9.05.23
9.05.23
1
1
Wykład XVIII
Wykład XVIII
Choroby górnego odcinka
Choroby górnego odcinka
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
Choroby wątroby i dróg
Choroby wątroby i dróg
żółciowych, choroby trzustki i
żółciowych, choroby trzustki i
śledziony
śledziony
9.05.23
9.05.23
2
2
Przełyk (esophagus)
Przełyk (esophagus)
Pierwszym objawem
Pierwszym objawem
różnych chorób
różnych chorób
przełyku są trudności
przełyku są trudności
w połykaniu pokarmów
w połykaniu pokarmów
stałych a potem i
stałych a potem i
płynów
płynów
Przyczyny
Przyczyny
chorób
chorób
►
►
Wrodzone
Wrodzone
Pooparzeniowe
Pooparzeniowe
Zapalne
Zapalne
Nowotworowe
Nowotworowe
Czynnościowe
Czynnościowe
Uchyłki
Uchyłki
Ucisk z zewnątrz
Ucisk z zewnątrz
Wole
Wole
Tętniak aorty
Tętniak aorty
Przepuklina
Przepuklina
przeponowa
przeponowa
9.05.23
9.05.23
3
3
Badania diagnostyczne
Badania diagnostyczne
Wziernikowanie przełyku i żołądka
Wziernikowanie przełyku i żołądka
Badanie radiologiczne przełyku i
Badanie radiologiczne przełyku i
żołądka
żołądka
9.05.23
9.05.23
4
4
Kurcz wpustu (achalasia cardiae,
Kurcz wpustu (achalasia cardiae,
cardiospasmum)
cardiospasmum)
Zwężenie połączenia
Zwężenie połączenia
przełykowo-żołądkowego
przełykowo-żołądkowego
najpierw na charakter
najpierw na charakter
czynnościowy, potem
czynnościowy, potem
organiczny
organiczny
Objawy dyspeptyczne
Objawy dyspeptyczne
Rozpoznanie- gastroskopia i
Rozpoznanie- gastroskopia i
rtg
rtg
Leczenie operacyjne-
Leczenie operacyjne-
cardiomyotomia modo Heller
cardiomyotomia modo Heller
9.05.23
9.05.23
5
5
Uchyłek przełyku (diverticulum
Uchyłek przełyku (diverticulum
esophagi)
esophagi)
Istnieją 3 charakterystyczne miejsca
Istnieją 3 charakterystyczne miejsca
jego występowania
jego występowania
Na granicy gardła i przełyku (uchyłek
Na granicy gardła i przełyku (uchyłek
szyjny typu Zenkera)
szyjny typu Zenkera)
Na wysokości rozwidlenia tchawicy
Na wysokości rozwidlenia tchawicy
(Uchyłek śródpiersiowy)
(Uchyłek śródpiersiowy)
Nad przeponą ( uchyłek
Nad przeponą ( uchyłek
nadprzeponowy)
nadprzeponowy)
9.05.23
9.05.23
6
6
Objawy
Objawy
Trudności w połykaniu
Trudności w połykaniu
Fetor z ust
Fetor z ust
Uwypuklenie workowate na szyi
Uwypuklenie workowate na szyi
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Wziernikowanie
Wziernikowanie
Rtg
Rtg
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
uchyłek Zenkera dostęp szyjny
uchyłek Zenkera dostęp szyjny
Inne uchyłki –dostęp przez torakotomię
Inne uchyłki –dostęp przez torakotomię
9.05.23
9.05.23
7
7
Zwężenie przełyku (strictura esophagi)
Zwężenie przełyku (strictura esophagi)
Najczęściej po oparzeniach chemicznych
Najczęściej po oparzeniach chemicznych
o
Zasady
Zasady
o
Kwasy
Kwasy
Rozpoznanie rtg., wziernikowanie
Rozpoznanie rtg., wziernikowanie
Leczenie- rozszerzenie mechaniczne
Leczenie- rozszerzenie mechaniczne
Operacyjne
Operacyjne
Usunięcie przełyku
Usunięcie przełyku
Wstawka jelitowa
Wstawka jelitowa
Wstawka żołądkowa
Wstawka żołądkowa
9.05.23
9.05.23
8
8
Guzy przełyku (tumores
Guzy przełyku (tumores
esophagi)
esophagi)
Najczęściej złośliwy- rak
Najczęściej złośliwy- rak
Rzadko łagodny- mięśniak
Rzadko łagodny- mięśniak
Rak
Rak
- carcinoma
- carcinoma
Płaskonabłonkowy (planoepitheliale)
Płaskonabłonkowy (planoepitheliale)
Gruczołowy ( adenocarcinoma)
Gruczołowy ( adenocarcinoma)
Objawy:
Objawy:
Dyspeptyczne
Dyspeptyczne
Zaburzenia połykania pokarmów
Zaburzenia połykania pokarmów
Bóle za mostkiem
Bóle za mostkiem
Ślinotok
Ślinotok
Niedokrwistość, spadek masy ciała
Niedokrwistość, spadek masy ciała
9.05.23
9.05.23
9
9
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Rtg przełyku
Rtg przełyku
Wziernikowanie
Wziernikowanie
Wycinek z guza i
Wycinek z guza i
badanie HP
badanie HP
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
radykalne- wycięcie
radykalne- wycięcie
przełyku z guzem i
przełyku z guzem i
wstawka żołądkowa
wstawka żołądkowa
lub jelitowa
lub jelitowa
Operacje paliatywne
Operacje paliatywne
Zespolenie omijające
Zespolenie omijające
Protezowanie przełyku
Protezowanie przełyku
poprzez guz
poprzez guz
Stomie odżywcze
Stomie odżywcze
(gastrostomia,
(gastrostomia,
jejunostomia)
jejunostomia)
9.05.23
9.05.23
10
10
Radio i chemioterapia
Radio i chemioterapia
^ leczenie wspomagające
^ leczenie wspomagające
^ leczenie paliatywne
^ leczenie paliatywne
Opieka pooperacyjna
Opieka pooperacyjna
Ogólne zasady postępowania
Ogólne zasady postępowania
pooperacyjnego
pooperacyjnego
Szczególną zasadą jest:
Szczególną zasadą jest:
Utrzymanie sondy żołądkowej do czasu
Utrzymanie sondy żołądkowej do czasu
powrotu perystaltyki
powrotu perystaltyki
Zakaz picia i jedzenia
Zakaz picia i jedzenia
Usunięcie sondy po kontroli radiologicznej
Usunięcie sondy po kontroli radiologicznej
szczelności zespolenia (5-7 doba)
szczelności zespolenia (5-7 doba)
9.05.23
9.05.23
11
11
Żołądek i dwunastnica
Żołądek i dwunastnica
Wrzód trawienny
Wrzód trawienny
żołądka i dwunastnicy
żołądka i dwunastnicy
(ulcus peplicum
(ulcus peplicum
ventriculi et duodeni)
ventriculi et duodeni)
Etiologia
Etiologia
Czynniki wrodzone
Czynniki wrodzone
Czynniki psychiczne
Czynniki psychiczne
Dieta
Dieta
Przyjmowanie leków
Przyjmowanie leków
Zakażenie
Zakażenie
(helicobacter pylori)
(helicobacter pylori)
Patologia
Patologia
zwiększenie kwasoty
zwiększenie kwasoty
soku żołądkowego
soku żołądkowego
Zmniejszenie i
Zmniejszenie i
przerwanie bariery
przerwanie bariery
ochronnej śluzu
ochronnej śluzu
żołądkowego
żołądkowego
9.05.23
9.05.23
12
12
Wrzód trawienny może być
Wrzód trawienny może być
umiejscowiony w
umiejscowiony w
Przełyku
Przełyku
Żołądku
Żołądku
Dwunastnicy
Dwunastnicy
Najczęściej
Najczęściej
występuje
występuje
W opuszce
W opuszce
dwunastnicy
dwunastnicy
Na krzywiźnie
Na krzywiźnie
mniejszej żołądka
mniejszej żołądka
Objawy
Objawy
Okresowe wiosna
Okresowe wiosna
jesień
jesień
Bóle głodowe
Bóle głodowe
Bóle ustępujące po
Bóle ustępujące po
posiłkach
posiłkach
Ból ustępuje po
Ból ustępuje po
środkach
środkach
zmniejszających
zmniejszających
kwasotę soku żołądka
kwasotę soku żołądka
9.05.23
9.05.23
13
13
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Endoskopowe
Endoskopowe
Wycinek z wrzodu i
Wycinek z wrzodu i
badanie HP
badanie HP
Badanie rtg
Badanie rtg
Leczenie
Leczenie
z zasady
z zasady
zachowawcze
zachowawcze
Dieta
Dieta
Unikanie używek –
Unikanie używek –
kawa papierosy
kawa papierosy
Leki zmniejszające
Leki zmniejszające
wydzielanie i
wydzielanie i
kwasotę doku
kwasotę doku
żołądkowego
żołądkowego
Kontrola
Kontrola
endoskopowa po 4-
endoskopowa po 4-
6 tyg.
6 tyg.
9.05.23
9.05.23
14
14
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
Jedynie w przypadku powikłań
Jedynie w przypadku powikłań
Zwężenie odźwiernika
Zwężenie odźwiernika
Przedziurawienie wrzodu
Przedziurawienie wrzodu
Krwotok
Krwotok
Metaplazja wrzodu
Metaplazja wrzodu
9.05.23
9.05.23
15
15
9.05.23
9.05.23
16
16
Powikłania pooperacyjne
Powikłania pooperacyjne
Wczesne
Wczesne
Niedrożność zespolenia
Niedrożność zespolenia
Niewydolność kikuta
Niewydolność kikuta
dwunastnicy
dwunastnicy
Krwotok do światła
Krwotok do światła
przewodu
przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Krwotok
Krwotok
wewnątrzotrzewnowy
wewnątrzotrzewnowy
Niedrożność zespolenia
Niedrożność zespolenia
Późne
Późne
Refluksowe,
Refluksowe,
żółciowe zapalenie
żółciowe zapalenie
błony śluzowej
błony śluzowej
żołądka
żołądka
Owrzodzenie
Owrzodzenie
trawienne w
trawienne w
miejscu zespolenia
miejscu zespolenia
9.05.23
9.05.23
17
17
Rak żołądka ( carcinoma ventriculi)
Rak żołądka ( carcinoma ventriculi)
Rozwija się z błony śluzowej żołądka jest
Rozwija się z błony śluzowej żołądka jest
typu gruczolakoraka ( adenocarcinoma)
typu gruczolakoraka ( adenocarcinoma)
Objawy niecharakterystyczne,
Objawy niecharakterystyczne,
dyspeptyczne
dyspeptyczne
Rozpoznanie gastroskopia i wycinek HP
Rozpoznanie gastroskopia i wycinek HP
Badanie rtg
Badanie rtg
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
radykalne
radykalne
paliatywne
paliatywne
9.05.23
9.05.23
18
18
Leczenie operacyjne radykalne
Leczenie operacyjne radykalne
Całkowite wycięcie żołądka
Całkowite wycięcie żołądka
Częściowe wycięcie żołądka-stosuje
Częściowe wycięcie żołądka-stosuje
się rzadko tylko w przypadku małego
się rzadko tylko w przypadku małego
guza w części przedodźwiernikowej
guza w części przedodźwiernikowej
9.05.23
9.05.23
19
19
9.05.23
9.05.23
20
20
Leczenie operacyjne paliatywne
Leczenie operacyjne paliatywne
Resekcja całkowita lub częściowa
Resekcja całkowita lub częściowa
Zespolenie omijające
Zespolenie omijające
Przetoki odżywcze
Przetoki odżywcze
Próbne otwarcie jamy brzusznej i
Próbne otwarcie jamy brzusznej i
pobranie wycinka z guza
pobranie wycinka z guza
9.05.23
9.05.23
21
21
9.05.23
9.05.23
22
22
Wątroba i drogi żółciowe
Wątroba i drogi żółciowe
Zabiegi operacyjne wykonuje się
Zabiegi operacyjne wykonuje się
najczęściej w przypadku:
najczęściej w przypadku:
Kamicy pęcherzyka żółciowego
Kamicy pęcherzyka żółciowego
Zapalenia pęcherzyka żółciowego
Zapalenia pęcherzyka żółciowego
Kamicy przewodów żółciowych
Kamicy przewodów żółciowych
Raka przewodów żółciowych
Raka przewodów żółciowych
Torbieli wątroby
Torbieli wątroby
Ropni wątroby
Ropni wątroby
Nowotworów wątroby
Nowotworów wątroby
9.05.23
9.05.23
23
23
Kamica żółciowa –cholelithiasis
Kamica żółciowa –cholelithiasis
kamica pęcherzyka żółciowego
kamica pęcherzyka żółciowego
-cholecystolithiasis
-cholecystolithiasis
kamica PŻW- choledocholithiasis
kamica PŻW- choledocholithiasis
Patomechanizm
Patomechanizm
Zastój żółci
Zastój żółci
Zakażenie
Zakażenie
Powikłania kamicy
Powikłania kamicy
Zapalenie
Zapalenie
Wodniak
Wodniak
Ropniak
Ropniak
Przetoka
Przetoka
pęcherzykowo-
pęcherzykowo-
jelitowa
jelitowa
Perforacja
Perforacja
9.05.23
9.05.23
24
24
Powikłania kamicy PŻW
Powikłania kamicy PŻW
Zapalenie dróg żółciowych
Zapalenie dróg żółciowych
Żółtaczka mechaniczna
Żółtaczka mechaniczna
Zapalenie trzustki
Zapalenie trzustki
Rozpoznanie - USG j. brzusznej, badania
Rozpoznanie - USG j. brzusznej, badania
biochemiczne
biochemiczne
Leczenie
Leczenie
Operacyjne
Operacyjne
Wycięcie laparoskopowe
Wycięcie laparoskopowe
Klasyczne
Klasyczne
9.05.23
9.05.23
25
25
9.05.23
9.05.23
26
26
Drogi żółciowe
Drogi żółciowe
Nacięcie przewodu żółciowego
Nacięcie przewodu żółciowego
Kontrola przewodu żółciowego
Kontrola przewodu żółciowego
Usunięcie kamieni
Usunięcie kamieni
Rozszerzenie brodawki Vatera
Rozszerzenie brodawki Vatera
Plastyka brodawki Vatera
Plastyka brodawki Vatera
Założenie drenu T do przewodu żółciowego
Założenie drenu T do przewodu żółciowego
Pierwotne zeszycie przewodu żółciowego
Pierwotne zeszycie przewodu żółciowego
Zespolenie omijające przewodowo- jelitowe
Zespolenie omijające przewodowo- jelitowe
9.05.23
9.05.23
27
27
9.05.23
9.05.23
28
28
9.05.23
9.05.23
29
29
9.05.23
9.05.23
30
30
Trzustka
Trzustka
Najczęstsze choroby wymagające
Najczęstsze choroby wymagające
leczenia operacyjnego
leczenia operacyjnego
Ostre zapalenie trzustki
Ostre zapalenie trzustki
Przewlekłe zapalenie trzustki
Przewlekłe zapalenie trzustki
Torbiele trzustki
Torbiele trzustki
Rak trzustki
Rak trzustki
9.05.23
9.05.23
31
31
Ostre zapalenie trzustki (pancreatitis
Ostre zapalenie trzustki (pancreatitis
acuta)
acuta)
Ostra choroba j. brzusznej
Ostra choroba j. brzusznej
Wskazane badania biochemiczne, rtg j. brzusznej
Wskazane badania biochemiczne, rtg j. brzusznej
i kl. Piersiowej. USG, TK.
i kl. Piersiowej. USG, TK.
Leczenie pierwszej fazy zachowawcze
Leczenie pierwszej fazy zachowawcze
Leczenie operacyjne- brak poprawy po leczeniu
Leczenie operacyjne- brak poprawy po leczeniu
zachowawczym lub wystąpienie powikłań.
zachowawczym lub wystąpienie powikłań.
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
usunięcie pęcherzyka żółciowego
usunięcie pęcherzyka żółciowego
Drenaż przewodu żółciowego wspólnego
Drenaż przewodu żółciowego wspólnego
Usunięcie martwiczych części trzustki
Usunięcie martwiczych części trzustki
Założenie drenażu przepływowego
Założenie drenażu przepływowego
Otwarcie torby sieciowej i jej drenaż
Otwarcie torby sieciowej i jej drenaż
9.05.23
9.05.23
32
32
Przewlekłe zapalenie trzustki
Przewlekłe zapalenie trzustki
(pancreatitis chronica)
(pancreatitis chronica)
Patogeneza
Patogeneza
Wrodzone
Wrodzone
Alkoholizm
Alkoholizm
Ostre nawracające
Ostre nawracające
Kamica trzustkowa
Kamica trzustkowa
Objawy
Objawy
Przewlekły ból
Przewlekły ból
Stolce tłuszczowe
Stolce tłuszczowe
Wychudzenie
Wychudzenie
Cukrzyca
Cukrzyca
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
•drenaż przewodu
trzustkowego do jelita
•Odnerwienie głowy trzustki
•Całkowite wycięcie trzustki
9.05.23
9.05.23
33
33
Rak trzustki (carcinoma
Rak trzustki (carcinoma
pancreatis)
pancreatis)
odmienne następstwa zależą od umiejscowienia
odmienne następstwa zależą od umiejscowienia
głowa trzustki, brodawka Vatera –żółtaczka
głowa trzustki, brodawka Vatera –żółtaczka
-Trzon
-Trzon
-Ogon
-Ogon
Objawy
Objawy
Ból
Ból
Żółtaczka
Żółtaczka
Spadek masy ciała
Spadek masy ciała
Rozpoznanie
Rozpoznanie
USG
USG
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa
Biopsja guza
Biopsja guza
Badania biochemiczne (neopteryna)
Badania biochemiczne (neopteryna)
9.05.23
9.05.23
34
34
Leczenie radykalne
Leczenie radykalne
Wycięcie głowy trzustki z dwunastnicą
Wycięcie głowy trzustki z dwunastnicą
Wycięcie ogona trzustki
Wycięcie ogona trzustki
Wycięcie trzonu
Wycięcie trzonu
Całkowite wycięcie trzustki z dwunastnicą
Całkowite wycięcie trzustki z dwunastnicą
Leczenie paliatywne
Leczenie paliatywne
Zespolenie omijające
Zespolenie omijające
Drogi żółciowe z jelitem
Drogi żółciowe z jelitem
Żołądek z jelitem
Żołądek z jelitem
9.05.23
9.05.23
35
35
9.05.23
9.05.23
36
36
9.05.23
9.05.23
37
37
Śledziona
Śledziona
leczenie operacyjne w przypadkach
leczenie operacyjne w przypadkach
Urazów
Urazów
Zaburzeń czynności
Zaburzeń czynności
o
Hipersplenizm, splenomegalia
Hipersplenizm, splenomegalia
o
Niedokrwistość hemolityczna
Niedokrwistość hemolityczna
Ropnia
Ropnia
Nowotwory
Nowotwory
9.05.23
9.05.23
38
38
Etap operacji
Etap operacji
Podwiązanie szypuły śledziony
Podwiązanie szypuły śledziony
tętnica i żyła
tętnica i żyła
Podwiązanie naczyń krótkich żołądka
Podwiązanie naczyń krótkich żołądka
Drenaż loży po śledzionie
Drenaż loży po śledzionie
9.05.23
9.05.23
39
39
koniec
koniec