UV, bowiem długotrwała

ekspozycja na promieniowanie UV może uszkodzić powierzchnię oka i jego

wewnętrzne struktury.

Światło w twoim domu nie może być za ciemne, ale pamiętaj, że zbyt jasne

światło również negatywnie wpływa na oczy.

W zależności od wady wzroku, okulary powinny być używane tylko w

ostateczności lub jak najczęściej w przeciwnym wypadku grozi Ci pogarszanie

się wzroku