BUDOWA UKA
ADU ODDECHOWEGO
SSAKÓW NA PRZYKA
ADZIE
CZA
OWIEKA
UKA
AD ODDECHOWY
(systema respiratorium)
1. CZ
ŚĆ PRZEWODZ
CA
�� jamy nosowe
Górne drogi oddechowe
�� gardło
�� krtań
�� tchawica
Dolne drogi oddechowe
�� drzewo oskrzelowe:
ż� oskrzela główne
ż� oskrzela płatowe
ż� oskrzela segmentowe
ż� oskrzeliki
ż� oskrzeliki końcowe
Oskrzeliki oddechowe stanowią przejście
ż� oskrzeliki oddechowe
pomiędzy częścią przewodzącą i częścią
2. CZ
ŚĆ ODDECHOWA
oddechową układu oddechowego
�� oskrzeliki oddechowe
�� przewody pęcherzykowe
�� pęcherzyki płucne
3. MECHANIZM WENTYLACYJNY - umożliwia ruchy oddechowe
�� klatka piersiowa
�� tkanka łączna sprężysta w płucach i opłucnej
�� mięśnie płucne wraz z przeponą
UKA
AD ODDECHOWY
FUNKCJE
Główną funkcja układu oddechowego jest wymiana gazowa:
�� dostarczenie organizmowi niezbędnej ilości tlenu do utrzymania procesów utleniania w komórkach
�� wydalenie dwutlenku węgla powstałego podczas procesów metabolicznych
CZ
ŚĆ PRZEWODZ
CA
ż� doprowadzenie tlenu do pęcherzyków płucnych i odprowadzenie dwutlenku węgla
ż� klimatyzacja wdychanego powietrza:
" ogrzanie
" nawilgocenie
" oczyszczenie powietrza z kurzu i bakterii
ż� obecność narządu powonienia w szczytach jam nosowych
ż� obecność narządu fonacji w górnej części krtani
CZ
ŚĆ ODDECHOWA
ż� wymiana gazowa
MECHANIZM WENTYLACYJNY
ż� wdech i wydech
Laryngologia  zajmuje się chorobami części przewodzącej układu oddechowego do
poziomu tchawicy
Pulmonologia  zajmuje się chorobami pozostałej części układu oddechowego
UKA
AD ODDECHOWY
JAMA NOSOWA
Przegroda nosa, składająca się częściowo z tkanki chrzęstnej, a częściowo z tkanki kostnej,
dzieli nos na dwie symetryczne jamy nosowe
Zatoka
klinowa
Zatoka czołowa
Małżowina górna
Nozdrza tylne
Małżowina środkowa
Małżowina dolna
Przedsionek nosa
Nozdrza przednie
UKA
AD ODDECHOWY
JAMA NOSOWA
Ze względu na budowę błony śluzowej jamę nosową właściwą dzieli się na dwie okolice:
1. okolicę oddechową
2. okolicę węchową
OKOLICA ODDECHOWA
�� nabłonek wielorzędowy urzęsiony
�� liczne gruczoły cewkowo-pęcherzykowe
wytwarzające wydzielinę surowiczą i śluzową
Śluz wraz z cząstkami zabrudzeń odprowadzany jest
przez rzęski w kierunku gardła
OKOLICA W
CHOWA
�� narząd powonienia
�� nabłonek wielorzędowy
UKA
AD ODDECHOWY
GARDA
O (pharynx)
Jest odcinkiem wspólnym dla układu oddechowego i pokarmowego
A
ączy ono jamy nosowe z krtanią
Jama nosowa
Część nosowa gardła
(jama nosowo-gardłowa)
Część ustna gardła
(gardło środkowe)
Część krtaniowa gardła
(gardło dolne)
Nagłośnia
UKA
AD ODDECHOWY
KRTAC
(larynx)
To sztywna, wydłużona struktura, długości ok. 5 cm, łącząca gardło z tchawicą
Nagłośnia
CHRZ
STKI NIEPARZYSTE: Kość gnykowa
Nagłośnia
1. nagłośniowa
2. tarczowata
3. pierścieniowata
Fałd
przedsionkowy
CHRZ
STKI PARZYSTE:
Chrząstka
tarczowata Mięsień
1. nalewkowate
Fałd głosowy
głosowy
2. różkowate
3. klinowate
Chrząstka
pierścieniowata
Tchawica
Tchawica
Krtań jest bogato unerwiona ruchowo i czuciowo, co umożliwia obronę przed ciałami
obcymi poprzez odruch kaszlu
UKA
AD ODDECHOWY
KRTAC
(larynx)
W obrębie krtani wyróżnia się nagłośnię, fałdy głosowe oraz jamę krtani, która obejmuje
przestrzeń powietrzną występującą bezpośrednio powyżej i poniżej fałd głosowych
Nagłośnia
Wolne brzegi fałd głosowych określa
Kość gnykowa
się mianem strun głosowych
Szczelina pomiędzy strunami
głosowymi to szpara głosowa
Chrząstka
tarczowata
Wielkość szpary głosowej oraz
napięcie strun głosowych
regulowane są przez mięśnie
Chrząstka
poprzecznie prążkowane krtani nalewkowata
Więzadło głosowe
W krtani umiejscowiony jest narząd fonacji (narząd głosu), który
Chrząstka
wytwarza dz
więki w następstwie przepływu powietrza przez
pierścieniowata
szparę głośni. Szpara głośni dzięki skurczom mięśni krtani
zmienia swoje wymiary i kształt.
Mowa i barwa głosu powstają dzięki modulacji dz
więków
wytworzonych w narządzie fonacji, głównie poprzez
podniebienie miękkie, język oraz wargi.
UKA
AD ODDECHOWY
TCHAWICA (trachea)
Jest narządem w kształcie rury, o długości ok. 12 cm i średnicy ok. 1,5 cm
Tchawica łączy się od góry z krtanią, u dołu zaś rozdwaja się na dwa oskrzela
W błonie podśluzowej
tchawicy występuje ok. 20
chrząstek szklistych w kształcie
Więzadło
półpierścieni.
obrączkowate
Stanowią one szkielet tchawicy,
Chrząstka
zapobiegając zapadaniu się jej w tchawicza
czasie wdechu. Gdy ciśnienie w
układzie oddechowym jest niższe
niż ciśnienie atmosferyczne
UKA
AD ODDECHOWY
DRZEWO OSKRZELOWE (arbor bronchialis)
Stanowi rusztowanie dla całego miąższu płucnego
Oskrzela główne wnikają poprzez wnękę do płuc, które są parzystym narządem,
zamkniętym w jamach opłucnych w klatce piersiowej
UKA
AD ODDECHOWY
DRZEWO OSKRZELOWE (arbor bronchialis)
UKA
AD ODDECHOWY
DRZEWO OSKRZELOWE (arbor bronchialis)